واکاوی عناصر هواشناسی ایستگاه‏های شمال شرق کشور، به‏عنوان نمایه‏ای از تغییر اقلیم

محمود احمدی؛ حسن لشکری؛ قاسم کیخسروی؛ مجید آزادی

دوره 13، شماره 1 ، فروردین 1394، ، صفحه 1-14

چکیده
  تغییرات آب و هوایی با تغییر الگوهای اقلیمی و به هم ریختن نظم اکوسیستم‎ها ، تاثیرات جدی بر محیط‎زیست دارد. تغییر در الگوهای آب و هوایی می‎تواند به وقوع سیل­های شدید، گرما و سرماهای شدید، تکرار بیشتر خشکسالی­ها  و گرم شدن جهانی هوا منجر شود. حتی هر یک از این پدیده‎ها می‎تواند ذخایر غذایی یک منطقه را نیز در معرض خطر قرار دهد. شمال شرق ...  بیشتر

بررسی وضعیت جمعیت پرندگان جزیره شادی در اهواز در دو فصل زمستان و بهار

بهروز بهروزی راد؛ پیوند مکتبی؛ علیرضا جعفرنژادی

دوره 13، شماره 2 ، تیر 1394، ، صفحه 1-10

چکیده
  تغییرات تنوع و ترکیب جمعیت پرندگان دو شاخص‌ مهم زیستی و بیان کننده وضعیت سلامت محیط‎زیست هستند، به همین دلیل در زمستان 1392 و بهار 1393 تنوع و ترکیب جمعیت پرندگان جزیره شادی اهواز بررسی شد. این جزیره به پارک شهر تبدیل شده و توسط پلی به ساحل غربی روخانه کارون مرتبط شده است. مساحت آن حدود 7/1 هکتار است. در دو فصل زمستان1392 و بهار1393، 37 گونه پرنده ...  بیشتر

جزءبندی سینتیک آزادسازی فلزات سنگین از رسوبات رسی با استفاده از ستون آبشویی

حامد ارفع نیا؛ فرخ اسدزاده

دوره 13، شماره 3 ، مهر 1394، ، صفحه 1-10

چکیده
  سینتیک آزاد سازی فلزات سنگین (روی، سرب، نیکل، مس و کادمیوم) از دو نمونه رسوب رسی گرفته شده از عمق 0 تا 10 سانتی متری پائین دست رودخانه قره چای واقع در استان همدان که با نمک نیتراته این فلزات آلوده شده بودند، با روش ستون آبشویی مطالعه شد. سرعت آزادسازی فلزات سنگین از نمونه‌های آلوده در ابتداء سریع و با گذشت زمان از سرعت آزادسازی آن‌ها ...  بیشتر

تحلیل مکانی ترکیبات آلی فرار در هوای شهر تهران با استفاده از نرم افزار آرک ویو

اسماعیل فاتحی فر؛ رسول علی اشرفی پور؛ محمد رستگاری

دوره 13، شماره 4 ، دی 1394، ، صفحه 1-8

چکیده
  کلانشهر تهران از نظر آلودگی هوا در رده ی بالایی قرار گرفته است و این امتیاز منفی، سلامتی ساکنان این منطقه را تهدید می کند. ترکیبات آلی فرار و به خصوص بتکس ها، گروه بزرگی از آلاینده های هوا هستند که نقش بحرانی در شیمی اتمسفر شهر تهران بازی می کنند. بنزن، مهم ترین ترکیب این آلاینده ها بوده و موجب بروز سرطان خون و بیماری های مرتبط با آن می ...  بیشتر

مطالعه بهینه سازی هوشمند تصفیه خانه های متداول آب شرب به منظور حذف کربن آلی کل

طاهر احمدزاده؛ ناصر مهردادی؛ مجتبی اردستانی؛ اکبر باغوند

دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 1-8

چکیده
  بهینه سازی به کمک یک مدل هوشمند لازمه ی دست یابی به بالاترین کیفیت ممکن در تامین آب شرب و صنعتی می باشد. در این مطالعه، مدل شبکه عصبی مصنوعی به منظور بهینه سازی فرایند انعقاد و لخته سازی آب شرب با هدف کنترل کیفی آب خروجی نسبت به پارامتر کربن آلی کل مورد استفاده قرار گرفت. مدل شبکه عصبی با ساختار پیش خور چند لایه و با فرایند یادگیری پس ...  بیشتر

پهنه‌بندی عناصر غذایی (نیترات و فسفات)، کربن آلی، هدایت الکتریکی و pH خاک در اراضی جنوب شهر تهران

