حمیدرضا رحمانی؛ زهرا خان محمدی
چکیده
سابقه و هدف: سبزیجات بخش مهمی از غذای جمعیت جهان به ویژه کشورهای در حال توسعه را تشکیل می دهند. در حال حاضر به دلیل استفاده بیش از حد از کودهای شیمیایی نیتروژن دار، به منظور تسریع رشد رویشی، سبب افزایش غیر استاندارد نیترات در بسیاری از سبزیها مخصوصا سبزیهای برگی شده است. به دلیل اثرات زیانبار نیترات اضافی در گیاهان خوراکی برای انسان ...
بیشتر
سابقه و هدف: سبزیجات بخش مهمی از غذای جمعیت جهان به ویژه کشورهای در حال توسعه را تشکیل می دهند. در حال حاضر به دلیل استفاده بیش از حد از کودهای شیمیایی نیتروژن دار، به منظور تسریع رشد رویشی، سبب افزایش غیر استاندارد نیترات در بسیاری از سبزیها مخصوصا سبزیهای برگی شده است. به دلیل اثرات زیانبار نیترات اضافی در گیاهان خوراکی برای انسان و دام، پژوهشهای زیادی در زمینه تجمع نیترات در محصولات زراعی در جهان انجام شده است. با توجه به ضرورت چنین مطالعاتی در کشور و همچنین کنترل غلظت نیترات در سبزیها و صیفی جات، پژوهش حاضر با هدف بررسی و پایش غلظت نیترات در برخی محصولات سبزی و صیفی(خیار، گوجه، سیب زمینی، بادمجان، فلفل، پیاز، پیازچه و سبزیجات برگی) تولید شده در برخی از گلخانه ها و مزارع استان اصفهان به اجرا درآمد .مواد و رو ش ها : برای انجام این پژوهش تعداد 142 نمونه از انوا عی از سبزیجات برگی (گشنیز، ریحان، تره، جعفری، شاهی، شوید، ترخون، نعناع، شنبلیله ) و صیفی جات (خیار، گوجه فرنگی، بادمجان، فلفل، پیاز، پیازچه و سیب زمینی در اندازه های ریز و درشت) از گلخانه ها و مزارع کشاورزی شهرستانهای اصفهان، درچه، فلاورجان، تیران، دستگرد، دهاقان و اطراف آ نها جمع آوری شد. مقدار نیترات نمونه های گیاهی بر اساس روش رنگ سنجی پس از احیاء و تولید کمپلکس رنگی آمینو آزو، به وسیله دستگاه اسپکترو فتومتر اندازه گیری شد. در ادامه غلظت نیترات در نمونه ها با حداکثر غلظت مجاز نیترات در محصولات کشاورزی که به وسیله سازمان ملی استاندارد ایران ارائه شده است، مقایسه شد .نتایج و بحث: مشاهده شد که میانگین غلظت نیترات در خیارهای مورد مطالعه 48 1/ برابر حد مجاز سازمان ملی استناندارد ایران (90 میلی گرم بر کیلوگرم) بود، درحالی که میانگین غلظت نیترات در نمونه های سیب زمینی، گوجه فرنگی و فلفل نسبت به حد مجار ارائه شده به وسیله سازمان ملی استاندارد ایران (به ترتیب170، 150 و 200 میلی گرم در کیلوگرم وزن تر) کمتر بود. همچنین میانگین غلظت نیترات در سیب زمینی، گوجه فرنگی، بادمجان، فلفل و پیاز ریز نسبت به میانگین غلظت نیترات در سیب زمینی، بادمجان، گوجه فرنگی، فلفل و پیاز درشت بیشتر بود. در بین صیفی جات مورد مطالعه بیشترین میانگین غلظت نیترات در خیار و کمترین میانگین غلظت نیترات در گوجه