Original Articles
محمد یزدی؛ رعنا اسماعیل پور؛ پدرام ناوی؛ احمد خاکزاد
دوره 8، شماره 1 ، مهر 1389
چکیده
مجموعه معادن زغال سنگ منطقه لاویج در 48 کیلومتری جنوب غربی آمل و در شمال زون البرز مرکزی قراردارد.واحدهای زعال سنگی این منطقه در سازند شمشک با سن تریاس پایانی تا ژوراسیک آغازین تشکیل شده اند. سنگ های در برگیرنده زغال سنگ ها در این معادن اغلب شامل ماسه سنگ، شیل ، ماسه سنگ آهکی ، سیلت و آرژیلیت است . در چند سال اخیر معدن کاری و ا ستخراج لایه ...
بیشتر
مجموعه معادن زغال سنگ منطقه لاویج در 48 کیلومتری جنوب غربی آمل و در شمال زون البرز مرکزی قراردارد.واحدهای زعال سنگی این منطقه در سازند شمشک با سن تریاس پایانی تا ژوراسیک آغازین تشکیل شده اند. سنگ های در برگیرنده زغال سنگ ها در این معادن اغلب شامل ماسه سنگ، شیل ، ماسه سنگ آهکی ، سیلت و آرژیلیت است . در چند سال اخیر معدن کاری و ا ستخراج لایه های زغال باعث توجه به اثرات زیست محیطی این معدن کاری شده است.اگر چه این اثرات می تواند از دیدگاه های مختلف زیست محیطی مثل قطع درختان ، بر هم زدن اکوسیستم جانوری و گیاهی ، تخریب چشم انداز طبیعی و... مورد توجه قرار گیرد. اما هدف این پژوهش بررسی آلودگی های ژئوشیمیائی آب وخاک منطقه لاویج در اثر معدن کاری است . با توجه به شرایط اقلیمی ، آب و هوا باعث انحلال کانی های فلزی و غیر فلزی موجود در لایه های زغال دار شده و باعث آزاد شدن عناصر و آلودگی های آب وخاک منطقه گردیده است. بنابر این دو مرحله نمونه برداری از آب های منطقه و یک مرحله نمونه برداری از خاک منطقه صورت گرفت. از آن جا که داده های بدست آمده ازنمونه های خاک با نتایج خوبی همراه نبود، مقاله حاضر به بررسی ویژگی های زیست محیطی منابع آبی منطقه لاویج می پردازد . 14نمونه آب برداشت شده با دستگاه ICP-OES برای عناصر As, Ba, Be, Cd, Co, Cr, Cu, Eu, Ga, Ge, La, Li, Mo, Pb, Mn, Zn, S Nd, Ni, P, Sc, Sn, Sr, V, Y and Yb تجزیه شدند. بررسی نتایج حاصل ازتجزیه شیمیایی این نمونه ها نشان می دهد که میزان آلودگی حاصل از تاثیر زغال سنگ بروی آب و خاک منطقه کم است.
Original Articles
امیر حسام حسنی؛ فهیمه قنادی؛ اقدس رحیمی
دوره 8، شماره 1 ، مهر 1389
چکیده
مشکلات زیست محیطی متعددی در نتیجه توسعه بی رویه شهر تهران ایجاد شده است. از مهم ترین آن ها می توان به وجود تاسیسات نفتی در آبخوان جنوب تهران ، عدم رعایت معیارهای زیست محیطی از سوی شرکت های نفتی مربوطه و وضعیت نامناسب فاضلاب های شهری و صنعتی منطقه نام برد. هدف از این مطالعه بررسی آلودگی نفتی آبخوان زیر پالایشگاه نفت تهران می باشد. منطقه ...
