علمی - پژوهشی
حامد ارفع نیا؛ فرخ اسدزاده
دوره 13، شماره 3 ، مهر 1394، صفحه 1-10
چکیده
سینتیک آزاد سازی فلزات سنگین (روی، سرب، نیکل، مس و کادمیوم) از دو نمونه رسوب رسی گرفته شده از عمق 0 تا 10 سانتی متری پائین دست رودخانه قره چای واقع در استان همدان که با نمک نیتراته این فلزات آلوده شده بودند، با روش ستون آبشویی مطالعه شد. سرعت آزادسازی فلزات سنگین از نمونه‌های آلوده در ابتداء سریع و با گذشت زمان از سرعت آزادسازی آنها ...
بیشتر
سینتیک آزاد سازی فلزات سنگین (روی، سرب، نیکل، مس و کادمیوم) از دو نمونه رسوب رسی گرفته شده از عمق 0 تا 10 سانتی متری پائین دست رودخانه قره چای واقع در استان همدان که با نمک نیتراته این فلزات آلوده شده بودند، با روش ستون آبشویی مطالعه شد. سرعت آزادسازی فلزات سنگین از نمونه‌های آلوده در ابتداء سریع و با گذشت زمان از سرعت آزادسازی آنها کاسته شد. سرب رفتار متفاوتی نسبت به سایر فلزات از خود نشان داد و بطور آهسته ولی پیوسته از ستون آبشویی خارج شد. بطور کلی، مدل مرتبه‌ی اول دو مکانی قابلیت مطلوبی در توصیف فرآیند آزادسازی فلزات سنگین از نمونه‌های رسوب آلوده شده، از خود نشان داد. هر چند برای برخی از فلزات مانند سرب، روی و کادمیوم در رسوب (1) و سرب در رسوب (2) مدل مرتبه اول تک مکانی نیز توانایی بالایی در پیش بینی داده‌های مشاهده‌ای داشت. میانگین مقادیر ضریب تبیین و RMSE برای مدل مرتبه اول در حالت دو مکانی به ترتیب برابر با 986/0 و 046/0 است. این مقادیر برای مدل در حالت تک‌مکانی به ترتیب برابر 905/0 و 054/0 میباشد. مقادیر کل آبشویی یافته‌ی فلزات سنگین در مقایسه با کل محتوای فلزات سنگین رسوبات ناچیز بود که نماینگر توانایی بالای رسوبات رسی در جذب و نگهداشت فلزات سنگین است که این امر با مقادیر کم ضریب سرعت دفع ظاهری در مدل مرتبه اول قابل تبیین است.
علمی - پژوهشی
محمد محمدیان؛ غلامرضا لشکری پور؛ محمد غفوری؛ محمد حسین قبادی
دوره 13، شماره 3 ، مهر 1394، صفحه 11-24
چکیده
سازند تبخیری گچساران در شرق استان خوزستان رخنمون زیادی دارد و ژیپس های آن به شدت انحلال یافته و کارستی شده اند. در این پژوهش بر اساس بازدیدهای صحرایی، مطالعات آزمایشگاهی و نرم افزاری، نحوه تشکیل کارست در ژیپس ها در مناطقی از شهرهای رامهرمز و میداوود، دشت رامهرمز و دشت میداوود-دالون مطالعه و مسائل زیست محیطی آن مورد بررسی قرار گرفته ...
بیشتر
سازند تبخیری گچساران در شرق استان خوزستان رخنمون زیادی دارد و ژیپس های آن به شدت انحلال یافته و کارستی شده اند. در این پژوهش بر اساس بازدیدهای صحرایی، مطالعات آزمایشگاهی و نرم افزاری، نحوه تشکیل کارست در ژیپس ها در مناطقی از شهرهای رامهرمز و میداوود، دشت رامهرمز و دشت میداوود-دالون مطالعه و مسائل زیست محیطی آن مورد بررسی قرار گرفته است. فراوانی ساختارها (درزه ها، گسل ها) و عملکرد آب های سطحی و زیرزمینی از عواملی اصلی تشکیل کارست در منطقه محسوب می گردد. در نتیجه انحلال یافتن سنگهای ژیپسی، میزان TDS و میزان یونهای سولفات در آب های سطحی و زیرزمینی افزایش یافته و موجب کاهش کیفیت آب شده است. برداشت بیش از حد آبهای زیرزمینی و کاهش سطح ایستابی، افزایش سرعت انحلال سنگهای ژیپسی را در پی داشته و فرونشست زمین و تشکیل فروچاله ها را موجب گردیده است. در طول سال های اخیر تعداد زیادی فروچاله بصورت ناگهانی و با ابعاد بزرگ در ژیپس های منطقه تشکیل شده که خوشبختانه خسارتی در پی نداشتند. در نتیجه انحلال ژیپس ها، میزان املاح و مقدار هدایت الکتریکی (EC) خاک در دشت رامهرمز افزایش یافته و گسترش زمینهای نامرغوب را در پی داشته است که محدودیت زمین های زراعی را به دنبال دارد. در نتیجه فرایند انحلال مقاومت سنگها کاهش پیدا کرده و درز و شکستگی توسعه می یابند و معابر جهت عبور جریان آب باز می شوند. این موضوع، تشکیل شیب لغزهایی را به دنبال داشته که در مخزن سد جره فراوان بوده که عموماً از نوع واژگونی و لغزش هستند.
