Original Articles
عباس شعیبی؛ نگین شعبانی؛ پیام حلمی اسکوئی
دوره 3، شماره 12 ، تیر 1385
چکیده
رشد سریع تهران در دهه های اخیر سبب از بین رفتن ظرفیت های زیست محیطی شهر گردیده است و این امر همچنان ادامه دارد. رود دره های شمالی شهر که نقش بسیار مهمی در کاهش آثار سوء ناشی از آلودگی ها و بحران های زیست محیطی شهر دارند نیز از این قاعده مستثنی نیستند. این شبکه های بهم پیوسته خاک و آب که از دیرباز توسط استفاده کنندگان حفاظت می گردید و اقلیم ...
بیشتر
رشد سریع تهران در دهه های اخیر سبب از بین رفتن ظرفیت های زیست محیطی شهر گردیده است و این امر همچنان ادامه دارد. رود دره های شمالی شهر که نقش بسیار مهمی در کاهش آثار سوء ناشی از آلودگی ها و بحران های زیست محیطی شهر دارند نیز از این قاعده مستثنی نیستند. این شبکه های بهم پیوسته خاک و آب که از دیرباز توسط استفاده کنندگان حفاظت می گردید و اقلیم این نواحی ضروری است. در این مقاله رود دره های شهر تهران به عنوان پتانسیلی برای زیرساخت سبز دیده شده اند و از میان آن ها، رود دره درکه مورد توجه قرار گرفته است. پس از توصیف این رود دره و تشریح اجزای آن، اصولی برای برنامه ریزی این رود دره به عنوان یک زیرساخت سبز بیان و به دنبال آن راهبردهایی نیز جهت پیاده سازی این اصول تدوین گردیده اند.
Original Articles
شاهین کی نوش
دوره 3، شماره 12 ، تیر 1385
چکیده
این مقاله در پی تحلیل رویکرد علوم دقیقه در شناخت طظبیعت و نگرش فراگیر آن در ارزش گزاری طبیعت و پاره ای از اثرات تحدید کننده آن می باشد. علوم دقیقه و نگرش علمی حاصل از آن در قرن گذشته، همواره سعی در بازشناسی طبیعت به عنوان یک تورم قابل فهم را داشته است. لذا تعمیم گزاره های علمی در قالب نگاهی فراگیر به طبیعت فارغ از بستر فرهنگی و رابطه آن ...
بیشتر
این مقاله در پی تحلیل رویکرد علوم دقیقه در شناخت طظبیعت و نگرش فراگیر آن در ارزش گزاری طبیعت و پاره ای از اثرات تحدید کننده آن می باشد. علوم دقیقه و نگرش علمی حاصل از آن در قرن گذشته، همواره سعی در بازشناسی طبیعت به عنوان یک تورم قابل فهم را داشته است. لذا تعمیم گزاره های علمی در قالب نگاهی فراگیر به طبیعت فارغ از بستر فرهنگی و رابطه آن با مفهوم جهانی طبیعت، وجه نامتعادل و گاه متعدی را به طبیعت از بشر به نمایش در آوره است. امروزه جهان علم در تعاقیب نقد علوم دقیقه به ساحت تازه ای از نگاه علمی قدم گزارده است. این نگاه که در ادامه مکتب ساختار گرائی وینکنشتاین و پرادایم شیفت کوهن قرار دارد؛با نام واقعیت گرائی سازنده مطرح گردیده است . در این نگرش فهم یک گزاره علمی تنها زمانی ه شکل جامع ممکن است که در پرادایم متفاوتی از پارادیم مولدش درک و بررسی گردد که این فرایند را بیگانه یابی نامند اما این فهم زمانی به عمق نهائی می رسد که نه تنها در پرادایم متفاوت علمی بلکه در بستر متفاوت فرهنگی به وقوع بپیوندد و به اصطلاح بیگانه یابی شود. این بدین معنی است که فلسفه علم از این دریچه به ساحتی تازه ای از رابطه طبیعت و فرهنگ در فهم محیط و رابطه محیط مصنوع و طبیعی دست یافته است. این مقوله و چگونگی دستیافتن به ساحت مذبور در این مقاله مورد بحث قرار گرفته و در نمونه ای از مراسم کاشت و تولید برنج در ژاپن به تصویر کشیده شده است.