فرنگی مشاهده شد. میانگین غلظت نیترات در پوست خیار 1/67 برابر بیشتر از میانگین غلظت نیترات در میوه خیار بود. به طور کلی میانگین غلظت نیترات در سبزیهای برگی بیشتر از حد مجاز استاندارد ملی ایران ( 1000 میلی گرم بر کیلوگرم وزن تر ) بود. در بین سبزیهای مورد مطالعه میانگین غلظت نیترات فقط در نعناع ( 457 میلی گرم بر کیلوگرم وزن تر)، شنبلیله ( 262 میلی گرم بر کیلوگرم وزن تر ) و ترخون ( 695 میلی گرم بر کیلوگرم وزن تر) کمتر از حد مجاز استاندارد ملی کشور بود. درباره سایر سبزیهای برگی میتوان گفت که از نظر مقدار نیترات محدودیت مصرف وجود دارد .نتیجه گیری: با توجه به نتایج به نظر میرسد که اندازه میوه معیار مناسبی برای ارزیابی مقدار نیترات گیاه نمی تواند باشد و جنبه های مدیریتی مزارع نقش بیشتری در غلظت نیترات گیاه دارد. از طرف دیگر تغییرات نیترات در مزارع مختلف به قدری زیاد است که نمیتوان به طور واضح بیان نمود که مصرف صیفی و سبزیهای موجود در بازار از نظر میزان نیترات دارای محدودیت باشد. به هر حال به نظر میرسد که مصرف سبزیهای برگی و صیفی جات تولید شده از مناطق مورد مطالعه برای سلامت مصرف کننده زیانبار بوده و ممکن است در برخی موارد دارای محدودیت باشد .
مهرسده تفضلی؛ حمید جلیلوند؛ سیدمحمد حجتی؛ نوربرت لمرسدورف
دوره 15، شماره 2 ، تیر 1396، ، صفحه 39-54
چکیده
سابقه و هدف: با توجه به افزایش استفاده از سوختهای فسیلی و کودهای شیمیایی، مقدار ورود ترکیبات نیتروژندار به جو به ویژه در مناطق صنعتی افزایش یافته است. از جمله پیامدهای افزایش ترکیبات نیتروژندار در جو، ایجاد پدیده تهنشست نیتروژن است. تهنشست نیتروژن اشاره به فرآیندی دارد که طی آن ترکیبات نیتروژنی موجود در هوا بر سطح جامد قرار ...
بیشتر
سابقه و هدف: با توجه به افزایش استفاده از سوختهای فسیلی و کودهای شیمیایی، مقدار ورود ترکیبات نیتروژندار به جو به ویژه در مناطق صنعتی افزایش یافته است. از جمله پیامدهای افزایش ترکیبات نیتروژندار در جو، ایجاد پدیده تهنشست نیتروژن است. تهنشست نیتروژن اشاره به فرآیندی دارد که طی آن ترکیبات نیتروژنی موجود در هوا بر سطح جامد قرار میگیرند. با توجه به کمبود اطلاعات در ارتباط با اثرات تهنشست نیتروژن بر ویژگیهای خاک جنگل، هدف از این پژوهش بررسی اثرات تهنشست نیتروژن شبیهسازی شده بر ویژگی های شیمیایی خاک در توده دستکاشت افراپلت واقع درجنگل آموزشی- پژوهشی دانشکده منابع طبیعی ساری بود. مواد و روش ها: در توده پژوهشی تعداد 12 پلات 20×10 متر پیاده شد. تهنشست نیتروژن در چهار سطح شامل، صفر (شاهد)، 50 (کم)، 100 (متوسط) و 150 (زیاد) کیلوگرم نیتروژن در هکتار در سال در نظر گرفته شد. نیتروژن به صورت محلول آمونیم- نیترات در هر پلات بهصورت دستی و ماهانه در طول