Original Articles
علیرضا کوچکی؛ قربانعلی اسدی؛ الهام عزیزی
دوره 10، شماره 2 ، دی 1391
چکیده
به منظور بررسی اثرات دگرآسیبی گل جعفری(Tagetes erecta)بر تنوع آفات و بیماریهای گوجه فرنگی،(Solanum lycopersicum)آزمایشی به صورت کرتهای خردشده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی - تکرار در سال زراعی 1390دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا درآمد. تیمارهای مورد بررسی شامل سه رقمگوجهفرنگی (جینا، فلات و استرین هایتک ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات دگرآسیبی گل جعفری(Tagetes erecta)بر تنوع آفات و بیماریهای گوجه فرنگی،(Solanum lycopersicum)آزمایشی به صورت کرتهای خردشده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی - تکرار در سال زراعی 1390دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا درآمد. تیمارهای مورد بررسی شامل سه رقمگوجهفرنگی (جینا، فلات و استرین هایتک ترک) و پنج الگوی کشت (تککشتی گوجهفرنگی وکشت مخلوط ردیفی گوجهفرنگی- گل جعفری1:3 و 1:4 ) بود. نتایج نشان داد که بیشترین ،1:2 ، خارجی با نسبت های 1:1درصد جمعیت حشرات شکارچی در الگوی مخلوط گوجهفرنگی وگلجعفری با نسبت 1:2 مشاهده شد. کمترین درصد جمعیت حشراتشکارچی و بیشترین درصد حشرات آفت نیز در الگوی مخلوط با نسبت 1:1بدست آمد. کشت مخلوط گوجهفرنگی و گلجعفری، به طور میانگین دارایبالاترین تنوع حشرات بوده و بیشترین میزان شاخص تنوع شانون، سیمپسون ومارگالوف حشرات را نشان داد. در مجموع سه برداشت گوجهفرنگی، الگویکشت مخلوط 1:2 دارای بیشترین فراوانی نسبی میوههای سالم بود. در بینرقمهای گوجهفرنگی مورد بررسی، رقمهای استرین هایتک ترک و جینادارای بیشترین فراوانی نسبی میوههای سالم بودند. رقم جینا نیز بیشترینعملکرد نسبی میوههای سالم و کمترین عملکرد نسبی میوههای بیمار را به0) داشت. همچینین رابطه رگرسیونی مثبت و / 0 و 28 / ترتیب به میزان 63معنیداری بین شاخصهای تنوع شانون و مارگالوف حشرات با عملکرد نسبیمیوههای گوجهفرنگی سالم در واحد سطح بدست آمد.
Original Articles
غلامعلی شرزه ای؛ محمد کاووسی کلاشمی
دوره 10، شماره 2 ، دی 1391
چکیده
چکیده: کارکردهای ارزشمند زیست بوم های تالابی و جایگاه ویژه اکولوژیکی آن، موجب توجه روزافزون به مقوله حفاطت از این زیستگاههای طبیعی شده است. پژوهش حاضر با استفاده از رهیافت باند ارزش گذاری مشروط و مد نظر قرار دادن هشت متغیر پیشنهادی، ارزش حفاطتی تالاب امیرکلایه را برمینای تغییرات رفاهی افراد جامعه در قالب دو الگوی تابعی خطی و لگاریتمی ...
بیشتر
چکیده: کارکردهای ارزشمند زیست بوم های تالابی و جایگاه ویژه اکولوژیکی آن، موجب توجه روزافزون به مقوله حفاطت از این زیستگاههای طبیعی شده است. پژوهش حاضر با استفاده از رهیافت باند ارزش گذاری مشروط و مد نظر قرار دادن هشت متغیر پیشنهادی، ارزش حفاطتی تالاب امیرکلایه را برمینای تغییرات رفاهی افراد جامعه در قالب دو الگوی تابعی خطی و لگاریتمی محاسبه نمود. از سوی دیگر با بهره گیری از رهیافت AHP وزن مربوط به ارزشهای مصرفی و غیرمصرفی را از ارزش کل حفاظت از تالاب یاد شده بدست آورد.نتایج نشان داد که مقدارانتظاری ارزش حفاظت برای هر فرد در الگوهای خطی و لگاریتمی به ترتیب معادل 11384 و 9789 ریال در سال می باشد. محاسبه میانگین وزن تجمعی نسبی ارزشها نشان داد که ارزش های مصرفی و غیرمصرفی به ترتیب 35 و 65 درصد از ارزش کل تالاب امیرکلایه را دارا می باشند.از اینرو حفظ محیط طبیعی و گونه های گیاهی و جانوری این زیست بوم، برای نسل های آتی باید از اولویت های برنامه ریزی های توسعه ای مرتبط با تالاب امیرکلابه باشد.