Original Articles
شهیندخت برق جلوه
دوره 3، شماره 12 ، تیر 1385
چکیده
هدف این مقاله معرفی جایگاه مدلسازی سیمای سرزمین در تجزیه و تحلیل اثرات محیطی و برنامه ریزی محیطی است. مدلسازی منطقه ای استفاده می شود تا اشاره شود هم اثرات بوم شناختی مربوط به منطقه و هم اثرات اقتصادی واجتماعی مربوط به عملکرد انسان هر دو مورد توجه اند. برنامه ریزی سیمای سرزمین متاثر از نهاد خود میان تخصصی بوده و تاکید دارد خاک شناسان،بوم ...
بیشتر
هدف این مقاله معرفی جایگاه مدلسازی سیمای سرزمین در تجزیه و تحلیل اثرات محیطی و برنامه ریزی محیطی است. مدلسازی منطقه ای استفاده می شود تا اشاره شود هم اثرات بوم شناختی مربوط به منطقه و هم اثرات اقتصادی واجتماعی مربوط به عملکرد انسان هر دو مورد توجه اند. برنامه ریزی سیمای سرزمین متاثر از نهاد خود میان تخصصی بوده و تاکید دارد خاک شناسان،بوم شناسان سیمای سرزمین، برنامه ریزان سیمای سرزمین، و دیگر متخصصین کارشناسان از ابتدای مسیر با هم همکاری نمایند. در روند برنامه ریزی اصل ارتباط اولیه بین تخصص ها مورد تاکطد فراوان است این اصل به ارتباط اولیه و واقعی بین واحدهای تخصصی اشاره دارد که از مفهوم عمومی ارتباط ثانویه بین تخصص ها پیشی می گیرد. در ارتباط ثانویه تخصصس، نتایج مستقلا محاسبه شده مدل های فقط در انتهای مسیر مطالعه در تعادل با هم قرار می گیرند "واحد پژوهش برنامه ریزی و طرای محیط" پژوهشکده علوم محیطی برنامه پژوهشی خود را به سمت استفاده از نظریه های نوین با رویکردهای چند تخصصی و میان تخصصی سوق داده و قصد دارد چارچوب مفهومی "عوامل و اثرات تغییر بوم شناختی سینای سرزمین" را تحت عنوان بنیادنی علمی در تصمیم گیری های مربووط به کاربردی زمین بکار بگیرد. این مقاله ، ابتدا توضیحی مقدماتی درباره خواست های تخصصی و روند های سیمای سرزمین ارائه نموده،چارچوبی مفهومی بر اساس نوعی خاص از مطالعت تغییر سیمای سرزمین که در آن اصول و نظریه های بوم شناسی سیمای سرزمین به عنوان اصلی علمی ر بیان تغییرات سیمای سرزمین به کار می رود را معرفی می نماید. در انتها در راستای برنامه مطالعات به کار می رود را معرفی می نماید. در انتها، در راستای برنامه مطالعات میان تخصصی تغییر سیمای سرزمین توصیه هایی ارائه نموده موضوعات کلیدی در باب چارچوب مفهومی "شبکه های بوم شناختی" قابل استفاده در مدلسازی بوم شناختی سیمای سرزمین را معذفی می نماید
Original Articles
محسن فیضی
دوره 3، شماره 12 ، تیر 1385
چکیده
توسعه پایدار استراتژی است که به دنبال حصول اقتصادی قوی محیطی پاک و عدالت اجتماعی است به طوریکه جامعه نیز دز فرایند توسعه دخیل باشد. این رویکرد نه تنها برای نسل حاضر بلکه برای آیندگان نیز توانایی خلق جامعه ای سالم و پایدار را دارد. در حوزه محیط پاک پارک های شهری عنصر مهمی در ایجاد یک شهر پایدار می باشند.آنها فرصت هایی در زمینه های مختلف ...
