Original Articles
میترا چراغی؛ علیرضا صفاهیه؛ علی دادالهی سراب؛ کمال غانمی؛ عبدالمجید دورقی
دوره 11، شماره 4 ، دی 1392
چکیده
گیاه حرا (Avicennia marina) از گیاهان آبزی مناطق جزر و مدی است که دارای پراکنش وسیعی در خور بردستان (استان بوشهر) میباشد. این مطالعه با هدف تعیین میزان تجمع فلزات سنگین در رسوب و بافت های گیاه و نیز توانایی انتقال این عناصر از رسوب به بافتهای گیاه A.marina انجام گردید. بدین منظور پس از هضم نمونهها در آزمایشگاه، غلظت فلزات سنگین ...
بیشتر
گیاه حرا (Avicennia marina) از گیاهان آبزی مناطق جزر و مدی است که دارای پراکنش وسیعی در خور بردستان (استان بوشهر) میباشد. این مطالعه با هدف تعیین میزان تجمع فلزات سنگین در رسوب و بافت های گیاه و نیز توانایی انتقال این عناصر از رسوب به بافتهای گیاه A.marina انجام گردید. بدین منظور پس از هضم نمونهها در آزمایشگاه، غلظت فلزات سنگین با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازه‌گیری شد. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، ضریب غنیشدگی برگ در گیاه مورد مطالعه کمتر از 1 میباشد. نتایج مشابهی برای بافت ریشه بدست آمد و ضریب غنیشدگی ریشه نیز برای فلزات مورد مطالعه(Cd, Pb ,Cu, Ni, Zn) کوچکتر از 1 بود. با توجه به مقادیر ضریب غنیشدگی میتوان بیان نمود که گیاه A.marina یک گیاه دفع کننده فلزات سنگین است. همچنین این گیاه میتواند به عنوان بیواندیکاتور عناصر مورد مطالعه در رسوبات و آبهای آلوده به این فلزات مورد استفاده قرار گیرد.
Original Articles
محسن قدردان؛ محمدرضا صبور؛ حسن قاسم زاده؛ الهه خسروی
دوره 11، شماره 4 ، دی 1392
چکیده
آلودگی خاک و آبهای زیرزمینی به مواد ارگانیک و سمی یک مشکل شایع محیط زیستی است. در این میان محصولات نفتی یکی از مهمترین آلاینده های محیط زیست محسوب میشود. آلودگی خاک از طریق فعالیتهای پتروشیمی و نشت مواد نفتی تنها یک مسئله زیست محیطی نمی باشد بلکه یک مسئله ژئوتکنیکی نیز محسوب می شود. در اثر فرآیندهای فیزیکی-شیمیایی که بین آلاینده ...
بیشتر
آلودگی خاک و آبهای زیرزمینی به مواد ارگانیک و سمی یک مشکل شایع محیط زیستی است. در این میان محصولات نفتی یکی از مهمترین آلاینده های محیط زیست محسوب میشود. آلودگی خاک از طریق فعالیتهای پتروشیمی و نشت مواد نفتی تنها یک مسئله زیست محیطی نمی باشد بلکه یک مسئله ژئوتکنیکی نیز محسوب می شود. در اثر فرآیندهای فیزیکی-شیمیایی که بین آلاینده و خاک رخ می‌دهد، رفتار و خصوصیات خاک تغییر میکند. این امر میتواند باعث تغییر ظرفیت باربری خاک گردد. در این مقاله، مجموعهی کاملی از آزمایشات مکانیک خاک شامل برش مستقیم، تک محوری، حدود اتربرگ و همچنین مشاهده توسط میکروسکوپ الکتریکی پیمایشی بر روی نمونه‌های خاک کائولینیت آلوده به درصدهای مختلف گازوئیل انجام شده است. نتایج آزمایش برش مستقیم نشان داده است که افزایش درصد آلودگی منجر به افزایش چسبندگی و کاهش زاویه اصطکاک داخلی میشود. همچنین افزایش درصد گازوئیل تا مقدار مشخصی باعث کاهش یافتن مقاومت محدود نشده و شاخص خمیری خاک می گردد.