بیشتر
مشکلات زیست محیطی متعددی در نتیجه توسعه بی رویه شهر تهران ایجاد شده است. از مهم ترین آن ها می توان به وجود تاسیسات نفتی در آبخوان جنوب تهران ، عدم رعایت معیارهای زیست محیطی از سوی شرکت های نفتی مربوطه و وضعیت نامناسب فاضلاب های شهری و صنعتی منطقه نام برد. هدف از این مطالعه بررسی آلودگی نفتی آبخوان زیر پالایشگاه نفت تهران می باشد. منطقه مورد مطالعه با مساحت 900 هکتار شامل بخشی از آبخوان اصلی دشت تهران است که در محدوده شهرستان ری واقع می باشد . متوسط درجه حرارت، بارندگی و تبخیر سالانه این منطقه به ترتیب برابر 17c˚ mm 200 و mm 2500 می باشند. در این راستا اقدام به نمونه برداری از 8 منبع آب زیر زمینی و سنجش نمونه ها در اسفند ماه سال 87 (سال پر آبی ) و خرداد ماه سال 87( سال کم آبی ) شده است . داده ها به صورت گراف هایی ارائه شده و با مقادیر استاندارد جهانی مقایسه گردیده است. نتایج حاصل از سنجش های آزمایشگاهی نمونه ها برای پارامترهای Oil & ،COD ،BOD ،TPHs ،Phenol ،Grease هیدروکربن های آروماتیک و آلیفاتیک ، نشان می دهند که مقادیرCOD در فصل پر آبی بین ،(10- 55000 mg/L) ، BOD در محدوده ،(1-30555 mg/L)، Phenol بین ،(0/01- 0/08 mg/L)، Oil در محدوده (mg/L 130-5) و TPHs در محدوده (mg/L 5/25-05/0) هیدروکربن های آلیفاتیک بین ، هیدروکربن های آروماتیک بین(mg/L 13/2 -034/0) می باشد . نتایج حاکی از این مطلب می باشد که ایستگاه های شماره 4 (باقر آباد) 5 (اسماعیل آباد ) و 3 (عظیم آباد ) دارای آلودگی نفتی بیشتری می باشد. به عبارت دیگر محدوده روستاهای در سون آباد، اسماعیل آباد، عظیم آباد نسبت به روستاهای خیرآباد ، باقر آباد، شهر سنگ و ضلع غربی پالایشگاه آلوده تر می باشد. هم چنین این مقادیر در فصل کم آبی ( که سوخت پالایشگاه گاز طبیعی می با شد) نسبت به فصل پر آبی ( که سوخت پالایشگاه گازوئیل می باشد و سطح آب زیر زمینی بالاتر است) کاهش داشته است . نتایج این تحقیق گویای نمامناسب بودن بخش عمده این منابع برای مصارف شرب و کشاورزی می باشد و پساب خروجی پالایشگاه تهران و کانال هدایت کننده فاضلاب شهر تهران به محدوده مطالعاتی و هم چنین نشت از خطوط انتقال فراورده های پالایشی و مخازن متعلق به شرکت های نفتی مهم ترین منشاء های آلودگی آب های زیر زمینی منطقه می باشند.
Original Articles
احمد فرخیان فیروزی؛ مهدی همایی؛ مرتضی ستاری
دوره 8، شماره 1 ، مهر 1389
چکیده
جذب باکتری به خاک از اجزای مهم مدل های انتقال آلاینده های میکروبی در خاک و آلودگی آب های زیر زمینی است . هدف از این پژوهش ، مطالعه کمی نقش کربنات کلسیم بر جذب و واجذب آلاینده های میکروبی در خاک آهکی بود. بدین منظور ، تعداد 60 نمونه از خاک های آهکی استان مرکزی نمونه برداری شد. ویژگی های فیزیکی ، شیمیایی و ایزوترم جذب باکتری اشریشیاکلی (Escherichia ...
بیشتر
جذب باکتری به خاک از اجزای مهم مدل های انتقال آلاینده های میکروبی در خاک و آلودگی آب های زیر زمینی است . هدف از این پژوهش ، مطالعه کمی نقش کربنات کلسیم بر جذب و واجذب آلاینده های میکروبی در خاک آهکی بود. بدین منظور ، تعداد 60 نمونه از خاک های آهکی استان مرکزی نمونه برداری شد. ویژگی های فیزیکی ، شیمیایی و ایزوترم جذب باکتری اشریشیاکلی (Escherichia coli) نمونه های خاک ا ندازه گیری شد. سه ایزوترم جذب مورد ارزیابی قرار گرفت . نتایج نشان داد مدل ایزوترم جذب خطی در مقایسه با دو مدل فرندلیخ و لانگمویر برآوردی بهتر از جذب باکتری در خاک آهکی دارد. دراین پژوهش ، جذب و واجذب باکتری به خاک آهکی در قالب طرح کاملا تصادفی در سه سطح مختلف 10، 21 و 37 درصد کربنات کلسیم فعال و در سه تکرار در دو حالت تعادلی و سینتیک مورد بررسی قرار گرفت.نتایج نشان داد که با افزایش مقدار کربنات کلسیم جذب سینتیک و تعادلی آلاینده میکروبی افزایش می یابد و این تفاوت در سطح 5 درصد معنی دار بود .همچنین با افزایش مقدار کربنات کلسیم واجذب باکتری کاهش یافت و این تفاوت در سطح 5 درصد معنی دار بود.