علمی - پژوهشی
مرتضی حبیبی؛ هادی کیادلیری؛ رضا اخوان
دوره 13، شماره 3 ، مهر 1394، صفحه 25-34
چکیده
بـه منظـور بررسـی وضـعیت درختـان در منـاطق شـهری، منطقـه 16 شهرداری تهران برای انجام این تحقیق انتخاب شـد. در ایـن بررسـی دو گونـة اوجـا carpinifolia Ulmus و نـارون چتـری Ulmus carpinifolia Umberaculifera.Var در دو حالت تودهای و نواری بررسی شدند. در این بررسی، آماربرداری بصورت تصادفی و به روش خطی انجـام شـد. بعـد از انتخاب توده ها و نوارها تعداد 100 درخـت بـرای ...
بیشتر
بـه منظـور بررسـی وضـعیت درختـان در منـاطق شـهری، منطقـه 16 شهرداری تهران برای انجام این تحقیق انتخاب شـد. در ایـن بررسـی دو گونـة اوجـا carpinifolia Ulmus و نـارون چتـری Ulmus carpinifolia Umberaculifera.Var در دو حالت تودهای و نواری بررسی شدند. در این بررسی، آماربرداری بصورت تصادفی و به روش خطی انجـام شـد. بعـد از انتخاب توده ها و نوارها تعداد 100 درخـت بـرای هـر گونـه و هـر گـروه ) بصورت مجزا) اندازه گیری شد. برای آماربرداری در نوارها بـا کد گـذاری درختان، درخت اول بصورت تصادفی انتخاب شده و فاصله هر درخـت از درخت بعدی چهار پایه تعیین شد. سپس مشخصه های کمی شامل قطـر برابر سینه، ارتفاع کل، ارتفاع تاج و میـانگین قطـر تـاج و مشخصـه هـای کیفی شامل سلامت تاج، سرخشکیدگی، شـانکر، آفـت و چنـد شـاخگی اندازه گیری شد و سپس با استفاده از آزمونهای t و کروسکال والیس با هم مقایسه شدند. براساس نتایج بدست آمده از مشخصههای کمی، اوجا دارای مرغوبیت بیشتر نسبت به نارون چتـری، و از نظـر مشخصـه هـای کیفی، نارون چتری دارای سلامت تاج بیشتر، سرخشکیدگی کمتر، آفـت کمتر و چند شاخگی بیشتر نسبت به اوجا است. ضمن ایـن کـه درخـت اوجا دارای چندشاخگی کمتری نسبت به نارون چتری است. بنابراین، به منظور توسعه فضای سبز در نوارها و در مواردی که هدف طراحی منظـر و مسائل زیبایی شناختی باشد بهتر است از گونه نارون چتـری اسـتفاده شود و در حالتی که استقرار جنگلکاری و بهبود مشخصههای کمـی مـد نظر باشد (توده ها)، گونه اوجا انتخاب مناسبی است.
علمی - پژوهشی
مرتضی تهامی پور؛ عباس صلاح؛ عباس عرب مازار
دوره 13، شماره 3 ، مهر 1394، صفحه 35-50
چکیده
یکی از دیدگاه های نوین در مدیریت منابع آب، توجه به اصـــل مزیت نسبی و تجارت آب مجازی است. در واقع این نگاه وجود دارد که می توان یک تخصــص منطقه ای بر اســاس منابع آب در نظر گرفت و مناطقی که کم آب هسـتند واردکننده محصـولات آب بر باشـند و این محصـولات در مناطق پرآب تولید شود و یا اینکه از کشورهای دیگر وارد شود. در این پژوهش این دیدگاه برای ...