Original Articles
مسلم حیدری؛ سید جواد ساداتی نژاد؛ افشین هنربخش
دوره 11، شماره 4 ، دی 1392
چکیده
زمان تاخیر حوزه آبخیز یک فاکتور مهم در مدلسازی واکنش حوزه آبخیز است. در این مطالعه مدلسازی زمان تاخیر با استفاده از رگررسیون فازی انجام شده است. برای این منظور، داده های بارش - رواناب حوزه آبخیز خانمیرزا جمع آوری و تحلیل شدند. سپس وقایع (9 واقعه) به دو گروه شامل یک گروه برای ساخت روابطی برمبنای رگرسیون فازی و گروه دیگر برای ارزیابی این ...
بیشتر
زمان تاخیر حوزه آبخیز یک فاکتور مهم در مدلسازی واکنش حوزه آبخیز است. در این مطالعه مدلسازی زمان تاخیر با استفاده از رگررسیون فازی انجام شده است. برای این منظور، داده های بارش - رواناب حوزه آبخیز خانمیرزا جمع آوری و تحلیل شدند. سپس وقایع (9 واقعه) به دو گروه شامل یک گروه برای ساخت روابطی برمبنای رگرسیون فازی و گروه دیگر برای ارزیابی این روابط تقسیم شدند. نتایج بدست آمده از این تحقیق برمبنای معیارهای آماری خطای نسبی و ریشه میانگین مربع خطا نشان دادند که روابط جدید توسعه یافته برمبنای رگررسیون فازی نسبت به دیگر روابط موجود برای محاسبه زمان تاخیر مناسب تر هستند.
Original Articles
سمیرا حسین جعفری؛ محمدرضا طاطیان؛ رضا تمرتاش؛ علی اکبر کریمیان
دوره 11، شماره 4 ، دی 1392
چکیده
در ارزیابی اثر چرا بر پوشش گیاهی در نظر گرفتن شاخص های تنوع، غنا، یکنواختی، تعداد و ترکیب گیاهی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد زیرا حساسیت آنها در پاسخ به گرادیان چرا و نوع دام چرا کننده متفاوت می باشد، لذا هدف تحقیق مقایسه شاخص های مذکور بین دو سایت چرایی حیات وحش و دام اهلی در مراتع استپی مهریز بود. نمونه برداری در دو منطقه مذکور ...
بیشتر
در ارزیابی اثر چرا بر پوشش گیاهی در نظر گرفتن شاخص های تنوع، غنا، یکنواختی، تعداد و ترکیب گیاهی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد زیرا حساسیت آنها در پاسخ به گرادیان چرا و نوع دام چرا کننده متفاوت می باشد، لذا هدف تحقیق مقایسه شاخص های مذکور بین دو سایت چرایی حیات وحش و دام اهلی در مراتع استپی مهریز بود. نمونه برداری در دو منطقه مذکور در اردیبهشت ماه سال 1391، به طور تصادفی سیستماتیک انجام شد (10 ترانسکت 100 متری و 3 پلات 2 متر مربعی در هر منطقه). در داخل هر پلات و در امتداد هر ترانسکت، نام گونه های گیاهی، تیره های گیاهی، طول عمر و درصد پوشش به تفکیک گونه تعیین گردید. در نهایت مقایسه میان داده ها در دو منطقه با استفاده از آزمون t انجام شد. نتایج نشان داد که در سایت چرایی آهو، درصد پوشش گونه های Colchicum kotschyi، Iris songarica (05/0p <) و گونه Stachys inflata (01/0p <) افزایش معنی دار داشته و گونه های Artemisia sieberi، Stipa barbata (01/0p <) و گونه Scorzonera sp. (05/0p <) دارای کاهش معنی‌دار بوده است. همچنین نتایج آنالیز آماری شاخص های تنوع و غنا نشان داد که چرای آهو برای دو شاخص تنوع گیاهی شامل شانون-وینر و سیمپسون و همچنین شاخص یکنواختی افزایش معنی دار را به همراه داشته است (01/0p <) و شاخص های غنای مارگالف و منهینیک تغییر معنی داری را در این ارتباط نشان ندادند.