یکسال اسپری شد. سه نمونه خاک از عمق 10-0 سانتیمتر از هر پلات در هر فصل طی یکسال با روش استوانه فلزی تهیه و به آزمایشگاه منتقل شد. در آزمایشگاه ویژگیهای فیزیکی درصد رطوبت به روش وزنی و بافت خاک به روش هیدرومتری اندازهگیری شد. ویژگیهای شیمیایی خاک شامل pH خاک به روش پتانسیومتری، EC به روش هدایت سنجی (نسبت خاک به آب برابر با 1 به 5/2 بود) اندازه گیری شدند. کربن آلی به روش والکی و بلاک، نیتروژن به روش کجلدال، فسفر قابل جذب با روش اولسن، پتاسیم با روش عصارهگیری با استات آمونیم اندازه گیری شدند. نتایج و بحث: نتایج نشان داد که تهنشست نیتروژن باعث کاهش معنیدار مقدار pH و EC خاک شد. در انتهای دوره مورد بررسی، مقدار نیتروژن در تیمارهای متوسط (0/010±0/47 درصد) و زیاد (0/013±0/59 درصد) به طور معنیداری بیشتر از شاهد (0/006±0/36 درصد) بود. مقدار فسفر در تیمار متوسط (0/39±15/98) و زیاد (0/43±14/95) به طور معنیداری کمتر از شاهد (1/05±24/97) بود. همچنین افزایش تهنشست نیتروژن باعث کاهش معنیدار پتاسیم در خاک شد. در انتهای دوره مورد بررسی، مقدار آمونیم (کم: 6/04، متوسط: 7/23 و زیاد: 8/53) و نیترات (کم: 7/21، متوسط: 9/95 و زیاد: 20/51) به طور معنیداری بیشتر از شاهد (آمونیم: 4/93 و نیترات: 5/06) بود. دلیل کاهش pH و EC میتواند ناشی از آبشویی کاتیونهای قلیایی به دنبال بروز پدیده آبشویی نیترات و افزایش غلظت آمونیم در خاک باشد. دلیل افزایش میزان نیترات را میتوان اضافه شدن آن و همچنین تولید نیترات در حضور آمونیم بیان کرد. به طور کلی نتایج نشان داد که تهنشست نیتروژن اثرات مخربی بر ویژگی های شیمیایی خاک داشت که باعث کاهش میزان pHو EC، پتاسیم، فسفر و همچنین افزایش نیتروژن کل، کربن آلی، آمونیم و نیترات در خاک شد. نتیجه گیری: افزایش نیتروژن در مراحل اول میتواند تا حدی باعث افزایش رویش درختان شود ولی با گذشت زمان و اشباع نیتروژن در خاک و وقوع پدیده آبشویی نیترات و کاهش حاصلخیزی خاک، شرایط برای رشد و رویش گیاهان نامناسب خواهد شد. با توجه به کمبود اطلاعات در زمینه اثرات تهنشست نیتروژن بر ویژگی های خاک، انجام مطالعات گستردهتر در ارتباط با اثرات آن روی ویژگی های زیستی خاک از جمله فعالیت های میکروبی و آنزیمی و همچنین تنفس خاک پیشنهاد میشود.
بلال اروجی؛ عیسی سلگی؛ محمد صادق علیائی
دوره 14، شماره 4 ، دی 1395، ، صفحه 75-90
چکیده
سابقه و هدف: چاههای جذبی از رایجترین انواع تاسیسات بهداشتی در بیشتر کشورهای در حال توسعه هستند. این چاهها بهعنوان مکانیزمی برای جداسازی فاز مایع از جامد هستند، اما در بیشتر آنها شرایط برای نیتروژندهی محلول حاوی سرب فراهم بوده که میتواند حجم قابلتوجهی از آلودگی را وارد منابع آب زیرزمینی کند. ازاینرو برای بررسی نیترات ...