بیشتر
یکی از دیدگاه های نوین در مدیریت منابع آب، توجه به اصـــل مزیت نسبی و تجارت آب مجازی است. در واقع این نگاه وجود دارد که می توان یک تخصــص منطقه ای بر اســاس منابع آب در نظر گرفت و مناطقی که کم آب هسـتند واردکننده محصـولات آب بر باشـند و این محصـولات در مناطق پرآب تولید شود و یا اینکه از کشورهای دیگر وارد شود. در این پژوهش این دیدگاه برای ا ستان گیلان مورد بررسی قرار گرفت. در واقع، ســؤال پژوهش این اســت که الگوی تجارت آب مجازی در این اســتان چگونه اســت؟ برای پاســخ به این ســؤال، از ابزار جدول داده- ســتانده گسترش یافته ا ستفاده شد. بر این اساس، میزان آب مصرفی مستقیم و کل، به تفکیک 40 ر شته فعالیت اقت صادی در سطح استان مورد برر سی قرار گرفت. نتایج ن شان داد که استان گیلان به ترتیب با خالص صادرات636 و 811 میلیون متر مکعب آب در سطح کل فعالیت های اقتصادی و بخش کشاورزی، صادرکننده خالص آب مجازی بوده ا ست. این در حالی است که این استان در بخش صنعت واردکننده خالص آب مجازی بوده اســت. بر اســاس یافتهها و اطلاعات به دســت آمده در این پژوهش، این امکان وجود دارد که با تغییر در ترکیب فعالیت های اقتصـــادی (افزایش ســهم رشــته فعالیت های دارای ارزش افزوده بالا و کاهش ســهم رشــته فعالیت های دارای شدت بالای استفاده از آب)، بتوان ارزش افزوده استان گیلان را در سطح فعلی حفظ کرده و در عین حال تراز تجاری آب استان را بهبود داد.
علمی - پژوهشی
نرگس درمیانی؛ هادی کیادلیری؛ مسعود بیژنی؛ فرزاد ویسانلو
دوره 13، شماره 3 ، مهر 1394، صفحه 51-62
چکیده
مدیریت منابع جنگلی به دلیل گستردگی و تداخل با مسائل اقتصادی و اجتماعی، طرحی فراسازمانی است که نیازمند مشارکت همگانی می باشد. با افزایش جمعیت و وابستگی شدید جنگل‌نشینان به منابع جنگلی، سطح این منابع با ارزش کاهش یافته و از منظر تخریب کمی و کیفی در خطر نابودی قرار گرفته‌اند. هدف تحقیق حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت روستاییان جنگل‌نشین ...
بیشتر
مدیریت منابع جنگلی به دلیل گستردگی و تداخل با مسائل اقتصادی و اجتماعی، طرحی فراسازمانی است که نیازمند مشارکت همگانی می باشد. با افزایش جمعیت و وابستگی شدید جنگل‌نشینان به منابع جنگلی، سطح این منابع با ارزش کاهش یافته و از منظر تخریب کمی و کیفی در خطر نابودی قرار گرفته‌اند. هدف تحقیق حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت روستاییان جنگل‌نشین در مدیریت جنگل های اشترانکوه در شهرستان دورود بود. برای انجام این پژوهش از روش توصیفی ـ همبستگی استفاده شد. جامعه آماری شامل 543 خانوار بود که به عنوان نمونه، 226 سرپرست خانوار با استفاده از جدول تاکمن و مورگان با روش نمونه‌گیری تصادفی متناسب با طبقه، مورد مطالعه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده نرم افزار SPSS انجام گرفت. ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه بود که روایی آن با استفاده از نظر جمعی از اساتید، مورد تأیید قرار گرفت و پایایی دسته گویه‌های پرسشنامه با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. آزمون رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای استفاده از وسایل و منابع آموزشی، نگرش به مشارکت، سن، تجربه همکاری در روستا، سطح تحصیلات و درآمد سالانه، توانایی تبیین 51/0 از تغییرات میزان مشارکت در مدیریت جنگل را دارا می‌باشند. همچنین، نتایج تحلیل مسیر نشان داد که متغیر استفاده از وسایل و منابع آموزشی بیشترین تأثیر و آگاهی از اهمیت جنگل کمترین تأثیر را بر میزان مشارکت در مدیریت جنگل داراست. در پایان بر اساس یافته‌های پژوهش، پیشنهادهایی ارائه گردیده است.