بیشتر
توسعه پایدار استراتژی است که به دنبال حصول اقتصادی قوی محیطی پاک و عدالت اجتماعی است به طوریکه جامعه نیز دز فرایند توسعه دخیل باشد. این رویکرد نه تنها برای نسل حاضر بلکه برای آیندگان نیز توانایی خلق جامعه ای سالم و پایدار را دارد. در حوزه محیط پاک پارک های شهری عنصر مهمی در ایجاد یک شهر پایدار می باشند.آنها فرصت هایی در زمینه های مختلف همچون ارتقاء کیفی محیط امکان تفریحات فعال و غیر فعال و محیطی زیبا را فراهم می نماید شهر تهران یکی از بزرگترین شهرهای دنیا با تمرکز انسانها و منابع در درون خود از مشکلات محیطی و اجتماعی فراوانی رنج می برد. در حال حاضر بزرگترین مشکل محیطی آن آلودگی هواست. تهران یکی از آلوده ترین شهرهای دنیا است. شهرداری تهران برای حل این معضل تلاشهای بی وقفه ای انجام داده است همچون ایجاد قضاهای سبز شهری گرچه هنوز استراتژی و برنامه ریزی دقیقی در مورد توسعه قضاهای سبز شهری در تهران وجود ندارد برای یافتن مهمترین نقش پارکهای شهری در تهران این تحقیق انجام پذیرفته است. داده ها با تکنیک پرسشنامه از بین افراد 12 سال به بالا در درون و بیرون پارک به دست آمده است این تحقیق کلیه انواع پارک های شهری را شامل می شود مقاله حاضر به یافتن مهمترین نقش پارک های شهری می پردازند. عناصری که در ایجاد یک محیط پایدار بسیار موثرند.
Original Articles
بهناز امین زاده؛ فیروزه سامانی؛ بهرنگ بهرامی
دوره 3، شماره 12 ، تیر 1385
چکیده
موضوع احداث سد یوند و مکانیایی حساس آن در منطقه پارسه- پاسارگاد یعنی بین آثار به جا ماده از تخت جمشید و پاسارگاد از موضوعات مهم و در عین حال نگران کننده از نظر متخصصین باستان شناسی است، چرا که این امکان وجود دارد که سد با انباشت آب و تغییر سامانه آبی منطقه،باعث تخریب این دو اثر جهانی که توسط یونسکو به عنوان میراث جهانی ثبت گردیده اند،شود ...
بیشتر
موضوع احداث سد یوند و مکانیایی حساس آن در منطقه پارسه- پاسارگاد یعنی بین آثار به جا ماده از تخت جمشید و پاسارگاد از موضوعات مهم و در عین حال نگران کننده از نظر متخصصین باستان شناسی است، چرا که این امکان وجود دارد که سد با انباشت آب و تغییر سامانه آبی منطقه،باعث تخریب این دو اثر جهانی که توسط یونسکو به عنوان میراث جهانی ثبت گردیده اند،شود علاوه بر آن احداث امکان کاوش ها بیشتر در منطقه را به شدت کاهش می دهد. در حال حاضر احداث سد تا اتمام تحقیقات باستان شناسان در منطقه،به کندی پیش می رود . هدف از این تحقیق افزایش اطلاعات و مستندات باستان شناسی مربوط به این منطقه با ارزش است. مورد مطالعه خاص آن بستر محیطی تخت جمشید و پاسارگاد می باشد جهت پرهیز از تخریب های محیطی که به واسطه حفاری های باستان شناسی ایجاد می شود در این تحقیق با استفاده از روش ها و فناوری های تکمیل کننده یکدیگر یعنی کاربرد لایه های متفاوت اطلاعات در زمینه های محیطی از جمله زمین شناسی، هیدرولوژی و هیدروئولوژی و نیز اطلاعات باستان شناسی، استفاده از عکس های هوایی و تصاویر ماهواره ای اطلاعات مورد نیاز جمع آوری و مورد تحلیل قرار گرفتند کاربرد GIS و پردازش تصویر، امکان ترکیب و همبستگی اطلاعات و لایه های متفاوت محیطی و تاریخی را فراهم نمود. نتایج تحقیق شامل بر سه یافته مهم زیر در زمینه باستان شناسی منطقه است:1)تعیین پهنه های شامال آثار باستانی مدفون شده در منطقه پارسه پاسارگاد، که متمرکز بر محیط طبیعی دو پایتخت هخامنشی یعنی دشت فروردین و دشت مرغاب است. 2)تعیین احتمال وجود برج و بارو در اطراف مجموعه تخت جمشید .3)مکان یابی دریاچه باستانی پاسارگاد
Original Articles
رضا سیروس صبری؛ پاتریک میلر؛ رنه دیرکس
دوره 3، شماره 12 ، تیر 1385
چکیده
سوانح طبیعی چون زلزله و سیل به کرات در دل طبیعت اتفاق می افتد زمانی که این حوادث موجب تخریب وسیع در یک منظر فرهنگی چون شهر بم و ارگ آن می شود باید راهکارهایی پایدار را برای بازسازی محیط جست کشف الگوهای زندگی مردم و شناخت کالبد حاصل از آن در طراحی با مشارکت مردم حاصل می آید این مقاله بر اساس تجربه بم در پروژه شهرهای مناسب کودکان پس از زلزله ...