Original Articles
محسن عبداللهی؛ علی مشهدی؛ مسعود فریادی
دوره 10، شماره 2 ، دی 1391
چکیده
منابع آلاینده هوا را در یک تقسیم بندی اساسی به منابع ثابت و منابعمتحرک دستهبندی میکنند. کارخانهها و کارگاههای تولیدی در کنار منابعتجاری و خانگی مهمترین موارد منابع ثابت آلودگی هوا را تشکیل میدهند.منابع ثابت آلاینده هوا با آنکه نقش مهمی در میزان آلودگی هوا دارند اماتدوین مقررات لازم برای کنترل این منابع در نظامهای حقوقی حفاظت ازهوای ...
بیشتر
منابع آلاینده هوا را در یک تقسیم بندی اساسی به منابع ثابت و منابعمتحرک دستهبندی میکنند. کارخانهها و کارگاههای تولیدی در کنار منابعتجاری و خانگی مهمترین موارد منابع ثابت آلودگی هوا را تشکیل میدهند.منابع ثابت آلاینده هوا با آنکه نقش مهمی در میزان آلودگی هوا دارند اماتدوین مقررات لازم برای کنترل این منابع در نظامهای حقوقی حفاظت ازهوای پاک از جمله نظام حقوقی ایران کمتر مورد توجه واقع شده است.یکی از اصلیترین مسائل مورد بحث در زمینه کنترل منابع ثابت آلاینده،استانداردهای کنترل آلودگی ناشی از این منابع و نحوه ایجاد و اعمال آنهادر نظام حقوقی استانداردهای آلودگی هوا است. در این خصو ص،مهمترین سازوکار کنترل آلودگی هوا در این دسته منابع، استانداردسازیتأسیس و فعالیت این منابع است بدین نحو که فرایند تأسیس، فعالیت و تولیددر این دسته منابع باید مطابق با استانداردهای خاص آلودگی هوا صورتگیرد. بدین منظور با توجه به تعدد و گستردگی منابع ثا بت آلاینده وهنگفت بودن حجم آلایندگی این منابع، تصویب استانداردهای الزام آورجامع و دقیقی برای کنترل کلیه ابعاد آلودگی ناشی از این دسته منابع وهمچنین ارائه سازوکارهای تشویقی برای استفاده از فناوری های تولیدیپاک در این منابع ضرورت دارد.
Original Articles
طاهره خزایی؛ علیرضا پورخباز
دوره 10، شماره 2 ، دی 1391
چکیده
در اکوسیستمهای آبی، رسوبات بهعنوان مخزن آلایندههای مختلف به ویژهفلزات سنگین محسوب شده و در واقع حامل و پتانسیل این منابع شیمیاییسمی میباشند. هدف از این تحقیق بررسی شدت آلودگی و منشأ فلزاتسنگین در رسوبات تالاب انزلی که یکی از مهمترین اکوسیستمهای مهمآبی ایران است میباشد. طی این مطالعه نمونه برداری از 6 ایستگاه درتالاب انزلی در مرداد ...
بیشتر
در اکوسیستمهای آبی، رسوبات بهعنوان مخزن آلایندههای مختلف به ویژهفلزات سنگین محسوب شده و در واقع حامل و پتانسیل این منابع شیمیاییسمی میباشند. هدف از این تحقیق بررسی شدت آلودگی و منشأ فلزاتسنگین در رسوبات تالاب انزلی که یکی از مهمترین اکوسیستمهای مهمآبی ایران است میباشد. طی این مطالعه نمونه برداری از 6 ایستگاه درتالاب انزلی در مرداد 1388 صورت پذیرفت. برآورد آلودگی رسوبات ازطریق روش تفکیک شیمیایی چهار مرحلهای انجام گردید. نتایج بدستآمده از پژوهش حاضر نشان داد که میزان مس و کادمیوم رسوبات منطقهدر مقایسه با مقادیر پوسته زمین و رسوبات جهانی بالاتر میباشد. میزاندر تمامی ایستگاهها بیشتر از Cu و Cd فاکتور آلاینده فردی برای فلزاتیک بوده که این مطلب از دیدگاه زیستمحیطی نگران کننده است وفراهمی زیستی بالای این عناصر، سلامت تالاب انزلی را به خطر میاندازد.برای فلزات مورد مطالعه در مجموع 6 ایستگاه بدین صورت ICF مقداربطور کلی باید توجه داشت که آزادسازی Cu> Cd > Pb : میباشدعناصر سنگین از رسوبات نیاز به شرایط قوی اسیدی داشته درحالیکهخنثی میباشند.