بیشتر
سابقه و هدف: چاههای جذبی از رایجترین انواع تاسیسات بهداشتی در بیشتر کشورهای در حال توسعه هستند. این چاهها بهعنوان مکانیزمی برای جداسازی فاز مایع از جامد هستند، اما در بیشتر آنها شرایط برای نیتروژندهی محلول حاوی سرب فراهم بوده که میتواند حجم قابلتوجهی از آلودگی را وارد منابع آب زیرزمینی کند. ازاینرو برای بررسی نیترات ورودی به آبهای زیرزمینی در نواحی استقرار چاههای جذبی از روش مدلسازی استفاده شده است.مواد و روشها: در این مدل یک آبخوان با ویژگیهای عادی یک آبخوان واقعی به صورت فرضی درنظر گرفته شد. فاصله سطح آب زیرزمینی تا کف (ته) چاه جذبی را 5، 10 یا 30 متر در نظر گرفته و این عمق به تمام سطح آب در آبخوان فرضی تعمیم داده شد. همچنین برای نیترات نیمهعمر 500 تا 1500 روز با مقیاس زمانی 6 ماه تا چند سال در نظر گرفته شد. سپس در نرمافزار MATLAB نمودار مربوط به تغییرات غلظت نیترات به عمق ترسیم شد.نتایج و بحث: نتایج از بالا بودن احتمال آلودگی نیترات در سطح آب زیرزمینی نسبت به استاندارد سازمان بهداشت جهانی (50 میلیگرم درلیتر) برای آشامیدن در چاههایی با فاصله 5 متر بین کف چاه جذب تا سطح آب در دوره 5 ساله با نیمهعمر متوسط تا طولانی نیترات حکایت داشت. مکانیابی نواحی دور از سطح آب زیرزمینی، تخلیه مکرر چاه، تعویض آن و تفکیک فاضلاب قبل از ورود به چاه از راهحلهای مؤثر برای کاهش ورود نیترات از چاههای فضولات انسانی به آب زیرزمینی است. هرچند راهکارهای فوق ممکن است به دلایل اجتماعی، فنی و محدودیتهای اقتصادی همیشه قابلاجرا نباشد.نتیجهگیری: بررسی گسترده در سطوح مختلف و با دادههای دقیقتر با نیمهعمرهای متفاوت نیترات میتواند اطلاعات درباره شدت آلایندگی چاههای فضولات انسانی را افزایش دهد.
امید بهمنی؛ سعید برومند نسب؛ مجید بهزاد؛ عبدعلی ناصری
دوره 7، شماره 2 ، دی 1388
چکیده
شستشوی نیترات وآمونیوم از زمین های کشاورزی می تواند سبب کاهش قابل توجه کود نیتروژن گرددو تغییرات زیادی در این کاهش مشاهده و گزارش شده است . هدف از این مطالعه بررسی میزان تجمع نیترات و آمونیوم در نیمرخ خاک در طی اعمال تیمارهای مختلف آبیاری و کودی بوده است . میزان نیتروژن تجمع یافته و غلظت آن تحت سه سطح کود وسه رژیم آبیاری در منطقه خوزستان ...
بیشتر
شستشوی نیترات وآمونیوم از زمین های کشاورزی می تواند سبب کاهش قابل توجه کود نیتروژن گرددو تغییرات زیادی در این کاهش مشاهده و گزارش شده است . هدف از این مطالعه بررسی میزان تجمع نیترات و آمونیوم در نیمرخ خاک در طی اعمال تیمارهای مختلف آبیاری و کودی بوده است . میزان نیتروژن تجمع یافته و غلظت آن تحت سه سطح کود وسه رژیم آبیاری در منطقه خوزستان ایران مورد مطالعه قرا رگرفت. تیمارهای آبیاری شامل تیمار آبیاری کامل II و سایر تیمارها 85 درصد بودند(12) و 70 درصد (13) از مقدار تمیار II بودند. مقادیر نیتروژن شامل 150 (N1 )، 250 (N2) و 350 (N3) کیلوگرم اوره در هکتار بود جمع آوری نمونه های از خاک با فاصله زمانی یک ماه و در عمق های 30-0 ، 60-30، 90-60، و 120-90 صورت گرفت از مدل LEACHM جهت شبیه سازی مقادیر نیترات و آمونیوم در لایه های مختلف خاک و مقایسه آن با مقادیر مشاهده ای استفاده شد. میزان سطح کود و آب کاربردی تاثیر بسزایی در تجمع آمونیوم و نیترات از خود نشان دادند. بیشترین مقدار نیترات در تیمار 13N3 و در امونیوم در تیمارهای و 13N2 در طول مطالعه به ثبت رسید. در طول زمان نیترات به اعمال پایینتر شسته شد و در آخرین نمونه گیری در شهریور غلظت آن د رعمق 30-0 به صفر رسید . با تغییر مقادیر نیتریفیکاسیون، دنیتریفیکاسیون و تصعید ، واسنجی مدل LEACHM به طور محسوسی افزایش یافت به طوری که دامنه ضریب ویلموت بعد از واسنجی برای نیترات و آمونیوم به ترتیب 56/0 تا 98/0 و 76/0 تا 96/0 بود.