Original Articles
فاطمه شایان پویا؛ فریدون عباسی دوانی؛ محمد صادق ناصری
دوره 8، شماره 1 ، مهر 1389
چکیده
فرآیندنمونه سازی در طیف نگاری آلفا، برای اندازه گیری غلظت های جرمی و اکتیویته ایزوتوپ های اورانیوم ، با توجه به برد کوتاه ذرات آلفا، ترکیبات خاص اورانیوم در خاک و محدوده نزدیک انرژی ذرات آلفای گسیل شده از ایزوتوپ های آن ، بسیار حساس می باشد. در این تحقیق، با مبنا قراردادن روش استاندارد ASTMاثر برخی پارامتر ها از جمله کیفیت انحلال اسیدی ...
بیشتر
فرآیندنمونه سازی در طیف نگاری آلفا، برای اندازه گیری غلظت های جرمی و اکتیویته ایزوتوپ های اورانیوم ، با توجه به برد کوتاه ذرات آلفا، ترکیبات خاص اورانیوم در خاک و محدوده نزدیک انرژی ذرات آلفای گسیل شده از ایزوتوپ های آن ، بسیار حساس می باشد. در این تحقیق، با مبنا قراردادن روش استاندارد ASTMاثر برخی پارامتر ها از جمله کیفیت انحلال اسیدی ، pH روند الکترونشانی در نمونه سازی و سامانه طیف نگاری بررسی شده و با استفاده از روش ترکیبی آژانس انرژی اتمی ، ASTM و الکترونشانی Talviteو استفاده از آشکار ساز PIPS BU-014-300-500 ، پس از 8 بار آزمایش نمونه ساز ی ، راندمان شیمیایی متوسط (7/15± 4/64)% به دست آمد
Original Articles
رسول قربانی؛ احد ابراهیم پور لنبران
دوره 8، شماره 1 ، مهر 1389
چکیده
توسعه تفرجگاه ها تا کنون بیشتر معطوف به بخش کالبدی بوده و در آن به نیازهای روانی و رفتاری کاربران توجه کم تری شده است. در حالی که عدم پاسخگویی به این نیاز ها عامل تاثیر گذار در کاهش تعداد استفاده کنندگان از این گونه محیط ها می باشد. بدین منظور مقاله حاضر در صدد تبیین استفاده از تئوری های انگیزشی و روانشناسی اجتماعی بر اساس نظریه بخش بندی ...
بیشتر
توسعه تفرجگاه ها تا کنون بیشتر معطوف به بخش کالبدی بوده و در آن به نیازهای روانی و رفتاری کاربران توجه کم تری شده است. در حالی که عدم پاسخگویی به این نیاز ها عامل تاثیر گذار در کاهش تعداد استفاده کنندگان از این گونه محیط ها می باشد. بدین منظور مقاله حاضر در صدد تبیین استفاده از تئوری های انگیزشی و روانشناسی اجتماعی بر اساس نظریه بخش بندی بازار توریسم در توسعه تفرجگاه های پیرامون کلان شهرها است .دراین راستا ابتدا انگیزه افراد از حضور در طبیعت و جاذبه های تفرجگاه عون ابن علی در قالب نظریه انگیزه جاذبه مطالعه و گروه های متمایز انگیزشی کاربران بر اساس تئوری جستجو – گریز شناسایی گردیده اند. سپس رابطه بین احساس درک شده به عنوان واسطه وبهبود شاخص های منتخب کیفیت زندگی به عنوان پاداش نهایی مورد ارزیابی قرار گرفته اند . مطالعه نشان می دهد مردم جهت گریز از فشارهای زندگی روزمره و بهره مندی از مزایای حاصل ازمحیط که نقش ملموسی در ارتقاء کیفیت زندگی آنان دارد به دامان طبیعت پناه می برند. هم چنین برخی از عوامل مزاحم بر فرایند استفاده مردم و نتایج حاصله از آن تاثیر منفی دارند یا محدوده استفاده کاربران را محدود می سازند. در راهبردهای پیشنهادی ، توسعه در سه بعد افزایش حضور مردم، گسترش محدوده مورد استفاده و تعمیق احساسات مثبت ناشی از بودن در طبیعت با حذف عوامل مزاحم جهت ارتقاء کیفیت زندگی شهری مدنظر قرار گرفته است
Original Articles
سید نورالدین امیری؛ ژیلا سجادی؛ سید حسن صدوق ونینی
دوره 8، شماره 1 ، مهر 1389
چکیده
سنجش مساحت جنگل های حرای خلیج نایبند درمجاورت تاسیسات پارس جنوبی از طریق داده های ماهواره ای می تواند به عنوان شاخصی در ارزیابی پیامدهای زیست محیطی ناشی از این صنایع عظیم نفتی و گازی محسوب شود. خسارت های زیست محیطی به ویژه صنایع بزرگ نفتی از اجتناب ناپذیرترین پیامدهای ناشی از تاسیس آن ها بعد از انقلاب صنعتی بوده است. اهمیت این خسارت ...