علمی - پژوهشی
زیبا سالاری جو؛ علیرضا ریاحی بختیاری؛ سید محمود قاسمپوری
دوره 13، شماره 3 ، مهر 1394، صفحه 63-70
چکیده
پیشگیری از آلودگی دریا برای استفاده پایدار از منابع بسیار مهم است. با توجه به پایداری آلاینده ها در سراسر زنجیره غذایی اکوسیستمهای آبی، احتمال آسیب رساندن به تمام موجودات زنده از جمله انسان در رأس زنجیره غذایی وجود دارد. در سال‌های اخیر آلکان‌های نرمال به عنوان شاخصی مطلوب جهت تعیین منشأ و ردیابی روند تغییرات ترکیبات آلی استفاده ...
بیشتر
پیشگیری از آلودگی دریا برای استفاده پایدار از منابع بسیار مهم است. با توجه به پایداری آلاینده ها در سراسر زنجیره غذایی اکوسیستمهای آبی، احتمال آسیب رساندن به تمام موجودات زنده از جمله انسان در رأس زنجیره غذایی وجود دارد. در سال‌های اخیر آلکان‌های نرمال به عنوان شاخصی مطلوب جهت تعیین منشأ و ردیابی روند تغییرات ترکیبات آلی استفاده می‌شوند. این پژوهش با هدف تعیین غلظت و منشأ ترکیبات آلکان‌های نرمال در تخم چهار گونه پرستو دریایی مهاجر به جزیره شیدور در تیر ماه سال 1392 صورت گرفت. پس از دو مرحله کروماتوگرافی ستونی ترکیبات آلکان‌های نرمال بوسیله دستگاه GC-MSآنالیز شدند. دامنه آلکان‌های نرمال در نمونه‌های مورد مطالعه اغلب در محدودهnC14-nC35 تعیین گردید. غلظت ترکیبات آلکان‌های نرمال در نمونه‌های تخم پرندگان در این جزیره در پرستو دریایی گونه سفید، پشت تیره، کاکلی بزرگ و کاکلی کوچک به ترتیب در محدوده 32/86-39/41، 19/53- 88/22، 94/54- 82/21 و 46/95- 47/59 میکروگرم بر میلی‌گرم لیپید بدست آمد. غلظت این ترکیبات در نمونه‌های تخم پرستو دریایی گونه سفید و کاکلی‌کوچک بیشتر از گونه کاکلی بزرگ و پشت تیره بدست آمد. با استفاده از نسبتهای تشخیصی CPI،n-C17/Pr ، n-C18/Ph و U/R در تمامی نمونه‌های مورد مطالعه منشأ غالب هیدروکربن‌ها پتروژنیک تشخیص داده شد. از مهمترین دلیل آن می‌توان به آلودگی حاصل از.پالایشگاه‌های نفتی لاوان که در مجاورت جزیره شیدور واقع شده و از دیگر عوامل می‌توان به آلاینده‌های موجود در خلیج فارس ناشی از حمل و نقل دریایی، تخلیه‌ی آب توازن کشتی‌ها به این منطقه اشاره کرد.
علمی - پژوهشی
هومان لیاقتی؛ وحید عسکری؛ محدثه صادقی؛ سیدمحمد مجابی
دوره 13، شماره 3 ، مهر 1394، صفحه 71-78
چکیده
در دهه های اخیر در اغلب کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه با افزایش نگرانی عمومی کیفیت غذا و سلامت افراد جامعه و همچنین تخریب منابع طبیعی، کشاورزی ارگانیک مورد توجه واقع شده است. تحقیق حاضر با بررسی وضع موجود تولید و صادرات انار منطقه، چالش های پیش روی تولید و صادرات انار ارگانیک و شناسایی عوامل آمیخته بازاریابی به بررسی تأثیر عوامل ...
بیشتر
در دهه های اخیر در اغلب کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه با افزایش نگرانی عمومی کیفیت غذا و سلامت افراد جامعه و همچنین تخریب منابع طبیعی، کشاورزی ارگانیک مورد توجه واقع شده است. تحقیق حاضر با بررسی وضع موجود تولید و صادرات انار منطقه، چالش های پیش روی تولید و صادرات انار ارگانیک و شناسایی عوامل آمیخته بازاریابی به بررسی تأثیر عوامل بازاریابی بر توسعه صادرات انار به بازارهای بین المللی پرداخته تا زمینه برای بهبود وضع موجود و دستیابی به ظرفیت بهینه صادرات انار در ساوه مهیا شود. در بخش پیمایشی تحقیق، 3 نوع پرسشنامه تدوین شد و در بین 121 نفر از نمونه آماری مورد نظر در بخش باغداران انار، 50 نفر از نمونه آماری مورد نظر در بخش صادر کنندگان و تولید کنندگان دارای سابقه صادرات و 21 نفر از نمونه آماری در بخش صادر کنندگان توزیع شد. بر اساس آزمون t تک گروهی و آزمون فریدمن با درصد خطای 5 درصد، فرضیات مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که مهمترین عوامل تأثیر گذار بر توسعه صادرات انار در بین عوامل آمیخته بازاریابی بترتیب عنصر قیمت، عنصر محصول، عنصر توزیع و عنصر ترفیع بودند. همچنین نتایج نشان داد که عدم آگاهی تولید کنندگان، عدم حمایت از تولید کننده در دوره گذار و عدم تضمین خرید محصول با قیمت بالاتر از جمله موانع پیش روی توسعه سطح زیر کشت انار ارگانیک در منطقه بود.