Original Articles
مرجان نعمتی مهر؛ علی غفاری
دوره 10، شماره 2 ، دی 1391
چکیده
کیفیت رابطه انسان و محیط زندگی او (محله، شهر، منطقه و...) با عنوانقابلیتزندگی شناخته میشود. قابلیتزندگی محیط یکی از اساسیترینکیفیتهای محیط است که در حقیقت بیانگر میزان حمایتکنندگی محیطاز فرایند زندگی ساکنان آن محیط است. مطالعه برنامههای سیاستگذاری،بیانیههای سیاسی و گزارشهای متعددی که با هدف ارتقاء قابلیتزندگیمحیطهای متفاوت اعم ...
بیشتر
کیفیت رابطه انسان و محیط زندگی او (محله، شهر، منطقه و...) با عنوانقابلیتزندگی شناخته میشود. قابلیتزندگی محیط یکی از اساسیترینکیفیتهای محیط است که در حقیقت بیانگر میزان حمایتکنندگی محیطاز فرایند زندگی ساکنان آن محیط است. مطالعه برنامههای سیاستگذاری،بیانیههای سیاسی و گزارشهای متعددی که با هدف ارتقاء قابلیتزندگیمحیطهای متفاوت اعم از ایالتها، شهرها، و محلههای شهری تهیه شدهاست، نشان میدهد که قابلیتزندگی دغدغهای جدی در میان طراحان،برنامهریزان و سیاستگزاران حوزه طراحی محیط است و علیرغمتلاشهای بسیار، هنوز ابعاد مشخصی برای ارزیابی قابلیتزندگی یکمحیط، ارائه نشده است. بخشی از این عدم موفقیت را میتوان در پیچیدگیاین مفهوم دانست؛ وجود واژهی "زندگی و زیستن" 1 در ساختار واژه وتعاریف متفاوتی که از آن استنتاج میشود، طیف وسیعی از ابعاد را دربرمیگیرد. بخشی دیگر را نیز میتوان منتج از فقدان مطالعه جامعگزارشات، برنامهها و اسناد تهیه شده در این حوزه دانست. این مقاله، بامطالعه اسنادی و بررسی برنامه قابلیتزندگی در سه بستر امریکا- حوزهیظهور و نشر این ایده- انگلستان و استرالیا، تفاوت نوع نگرشها رادرخصوص پرداختن به ابعاد محیطی قابلیتزندگی نشان میدهد. از اینبررسی تطبیقی میتوان نتیجه گرفت که هرچند مقیاس پرداختن به اینبرنامهها (مقیاس محلی، منطقهای، فرامنطقهای) بر ارائه تعاریف عملیاتی واجزاء آن مؤثر بوده و هر یک از بسترها بر یکی از مقیاسها تأکید بیشتریدارد، اما درنهایت تشابه رئوس مطالب مورد تأکید خیلی بیشتر از وجوهافتراق آنها است.
Original Articles
فاطمه احمدی پور؛ نادر بهرامی فر؛ سید محمود قاسمپوری
دوره 10، شماره 2 ، دی 1391
چکیده
تجمع هناصر سنگین در خاک و گیاه خطران زیادی برای سلامت انسان و محیط زیست به دنبال دارد. مطالعات اندکی در رابطه با تجمع فلز نیکل در خاک و تعیین ضریب تجمع زیستی و انتقال آن به گیاه برنج صورت گرفته است. لذا این پژوهش با این هدف در شالیزارهای اطراف شهرک صنعتی آمل صورت گرفت. به همین منظور به طور تصادفی از 10 مزرعه اطراف شهرک صنعتی آمل تعداد 30 ...
بیشتر
تجمع هناصر سنگین در خاک و گیاه خطران زیادی برای سلامت انسان و محیط زیست به دنبال دارد. مطالعات اندکی در رابطه با تجمع فلز نیکل در خاک و تعیین ضریب تجمع زیستی و انتقال آن به گیاه برنج صورت گرفته است. لذا این پژوهش با این هدف در شالیزارهای اطراف شهرک صنعتی آمل صورت گرفت. به همین منظور به طور تصادفی از 10 مزرعه اطراف شهرک صنعتی آمل تعداد 30 نمونه از عمق 0-20 سانتی متری از خاک در شهریور ماه جمع آوری شد. میانگین غلظت نیکل در خاک، ریشه، ساقه و دانه به ترتیب 42.59+_1.15، 1.12+_13.20، 0.76+_7.15، 0.31+_2.53 میکروگرم بر گرم بود. فاکتورهای انباشتگی زیستی و انتقال، کمتر از یک بدست آمد که نشاندهنده اینست که گیاه برنج قابلیت پایینی برای جذب نیکل دارد. میامگین غلظت این فلز در خاک و گیاه برنج کمتر از استانداردهای جهانی است.