بیشتر
سنجش مساحت جنگل های حرای خلیج نایبند درمجاورت تاسیسات پارس جنوبی از طریق داده های ماهواره ای می تواند به عنوان شاخصی در ارزیابی پیامدهای زیست محیطی ناشی از این صنایع عظیم نفتی و گازی محسوب شود. خسارت های زیست محیطی به ویژه صنایع بزرگ نفتی از اجتناب ناپذیرترین پیامدهای ناشی از تاسیس آن ها بعد از انقلاب صنعتی بوده است. اهمیت این خسارت ها که گاهی اثرات مثبت اقتصادی این صنایع را مورد تردید قرارداده است، از سال های 1960 سبب توجه به کاهش میزان این خسارت ها از طریق استفاده از تکنیک های موثر گردیده است.هدف این پژوهش بررسی امکان استفاده از اطلاعات ماهواره ای IRS و شاخص های گیاهی در مطالعه جنگل های حرا به عنوان شاخصی جهت اندازه گیری خسارت های ا حتمالی زیست محیطی تاسیسات عظیم نفتی منطقه پارس جنوبی بوده است. از جمله این تکنیک ها تحلیل داده های ماهواره ای می باشد . از این رو این مقاله با استفاده از داده های IRS سال 2008 و آنالیز داد ها با نرم افزار ILWIS موقعیت و شرایط جنگل های مزبور را مورد بررسی قرارداده است . در این راستا از ترکیب کاذب رنگی باندهای 2 و 3 و 4 جهت تعیین موقعیت مکانی وتهیه نقشه Segment از حرا استفاده شده است و با کمک دستگاه GPS نقشه واقعیت زمینی تهیه گردید. نتایج بررسی نشان دهنده اهمیت شاخص های گیاهی در تهیه نقشه جنگل های حرا، به ویژه توانایی شاخص گیاهی RVI درمیان چهار شاخص استفاده شده در این تحقیق می باشد. این شاخص با دقت تولید کننده 38/83% و دقت کاربری 46/87%و ضریب کاپای 24/86% بهترین شاخص در تعیین مساحت جنگل های حرای مورد مطالعه بوده است. مقایسه مساحت جنگل های حرای بدست آمده از این تحقیقات با بررسی های صورت گرفته قبلی تفاوت های چشمگیری دارد .
Original Articles
مهدی قدیمی؛ سید محسن حسینی؛ حمید رضا پور قاسمی؛ حمید رضا مرادی
دوره 8، شماره 1 ، مهر 1389
چکیده
پهنه بندی در مدریریت مناطق حفاظت شده، راهکاری است که از طریق آن تعارضات مناطق حفاظت شده کاهش یافته و فرصت لازم برای اتخاذ تدابیر مورد نیاز فراهم می شود. تحقیق حاضر با هدف مدلسازی و پهنه بندی منطقه حفاظت شده مانشت و قلارنگ ایلام به وسعت 33 هزار هکتار به منظور دستیابی به الگوی بهینه حفاظت با استفاده از منطق فازی به انجام رسیده است. به این ...
بیشتر
پهنه بندی در مدریریت مناطق حفاظت شده، راهکاری است که از طریق آن تعارضات مناطق حفاظت شده کاهش یافته و فرصت لازم برای اتخاذ تدابیر مورد نیاز فراهم می شود. تحقیق حاضر با هدف مدلسازی و پهنه بندی منطقه حفاظت شده مانشت و قلارنگ ایلام به وسعت 33 هزار هکتار به منظور دستیابی به الگوی بهینه حفاظت با استفاده از منطق فازی به انجام رسیده است. به این منظور ابتدا با مطالعات میدانی به شناخت و جمع آوری اطلاعات مربوط به عواملی که در حفاظت نقش موثری دارند پرداخته شد، سپس با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی فاکتورهای موثر الویت بندی گردیدند. بررسی های حاصله نشان داد که خصوصیات شیب ، خاک ، زمین شناسی ، پوشش گیاهی ، فرسایش ، کاربری اراضی وفاصله از آبراهه بالاترین وزن را به خود اختصاص داده و بنابر این از عوامل اصلی موثر در حفاظت منطقه به شمار می آیند. داده های مذکور در فرمت های برداری و رستری در محیط نرم افزار ILWIS ذخیره و برای انجام تحلیل های مبتنی بر توری مجموعه های فازی مورد استفاده قرا رگرفت. تحلیل های فازی با استفاده از نرم افزار IDRISI و پس از تعیین مقادیر و توابع عضویت فازی صورت گرفت . در این تحقیق از اپراورهای فازی مختلفی همچون Product ،Sum و Gamma استفاده گردید.نتایج نشان داد اپراتور فازی گاما با مقدار l 0.975 بیشترین دقت را در مدلسازی حفاظتی منطقه مورد مطالعه دارد .
