عباس آقاجانی بزازی؛ احمد ادیب؛ مریم شاپوری؛ محمد علی فرجودی آهنگری؛ امیر حسین بانگیان تبریزی
چکیده
سابقه و هدف: وسعت زمین های تحت تأثیر فعالیت های معدن کاری بویژه محل های انباشت باطله، روز به روز افزایش می یابد. در نتیجه هر روز ضرورت اجرای احیای معادن نیز بیشتر احساس می شود. جهت بازسازی معدن، به منظور هر نوع استفاده بعدی از زمین های تحت تأثیر و حفاظت از محیط‌زیست منطقه، انتخاب و کاشت گونه های گیاهی یکی از مرحله ...
بیشتر
سابقه و هدف: وسعت زمین های تحت تأثیر فعالیت های معدن کاری بویژه محل های انباشت باطله، روز به روز افزایش می یابد. در نتیجه هر روز ضرورت اجرای احیای معادن نیز بیشتر احساس می شود. جهت بازسازی معدن، به منظور هر نوع استفاده بعدی از زمین های تحت تأثیر و حفاظت از محیط‌زیست منطقه، انتخاب و کاشت گونه های گیاهی یکی از مرحله های مهم بازسازی است.مواد و روش ها: در این تحقیق، انتخاب گونه گیاهی مناسب برای بازسازی معدن مس سونگون با هدف حفظ محیط زیست انجام شده است. برای این کار ابتدا گونه های مناسب براساس عامل های اصلی، شامل نوع استفاده دوباره از زمین های استخراج شده، شرایط اقلیمی منطقه و ویژگی های خاک منطقه انتخاب شدند و سپس گونه های انتخاب شده، براساس عامل های موضعی و با کمک پرسشنامه هایی که توسط افراد خبره تکمیل گردیدند، با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و همچنین روش روش رتبه بندی ساده چند معیاره (SMARTER) وزن دهی و در نهایت با کمک روش اولویت بندی براساس شباهت به راه حل ایده آل (TOPSIS)، اولویت‌بندی شدند.نتایج و بحث: براین اساس گونه های درختی اقاقیا، افرا، غان، پیرو، سماق و اوجا برای خاک های اسیدی منطقه و گونه های گردو، زبان گنجشک و انجیر برای خاک قلیایی و خنثی منطقه به ترتیب اولویت پیشنهاد شدند.نتیجه گیری: می توان گفت که از بین گونه های درختی انتخابی برای این منطقه، گونه هایی که از لحاظ کاهش آلودگی ها و جلوگیری از فرسایش خاک موفق تر بودند در اولویت هستند. درخت اقاقیا از درختان بومی منطقه به شمار نمی رود ولی با توجه به این که نسبت به درختان دیگر از لحاظ حفظ محیط زیست موفق تر می باشد، به عنوان گونه برتر برای این منطقه انتخاب شد. در بین گونه های بومی منطقه نیز درخت افرا با توجه به هدف حفظ محیط زیست در اولویت می باشد.
مرضیه آقاسی؛ ناصر مهردادی
دوره 16، شماره 3 ، مهر 1397، ، صفحه 167-180
چکیده
سابقه و هدف:
صنعت فراوری ماهی تولید کننده مقدار زیادی از مواد زائد جامد و پساب است. پساب فراوری ماهی به‌طور عمده شامل پساب حاصل از پردازش اولیه ماهی خام، شستشوی کارخانه و زائدات خام باقی مانده(خون، امعا و احشا و...) است. چربی بالای موجود در پساب شهرک صنعتی می رود باعث ایجاد مشکل تصفیه، دفع و بحران‌های محیط زیستی گردیده است. هدف از این ...
بیشتر
سابقه و هدف:
صنعت فراوری ماهی تولید کننده مقدار زیادی از مواد زائد جامد و پساب است. پساب فراوری ماهی به‌طور عمده شامل پساب حاصل از پردازش اولیه ماهی خام، شستشوی کارخانه و زائدات خام باقی مانده(خون، امعا و احشا و...) است. چربی بالای موجود در پساب شهرک صنعتی می رود باعث ایجاد مشکل تصفیه، دفع و بحران‌های محیط زیستی گردیده است. هدف از این مطالعه انتخاب بهترین روش ساماندهی و استفاده از پساب کارخانه فراوری ماهی با توجه به پرکاربردترین تکنولوژی‌های جهانی مدیریت پساب می‌باشد.