لیلی غلام حسینی؛ آرش جوانشیر؛ امیر حسام حسنی
دوره 5، شماره 1 ، مهر 1386
چکیده
گونه (Zebra mussel) Dreissena polymorpha شاخص آلودگی آب های شیرین، بومی حوضه دریای خزر و یک تصفیه کننده زیستی می باشد که می تواند حجم زیادی از آب را فیلتر نماید. بر این در این تحقیق سعی گردید به جهت دامنه وسیع مواد موجود در فاضلاب ، نیترات و فسفات مورد بررسی قرار گیرد . برای این منظور سه توده صدف (20، 40 و 60 گرم ) تحت آزمایشات فیلتراسیون ( از طریق کشت توام ...
بیشتر
گونه (Zebra mussel) Dreissena polymorpha شاخص آلودگی آب های شیرین، بومی حوضه دریای خزر و یک تصفیه کننده زیستی می باشد که می تواند حجم زیادی از آب را فیلتر نماید. بر این در این تحقیق سعی گردید به جهت دامنه وسیع مواد موجود در فاضلاب ، نیترات و فسفات مورد بررسی قرار گیرد . برای این منظور سه توده صدف (20، 40 و 60 گرم ) تحت آزمایشات فیلتراسیون ( از طریق کشت توام فیتوپلانکتون کلرلاو سندسموس) و جذب غیر مستقیم نیترات و فسفات در سیستم باز قرار گرفت و برای به دست آوردن نتایج قطعی، این آزمایش ها 3 تا 10 بار بسته به دامنه واریانس ، تکرار گردید . نتایج نشان داد بین وزن توده های صدف و میزان فیلتراسیون نیترات و فسفات همبستگی مثبت وجود دارد(R2=0/99 و نیز بین غلظت نیترات و فسفات در ورودی فاضلاب و میزان فیلتراسیون نیترات و فسفات، همبستگی منفی وجود دارد (R2=0/97 ، p <0/023). .( t =2/132همچنین مشخص گردید که با افزایش وزن توده های صدف، میزان جذب نیترات با میانگین 08/0 تا 2/0 و میزان جذب فسفات 02/0 تا 04/0 میلی گرم بر لیتر به ازای وزن خشک توده صدف می باشد. علاوه بر آن مشخص شد که جلبک کلرلا و سندسموس قادر به تقلیل غلظت نیترات ) از 03/0 تا 73/1) میلی گرم بر لیتر ) و فسفات ( از 42/0 تا 48/4 میلی گرم بر لیتر ) می باشند.
حمیدرضا ناصری؛ فرشاد علیجانی
دوره 4، شماره 4 ، تیر 1386
چکیده
در این تحقیق سیستم هیدروشیمی زمینه ، آلاینده های کشاورزی و حیوانی ، تغییرات مکانی و زمانی و منشاء آن ها در آب های زیرزمینی دشت ایذه، واقع در شمال شرق استان خوزستان، مطالعه شده است نمونه های آب زیرزمینی از 34 چاه ، یک پیزومتر، یک چشمه، و یک قنات در ماه های اردیبهشت ، خرداد، شهریور، دی و اسفند سال 1380 جمع آوری گردیده و جهت تعیین پارامترهای ...
