تدوین استراتژی‌های بهینه (مناسب) زیست محیطی صنایع نفت و گاز به روش SWOT در پارس جنوبی 2

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

گروه مدیریت محیط زیست، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسالمی واحد اهواز، اهواز، ایران

چکیده

سابقه و هدف: با توجه به گستردگی صنایع نفت و گاز و نقش موثر این صنایع در ایجاد آلودگی‌های زیست‌محیطی، تدوین یک برنامه استراتژیک برای بهبود عملکرد زیست‌محیطی ضروری است. بدین منظور اقدامات انجام‌شده در راستای کاهش عوارض زیستی در محدوده قابل‌قبول و در چارچوب قوانین و مقررات سازمان محیط زیست بررسی شده است. دستیابی به سطح معینی از درجه اطمینان، نیاز به استفاده از روش‌های پیشرفته دارد. بنابراین تدوین یک استراتژی برای کاهش جنبه‌ها و پیامدها‌ی زیست‌محیطی در صنایع مختلف به‌خصوص صنعت نفت و گاز به عنوان یک ضرورت انکارناپذیر است که باید به آن توجه کرد.مواد و روش‌ها: هدف از این پژوهش تدوین استراتژی‌های زیست‌محیطی در صنایع نفت و گاز پارس جنوبی 2 است که می‌تواند زمینه تدوین و ارائه برنامه مدیریتی راهبردی مناسب در جهت رعایت هرچه بیشتر قوانین و مقررات زیست‌محیطی برای واحدهای مشابه را در منطقه فراهم کند. در این پژوهش ابتدا مهم‌ترین عوامل درونی و بیرونی از کمیته طوفان مغزی شناسایی و توسط 20 نفر از کارشناسان تکمیل شد. در مرحله بعد چک‌لیست نهایی توسط 10 نفر از مدیران سازمان بر اساس طیف لیکرت نمره‌دهی شد. اوزان عوامل داخلی و خارجی، با تشکیل ماتریس  IFE1 و EFE2 محاسبه شد. برای تدوین استراتژی‌ها و تعیین وضعیت موجود از روش SWOT3 بهره گرفته شده است. از ماتریس ارزیابی اقدام و موقعیت استراتژیک (SPACE)، به‌عنوان ابزاری شناخته‌شده و تکنیکی موثر و مناسب برای توسعه و بازبینی استراتژی‌های شرکت و ایجاد تعادل بین عوامل درونی (ضعف‌ها و قوت‌ها) و بیرونی (فرصت‌ها و تهدید‌ها)، استفاده شده است.نتایج و بحث: نتایج به‌دست‌آمده از ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی بیانگر آن است که سازمان (پالایشگاه مورد بررسی) دارای نقاط قوت بیشتری نسبت به ضعف‌های موجود و فرصت‌های بیشتری نسبت به تهدیدها است. بنابراین باید سازوکارهایی را در پیش بگیرد تا تهدیدها را از بین برده و نقاط ضعف خود را به حداقل برساند. بنابراین نوع استراتژی‌های مناسب برای توسعه و بهبود پالایشگاه مذکور در زمینه مسایل زیست‌محیطی باید از نوع استراتژی‌های تنوع بخشی باشد. در نهایت 11 استراتژی انتخاب و نمره‌دهی شد که استراتژی بهبود شرایط زیست‌محیطی منطقه با امتیاز 23/6 و استراتژی اصلاح و بازنگری برنامه‌های مدیریتی و به حداقل رساندن آلاینده‌های محیطی با امتیاز 23/5 و استراتژی توسعه و ارتقاء کیفیت مدیریت پساب و پسماند با استفاده از فناوری‌های نوین زیست‌محیطی با امتیاز 01/5 به ترتیب به عنوان برترین استراتژی‌ها اولویت‌بندی شدند.نتیجه‌گیری: یافته‌ها و نتایج نشان‌دهنده جایگاه سازمان در موقعیت رقابتی است و باید استراتژی‌های حفظ، نگهداری و ثبات را در جهت کاهش صدمات زیست‌محیطی به کار گیرد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Compilation of optimized environmental strategies in oil & gas industry by using SWOT method in the south Pars two (Case study phases in south Pars 2)

نویسندگان [English]