جواد بیات؛ سید حسین هاشمی؛ کورس خوشبخت؛ رضا دیهیم فرد

دوره 14، شماره 2 ، تیر 1395، ، صفحه 1-12

چکیده
  در این پژوهش در 83 موقعیت، تعداد 166 نمونه خاک به روش سیستماتیک-تصادفی در دو عمق صفر تا 30 و 60-30 سانتی‌متری گرفته و غلظت نیترات، فسفات، هدایت الکتریکی، کربن آلی و pH آن اندازه‌گیری و از روش وزن‌دهی عکس فاصله برای تهیه نقشه پهنه‌بندی پارامترها استفاده  شد. نقشه‌های پهنه‌بندی نشان داد که در عمق یک پارامترهای فسفات، هدایت الکتریکی و کربن ...  بیشتر

کاربرد رویکرد ترکیبی تصمیم‌گیری چندشاخصه برای مدیریت جنگل‌های هیرکانی

مرضیه حجاریان؛ امید حسین زاده؛ فرانگیز خالدی کوره

دوره 14، شماره 3 ، مهر 1395، ، صفحه 1-12

چکیده
  سابقه و هدف: امروزه پدیده تخریب جنگل‌ها به‌عنوان یکی از موضوعات پراهمیت در مدیریت جنگل‌ها، توجه جدی محققان را به خود جلب کرده است. تاکنون تلاش‌های زیادی برای شناسایی عوامل تخریب جنگل‌ها انجام شده و راهکارهای اجرایی مؤثری برای کاهش آن پیشنهاد شده است. این پژوهش با هدف شناسایی و رتبه‌بندی عوامل تخریب جنگل‌های هیرکانی در شمال ایران ...  بیشتر

تدوین استراتژی‌های بهینه (مناسب) زیست محیطی صنایع نفت و گاز به روش SWOT در پارس جنوبی 2

عبدالمجید زارعی؛ روح الله کاظمی

دوره 14، شماره 4 ، دی 1395، ، صفحه 1-16

چکیده
  سابقه و هدف: با توجه به گستردگی صنایع نفت و گاز و نقش موثر این صنایع در ایجاد آلودگی‌های زیست‌محیطی، تدوین یک برنامه استراتژیک برای بهبود عملکرد زیست‌محیطی ضروری است. بدین منظور اقدامات انجام‌شده در راستای کاهش عوارض زیستی در محدوده قابل‌قبول و در چارچوب قوانین و مقررات سازمان محیط زیست بررسی شده است. دستیابی به سطح معینی از درجه ...  بیشتر

تحلیل مقایسه ای و پایش اثربخشی الگوی مشارکتی جیگ ساو و تدریس سنتی در آموزش محیط زیست شهری

آتوسا سلیمانی؛ اسماعیل صالحی

دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1396، ، صفحه 1-14

چکیده
  سابقه و هدف: تدریس مشارکتی به‌عنوان یکی از روش ‏های تدریس نوعی رابطه‏ بین فردی است که خلاء استفاده از آن در انتقال مفاهیم محیط زیستی و پایش آنها کاملاً احساس می‎‏شود و انجام پژوهش‏ هایی بر پایه این نوع تدریس، در انتخاب موثرترین روش انتقال مفاهیم، به آموزشگران محیط زیست و فعالان این حوزه کمک شایانی خواهد کرد. چراکه می‏تواند در رشد ...  بیشتر

تبیین رفتار سازشی بهره برداران حوضه ی تالاب شادگان در برابر اثرات خشکسالی:کاربست نظریه آسیب پذیری

منصور غنیان؛ آذر هاشمی نژاد؛ امید مهراب قوچانی؛ آزاده بخشی؛ رقیه یوسفی حاجیوند

دوره 15، شماره 2 ، تیر 1396، ، صفحه 1-20

چکیده
  سابقه و هدف: بزرگ‌ترین تالاب بین‌المللی ایران یعنی تالاب شادگان یکی از مهم‌ترین و ارزشمندترین تالاب‌های کشور و حتی جهان است. وسعت تالاب، طبیعی بودن آن، غنای بالای گونه‌های گیاهی، جانوری و زیستگاه‌های آن، ارزش فوق‌العاده‌ای را برای این تالاب به ارمغان آورده است. در سال‌های اخیر این تالاب ارزشمند تحت‌ تأثیر عوامل طبیعی و عوامل ...  بیشتر