مواد و روش ها:
در این تحقیق با استفاده از روش سلسله مراتبی AHP (Analytic Hierarchy Process) و شناسایی روشهای ممکن تصفیه فاضلاب، از بین گزینه‌های صافی چکنده، لاگون هوادهی، هضم بی هوازی و لجن فعال با استفاده از معیارهای فنی، اقتصادی، محیط زیستی و مدیریتی به تشخیص بهترین روش ساماندهی این پساب پرداخته شد.
نتایج و بحث:
با توجه به نتایج حاصل از AHP روش لجن فعال با امتیاز 417/0 در اولویت اول و لاگون هوادهی، هضم بی هوازی و صافی چکنده به ترتیب با امتیازهای 284/0، 246/0 و 052/0 در اولویت‌های بعدی با توجه به نظر متخصصین قرار گرفتند.
نتیجه گیری :
بررسی‌های نهایی نشان داد که بهترین روش استفاده از پساب کارخانه فراوری با توجه به معیارها و زیر معیارهای فنی، مدیریتی، محیط زیستی و اقتصادی، روش لجن فعال بود.
علیرضا پورخباز؛ حمیدرضا پورخباز؛ سعیده جوانمردی جوانمردی؛ محمدجواد امیری
دوره 11، شماره 3 ، مهر 1392
چکیده
توسعه سریع نواحی شهری دنیا در قرن 21 مسائل زیست محیطی رابه دنبال داشته است که به روشهای جدید تجزیه و تحلیل، و منابعجدید داده ها و اطلاعات نیاز دارد. برنامه ریزی اکولوژیکی همراه باتصمیم گیری چندمعیاره فرایندی است که ارزیابی زیست محیطی واقتصادی اجتماعی کاربری اراضی را با هدف مدیریت منابع طبیعی،حفظ اکوسیستم و حل یا کاهش برخوردهای ...
بیشتر
توسعه سریع نواحی شهری دنیا در قرن 21 مسائل زیست محیطی رابه دنبال داشته است که به روشهای جدید تجزیه و تحلیل، و منابعجدید داده ها و اطلاعات نیاز دارد. برنامه ریزی اکولوژیکی همراه باتصمیم گیری چندمعیاره فرایندی است که ارزیابی زیست محیطی واقتصادی اجتماعی کاربری اراضی را با هدف مدیریت منابع طبیعی،حفظ اکوسیستم و حل یا کاهش برخوردهای احتمالی زیستمحیطیانجام می دهد. هدف این تحقیق، تعیین توان اکولوژیک توسعه شهریبرای زون جنوبی البرز مرکزی با استفاده از مدل منطق فازی دراست. این ارزیابی، پارامترهای اکولوژیک اعم از Idrisi و GIS محیطپارامترهای فیزیکی (شامل توپوگرافی، ارتفاع، شیب، خاک، سنگ مادر،بارندگی، دما و ...) و پارامترهای زیستی (شامل تراکم پوشش گیاهی ومناطق حفاظت شده) را که در کاربری توسعۀ شهری مؤثرند، با همترکیب می کند. ابتدا، کاربری اراضی شهری براساس طبقات مدلاکولوژیک حرفی ایران به انواع مناسب، نسبتاً مناسب و نامناسبطبقه بندی شد. سپس تصمیم گیری چندمعیاره جهت ارزیابی تناسباکولوژیکی توسعه برای هر طبقه براساس ارزش و وزن فاکتورها انجامشد و نقشه تناسب طبقات با کمک الگوریتمی که فاکتورها را به روشترکیب میکند، بسط داده شد. نتایج نشان WLC-AHP تلفیقی فازیداد که تصمیمگیری چندمعیاره همراه با مدل فازی برای ارزیابیزیستمحیطی توسعه شهری عملکرد بالایی دارد
ابراهیم فتائی؛ علی آل شیخ
دوره 6، شماره 3 ، فروردین 1388
چکیده
مواد زائد جامد، جزء جدایی ناپذیر زندگی انسان بوده و تولید انواع این زایدات در کمیت و کیفیت های مختلف یکی از مهم ترین معضلات زیست محیطی عصر حاضر است . آلودگی های هوا، آب و خاک ناشی از عدم مدیریت صحیح و عدم انتخاب جایگاه مناسب جهت دفن پسماند مشکلاتی را برای محیط زیست شهروندان ایجاد می کند. به همین علت جهت کاهش پیامدهای منفی پسماندها استفاده ...