علمی - پژوهشی
امیر عباس احمدی؛ بهمن شمس اسفند اباد
دوره 13، شماره 3 ، مهر 1394، صفحه 79-88
چکیده
گوسفند وحشی البرز مرکزی( O.o.arkali &O.o.vigneii) گونه ای است که دراکثر مناطق طبیعی استان تهران پراکنش داشته و این گونه در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت در طبقه آسیب پذیر (Vulnerable ) واقع شده و بر اساس قوانین و مقررات سازمان حفاظت محیط زیست ایران در طبقه گونه های حمایت و حفاظت شده قرار دارد. بنابراین، حفاظت از آن حائز اهمیت در سطوح ملی و بین المللی ...
بیشتر
گوسفند وحشی البرز مرکزی( O.o.arkali &O.o.vigneii) گونه ای است که دراکثر مناطق طبیعی استان تهران پراکنش داشته و این گونه در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت در طبقه آسیب پذیر (Vulnerable ) واقع شده و بر اساس قوانین و مقررات سازمان حفاظت محیط زیست ایران در طبقه گونه های حمایت و حفاظت شده قرار دارد. بنابراین، حفاظت از آن حائز اهمیت در سطوح ملی و بین المللی می باشد . از سویی حفاظت و مدیریت از گونه بدون شناخت از نیازهای زیستی گونه امکان پذیر نیست . تحلیل روابط بین گونه ومحیط زیست آن همواره یک مسئله اساسی در دانش بوم شناسی بوده وکمی سازی این روابط ، بنیاد مدل سازی مطلوبیت زیستگاه است .دراین پژوهش با استفاده از الگوریتم حداکثر بی نظمی یا مکسنت درسال 1392 درمحدوده استان تهران با ثبت 350 نقطه از محلهای حضور ومشاهده گونه در دو مقطع تابستانه و زمستانه و با بکارگیری 8 متغییر زیست محیطی شیب ، انحراف معیار شیب ، ارتفاع، جهت ، فاصله ازمناطق شهری و روستایی ، فاصله ازجاده آسفالته و منابع آبی نقشه مطلوبیت زیستگاههای تابستانه وزمستانه تهیه شد که مساحت زیستگاه مطلوب تابستانه 204629 هکتار و 202471هکتارمساحت زیستگاه زمستانه را شامل می گردد. برای بررسی اعتبار مدل نهایی از روش اعتبار متقابل(Cross validation)استفاده گردید. طبق بررسی نتایج حاصله انحراف معیار شیب و پس از آن طبقات ارتفاعی و فاصله از منابع آبی بیشترین تاثیریا نقش وجهت کمترین را در مدل و شکل توزیع تابستانه این گونه دارد و در مدل و شکل توزیع زمستانه این گونه ارتفاع و شیب و تاحدودی جهت روبه آفتاب بیشترین نقش و جهت های شمالی و شرقی کمترین نقش را دارند.
علمی - پژوهشی
احمد نوحه گر؛ فاطمه ریاحی؛ مجید خلقی؛ حسن وقارفرد
دوره 13، شماره 3 ، مهر 1394، صفحه 103-112
چکیده
یکی از راه های مناسب برای جلوگیری از آلودگی آب های زیرزمینی، شناسایی مناطق آسیب پذیر آبخوان به آلودگی، بررسی تغییرات مکانی کیفیت آب زیرزمینی و مدیریت بهره برداری از منابع آب وکاربری اراضی است .در این پژوهش با استفاده از شاخص دراستیک که از ترکیب معیارهای تاثیر گذار هیدروژئولوژیکی و هیدرولوژیکی (عمق، تغذیه، محیط آبخوان، بافت خاک، توپوگرافی، ...