Original Articles
محمد غفرانی؛ دنیا انصاری موحد؛ محمدحسن پایان؛ سعید خجسته خسرو
دوره 11، شماره 4 ، دی 1392
چکیده
در این مطالعه امکان استفاده از نرمه سنباده‌زنی MDF (داست) در ساخت چند‌سازه چوب‌پلاستیک مورد بررسی قرار گرفت. نمونهها با نسبت‌های 40، 50 و 60 درصد نرمه سنباده‌زنی به همراه 2 درصد ماده جفت کننده (MAPP) براساس وزن خشک مواد ساخته شده و سپس با نمونه‌های شاهد که از پودرچوب ساخته شده بودند، مقایسه گردیدند. تمامی خصوصیات فیزیکی و مکانیکی بر ...
بیشتر
در این مطالعه امکان استفاده از نرمه سنباده‌زنی MDF (داست) در ساخت چند‌سازه چوب‌پلاستیک مورد بررسی قرار گرفت. نمونهها با نسبت‌های 40، 50 و 60 درصد نرمه سنباده‌زنی به همراه 2 درصد ماده جفت کننده (MAPP) براساس وزن خشک مواد ساخته شده و سپس با نمونه‌های شاهد که از پودرچوب ساخته شده بودند، مقایسه گردیدند. تمامی خصوصیات فیزیکی و مکانیکی بر طبق استاندارد اروپا (EN) اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که نرمه سنباده‌زنی تاثیر معنیداری بر خصوصیات مورد بررسی داشته، به طوری که بالاترین میزان خصوصیات مکانیکی و ثبات ابعادی در تختههای ساخته شده با 40 درصد نرمه سنباده زنی مشاهده گردید. علت بهبود خصوصیات فیزیکی و مکانیکی در چند‌سازه چوب‌پلاستیک ساخته شده با نرمه سنباده‌زنی به دلیل وجود چسب اوره فرمآلدئید در فرآیند تولید MDF بود. نتایج بیانگر این بود که با استفاده از نرمه سنباده‌زنی در ساخت چوب‌پلاستیک میتوان از نسبت‌های بالاتر ماده پرکننده در تولید آن بهره برد.
Original Articles
ملیحه جمالی؛ کورس خوشبخت؛ رضا دیهیم فرد؛ رضا مومنی وصالیان
دوره 11، شماره 4 ، دی 1392
چکیده
این تحقیق با هدف اندازه‌گیری و پهنهبندی آلودگی فلزات سنگین در خاک زمینهای کشاورزی جنوب شهر تهران به مساحت 1500 هکتار انجام شد. در این مطالعه در 64 نقطه تعداد 128 نمونه خاک به روش سیستماتیک-تصادفی از دو عمق صفر تا 30 و 60-30 سانتی‌متری برداشت شد و غلظت پنج عنصر کادمیم، کروم، نیکل، سرب و روی اندازه‌گیری گردید. همچنین پارامترهایی مانند pH، ...
بیشتر
این تحقیق با هدف اندازه‌گیری و پهنهبندی آلودگی فلزات سنگین در خاک زمینهای کشاورزی جنوب شهر تهران به مساحت 1500 هکتار انجام شد. در این مطالعه در 64 نقطه تعداد 128 نمونه خاک به روش سیستماتیک-تصادفی از دو عمق صفر تا 30 و 60-30 سانتی‌متری برداشت شد و غلظت پنج عنصر کادمیم، کروم، نیکل، سرب و روی اندازه‌گیری گردید. همچنین پارامترهایی مانند pH، EC و فسفات نیز اندازه‌گیری شد. نقشههای پهنهبندی با روش وزن دهی عکس فاصله تهیه گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که غلظت عناصر سنگین به جز نیکل در عمق اول بیشتر از غلظت آنها در عمق دوم است. نقشههای پهنهبندی نشان داد که کادمیم، کروم، سرب و روی در نواحی شمالی و نیکل در نواحی جنوبی منطقه غلظت بیشتری دارند. مقایسه نتایج به دست آمده با استانداردهای آلودگی منابع خاک ایران نشان داد که در برخی از نواحی منطقه در دو عمق نمونه برداری شده عناصر کروم، نیکل و روی از میزان استاندارد تخطی داشتند.