Original Articles
محمد رضا مثنوی؛ محسن گودرزی؛ شهرزاد فریادی؛ نفیسه حق طلب
Original Articles
زینب جعفریان؛ منصوره کارگر
دوره 10، شماره 2 ، دی 1391
چکیده
پراکنش و استقرار جوامع گیاهی بر اساس دامنه بردباری گونه های آن هانسبت به عوامل مختلف محیطی صورت میگیرد. بنابراین شناخت عواملمحیطی موثر بر استقرار و پراکنش پوشش گیاهی می تواند در راستایشناخت سازگاری گونههای بومی و به کارگیری آنها در فرآیند اصلاح واحیا مرتع کارآمد باشد. در چنین مطالعاتی چندین روش آماری قابل کاربرداست و هدف تحقیق حاضر ...
بیشتر
پراکنش و استقرار جوامع گیاهی بر اساس دامنه بردباری گونه های آن هانسبت به عوامل مختلف محیطی صورت میگیرد. بنابراین شناخت عواملمحیطی موثر بر استقرار و پراکنش پوشش گیاهی می تواند در راستایشناخت سازگاری گونههای بومی و به کارگیری آنها در فرآیند اصلاح واحیا مرتع کارآمد باشد. در چنین مطالعاتی چندین روش آماری قابل کاربرداست و هدف تحقیق حاضر بررسی کارآمدی روش رگرسیون لجستیک درتعیین روابط بین پوشش گیاهی و عوامل محیطی در یک منطقه نیمه خشکاست. بنابراین مراتع پلور جهت این بررسی انتخاب شدند. عوامل محیطیمورد مطالعه شامل صفات خاک ( 15 مورد)، عوامل توپوگرافی ( 3 مورد) وعوامل اقلیمی ( 6 مورد) بودند. نمونهبرداری با روش طبقه بندی – تصادفیمساوی صورت گرفت و سه تیپ گیاهی غالب در منطقه تشخیص داده شد.روش آماری رگرسیون لجستیک برای تعیین عوامل موثر و ارائه مدل برایتیپهای غالب مورد استفاده قرار گرفت. سه تیپ گیاهی در منطقه تشخیصداده شد که استفاده از رگرسیون لجستیک نشان داد که حضور تیپ 1 بامیانگین رطوبت نسبی سالانه، میانگین بارندگی سالانه رابطه معکوس و باارتفاع رابطه مستقیم، حضور تیپ 2 با درصد آهک عمق اول رابطه مستقیمو ظرفیت نگهداری آب در عمق دوم رابطه عکس و حضور تیپ 3 باماکزیمم درجه حرارت سالیانه رابطه عکس داشت. بطور کلی نتایجرگرسیون نشانگر این نکته است که از گروه عوامل خاکی درصد آهک،ظرفیت نگهداری آب و از گروه عوامل اقلیمی رطوبت نسبی سالانه،میانگین بارندگی سالانه و از عوامل توپوگرافی ارتفاع به عنوان موثرترینعامل بر پراکنش گونههای گیاهی شناخته شدند.
Original Articles
مجید محسنی؛ علی فضلوی
دوره 10، شماره 2 ، دی 1391
چکیده
در این تحقیق با توجه به مطالعات انجام شده بر روی محل دپوی باطلهمعادن شماره یک، دو، سه، پنج و باطلههای باقیمانده از کارخانه زغالشوییقدیم، مطالعات زیستمحیطی معدنکاری زغالسنگ سنگرود انجام شد. وخطرات زیستمحیطی مواد جامد رها شده باطله که عمدتاً در فاصلهایمحدود مجاور آبراهههای حواشی دهانه تونل رها شدهاند و همراه با روانآبهای فصلی انتقال ...