بیشتر
در این تحقیق سیستم هیدروشیمی زمینه ، آلاینده های کشاورزی و حیوانی ، تغییرات مکانی و زمانی و منشاء آن ها در آب های زیرزمینی دشت ایذه، واقع در شمال شرق استان خوزستان، مطالعه شده است نمونه های آب زیرزمینی از 34 چاه ، یک پیزومتر، یک چشمه، و یک قنات در ماه های اردیبهشت ، خرداد، شهریور، دی و اسفند سال 1380 جمع آوری گردیده و جهت تعیین پارامترهای هیدروشیمی و آلودگی مورد سنجش قرار گرفته است آلودگی شدید نیتراته آب های زیر زمینی به وسیله فعالیت های کشاورزی در نواحی وسیعی از دشت ایذه رخ داده است. فرآیند اصلی مسبب افزایش نیترات آب های زیرزمینی ایذه اکسیداسیون آمونیوم ناشی از فروشویی سریع کودهای غیر آلی اعمال شده بر زمین های کشاورزی می باشد. غلظت نیترات آب های زیرزمینی دشت ایذه از بهمن تا اردیبهشت ماه افزایش می یابد و سپس دوباره روند کاهشی به خود می گیرد. هر چند که امکان جذب باکتری ها توسط لایه سیلتی ماسه ا ی پوشاننده آبخوان آبرفتی ایذه وجود دارد، با این حال آب های زیرزمینی کم عمق ایذه از لحاظ باکتریایی شدیدا آلوده می باشند.
محمدسعید مقدسی؛ سیدمحمدرضا علوی مقدم؛ رضا مکنون؛ عبدالرضا مقدسی
دوره 4، شماره 2 ، دی 1385
چکیده
یون نیترات از مهم ترین آلاینده های منابع آب آشامیدنی شهر اراک می باشد. بر اساس نتایج آخرین تحقیقات، مشخص شده که غلظت نیترات حدود 80 درصد شبکه تامین آب آشامیدنی از شهر بالای 10 میلی گرم در لیتر ( براساس نیتروژن) است که بر اساس استانداردهای معتبر داخلی و بین المللی غیر قابل مصرف برای آشامیدن می باشد. از آنجا کعه در دنیای امروز تصمیم گیری ...
بیشتر
یون نیترات از مهم ترین آلاینده های منابع آب آشامیدنی شهر اراک می باشد. بر اساس نتایج آخرین تحقیقات، مشخص شده که غلظت نیترات حدود 80 درصد شبکه تامین آب آشامیدنی از شهر بالای 10 میلی گرم در لیتر ( براساس نیتروژن) است که بر اساس استانداردهای معتبر داخلی و بین المللی غیر قابل مصرف برای آشامیدن می باشد. از آنجا کعه در دنیای امروز تصمیم گیری و برنامه ریزی در سطوح کلان در تمام زمینه ها به خصوص در مورد مسایل زیست محیطی بدونبدون مشارکت مردم امکان پذیر نیست، بنابراین لزوم آگاهی اقشار مختلف جامعه در مورد معضلات زیست محیطی هر منطقه بسیار ضروری است . هدف از انجام این تحقیق تعیین میزان آگاهی افکار عمومی مردم شهر اراک نسبت به آلودگی نیتراتی منابع آب آشامیدنی این شهر و سنجش نحوه برخوردهای متفاوتی است که با این معضل زیست محیطی داشته اند. اطلاعات و داده های لازم جهت تحقیق از پرسش نامه هایی به دست آمده است که در مناطق مختلف شهر توزیع و سپس جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. تحقیقات اولیه نشان می دهد که تقریبا 90 درصد افرادی که مورد پرسش واقع شده اند از پایین بودن کیفیت ظاهری آب آشامیدنی شهر اراک با اطلاع هستند ولی تنها 38 درصد از افراد مزبور از بالا بودن غلظت نیترات در منابع آب آشامیدنی شهر مطلع هستند از این میان تنها 15 درصد از افراد مورد پرسش واقع شده از مخابرات بهداشتی بالا بودن غلظت آلاینده نیترات در آب آشامیدنی آگاهی دارند و عکس العمل تقریبا جدی در قبال این موضوع اتخاذ کرده اند. براساس نتایج این تحقیق اگر چه ارتباط منطقی بین سطح تحصیلات افراد و میزان آگاهی از کیفیت آب آشامیدنی وجود داشت ولی ارتباطی بین سطح تحصیلات افراد با میزان آگاهی از بالا بودن غلظت نیترات و یا مخاطرات بهداشتی آن مشاهده نشد.