Original Articles
غلامحسین کیانی
دوره 11، شماره 4 ، دی 1392
چکیده
دراین مطالعه بهره وری، کارایی و تغییر تکنولوژی متداول و زیست محیطی در بخش کشاورزی کشور با استفاده از شاخص مالم کوئیست لونبرگر و داده های تابلویی 28 استان و طی دوره زمانی 87-1379 محاسبه گردید. نتایج نشان می دهد میانگین سالانه شاخص موازنه نیتروژن به عنوان تقریبی از آلودگی نیتروژن، 32.7 کیلوگرم در هکتار و میانگین کارایی مصرف نیتروژن در کشور ...
بیشتر
دراین مطالعه بهره وری، کارایی و تغییر تکنولوژی متداول و زیست محیطی در بخش کشاورزی کشور با استفاده از شاخص مالم کوئیست لونبرگر و داده های تابلویی 28 استان و طی دوره زمانی 87-1379 محاسبه گردید. نتایج نشان می دهد میانگین سالانه شاخص موازنه نیتروژن به عنوان تقریبی از آلودگی نیتروژن، 32.7 کیلوگرم در هکتار و میانگین کارایی مصرف نیتروژن در کشور 62 درصد بوده است. به طور میانگین شاخص‌های بهره وری، کارایی و تغییر تکنولوژی متداول برابر با 0.9687، 0.9610 و 1.008 بوده و شاخص‌های متناظر زیست محیطی آنها به ترتیب 0.9716، 0.9738 و 0.9977 بوده است. بنابراین نادیده گرفتن آلودگی در محاسبه شاخص‌های بهره وری منجر به برآورد بیش از حد یا کمتر ازحد مقدار واقعی آنها می شود.
Original Articles
هومان لیاقتی؛ حلیمه جهانگرد؛ نغمه مبرقعی دینان
دوره 11، شماره 4 ، دی 1392
چکیده
آلودگی آب در عصر حاضر به عنوان یکی از چالش های اصلی زیست محیطی در سیاست های مدیریتی جهانی مطرح است. از سویی دیگر اثرگذاری فرایند رشد اقتصادی کشورها بر انتشار آلودگی موضوعی انکار ناپذیر است. هدف اصلی این مطالعه نیز آزمون بررسی میزان و جهت اثر تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی بر آلودگی آبها در ایران است. این بررسی با استفاده از داده ...
بیشتر
آلودگی آب در عصر حاضر به عنوان یکی از چالش های اصلی زیست محیطی در سیاست های مدیریتی جهانی مطرح است. از سویی دیگر اثرگذاری فرایند رشد اقتصادی کشورها بر انتشار آلودگی موضوعی انکار ناپذیر است. هدف اصلی این مطالعه نیز آزمون بررسی میزان و جهت اثر تولید ناخالص داخلی و مصرف انرژی بر آلودگی آبها در ایران است. این بررسی با استفاده از داده های سری زمانی 86-1352 و تحت الگوی تصحیح خطای برداریVECM)) صورت گرفت. براساس نتایج گرفته شده، با افزایش تولید ناخالص داخلی ، اگر چه در ابتدا میزان آلودگی افزایش یافته ولی در نهایت با ادامه این روند، میزان آلودگی هوا کاهش خواهد یافت. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که افزایش یک درصدی در میزان استفاده از انرژی منجر به افزایش 55/0 درصدی در میزان آلودگی آب خواهد شد. با توجه به اثر مثبت استفاده از انرژی در آلودگی آب، اعمال سیاست هایی در جهت افزایش بهرهوری انرژی باعث کاهش آلودگی خواهد شد. در نهایت برآورد ضریب تصحیح خطا نشان داد که برای تعدیل شوکهای وارده ناشی از آلودگی آب در ایران، به بیش از 54/1 سال زمان نیاز خواهد بود.