چالش های دستورکارگذاری محیط زیست در ایران

مریم اسماعیلی فرد؛ هومان لیاقتی؛ احمد ساعی؛ حمیدرضا ملک محمدی

دوره 15، شماره 3 ، مهر 1396، ، صفحه 1-18

چکیده
  سابقه و هدف: با وجود قدمت اقدامات تقنینی در حوزه محیط زیست ایران، وضعیت محیط‌زیست کشور به گواهی «شاخص عملکرد زیست محیطی» ، «شبکه ردپای جهانی» و «بانک جهانی» با هدف «محیط‌زیست مطلوب» در سند چشم انداز 1404 فاصله قابل توجه‌ای دارد. در جستجوی چرایی این نقصان این مقاله از منظر رشته سیاستگذاری عمومی به دنبال اولویت‌بندی ...  بیشتر

غلظت عناصر سنگین (مس، سرب و روی) در سه گونه مرتعی و خاکهای مجاور اطراف کارخانه سیمان کیاسر در شمال ایران

رضا تمرتاش؛ فاطمه منتظری؛ محمدرضا طاطیان؛ قربان وهاب زاده

دوره 15، شماره 4 ، دی 1396، ، صفحه 1-14

چکیده
  سابقه و هدف: آلودگی خاک به فلزات سنگین به دلیل پایداری درازمدت در خاک و تاثیرات مضر اکولوژیکی، به یک معضل زیست محیطیتبدیل شده است. در بررسی پوشش گیاهی در مناطق آلوده به فلزات سنگین، گیاهانی که توانایی رشد، سازگاری و جذب فلزات را دارند، ازجنبه های علمی، کاربردی و اقتصادی از اهمیت زیادی برخوردار هستند.9252 و 2222 متر از مرکز کارخانه سیمان ...  بیشتر

شبیه‌سازی و تخمین نوسانات سطح آب‌ زیرزمینی با استفاده از GMS (بررسی موردی دشت زنجان)

مهدی پناهی؛ فرهاد میثاقی؛ پریسا عسگری

دوره 16، شماره 1 ، فروردین 1397، ، صفحه 1-14

چکیده
   سابقه و هدف: در چند دهه اخیر تغییر اقلیم و بارش‌های ناکافی و به‌‌موقع و درنتیجه عدم تامین آب مورد نیاز گیاهان کشت‌شده، محدودیت اراضی قابل‌کشت و منابع آب، توزیع ناهمگون زمانی، مکانی و کمبود آب شیرین و همچنین رشد سریع جمعیت جهان ازجمله کشور ایران سبب بروز مشکلات روزافزون در تامین منابع آب مورد نیاز در مصارف مختلف شده است. یکی از ...  بیشتر

تاثیر سیاست‌های مالی بر کنترل آلودگی آب ناشی از صنایع شیمیایی و نفتی در منتخبی از کشورهای عضو اپک

ویدا ورهرامی؛ سجاد حجت شمامی

دوره 16، شماره 2 ، تیر 1397، ، صفحه 1-14

چکیده
  سابقه و هدف: صنایع شیمیایی و نفتی یکی از عوامل موثر بر توسعه اقتصادی کشورهای عضو اپک (صادر‌کننده نفتی) بوده و بخش قابل‌ملاحظه‌ای از اقتصاد این کشورها وابسته به صادرات کالا و خدمات صنایع شیمیایی و درآمدهای حاصل از آن است. باتوجه به اینکه هدف اصلی بسیاری از این کشورها، دستیابی به رشد اقتصادی بالاتر است و رشداقتصادی بالاتر به معنای افزایش ...  بیشتر

ارزیابی ریسک های محیط زیستی مجتمع پتروشیمی کرمانشاه با روش FMEA

سجاد بهرامی؛ احد ستوده؛ ناصر جمشیدی؛ محمدرضا علمی

دوره 16، شماره 3 ، مهر 1397، ، صفحه 1-24

چکیده
  سابقه و هدف: با گسترش صنعت­های مختلف، باوجود ایجاد رفاه برای انسان، خطر­ها و ریسک­های نهفته جدیدی نیز برای وی به وجود ­آمده ­است. صنعت پتروشیمی با توجه به گستردگی و حجم فعالیت­ ها و توانایی ایجاد خطر هم برای انسان و هم برای محیط‌زیست جزء صنعت­ های با ریسک بالا محسوب می­شود. هدف از این تحقیق، ارزیابی و رتبه ­بندی ریسک ...  بیشتر

بررسی رابطه ارزش های فردی و مصرف سبز در بین دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی

آزاده عسکری؛ سپیده سمایی

دوره 16، شماره 4 ، دی 1397، ، صفحه 1-16

چکیده
   سابقه و هدف: رشد آلودگی­ های محیط زیست در چند دهه ­ی اخیر منجر به پیدایش نوع جدیدی از مصرف­ کننده به نام مصرف­ کننده سبز شده است. این افراد خود را در برابر محیط زیست مسئول می­ دانند و از محصول­ هایی استفاده می­ کنند که به محیط زیست کمتر آسیب بزند. با شناخته شدن این مصرف­ کنندگان شرکت­ها تلاش بیشتری برای سبزتر کردن فعالیت­ ...  بیشتر

مدیریت پایدار منبع های آبی در رشت از طریق کاربست مفهوم طراحی شهری حساس در برابر آب

رقیه شکری بی عرق؛ مرجان نعمتی مهر

دوره 17، شماره 1 ، فروردین 1398، ، صفحه 1-24

https://doi.org/10.29252/envs.17.1.1

چکیده
  سابقه و هدف: طراحی شهری حساس در برابر آب، مفهومی با هدف مدیریت پایدار منبع­ های آبی است که ایجاد ارتباط میان برنامه‌ریزی، طراحی شهری و طراحی منظر با مدیریت پایدار آب شهری را در دستور کار داشته و با بیان راه‌حل‌های طراحی با آسیب محیط زیستی کمتر، سعی در بازگرداندن چرخه طبیعی آب در شهر را دارد. این مفهوم برای اولین بار در استرالیا، ...  بیشتر

مطالعه پاسخ فنولوژیکی ژنوتیپ‌های مختلف گندم به سطح‌های مصرف نیتروژن در دو سال متوالی

امین قرنجیک؛ جعفر کامبوزیا؛ سعید صوفی‌زاده

دوره 17، شماره 2 ، تیر 1398، ، صفحه 1-14

https://doi.org/10.29252/envs.17.2.1

چکیده
  سابقه و هدف: گیاهان در مقابل تغییرپذیری ­های شرایط اکولوژیکی که در محدوده قابل تحمل آنها رخ می‌دهد، پاسخ‌های مورفولوژیکی و فنولوژیکی متفاوتی نشان می‌دهند که در واقع بخشی از قابلیت توارثی آن‌هاست. این تغییرپذیری­ ها در حفظ بقاء گونه و پایداری زیست‌بوم نقش اساسی دارند. زیست‌بوم‌های کشاورزی با توجه به محدودیت شدید تنوع ژنتیکی ...  بیشتر

منشایابی آلودگی هیدروکربنی در آب، خاک و رسوب در جنوب تهران

محمد محمودی؛ سید حسین هاشمی؛ امیر سالمی

دوره 17، شماره 3 ، مهر 1398، ، صفحه 1-14

https://doi.org/10.29252/envs.17.3.1

چکیده
  سابقه و هدف: در دنیا پژوهش های زیادی در زمینه توسعه سنجه های مناسب برای منشایابی آلودگی های هیدروکربنی انجام و سنجه هایمختلفی در این زمینه بیان شده اند که به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم می شوند. سنجه های خارجی بر پایه ی نسبت فلزهای موجود درنفت، منبع آلودگی هیدروکربنی را تعیین می کنند که نسبت بین فلزهای نیکل و وانادیم برای منشایابی آلودگی ...  بیشتر

اثرهای خزش شهری در تغییر کاربری زمین های روستاهای پیرامونی کلانشهر تهران (مطالعه موردی محور تهران- دماوند)

اشکان محمدی؛ ناصر شفیعی ثابت؛ علیرضا شکیبا

دوره 17، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 1-26

https://doi.org/10.29252/envs.17.4.1

چکیده
  سابقه و هدف: از جمله پیامدهای عمده شهرنشینی شتابان ، گسترش مکانی - فضایی شهر­ها و خورندگی روستاها و زمین­ های پیرامونی آن­هاست که در کلانشهرها نمود بسیاری داشته است.خزش و گسترش ناموزون کلانشهر تهران به نواحی پیرامونی، منجر به بروز نابسامانی و عدم تعادل در عرصه ­های اجتماعی، اقتصادی و سازمان فضایی روستاهای پیرامونی شده است.در ...  بیشتر

بررسی میزان فلزهای سنگین در ذرات معلق (PM4) هوای شهر تهران و ارزیابی ریسک سلامت ناشی از آن ها