بیشتر
سوانح طبیعی چون زلزله و سیل به کرات در دل طبیعت اتفاق می افتد زمانی که این حوادث موجب تخریب وسیع در یک منظر فرهنگی چون شهر بم و ارگ آن می شود باید راهکارهایی پایدار را برای بازسازی محیط جست کشف الگوهای زندگی مردم و شناخت کالبد حاصل از آن در طراحی با مشارکت مردم حاصل می آید این مقاله بر اساس تجربه بم در پروژه شهرهای مناسب کودکان پس از زلزله سال 1382 نوشته شده است. پیام اصلی این مقاله در بازسازی سوانح طبیعی نیاز به دستیابی به تصویری است که از کشف و درک الگوهای فرهنگی و طبیعی حاصل آمده است. این آگاهی از شناخت عمیق در رابطه میان فرهنگ و طبیعت ایجاد می شود. در این رابطه نقش باغ به عنوان یک عنصر تاریخی،فرهنگی و طبیعی اهمیت خاصی پیدا می کند که رابطه ای مفهومی در زندگی روزمره مردم ایفا می نماید. در شهر بم با استفاده از نظرات کودکان از طریق آشنایی گام به گام آنها با موضوعات طراحی شهری و استفاده از روش های تصمیم سازی به مفاهیم الگوهایی که متضمن کیفیت های زندگی و کالبدی است دست می یابیم. نهایتا در خلق فضاهای آموزشی و شهری عرصه های منظر آموزنده از طبیعت به منصفه ظهور رسیدند که در بارور شدن امکانات ذهنی کودکان و تنوع محیط برای سایرین نقش اساسی دارند.
Original Articles
محسن سرتیپی پور
دوره 3، شماره 12 ، تیر 1385
چکیده
مرور زلزله های ایران طی سه دهه اخیر از سال 1352 تا کنون نشان دهنده وقوع زلزله های بسیاری که 8 مورد آن دارای بزرگی بیش از 7 بوده است بررسی سوانح طبیعی بزرگ جهان در قرن بیستم میلادی نشان می دهد چهار مورد از بزرگترین زلزاه های صد سال اخیر در ایران اتفاق افتاده است برابر شواهد فوق و نقشه های تکنونیکی، ایران منطقه ای با فعالیت لرزه خیزی زیاد ...
بیشتر
مرور زلزله های ایران طی سه دهه اخیر از سال 1352 تا کنون نشان دهنده وقوع زلزله های بسیاری که 8 مورد آن دارای بزرگی بیش از 7 بوده است بررسی سوانح طبیعی بزرگ جهان در قرن بیستم میلادی نشان می دهد چهار مورد از بزرگترین زلزاه های صد سال اخیر در ایران اتفاق افتاده است برابر شواهد فوق و نقشه های تکنونیکی، ایران منطقه ای با فعالیت لرزه خیزی زیاد است که وجود آن در کلیه عرصه های فعالیت انسانی خصوصا معماری و ساخت و ساز همواره باید مد نظر قرار گیرد. پیشگیری از خطرات ناشی از سوانح طبیعی خصوصا زلزله از طریق ملحوظ نمودن اصول معماری و شهرسازی و اجرای نظام کنترب ساخت و ساز شهری و روستایی از الزامات اساسی و راهبردی مهم در توسعه کشور است که می تواند به کاهش خسارات مربوطه و توسعه پایدار سرزمین کمک نماید. از این منظر بررسی نحوه آسیب پذیری بناها به هنگام وقوع زلزله و اتخاذ شیوه های مناسب با شرایط اجتماعی اقتصادی کالبدی و محیط طبیعی از مهمترین کارهایی است که باید مورد توجه قرار گیرد. نادیده گرفتن نقاط آسیب پذیر عناصر انسان ساخت از جمله بناها و بی توجهی به آنها باعث می شود تا زنجیره تداوم خسارات ناشی از زلزله کماکان ادامه یابد.نظر به اینکه از میان سوانح طبیعی دو دهه اخیر زلزله خرداد 69 منجیل و دی 82 بم از نظر شدت تخریب و تلفات بسیار فراتر از سوانح قبلی بوده اند و مستندات موجود در مورد آنها بیشتر از زلزله های گذشته است، آسیب شناسی عناصر انسان ساخت در این دو زلزله مورد بررسی و تامل قرار گرفته است.