Original Articles
علیرضا پورخباز؛ نجمه بوسعیدی؛ مسلم جهانی
دوره 11، شماره 4 ، دی 1392
چکیده
آلودگی محیط زیست توسط فلزات سنگین به خوبی به رسمیت شناخته شده است و می تواند برای موجودات زنده مضر باشد. فلزات انتقال یافته به محیط زیست ممکن است دستخوش تحولات شده و بر محیطهای آبی، سلامت عمومی و اقتصاد تاثیر بزرگی داشته باشند و با توجه به اثرات جدی زیست محیطی و بهداشتی فاضلاب حاوی کروم (VI) باید با آن قانونمند برخورد شود. ...
بیشتر
آلودگی محیط زیست توسط فلزات سنگین به خوبی به رسمیت شناخته شده است و می تواند برای موجودات زنده مضر باشد. فلزات انتقال یافته به محیط زیست ممکن است دستخوش تحولات شده و بر محیطهای آبی، سلامت عمومی و اقتصاد تاثیر بزرگی داشته باشند و با توجه به اثرات جدی زیست محیطی و بهداشتی فاضلاب حاوی کروم (VI) باید با آن قانونمند برخورد شود. در این مقاله هدف بررسی حذف کروم شش ظرفیتی از محلول های آبی توسط برگ زرشک می باشد. اثر پارامترهای مختلفی نظیر اسیدیته، زمان تماس، مقدار جاذب و غلظت اولیه در حالت ناپیوسته مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های این بررسی نشان می دهد حداکثر فرایند جذب در اسیدیته برابر 2، غلظت اولیه 80 میلی گرم بر لیتر و دمای 25 درجه سانتیگراد با زمان تماس 10دقیقه و سرعت 200دور بر دقیقه صورت می گیرد. ارزیابی نتایج تجربی با مدل های ایزوترم وسینتیک نشان می‌دهد که فرایند جذب با ایزوترم لانگمویر و مدل سنتیکی شبه مرتبه دوم بهترین تطابق را دارد.
Original Articles
غزال راهب
دوره 11، شماره 4 ، دی 1392
چکیده
رشد جمعیت در بیشتر شهرهای بزرگ، مشکلات زیست‌محیطی بسیاری را به همراه داشته است. افزایش تراکم ساختمانی و کمبود فضای سبز، کیفیت زندگی در شهرهای بزرگ را پایین آورده است. افزایش ترافیک، آلودگی هوا، افزایش دما، منظر نامناسب شهری از مهمترین مشکلات و معضلات زندگی در شهرهای بزرگ همچون تهران و دیگر کلان‌شهرهای ایران محسوب میشود. افزایش ...