بیشتر
یکی از راه های مناسب برای جلوگیری از آلودگی آب های زیرزمینی، شناسایی مناطق آسیب پذیر آبخوان به آلودگی، بررسی تغییرات مکانی کیفیت آب زیرزمینی و مدیریت بهره برداری از منابع آب وکاربری اراضی است .در این پژوهش با استفاده از شاخص دراستیک که از ترکیب معیارهای تاثیر گذار هیدروژئولوژیکی و هیدرولوژیکی (عمق، تغذیه، محیط آبخوان، بافت خاک، توپوگرافی، ناحیه غیر اشباع و هدایت هیدرولیکی) مؤثّر برانتقال و یا عدم انتقال آلودگی تشکیل شده است ،میزان آسیبپذیری آبخوان دشت سرخون استان هرمزگان مورد بررسی قرار گرفت.بر اساس نتایج بدست آمده 70 درصد وسعت منطقه دارای آسیب پذیری متوسط، 5/27 درصد آسیب پذیری زیاد و 5/2 درصد دارای آسیبپذیری کم میباشد. با توجه به دو نوع تحلیل حساسیت تک پارامتری و حذف نقشه، در این پژوهش، شاخص آسیبپذیری دراستیک بیشترین حساسیت را در هر دو روش تحلیل حساسیت، به پارامتر اثر منطقه غیراشباع نشان داد. نتایج حاصل از تحلیل تک پارامتری نشان داد که پارامتر عمق سطح ایستابی با وجود اینکه از مهمترین مشخصه‌ها در برآورد میزان آسیبپذیری میباشد، ولی برخلاف انتظار تاثیر کمتری برروی آسیبپذیری منطقه مورد مطالعه، در مقایسه با شاخص دراستیک داشته است و با وزن تئوریک اختلاف زیادی در حدود 12 درصد داشته و در مقابل پارامتر محیط آبخوان بیشترین تاثیر را بر آسیب پذیری منطقه نشان می دهد. به منظور صحت سنجی مدل از یون نیترات اندازه‌‌گیری شده از 9 چاه منطقه استفاده شد ونزدیک بودن مقادیر نتایج حاکی از دقت قابل قبول مدل درمنطقه مورد مطالعه می باشد.
علمی - پژوهشی
طیبه اکبری؛ راضیه لک؛ رضا شهبازی؛ کمال الدین علیزاده؛ اشرف اسدی؛ مهرنوش قدیمی
دوره 13، شماره 3 ، مهر 1394، صفحه 89-102
چکیده
پژوهش حاضر با روش پالینولوژی و ترسیم نمودار گرده ومحاسبه نسبتهای گرده مغزه رسوبی دریاچه گهر و بازسازی داده های دما و بارش منطقه بوسیله مدل کلان مقیاس طبیعی اقلیمی1 انجام شد. چهار زون اصلی شامل دو زون قدیمی تر GHA (عمق 300 تا 290 سانتی متر) و GHB (عمق 290 تا 110 سانتی متر) و دو زون جدید تر GHC (عمق 110 تا 50 سانتی متر) و زونGHD (عمق 50 تا 0 سانتی متر) شناسایی ...
بیشتر
پژوهش حاضر با روش پالینولوژی و ترسیم نمودار گرده ومحاسبه نسبتهای گرده مغزه رسوبی دریاچه گهر و بازسازی داده های دما و بارش منطقه بوسیله مدل کلان مقیاس طبیعی اقلیمی1 انجام شد. چهار زون اصلی شامل دو زون قدیمی تر GHA (عمق 300 تا 290 سانتی متر) و GHB (عمق 290 تا 110 سانتی متر) و دو زون جدید تر GHC (عمق 110 تا 50 سانتی متر) و زونGHD (عمق 50 تا 0 سانتی متر) شناسایی و تحلیل شد. نتایج گرده شناسی نشان داد که در سرتاسر مغزه رسوبی گرده های درختی بلوط حضور دارد و این مغزه میتواند تاریخچه آب و هوای منطقه زاگرس را در طول هولوسن بازسازی کند. احتمالاً دو زون GHA وGHB با شروع گسترش درختان بلوط و دوره گرم و مرطوب ابتدای هولوسن همزمان باشد. این دو زون دارای پوشش گیاهی از نوع جنگلی- استپی با گونه غالب بلوط می باشد. بنظر می رسد تغییرات فراوانی درختان بلوط و ریش بز در طول مغزه رسوبی ناشی از تغییرات شرایط رطوبتی و دمایی محیط می باشد. فراوانی قابل ملاحظه گرده های گیاهان علفی همانند علف هفت بند و بارهنگ و خانواده غلات , در زونGHC بعنوان شاهدی بر تخریب منطقه مورد مطالعه در اثر چرای شدید و عملیات کشاورزی و دخالت انسان می تواند باشد.همچنین با مقایسه نتایج مدلسازی و پالینولوژی منطقه با سایر دریاچه های شمال غرب ایران، وجود دوره های متوالی سرد و مرطوب و گرم و خشک در آب و هوای گذشته منطقه گهر نیز مورد تایید است.