Original Articles
رضا سیروس صبری
دوره 3، شماره 12 ، تیر 1385
چکیده
این مقاله درباره انتظار مردم از طبیعت و میزان پاسخگویی طبیعت به خواسته های انسان است. آیا می توان هماهنگی میان توان محیط و آمال انسان ها در ایجاد تغییرات در محیط یافت. موضوع اساسی در فرآیند پی گیری اهداف ارزشمند انسانی در رابطه با محیط تعریف رابطه هماهنگ بشر و سایر اجزا و عناصر طبیعت است. بررسی فرضیه های مطلوبیت و قابلیت و رابطه بین ...
بیشتر
این مقاله درباره انتظار مردم از طبیعت و میزان پاسخگویی طبیعت به خواسته های انسان است. آیا می توان هماهنگی میان توان محیط و آمال انسان ها در ایجاد تغییرات در محیط یافت. موضوع اساسی در فرآیند پی گیری اهداف ارزشمند انسانی در رابطه با محیط تعریف رابطه هماهنگ بشر و سایر اجزا و عناصر طبیعت است. بررسی فرضیه های مطلوبیت و قابلیت و رابطه بین این دو در نمونه های موردی چون سواحل کوهالا در جزیره هاوایی و تپه های عباس آباد در تهران به آزمون گذارده می شود در این فراینند اصول پایداری به عنوان معیارهای تاثیرات محیطی شکل می گیرند نهایتا در تفسیری نوین از طبیعت بشر با ارزش هایی منطق بر شرایط هماهنگ در طبیعت تغییری را از طبیعت انتظار نخواهد داشت که با فرایندهای طبیعی ناسازگار باشد.
Original Articles
هما ایرانی بهبانی؛ فخری خسروی
دوره 3، شماره 12 ، تیر 1385
چکیده
این مقاله به مطالعه باغ های تهران از دوره پادشاهی قاجار تا پهلوی می پردازد. که با نگاهی اجمالی به نقشه قدیم تهران مشاهده می شود، با توجه به موقعیت و مکان یابی پیدایش باغ های قدیمی که متاثر از توان محیطی بستر بوده است؛در گذر زمان، از یک سو دیگر رشد برون گرایی یعنی توسعه شهر تهران گردیده اند. در عین حال در دوران اخیر اکثر این باغات به علت ...
بیشتر
این مقاله به مطالعه باغ های تهران از دوره پادشاهی قاجار تا پهلوی می پردازد. که با نگاهی اجمالی به نقشه قدیم تهران مشاهده می شود، با توجه به موقعیت و مکان یابی پیدایش باغ های قدیمی که متاثر از توان محیطی بستر بوده است؛در گذر زمان، از یک سو دیگر رشد برون گرایی یعنی توسعه شهر تهران گردیده اند. در عین حال در دوران اخیر اکثر این باغات به علت توسعه تهران ، تخریب شده و فقط تعداد کمی از آنها باقی مانده اند. به همین خاطر شناسایی عناصر ساختاری و نظام حاکم در آن نسبت تمایز این الگو به الگوی باغ سازی ایرانی و نقش آنها در توسعه شهر تهران به طرف کوهپایه، از جمله اهداف این مقاله است. در این مطالعه با توجه به اهمیت مسائل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در توسعه شهر تهران نظام رایج باغ های تهران و نقش آنها در جهت دهی شهر از طریق بررسی باغ نیاوران مورد ارزیابی قرار می گیرد.