بیشتر
رشد جمعیت در بیشتر شهرهای بزرگ، مشکلات زیست‌محیطی بسیاری را به همراه داشته است. افزایش تراکم ساختمانی و کمبود فضای سبز، کیفیت زندگی در شهرهای بزرگ را پایین آورده است. افزایش ترافیک، آلودگی هوا، افزایش دما، منظر نامناسب شهری از مهمترین مشکلات و معضلات زندگی در شهرهای بزرگ همچون تهران و دیگر کلان‌شهرهای ایران محسوب میشود. افزایش حجم ساختمان‌ها در شهرها، امکان رشد و گسترش فضای سبز را از بین می‌برد و امکان جذب نزولات آسمانی در زمین را نیز به حداقل می‌رساند و به‌جای آن، مهار روان‌آب‌ها را در سطح شهر با مشکل مواجه می‌نماید. همچنین، مهار باد و ممانعت از گسترش ذرات معلق، به دلیل کمبود گیاهان در محیط، از معضلات اصلی دیگر در شهرهای بزرگ، به‌ویژه در شهرهای بادخیز محسوب میشود.گسترش ساخت و سازها و افزایش تراکم ساختمانی موجب افزایش سطوح افقی و عمودی مصنوع شده است. این روند علاوه بر کاهش حوزه جاذب آب باران و برف در سطح زمین، انعکاس نامطلوب نور خورشید را نیز افزایش می‌دهد. این سطوح در صورت مدیریت صحیح، امکان تبدیل به پتانسیلی ارزنده برای گسترش فضای سبز را فراهم می‌کنند. باغ‌های سبز و دیوارهای سبز امروزه در سطح جهان به عنوان راهکاری مؤثر جهت رفع مشکلات زیست‌محیطی شهرهای بزرگ درحال گسترش است.دو منظر اصلی که در این تحقیق مورد بررسی قرا گرفته‌اند، عبارتند از: ابعاد محیطی و بافت شهری. روش به‌کار گرفته شده در تحقیق، مبتنی بر بررسی شاخص‌های مرتبط با کارایی بام سبز در محیطهای مختلف ایران است . در این مطالعه مهمترین مؤلفه‌هایی که قابلیت اجرایی این بام را در ایران مورد سنجش قرار می‌دهد، طرح شده و امکان‌سنجی اجرای این بام در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. به‌دلیل قرارگیری بخش وسیعی از سرزمین ایران در منطقه گرم و خشک، لازم است راهکارهای لازم برای حفظ و پایداری بام سبز مورد توجه قرار گیرند. انتخاب نوع صحیح بام سبز، انتخاب گیاهان مناسب و منطبق بر شرایط بومی و علاوه بر آن، فراهم آوردن امکان آبیاری بام در این زمینه از اهمیت بسیار برخوردار است.
Original Articles
امیر سالمی
دوره 11، شماره 4 ، دی 1392
چکیده
دسته های گوناگونی از آفت کش ها طی مراحل مختلف تولید فراورده های چای به کار می روند. این ترکیبات، علاوه بر تاثیر منفی بر سلامت مصرف کنندگان، امکان ورود به محیط های طبیعی و ایجاد تاثیرات سوء در آن ها را نیز دارند. به منظور کمک به درک رفتار کروماتوگرافی این آفت کش ها حین انجام آنالیز، زمان بازداری 57 مورد از آن ها با استفاده از روش ارتباط ...
بیشتر
دسته های گوناگونی از آفت کش ها طی مراحل مختلف تولید فراورده های چای به کار می روند. این ترکیبات، علاوه بر تاثیر منفی بر سلامت مصرف کنندگان، امکان ورود به محیط های طبیعی و ایجاد تاثیرات سوء در آن ها را نیز دارند. به منظور کمک به درک رفتار کروماتوگرافی این آفت کش ها حین انجام آنالیز، زمان بازداری 57 مورد از آن ها با استفاده از روش ارتباط کمی ساختار- بازداری مطالعه شد. نشان داده شد که مهم ترین توصیف گرهایی که اطلاعات ساختاری و توپولوژیک ترکیبات را بیان می کنند، رابطه ای خطی با زمان بازداری دارند. استفاده از روش مرحله ای در رگرسیون خطی چندگانه مدل هایی ایجاد کرد که مقدار R2 قابل قبولی داشتند و از میان این مدل ها، مدلی با پنج توصیف گر انتخاب شد تا شرایط بهینه بین حداقل تعداد توصیف گرها و حداکثر مقدار R2 برقرار شود. توصیف گرهای منتخب عبارت بودند از VRD2، X1Sol، Rww، MLOGP و Mor09e. توانایی مدل در پیش بینی زمان بازداری با استفاده از یک مجموعه پیش بینی که به صورت تصادفی از بین ترکیبات انتخاب شده بودند (10 آفت کش) ارزیابی شد و مینگین خطای پیش بینی به عنوان معیار در نظر گرفته شد. مدل نهایی، با وجود سادگی، در پیش بینی زمان بازداری آفت کش های مورد بررسی کاملاً موفق بود.