Original Articles
حمزه نور؛ سید خلاق میرنیا؛ محمد باقر رئیسی
دوره 8، شماره 1 ، مهر 1389
چکیده
تحقیق حاضر با هدف برآورد هدررفت مواد آلی در حوزه آبخیز کجور واقع در جنگل های هیرکانی پایه ریزی شده است. بدین منظور برداشت نمونه آب و رسوب معلق و مواد آلی همراه آن ، با استفاده از روش انتگراسیون عمقی به عمل آمد. نمونه برداری از جریان رودخانه طی وقایع بارندگی به وسیله نمونه بردار دستی و از نقطه ثابت صورت گرفت . نتایج تحقیق حاضر مبین تاثیر ...
بیشتر
تحقیق حاضر با هدف برآورد هدررفت مواد آلی در حوزه آبخیز کجور واقع در جنگل های هیرکانی پایه ریزی شده است. بدین منظور برداشت نمونه آب و رسوب معلق و مواد آلی همراه آن ، با استفاده از روش انتگراسیون عمقی به عمل آمد. نمونه برداری از جریان رودخانه طی وقایع بارندگی به وسیله نمونه بردار دستی و از نقطه ثابت صورت گرفت . نتایج تحقیق حاضر مبین تاثیر پذیری بالای هدر رفت ماده آلی از فرسایش خاک می باشد . هم چنین نتایج مدل سازی بین مقادیر هدر رفت ماده آلی ، غلظت رسوبات معلق و دبی جریان حاکی از عدم اطمینان در برآوردمیزان هدر رفت ماده آلی به وسیله دبی جریان بوده در حالی که با داشتن مقدار غلظت رسوب می توان به ضریب همبستگی و خطای تخمین به ترتیب 95 و 24 درصد میزان ماده آلی همراه رسوبات را به دست آورد. نتایج تحقیق حاضر زمینه ساز استفاده از روش مزبور در ارزیابی هدر رفت مواد آلی در مناطقی با شرایط حاکم شابه می باشد .
Original Articles
حسین کرمانیان؛ زهرا رزم پور؛ امید رمضانی؛ مهدی رحمانی نیا
دوره 8، شماره 1 ، مهر 1389
چکیده
ارتباط تناگاتنگی بین صنعت فراوردهای جنگلی (صنعت چوب و کاغذ) و چرخه آب وجوددارد. آب بعنوان یک منبع طبیعی عنصر حیاتی و ضروری در تولید خمیر کاغذ و مقوا و تولید نیرو در تاسیسات تولید بخار این صنعت می باشد. هدف از این تحقیق ، تعیین مهم ترین عوامل در میزان مصرف آب در کارخانجات بازیافت کاغذ با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی است. برای ...
بیشتر
ارتباط تناگاتنگی بین صنعت فراوردهای جنگلی (صنعت چوب و کاغذ) و چرخه آب وجوددارد. آب بعنوان یک منبع طبیعی عنصر حیاتی و ضروری در تولید خمیر کاغذ و مقوا و تولید نیرو در تاسیسات تولید بخار این صنعت می باشد. هدف از این تحقیق ، تعیین مهم ترین عوامل در میزان مصرف آب در کارخانجات بازیافت کاغذ با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی است. برای مطالعه ، پرسشنامه ها و جداولی بین کارخانجات بازیافت کاغذ کشور توزیع شد که در آن ها شاخص های موثر در کاهش مصرف آب در بخش های مختلف از قبیل فرایند تولید ، فراورده تولیدی ، ماد ه خام ، نیروی انسانی ، هزینه ها ، قوانین زیست محیطی ، اصلاحات فنی مورد بررسی قرار گرفت و نتایح حاصل با نرم افزار 2000 Expert Choice مورد تحلیل قرار گرفت . نتایج نشان داد که شاخص فراورده تولیدی با بالاترین امتیاز در صدر قرار دارد و شاخص های فرایند تولید ، مواد خام ، نیروی انسانی ، هزینه ها و قوانین زیست محیطی و اصلاحات فنی در رده های بعدی قرا رمی گیرند. هم چنین در میان گزینه های تصمیم ، فراورده تولیدی ، شبکه آب خنک کننده و مخازن ذخیره آب در سه اولویت اول قرار گرفتند . اولویت های تعیین شده به مدیران و کارشناسان واحد تولیدی کمک می کند تا با شناخت عوامل اصلی موثر در مصرف آب با صرف حداقل هزینه به بیشترین صرفه جویی در مصرف آب دست یابند.