مهدی نادری جلوار؛ عباس اسماعیلی ساری؛ محمد رضا احمدی؛ سید جعفر سیف آبادی؛ اصغر عبدلی
دوره 4، شماره 2 ، دی 1385
چکیده
در این تحقیق به منظور بررسی اثرات کارگاه های پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان بر کیفیت آب رودخانه هراز و روند خودپالایی آن ، چهار کارگاه تکثیر و پرورش ماهی و ده ایستگاه نمونه برداری انتخاب شدند. اندازه گیری خصوصیات فیزیکوشیمیایی و مواد مغذی آب شاملT^(°C) ، 〖DO〗^ pH,〖BOD〗_5 ، سخت کل ، TDS ، TSS ، کدورت ، EC ، 〖PO〗_4 ، 〖NH〗_4 ،NO〖 〗_3، 〖NO〗_2و در هر دو ...
بیشتر
در این تحقیق به منظور بررسی اثرات کارگاه های پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان بر کیفیت آب رودخانه هراز و روند خودپالایی آن ، چهار کارگاه تکثیر و پرورش ماهی و ده ایستگاه نمونه برداری انتخاب شدند. اندازه گیری خصوصیات فیزیکوشیمیایی و مواد مغذی آب شاملT^(°C) ، 〖DO〗^ pH,〖BOD〗_5 ، سخت کل ، TDS ، TSS ، کدورت ، EC ، 〖PO〗_4 ، 〖NH〗_4 ،NO〖 〗_3، 〖NO〗_2و در هر دو ماه یک بار و در یک دوره یکساله صورت گرفت . نتایج حاصل از آنالیزها نشان داد که دامنه مقدار متوسط پارامترها در ایستگاه های مختلف در مدت بررسی برای دما، 7/11-9/8 درجه سانتی گراد، DO 3/11 – 7/8 میلی گرم در لیتر، BOD5 9/5- 95/2 میلی گرم در لیتر،PH 9/7-4/7 ، سختی کل 245- 160 میلی گرم در لیتر، TDS247- 209 میلی گرم در لیتر،TSS 156- 62 میلی گرم در لیتر ؛ کدورت NTU 76-2/21، EC 491-398 میکروموس بر سانتی متر ، 〖PO〗_4 115/0-014-0 میلی گرم در لیتر، 〖NH〗_4 783/0 -014-0 میلی گرم در لیتر،، 〖NO〗_3 49-1-74/0 میلی گرم در لیتر، وNO _2 021/0- 003/0 میلی گرم در لیتر متغیر بود. در این مطالعه مقادیر پارامتر های فوق در ایستگاه های مختلف دارای نوساناتی بوده و برخی از آن ها شامل DO ، TSS ، 〖NH〗_4 ، و کدورت در ایستگاه های مختلف اختلاف معنی داری داشتند که نتیجه تاثیر مزارع پرورش ماهی و خودپالایی رودخانه می باشد. این فاکتورها در فصول مختلف سال نیز در تغییر بوده که علت اصلی آن تغییر شرایط محیطی و شدت فعالیت کارگاه ها می باشد .