سهراب مظلومی؛ عباس اسماعیلی ساری؛ نادر بهرامی فر

دوره 18، شماره 1 ، فروردین 1399، ، صفحه 1-16

https://doi.org/10.29252/envs.18.1.1

چکیده
  سابقه و هدف: ذرات معلق از مهم ترین آلاینده­ های هوا در شهر تهران بوده که براساس مطالعات اپیدمیولوژیک، برای سلامتی انسان بسیار مخاطره ­آمیز می­ باشند. این ذرات حاوی مقادیری از فلزهای سنگین هستند که برخی از آن­ها جزء عنصرهای سمی سرطان­زا محسوب می­ شوند. با توجه به اینکه ذرات معلق با قطر کوچکتر از 4 میکرومتر می ­توانند به نای، ...  بیشتر

تجزیه‌وتحلیل اثرهای ویژگی های کالبدی و موفولوژیکی زمین های ساخته‌شده بر تغییرات دمای سطح زمین در مناطق نیمه‌خشک

کیوان عزی مند؛ حسین عقیقی؛ داود عاشورلو؛ عارف شاهی آقبلاغی

دوره 18، شماره 2 ، تیر 1399، ، صفحه 1-18

https://doi.org/10.29252/envs.18.2.1

چکیده
  سابقه و هدف: شهر نشینی و گسترش شهرها اثرهای متفاوتی بر محیط طبیعی و انسانی و همچنین اقلیم محلی و ناحیه­ای داشته است. به ­طور مثال اختلاف در توازن انرژی بین مناطق مرکزی و منطقه ­های حاشیه ­ای شهرها حاصل ویژگی­ های کالبدی و پوشش‌های سطحی است. این ویژگی­ ها در مناطق معتدل سبب به­ وجود آمدن پدیده جزیره حرارتی و در نواحی خشک و ...  بیشتر

بررسی اثر باکتری‌های آزادزی تثبیت کننده نیتروژن، آزاد کننده فسفات و پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد دو توده ماش (.Vigna radiata. L)

افسانه یوسفی؛ رضا میرزایی تالار پشتی؛ فاطمه سادات آقامیر؛ جعفر نباتی

دوره 18، شماره 3 ، مهر 1399، ، صفحه 1-14

https://doi.org/10.29252/envs.18.3.1

چکیده
  سابقه و هدف: مشکل ­های اقتصادی ناشی از افزایش رو به رشد مصرف کودهای شیمیایی از یک­سو و مسئله­ های محیط ‌زیستی مرتبط با مصرف غیر علمی این کودها از قبیل ایجاد آلودگی­ های آب و خاک، افت سطح حاصلخیری خاک و کاهش کیفیت فرآورده­ های گیاهی از سوی دیگر، زمینه­ های توجه بیشتر به کودهای زیستی را فراهم کرده است. برای کاهش آلودگی­ های ...  بیشتر

ارزیابی محدودیتهای مکانی برای دفن بهداشتی زباله‌های شهری در استان مازندران با استفاده از GIS و تحلیل سلسله مراتبی

یاسمن امیرسلیمانی؛ عزیر عابسی؛ یاسر ابراهیمان قاجاری

دوره 18، شماره 4 ، دی 1399، ، صفحه 1-20

https://doi.org/10.52547/envs.18.4.1

چکیده
     سابقه و هدف: مدیریت پسماندهای جامد یکی از مهم­ترین مشکلات پیش‌روی برنامه‌ریزان شهری در سراسر جهان محسوب می‌گردد. دفن بهداشتی که به معنی دفن کنترل شده زباله در زمین است، به ویژه اگر به همراه سایر روش‌های مدیریتی زباله استفاده شود، جامع­ ترین روش مدیریت زباله محسوب می‌گردد. انتخاب مکان مناسب جهت دفن بهداشتی زباله از ابتدایی­ ...  بیشتر

بررسی تغییرات کمی، شاخص‌های آلودگی و توزیع غلظت فلزات سنگین Pb و Cd در غبار ریزشی(مطالعه موردی: شهر زاهدان)

سارا عبداللهی؛ حمید‌رضا عظیم‌زاده؛ محمدرضا اختصاصی؛ اصغر مصلح‌آرانی

دوره 19، شماره 1 ، فروردین 1400، ، صفحه 1-18

https://doi.org/10.52547/envs.29142

چکیده
  سابقه و هدف: گرد وغبار یکی از پدیده های جوی و بلایای طبیعی شناخته شده است که آثار و پیامدهای محیط زیستی نامطلوبی بر جای میگذارد . به طورمعمو ل ذرات گرد وغبار دارای قطر کمتر از 100 میکرون هستند که پس از کیلومترها انتقال افقی یا عمودی به سطح زمین می رسند. هدف از این پژوه، بررسی میزان غبار ریزشی و غلظت فلزهای سنگین سرب و کادمیوم در نمونه های ...  بیشتر