Original Articles
یحیی کوچ؛ سید محسن حسینی؛ حمید جلیلوند؛ اصغر فلاح
دوره 8، شماره 1 ، مهر 1389
چکیده
امروزه نیاز به مدیریت پایدار منابع ، موجب پیدایش روش های جدیدی برای طبقه بندی منابع تحت مدیریت شده است. اهمیت تنوع زیستی و مدیریت آن و توجه به شیوههای نوین تعیین واحدهای مدیریتی ، ایده اولیه این تحقیق را ایجاد کرد. به منظور مطالعه تنوع زیستی جنگل های پایین بند خانیکان چالوس ، ابتدا واحدهای زیست محیطی با استفاده از روش تجزیه و تحلیل ...
بیشتر
امروزه نیاز به مدیریت پایدار منابع ، موجب پیدایش روش های جدیدی برای طبقه بندی منابع تحت مدیریت شده است. اهمیت تنوع زیستی و مدیریت آن و توجه به شیوههای نوین تعیین واحدهای مدیریتی ، ایده اولیه این تحقیق را ایجاد کرد. به منظور مطالعه تنوع زیستی جنگل های پایین بند خانیکان چالوس ، ابتدا واحدهای زیست محیطی با استفاده از روش تجزیه و تحلیل دو طرفه گونه های شاخص تهیه و منطقه به پنج واحد زیست محیطی مختلف تقسیم شد. برای تحلیل پارامترهای تنوع ، غنا و یکنواختی در سطح واحدهای زیست محیطی تعیین شده از شاخص های سیمسون ، مارگالف و هیل ا ستفاده شد. برای مطالعات خصوصیات خاک، در هر واحد زیست محیطی ، چهار پروفیل حفر و ازسه عمق 10-0 ، 20-10 و 30-20 سانتیمتری نمونه های خاکی برداشته شد. برخی خصوصیات فیزیکوشیمیایی و بیولوژی خاک با استفاده از تحلیل مولفه های اصلی (PCAمورد بررسی قرار گرفت. موقعیت مکانی متغیرهای خاکی بر روی محورها بیانگر آن است که نیتروژن عمق سوم ، ظرفیت تبادلی کاتیوتی عمق اول و سوم ، فسفر قابل جذب عمق های اول ، دوم و سوم در سمت چپ محور اول مستقر می باشند. محل قرار گیری هر یک از شاخص های تنوع زیستی نیز در ه مین ناحیه از محور تحلیل مولفه های اصلی می باشد . بطوری که تنوع گونه ای سیمسون ، غنای گونه ای مارگالف و یکنواختی هیل سمت چپ محور اول را به خود اختصاص داده اند. بنابر این ، هر یک از مشخصه های تنوع زیستی رابطه مستقیمی با مشخصه های خاک در سمت چپ محور اول دارند. فسفر قابل جذب در هر سه عمق به عنوان موثرترین عامل تاثیر گذار برمشخصه های تنوع زیستی عنوان گردید .
Original Articles
عزیر عابسی؛ محسن سعیدی
دوره 8، شماره 1 ، مهر 1389
چکیده
دریای خزر به دلیل دارا بودن خط ساحلی بسیار طویل و وجودمناطق شهری ، صنعتی و کشاورزی بسیار در مجاورت خود، همواره از منظر زیست محیطی تحت فشارها و تهدیدات شدیدی قرار داشته است . توسعه فعالیت های استخراج و بهره برداری نفت بالاخص درمناطق مرکزی و غربی این دریاچه باعث ورود مقادیر متنابهی از انواع آلاینده های نفتی به این پیکره آبی مهم شده است. ...