  • Abdolmajid Zarei
  • Rohallah Kazemi
Department of Environmental Management Sciences, Ahvaz Branch, Islamic Azad University, Ahvaz, Iran
چکیده [English]

Introduction: According to the extent of the oil and gas industry and their role in environmental pollution, developing a strategic plan to improve environmental performance is essential. Therefore action taken to reduce environmental effects to acceptable range and within the rules and regulations about the environment is studied. Advanced methodologies should be used to achieving a certain level of reliability. Therefore to reduce the environmental aspects and impacts in various industries, especially oil and gas industry, the new strategy must be established. Materials and methods: The purpose of this research is to develop environmental strategies in oil and gas South Pars 2. this research can be a base to Develop an appropriate strategic management program in order to comply with environmental laws and regulations further provide for similar plants in the region.Results and discussion: The evaluation matrix results show that internal and external factors of studied refinery have more strengths than weaknesses and are more opportunities than threats. So this company should follow strategy and procedures to omit threats and minimize weaknesses. Finally, we selected 11 strategies and graded them, that region environmental conditions improvement strategy with a score of 6.23 and revising and reforming strategy of management programs and minimizing environment pollutants of the region with a score of 5.23, and the strategy of development and improvement the quality of wastewater and solid wastewater and solid waste management using environmental new technologies with score of 5.01 priorized respectively as the top environmental strategies.Conclusion: Findings and results indicate the position of the organization is a competitive position and it must apply strategies, maintaining, and stability, in ordr to reduce environmental damages.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strategy
  • Environment
  • SWOT
  • QSPM
  1. Amini, M., Molaei, N. and Torabi, H., 2006. North Drilling Company Design and Strategy. Journal of Human Resource Management in the oil industry. 12, 128- 113.
  2. Changizi, M. and Varshosaz, K., 2012. Application of Analytic Hierarchy Process (AHP) technique SWOT (Case Study), the first National Conference on Health, Safety and Environmental Management, Khuzestan, University of Mahshahr.
  3. David, F., 2010. strategic management. Translators: Parsaeian, and Arabs, cm. Print 18, the Cultural Research Bureau. P 688.
  4. Ghadami, M., 2011. determine the development strategies in Brsnt on oil, using SWOT, IEA analysis and case study Dogonbadan QSPM Matrix. Journal of Human Resource science.15, 162.
  5. Hamedni, N. and Madah Sadatyh, SR., 2010. Description of the South Pars gas refinery process units and utilities, emissions of the University of Tehran, Tehran. p.204.
  6. Hunger, H. and Violin, T., 2010. Principles of the strategic management. Translation Arabs, M. and rzvany, H.R., plotter printing, Office of Cultural Research, Tehran. p. 346.
  7. Moharamnejad, N., 2012. Environmental planning and management. Printing technologists. Tehran: Jan journalist.p. 285.
  8. Moghadam, M., 2014. Oil and gas environmental strategies Arvandan using hierarchical analysis techniques and analytical methods SWOT (Case study: oil area Darkhoein), University azad eslamic Ahvaz Research Science Supervisor doctor Katayoon Varshosaz.
  9. Nahman, A. and Godfrey, L., 2010. Economic Instrument For solid waste management in South Africa: Opportunities and constraints. Resources, Conservation and Recycling Journal. 54(8), 521-531.
  10. Rachid, G. and El Fadel, M., 2013. Comparative SWOT Analysis of Strategic Environmental Assessment Systems in the Middle East and North Africa region. Journal of Environmental Management. 125, 85-93.
  11. Sarmad, Z., Bazargan, A. and Hejazi E., 2007. Research methods in behavioral science, forteenth ed. Agah Press Ins, Tehran.
  12. Tabibi, J al-din. and Maleki, M.R., 2003. Strategic planning, publishing termeh. p. 354.
  13. Vakili, A., 2012. Providing a SWOT model for energy, crude oil and natural gas of the Caspian Sea. Quarterly Energy Studies. 32, 125-145.
  14. Yavuz, F., T Baykan., 2013. Use of SWOT and Analytic Hierarchy Process Integration as a Participatory Decision Making Tool in Watershed Management. 6th International Conference on Information and Communication Technologies in Agriculture, food and Environment, Istandbul, Turkey, Jan19. 134-143.