بیشتر
در این تحقیق با توجه به مطالعات انجام شده بر روی محل دپوی باطلهمعادن شماره یک، دو، سه، پنج و باطلههای باقیمانده از کارخانه زغالشوییقدیم، مطالعات زیستمحیطی معدنکاری زغالسنگ سنگرود انجام شد. وخطرات زیستمحیطی مواد جامد رها شده باطله که عمدتاً در فاصلهایمحدود مجاور آبراهههای حواشی دهانه تونل رها شدهاند و همراه با روانآبهای فصلی انتقال میبابند و در نهایت در مصبهای پایین دست شاهرودو دریاچه سد سفید رود ته نشین میشوند مورد مطالعه قرار گرفت. سپسبرای رفع این معضل امکان استفاده از دپوهای باطله در ساخت مصالحساختمانی مورد بررسی قرار گرفت و با توجه به ویژگیهای تجزیه عنصری10 درصد) قابل جدایش از آنها / باطلهها و جدایش زغالسنگ خالص ( 7معین شد که از میان مصالح ساختمانی، بهترین محصول تولیدی از ترکیبهمگن باطله ها میتواند آجر باشد. با ساخت نمونههای آزمایشگاهی و انجامتست های خواص فیزیکی و مکانیکی بر روی آنها مشخص گردید کهآجرهای تولیدی از کیفیت قابل قبولی مطابق با استانداردها برخوردارند. درپایان با تحلیل اقتصادی" سرمایهگذاری اضافی" با استفاده از روشیکنواخت سالانه، تراز اقتصادی بودن احداث کارخانه تولید آجر در کنار احداثکارگاه جدایش زغالهای قابل بازیافت مورد ارزیابی قرار گرفت و معین شد کهانتفاع این طرح به ازای هر تن آجر تولیدی معادل 3100 ریال میباشد.
Original Articles
جعفر نوری؛ امیر حسام حسنی؛ ایرج مهرگان؛ فرامرز معطر؛ محمد رضا صادقی بنیس
دوره 10، شماره 2 ، دی 1391
Original Articles
مهدی شیخ گودرزی؛ بهمن جباریان امیری؛ افشین علیزاده شعبانی؛ جهانگیر فقهی
دوره 10، شماره 2 ، دی 1391
Original Articles
فرید غلامرضا فهیمی؛ مونا اولاد عسگری
دوره 10، شماره 2 ، دی 1391
چکیده
چکیدهامروزه اساس طراحی پارکهای ملی در ایران بیشتر بر طبق اصولحفاظتی صورت می گیرد و معیارهای انتخابی کاربری حفاظت نیز بهدرستی اولویتبندی و مورد استفاده قرار نمیگیرند که این امر تهدیدیجدی برای یگانگی و یکپارچگی اکوسیستم به شمار می رود. از طرفی تاکنون معیارسنجی برای مناطق تحت حفاظت صرفا در قالب معیارهایپهنهبندی حساسیت به ویژه برای ...
بیشتر
چکیدهامروزه اساس طراحی پارکهای ملی در ایران بیشتر بر طبق اصولحفاظتی صورت می گیرد و معیارهای انتخابی کاربری حفاظت نیز بهدرستی اولویتبندی و مورد استفاده قرار نمیگیرند که این امر تهدیدیجدی برای یگانگی و یکپارچگی اکوسیستم به شمار می رود. از طرفی تاکنون معیارسنجی برای مناطق تحت حفاظت صرفا در قالب معیارهایپهنهبندی حساسیت به ویژه برای مناطق ساحلی و دریایی طراحی گردیدهاست. از این رو با توجه به ضرورت تعیین معیارهای مناطق حفاظت شدهخشکی به ویژه پارکهای ملی، در این تحقیق برای اولین بار تلاش گردیدهضمن گزینش معیارهای کمی و کیفی کاربردهای مختلف ، الویت بندیقابلیتهای چهارگانه پارک ملی تعیین گردد. در این راستا پس از بررسیمعیارهای حفاظت از طریق روش دلفی (درجه اهمیت) معیارهای مربوط بهآن رتبه بندی گردید و براساس درجه اهمیت، معیارهای مربوطه انتخابگردیدکه در مرحله پرسشنامه تعدادی از معیارهای هرکاربری به علت این -که از دید کارشناسان پرسششونده نسبت به سایرین از اهمیت کمتریبرخوردار بودند حذف شدند. سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبیمقایسات زوجی بین معیارهای کاربری (EC) از طریق نرم افزار (AHP)حفاظت که درصد اهمیت و درجه اهمیت آنها بیش از یک دوم میزان قابلانتظار بود به منظور تعیین ضریب اهمیت و مطلوبیت کاربری ها صورتگرفت و براساس ضریب اهمیت به دست آمده معیارهای قابل قبولاولویتبندی شدند که در نهایت از بین معیارهایی که رتبه قابل قبول برایحفاظت را کسب کرده بودند معیار جانداران در خطر تهدید دارای بیشتریندرجه ارجحیت قرار گرفت و با توجه به این اولویت بندی پیشنهاداتی درراستای مدیریت یکپارچه پارک ملی خجیر ارائه گردید.
Original Articles
سعید میرریاحی؛ ساعد فرج نژاد قادی
دوره 10، شماره 2 ، دی 1391