بیشتر
دریای خزر به دلیل دارا بودن خط ساحلی بسیار طویل و وجودمناطق شهری ، صنعتی و کشاورزی بسیار در مجاورت خود، همواره از منظر زیست محیطی تحت فشارها و تهدیدات شدیدی قرار داشته است . توسعه فعالیت های استخراج و بهره برداری نفت بالاخص درمناطق مرکزی و غربی این دریاچه باعث ورود مقادیر متنابهی از انواع آلاینده های نفتی به این پیکره آبی مهم شده است. با توجه به اثرات نامطلوب آلاینده های هیدروکربنی بر کیفیت زندگی و حیات گونه های ساکن دریاها و حاشیه ، بررسی وضعیت آلودگی رسوبات کف به عنوان سرنوشت نهایی آلاینده های نفتی در پیکره های آبی همواره مورد توجه بوده است. در تحقیق حاضر وضعیت عمومی آلودگی رسوبات به آلاینده های نفتی در محدوده وسیعی از مرزهای جنوبی دریای خزر در مجاورت استان های گلستان و مازندران مورد بررسی قرا رگرفته است. در این مطالعه هم چنین با در نظر گرفتن محتوی، نوع و غلظت ترکیبات هیدروکربنی موجود در رسوبات واز طریق توسعه شاخص های مرتبط، وضعیت تجزیه زیستی و میزان هوازدگی هیدروکربن های مشاهده ای در رسوبات سطحی برداشت شده از بستر دریا در سواحل جنوب و جنوب شرقی دریاچه خزر مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی وضعیت عمومی غلظت هیدروکربن های نفتی (TPH) ، الگانهای نرمال (n-Alkanes) و هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای (PAHs) بیانگر عدم آلودگی رسوبات سطحی مناطق شرقی و آلودگی کم تامتوسط قسمت های مرکزی و غربی ناحیه مورد مطالعه است. بررسی شاخص های توسعه داده درمنطقه در ارتباط با وضعیت تخریب مولکولی هیدروکربن های مشاهده ای نیز بیانگر وجود باقیماندههای نفتی هوازده، تجزیه زیستی بالا وغیر تازگی هیدروکربن های مشاهده ای در اکثر محدوده مطالعات است که این گویای وجود منابع پیشین و دیرینه از ورود این آلایندهها به منطقه فوق می باشد
Original Articles
مرتضی داودی؛ عباس اسماعیلی ساری؛ نادر بهرامی فر؛ سید محمود قاسمپوری
دوره 8، شماره 1 ، مهر 1389
چکیده
آلاینده های گوناگونی به تالاب شاد گان که یکی از بزرگترین تالاب های کشور است وارد می شوند. یکی ازاین آلاینده ها ، باقیمانده آفت کش های آلی کلره از جمله د. د. ت و متابولیت های آن است که در گذشته برای کنترل آفات مورد استفاده قرا رمی گرفته است. د.د.ت و متابولیت های آن (p,p/-DDD ,o,p/-DDE ,p,p/-DDE ,o,p/-DDT ,p,p/-DDT در 5 گونه مختلف از ماهیان خوراکی تالاب شادگان و ...
بیشتر
آلاینده های گوناگونی به تالاب شاد گان که یکی از بزرگترین تالاب های کشور است وارد می شوند. یکی ازاین آلاینده ها ، باقیمانده آفت کش های آلی کلره از جمله د. د. ت و متابولیت های آن است که در گذشته برای کنترل آفات مورد استفاده قرا رمی گرفته است. د.د.ت و متابولیت های آن (p,p/-DDD ,o,p/-DDE ,p,p/-DDE ,o,p/-DDT ,p,p/-DDT در 5 گونه مختلف از ماهیان خوراکی تالاب شادگان و تاثیر وزن ، سن و نوع رژیم غذایی بر غلظت این آفت کش و مابولیت ها ی آن مورد بررسی قرارگرفته است. بیشترین غلظت د.د.ت کل به میزان 50/6 نانو گرم در گرم در گونه شیربت و کمترین میزان در گونه کپور به میزان 27/3 نانوگرم برگرم به دست آمد. نتایج نشان داد که غلظت متابولیت p,p/-DDE در همه گونه ها دارای بیشترین و متابولیت p,p/-DDT در گونه بنی 12/0 نانو گرم بر گرم و گونه کپور 09/0 نانو گرم بر گرم، متابولیت o,p/-DDE در گونه شیربت 12/0 نانو گرم بر گرم و شلج 20/0 نانو گرم بر گرم متابولیت o,p/-DDT در برزم 40/0 نانو گرم بر گرم دارای کمترین غلظت بودند. این نتایج بیانگر عدم استفاده جدید از این آفت کش در مزارع اطراف تالاب است .میانگین غلظت د.د.ت و متابولیت های آن در گروه وزنی بیش از 320 گرم (77/6 نانو گرم بر گرم ) و گروه سنی بیش از 3 سال (70/6 نانو گرم بر گرم ) و رژیم غذایی همه چیز خوار (34/7 نانو گرم برگرم )بالاتر بودند .محاسبه میزان جذب روزانه قابل قبول این آفت کش و مقایسه آن با استانداردهای بین المللی نشان دهنده عدم وجود خطر برای ساکنین منطقه مجاور تالاب است
مقاله کوتاه
ساناز صنایع گلدوز؛ مجید مخدوم؛ حمید رضا جعفری؛ حسن اصیلیان مهابادی
دوره 8، شماره 1 ، مهر 1389
چکیده
ارتقاء ظرفیت های آموزشی در زمینه ارزیابی اثرات محیط زیست ، ارائه آموزش ها در حد استانداردهای جهانی را امری ضروری می سازد. پیش نیاز آموزش های موثر، نیاز سنجی آموزشی است. در این تحقیق به منظور افزایش اثر بخشی و کارآیی کارشناسان ارزیابی اثرات محیط زیستی در کشور که در بررسی گزارش ها نقش دارند به تعیین نیازهای آموزشی آنان پرداخته شده است. ...