علمی - پژوهشی
لطفعلی کوزه گر کالجی؛ آرمان مسلمی
دوره 13، شماره 3 ، مهر 1394، صفحه 113-124
چکیده
طی چند دهة اخیر، شهر تهران با افزایش چشمگیر جمعیت شهرنشین روبهرو بوده است. این افزایش شهرنشینی و در پی آن استفاده از زمین جهت سکونتگاههای شهری بدون در نظر گرفتن توانهای محیطی، باعث پیامدهای ناگوار و تخریب محیطزیست در تهران شده است و تعادل بین شهر و محیطزیست را مختل نموده است. رود درههای شهری به عنوان یکی از عناصر ساختار اکولوژیکی ...
بیشتر
طی چند دهة اخیر، شهر تهران با افزایش چشمگیر جمعیت شهرنشین روبهرو بوده است. این افزایش شهرنشینی و در پی آن استفاده از زمین جهت سکونتگاههای شهری بدون در نظر گرفتن توانهای محیطی، باعث پیامدهای ناگوار و تخریب محیطزیست در تهران شده است و تعادل بین شهر و محیطزیست را مختل نموده است. رود درههای شهری به عنوان یکی از عناصر ساختار اکولوژیکی شهرها میتوانند نقش مؤثری در جهت ایجاد تعادل بین فضای انسانساخت شهر و طبیعت ایفاء نمایند، اما استفاده گسترده سبب شده تا فشاری بیش از توان محیط به طبیعت وارد شود و شاهد از بین رفتن عناصر طبیعت مانند درختان، پوششگیاهی، آلودگی آب و... باشیم. لذا ایجاد و افزایش مکانهای تفریحی ، برنامهریزی محیطهای طبیعی در راستای حفظ و احیاء اکوسیستمهای طبیعی و بهرهبرداری بهینه از آنها، امری کاملاً ضروری به نظر میرسد. مقاله حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی و بر اساس مدل ترکیبی تحلیل استراتژیک SWOT و مدل برنامهریزی استراتژیکQSPM است. این پژوهش به بررسی روند برنامهریزی احیای محیططبیعی رود درهها در شهر تهران پرداخته و روددرة درکه را به عنوان یک نمونه از این روددرهها مورد مطالعه قرار داده و با انجام مطالعات میدانی و بررسی مدارک، بر اساس امکانات و فرصتها، محدودیتها و تهدیدات، راهبردهایی به منظور برنامهریزی احیای محیططبیعی این روددره ارائه داده است. نتایج تحقیق نشان دهندة آن است که؛ استراتژیهای انتخاب شده QSPM از میان پنج استراتژی برگزیده، استراتژی حفظ، احیاء، تقویت پوششگیاهی و زیستگاههای طبیعی، با نمره جذابیت 048/6 نسبت به دیگر استراتژیها از اولویت بالایی برخوردار است.
علمی - پژوهشی
علی اکبر کریمیان؛ سمیرا حسین جعفری
دوره 13، شماره 3 ، مهر 1394، صفحه 125-132
چکیده
زیستگاه به عنوان یکی از مهمترین فاکتورها در حفاظت از گونه ها مطرح است. تعیین وضعیت پراکنش گونه های حیات وحش و انتخاب زیستگاه های تحت اشغال آنها از اهمیت به سزایی در مدیریت حیات وحش و زیستگاه ها برخوردار می باشد. بنابراین هدف از این مطالعه بررسی انتخاب زیستگاه آهوی ایرانی واقع در منطقه حفاظت شده کالمند می باشد. نمونه برداری از هر تیپ ...