بیشتر
مواد زائد جامد، جزء جدایی ناپذیر زندگی انسان بوده و تولید انواع این زایدات در کمیت و کیفیت های مختلف یکی از مهم ترین معضلات زیست محیطی عصر حاضر است . آلودگی های هوا، آب و خاک ناشی از عدم مدیریت صحیح و عدم انتخاب جایگاه مناسب جهت دفن پسماند مشکلاتی را برای محیط زیست شهروندان ایجاد می کند. به همین علت جهت کاهش پیامدهای منفی پسماندها استفاده از ابزارها و فناوری های مناسب ضروری می باشد. یکی از بخش های مهم در مدیریت مواد جامد شهری ، یافتن مکان مناسب جهت دفن زباله است . این تحقیق با هدف تعیین مکان های مناسب دفن پسماند شهری شهر گیوی مرکز شهرستان کوثر با استفاده از GIS و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی اجرا شده است در این مطالعه پارامترها، معیارها و ضوابط انتخاب مکان های مناسب برای دفن بهداشتی مانند زمین شناسی ، راه های دسترسی ، وضعیت لرزه خیزی منطقه ، نقشه شیب ، نقشه کاربری اراضی ، فاصله از مراکز شهری و روستائی ، نقشه خاک منطقه ، نقشه شبکه هیدروگرافی و آب های زیرزمینی و جهت باد غالب شناسایی گردیدند. استانداردهای مختلف از جمله استانداردهای مربوط به سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت کشورو تجربیات جهانی شناسایی و ارزیابی گردیدند. سپس با استناد به ضوابط و استانداردهای ملی و جهانی وبا اعمال فاکتورهای محدود کننده با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS مکان های مناسب در سطح شهرستان تعیین گردیدند. به منظور تلفیق لایه ها و اخذ نتایج از منطق بولین استفاده شد. با انجام بازدیدهای میدانی از میان مکان های مناسب ، چهار مکان برای مقایسه و ارزیابی از طریق فرایند تحلیل سلسله مراتبی مشخص شدند که نهایتا با انجام مطالعات دقیقتر بر روی مکان های انتخاب شده و اعمال وزن های مناسب به هر یک ازمکان ها، مکان هایی انتخاب گردید. به طوری که با استفاده از تلفیق منطق بولین در نرم افزار GIS و فرایند تحلیل سلسه مراتبی AHPدو محل دفن نهایی باترتیب اولویت بندی برای دفن زباله های شهر گیوی تعیین گردید.
مجید مخدوم
دوره 6، شماره 3 ، فروردین 1388
چکیده
از نقطه نظر برنامه ریزی محیط زیست، توسعه عبارت از فرایند تبدیل ساختار اکوسیستم به عملکرد یا کارکرد آن است به واسطه بیشمار بودن اکوسیستم هایمحیط زیست و پیچیده بودن کنش ها و واکنش های توسعه در اکوسیستم های سیبرنتیک یا خود سامان ، مدل سازی یا استفاده از مدل ها به عنوان راه حلی برای شناخت و پیش بینی جهان واقعی تا کنون چاره ساز بوده است اما ...
بیشتر
از نقطه نظر برنامه ریزی محیط زیست، توسعه عبارت از فرایند تبدیل ساختار اکوسیستم به عملکرد یا کارکرد آن است به واسطه بیشمار بودن اکوسیستم هایمحیط زیست و پیچیده بودن کنش ها و واکنش های توسعه در اکوسیستم های سیبرنتیک یا خود سامان ، مدل سازی یا استفاده از مدل ها به عنوان راه حلی برای شناخت و پیش بینی جهان واقعی تا کنون چاره ساز بوده است اما گاهی اوقات استفاده از مدل و مدل سازی خود به چنان پیچیدگی منجر می شود که احتمال پیش بینی نادرست از دنیای حقیقی را افزایش می دهد . در این مقاله کوشش شده است ضمن بر شمردن این گونه مدل ها، مانند مدل رگرسیون خطی چند گانه MLR و یا فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP راه های ساده کردن مدل ، مانند مدل های کاسته شده و یا استفاده از محاسبات ماتریسی در مدل SWOT و همچنین به کارگیری مدل تئوری بازی ها در تصمیم گیری برای آمایش سرزمین در شیوه ایرانی به عنوان راه حل ها ارائه گردید. تا بتوان از مدل به منزله سامانه پشتیبان تصمیم گیری (DSS) مناسبی برای ترسیم دنیای واقعی در برنامه ریزی محیط زیست بهره برد.