بیشتر
ارتقاء ظرفیت های آموزشی در زمینه ارزیابی اثرات محیط زیست ، ارائه آموزش ها در حد استانداردهای جهانی را امری ضروری می سازد. پیش نیاز آموزش های موثر، نیاز سنجی آموزشی است. در این تحقیق به منظور افزایش اثر بخشی و کارآیی کارشناسان ارزیابی اثرات محیط زیستی در کشور که در بررسی گزارش ها نقش دارند به تعیین نیازهای آموزشی آنان پرداخته شده است. پرسشنامه به عنوان روش تحقیق انتخاب شد. تعدادی از کارشناسان دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان ، کمیته ارزیابی و ادارات کل استان ها به 113 پرسشنامه از میان 180 پرسشنامه توزیع شده ، پاسخ دادند .پس از بررسی نتایج ، میانگین نمرات کارشناسان رده بندی شد. سپس با توجه به درصدهای مفروض حداکثر 50 و 75 درصد کارشناسانی که به گزینه صحیح درهر سوال پاسخ گفتند نیاز برای آموزش ، باز آموزی و به روز آوری کارشناسان ارزیابی اثرات محیط زیستی مشخص شد. در فرض 75 درصد، کارشناسان در هیچ سوالی نمره مناسبی از آزمون آماری کسب ننمودند. در 50 درصد، تنها 8 سوال از 19 سوال ،نمره آزمون آماری را کسب نمود. به این ترتیب مراحل مختلف از فرایند ارزیابی اثرات محیط زیستی که لازم است تحت آموزش ، باز آموزی و به روز آوری قرار گیرد تعیین شد
Original Articles
مرتضی مولایی؛ محمد کاوسی کلاشمی؛ حامد رفیعی
دوره 8، شماره 1 ، مهر 1389
چکیده
بیش از نیمی از آثار گلخانه ای مربوط به انتشار گاز دی اکسید کربن است . انتشار دی اکسید کربن منجر به اثرات نامطلوب آب و هوایی و زیست محیطی شده و در نهایت اقتصاد جهانی را نیز متاثر خواهد کرد. ا ز آنجا که بررسی آثار اقتصادی انتشار فزاینده گاز دی اکسید کربن بسیار حائز اهمیت بوده ، پژوهش حاضر رابطه همجمعی بین تولید ناخالص داخلی سرانه و انتشار ...
بیشتر
بیش از نیمی از آثار گلخانه ای مربوط به انتشار گاز دی اکسید کربن است . انتشار دی اکسید کربن منجر به اثرات نامطلوب آب و هوایی و زیست محیطی شده و در نهایت اقتصاد جهانی را نیز متاثر خواهد کرد. ا ز آنجا که بررسی آثار اقتصادی انتشار فزاینده گاز دی اکسید کربن بسیار حائز اهمیت بوده ، پژوهش حاضر رابطه همجمعی بین تولید ناخالص داخلی سرانه و انتشار گاز دی اکسید کربن سرانه در ایران را طی سال های 1974 سال 2004 بررسی نموده و وجود منحنی کوزنتس زیست محیطی را برای گاز دی اکسید کربن در دوره مورد مطالعه مورد آزمون قرار داده است . الگوهای خود رگرسیونی با وقفه توزیعی و تصحیح خطا جهت مطالعه رابطه همجمعی یاد شده مورد استفاده قرار گرفت. یافته های پژوهش حاکی از آن است که در هر دو دوره کوتاه مدت و بلند مدت بین متغیرهای مورد مطالعه ارتباط معنی داری وجود دارد.از سوی دیگر ضریب جزء تصحیح خطا برابر با 19/0- بوده و به لحاظ آماری معنی دار است . بر اساس نتایج حاصل از الگوی تفاضلی بین متغیرهای تولید ناخالص داخلی سرانه و انتشار گاز دی اکسید کربن سرانه منحنی کوزنتس زیست محیطی در دوره مورد مطالعه در ایران وجود دارد