حمیدرضا رحمانی
دوره 3، شماره 11 ، فروردین 1385
چکیده
به دلیل اثرات زیانبار نیترات اضافی در گیاهان خوراکی ، در سال الخیر مطالعات زیادی در زمینه تجمع نیترات در محصولات زراعی به ویژه سبزی ها انجام شده است با توجه به ضرورت موضوع ،تحقیق حاضر برای بررسی وضعیت نیترات خاک، آب و گیاه اراضی کشاورزی سبزیکاری منطقه براآن شمالی به مدت 2 سال انجام شد. سبزی های مورد بررسی شامل سبزی های برگی شوید،جعفری، ...
بیشتر
به دلیل اثرات زیانبار نیترات اضافی در گیاهان خوراکی ، در سال الخیر مطالعات زیادی در زمینه تجمع نیترات در محصولات زراعی به ویژه سبزی ها انجام شده است با توجه به ضرورت موضوع ،تحقیق حاضر برای بررسی وضعیت نیترات خاک، آب و گیاه اراضی کشاورزی سبزیکاری منطقه براآن شمالی به مدت 2 سال انجام شد. سبزی های مورد بررسی شامل سبزی های برگی شوید،جعفری، نعناع، تره گشنیز، برگ چغندر، شنبلیله و اسفناج و سبزی های غده ای سیب زمینی، گوجه فرنگی،بادمجان،پیاز، طالبی و خیار بوته ای بودند. برای هر سبزی 3 مزرعه که دارای مدیریت زراعی تقریبا یکسان بودند انتخاب و نمونه گیری از اندام خوراکی سبزی در هر مزرعه با 3 تکرار و نمونه گیری از خاک و آب آبیاری این مزارع در شروع و پایان فصل رشد و با 3 تکرارا اراضی مورد بررسی و در سال دوم حدود 79 درصد از سطح اراضی مورد بررسی دارای غلظت نیترات فراتر از حد بحرانی بود . غلظت ازت نیتراتی در آب بیشتر چاه های مورد بررسی فراتر از حد مجاز 10 میلی گرم بر لیتر بود که برای شرب انسان و دام و استفاده در آبیاری و همچنین به عنوان آب زیر زمینی دارای محدودیت بود. در سبزی های مورد بررسی سبزی برگی شوید با نیانگین کل نیترات 9/2120 و سبزی غده ای پیاز با میانگین نیترات 7/237 میلی گرم بر کیلوگرم بالاترین غلظت نیترات را دارا بودند از بین سبزی های برگی اسفناج با میانگین نیترات 8/20 و از بین سبزی های غده ای خیار بوته ای با میانگین نیترات 89 میلی گرم بر کیلو گرم وزن تازه کمترین غلظت نیترات را به خود اختصاص دادند. در مجموع غلظت نیترات در سبزی های برگی 4 الی 6/6297 میلی گرم بر کیلو گرم وزن تازه و در سبزی های غده ای 3/17 الی 4/872 میلی گرم بر کیلوگرم وزن تازه بود که نشانگر بالاتر بودن غلظت نیترات در سبزی های برگی نسبت به سبزی های برگی نسبت به سبزی های غده ای است. مقایسه غلظت نیترات نمونه های گیاهی با حدود معمول نشان داد که کلیه سبزی های برگی و کلیه سبزی های غده ای دارای غلظت فراتر از حد معمول نیترات در گیاه بودند همچنین غلظت نیترات اندازه گیری شده در سبزی ها در دو زمان صبح و بعداظهر اختلاف قابل توجهی را نشان داد. در مجموع نتایج تحقیق بیانگر آلودگی خاک، آب و گیاه به نیترات در اثر استفاده پیش از اندازه و نامناسب کودهای ازته در اراضی سبزیکاری مورد بررسی بود