بیشتر
زیستگاه به عنوان یکی از مهمترین فاکتورها در حفاظت از گونه ها مطرح است. تعیین وضعیت پراکنش گونه های حیات وحش و انتخاب زیستگاه های تحت اشغال آنها از اهمیت به سزایی در مدیریت حیات وحش و زیستگاه ها برخوردار می باشد. بنابراین هدف از این مطالعه بررسی انتخاب زیستگاه آهوی ایرانی واقع در منطقه حفاظت شده کالمند می باشد. نمونه برداری از هر تیپ زیستگاهی در دو فصل تابستان و پاییز با استفاده از ترانسکت های دائمی تصادفی به طول 200 متر و عرض 2 متر و با دو تکرار طی پنج بازدید انجام گرفت. در امتداد ترانسکت ها هر جا به گروه سرگین برخورد می شد، یک پلات به ابعاد 10 در 10 متر به مرکزیت توده سرگین مستقر و متغیرهای زیستگاهی مورد نظر اندازه گیری و برای پایش دوباره، سرگین ها پاک شدند. هر 45 روز یک بار ترانسکتها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین سه جامعه گیاهی از لحاظ تراکم گروه سرگین تفاوت معنیداری وجود دارد. بیشترین و کمترین استفاده آهو به ترتیب از جامعه درمنه-کاهوی وحشی و درمنه بود، اما بین جامعه درمنه و درمنه-علف شور از لحاظ استفاده از زیستگاه اختلاف معنی داری وجود نداشت. جامعه درمنه-کاهوی وحشی کمترین فاصله را تا نزدیکترین پاسگاه و جامعه درمنه-شور کمترین فاصله را تا نزدیکترین منابع آبی و جاده داشت. همچنین جامعه درمنه کمترین فاصله را تا نزدیکترین مزرعه دارا بود. از نظر تراکم گروه های سرگین در جوامع گیاهی بین دو فصل اختلاف معنیداری وجود نداشت. به نظر می رسد جامعه درمنه-کاهوی وحشی، پناه (به خاطر حضور گونه گون به عنوان گونه همراه در این جامعه)، ایمنی (به خاطر نزدیکی به پاسگاه محیط بانی) و منابع آب و غذای بیشتر (به خاطر وجود گونه های درمنه وگون) را در مقایسه با دو جامعه دیگر برای آهوی ایرانی فراهم می کند.
علمی - پژوهشی
وحید امینی پارسا؛ اسماعیل صالحی؛ شهاب عادلی قرجه داغی؛ علی عزیزی
دوره 13، شماره 3 ، مهر 1394، صفحه 133-142
چکیده
سطح زمین تاکنون در معرض تغییرات چشمگیر کاربری و پوشش زمین قرار گرفته که این در پهنهها و حوزههای نفوذ مناطق سکونتگاهی ب سیار مشـــهودتر اســـت. تغییرات کاربری زمین نقش مهمی در درک ارتباط متقابل بین فعالیتهای بشــر و محیطزیســت دارد، بنابراین بررســی این تغییرات به صورت توالی زمانی از گذ شته تا آینده (رهیافت پویا) ضروری اسـت. در این ...
بیشتر
سطح زمین تاکنون در معرض تغییرات چشمگیر کاربری و پوشش زمین قرار گرفته که این در پهنهها و حوزههای نفوذ مناطق سکونتگاهی ب سیار مشـــهودتر اســـت. تغییرات کاربری زمین نقش مهمی در درک ارتباط متقابل بین فعالیتهای بشــر و محیطزیســت دارد، بنابراین بررســی این تغییرات به صورت توالی زمانی از گذ شته تا آینده (رهیافت پویا) ضروری اسـت. در این تحقیق با کاربرد فنون سـنجشازدور و سـیسـتم اطلاعات جغرافیایی، کاربریهای زمین برای ســه دوره 1987 ،2000 و 2014 به ترتیب با ا ستفاده از ت صاویر ماهوارهای لند ست TM+ ،ETM و OLI برای شـهرسـتان ملکان اسـتخراج و تغییرات کاربری زمین بین این سـه دوره پایش شـــد. در ادامه بهمنظور پیشبینی وضـــعیت کاربری زمین آینده منطقه برای افق 14 ســاله از مدل ســیای مارکوف اســتفاده شــد. نتایج تحقیق نشـاندهنده رشـد زمینهای کشـاورزی و مناطق انسـانسـاخت (مســکونی) از ســال 1989 تا 2014 اســت؛ در حالیکه در همین دوره و سعت کاربری بایر کاهش یافته ا ست. نتایج حا صل از پیشبینی کاربری زمین آینده منطقه نشـــان میدهد که در دوره زمانی 2014 تا 2028 کاربری کشـاورزی از 53/24 درصـد به 67/25 درصـد خواهد رسـید که نمایانگر روند افزای شی ا ست. طبق پیشبینی به عمل آمده میزان کاربری مناطق ان سان ساخت در منطقه در سال 2028 به 75/3 میر سد که در مقایسه با مقدار مشابه در سال 2014 افزایش خواهد یافت. نتایج تحقیق حاضر میتواند در ارتقا استراتژیهای مدیریت کاربری زمین منطقه مورد بررسی نقش مفیدی ایفا کند.
