مهدی قنبرزاده لک؛ نادر شریعتمداری؛ محمدرضا صبور؛ رضا قناتیان نجف آبادی؛ مهدی حیدری
دوره 11، شماره 2 ، تیر 1392
چکیده
نتخاب شیوه مناسب مدیریت پسماندهای شهری ، به گونه ای که به کم ترین مخاطرات زیست محیطی بینجامد و از لحاظ فنی و اقتصادی قابلیت اجرایی بالایی داشته باشد، بدون بهره گیری از روش های نوین مکانیابی و تصمیمسازی امری بسیار پیچیده و زمان بر خواهد بود. گسترش سطحی سکونت گاه های شهری و بهتبع آن افزایش فواصل حمل زایدات تا مراکز دفع، ارزش بالای اقتصادی ...
بیشتر
نتخاب شیوه مناسب مدیریت پسماندهای شهری ، به گونه ای که به کم ترین مخاطرات زیست محیطی بینجامد و از لحاظ فنی و اقتصادی قابلیت اجرایی بالایی داشته باشد، بدون بهره گیری از روش های نوین مکانیابی و تصمیمسازی امری بسیار پیچیده و زمان بر خواهد بود. گسترش سطحی سکونت گاه های شهری و بهتبع آن افزایش فواصل حمل زایدات تا مراکز دفع، ارزش بالای اقتصادی زمینهای دارای کاربری آزاد در حواشی شهرها، تدوین و اجرای قوانین و الزامات مربوط به کمترین فاصله سامانه های دفع از مراکز شهری ، و اعتراضات اجتماعی از جمله چالشهای موجود در زمینه احداث مراک ز دفع پسماند جامد شهری در مجاورت مناطق مسکونی حاشیه شهرهای بزرگ به شمار میرود. هدف نوشتار حاضر تهیه مدلی است برای مکان یابی مناطق مستعد احداث سامانههای دفع زایدات شهری ، و تعیین بهترین سناریوی مدیریتی قابل اجرا در این مکانها. در این بررسی شهر تهران بهعنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. با اجرای مدل تهیه شده در این تحقیق برای شرایط محیطی شهر تهران، ضمن بررسی ابعاد مختلف مدل، میزان حساسیت آن به عوامل مؤثر در تصمیم سازی تحلیل شد. بدینمنظور، ابتدا لایه های اطلاعاتی گوناگون نظیر مناطق حفاظتشده، مناطق نظامی، مناطق فرهنگی و تاریخی، توپوگرافی، رودخانه ها و دریاچه ها، گسل ها، اطلاعات زمین شناسی و کاربری اراضی درخصوص منطقه مورد مطالعه تهیه شد و سپس با اعمال معیارهای مکان یابی و روی هم قرار دادن این لایهها، نقاط مناسب به دست آمد . در مرحله بعد، در مقایسه نقاط اخیر با لایه کاربری اراضی طرح جامع شهر تهران، نواحی مستعد احداث سامانه های دفع زایدات با کاربری آزاد مشخص شد. در نهایت با توجه به کمیت و کیفیت زایدات تولیدی در شهر تهران، سناریوهای مدیریتی مختلف شامل تعدادی از روش های تولید کود کمپوست، زباله سوزی، تولید سوخت مشتق از ،(MRF) جداسازی و پردازش و دفن ، به منظور اجرا در مناطق مستعد یادشده تعریف شد . ارزیابی (RDF) پسماند و تعیین بهترین سناریو بهمنظور اجرا در شهر ANP سناریوهای مذکور با استفاده از مدل تهران، بخش پایانی این تحقیق را تشکیل می دهد. نتایج حاصله حاکی از برتری سناریوی اول 3079 ) بوده و پس از آن سناریوهای دوم، چهارم و سوم به ترتیب با / (با وزن نرمالشده 0 0 قرار گرفتند. بهدلیل نزدیکی وزن / 0 و 2087 /2393 ،0/ وزنهای نرمال شده 2441 اولویت های دوم و سوم، حساسیتسنجی روی آنها براساس ایجاد تغییرات انتخابی در وزن خوشه های اصلیِ شبکۀ تصمیمسازی انجام شد. باتوجه به این نکته که در سناریوی چهارم بخش عمده پسماند دفن میشود و بیشترین مخاطرات زیستمحیطی نیز در میان انتخاب ها در این سناریو وجود خواهد داشت، با افزایش وزن معیار زیست محیطی ارجحیت سناریوی چهارم کاهش می یابد. از طرفی با افزایش وزن معیار فنی، به دلیل تکنولوژی ساد ة مورد استفاده در این سناریو، ارجحیت آن روند افزایشی نشان میدهد. سایر سناریو ها حساسیت کم تری نسبت به تغییر وزن معیار ها داشتند و در اولویت آنها تغییری ایجاد نشد، بهگونه ای که همواره سناریوی اول از سناریوی دوم برتر بوده و سناریوی دوم نیز بر سناریوی سوم ارجحیت دارد.
ابراهیم فتائی؛ علی آل شیخ
دوره 6، شماره 3 ، فروردین 1388
چکیده
مواد زائد جامد، جزء جدایی ناپذیر زندگی انسان بوده و تولید انواع این زایدات در کمیت و کیفیت های مختلف یکی از مهم ترین معضلات زیست محیطی عصر حاضر است . آلودگی های هوا، آب و خاک ناشی از عدم مدیریت صحیح و عدم انتخاب جایگاه مناسب جهت دفن پسماند مشکلاتی را برای محیط زیست شهروندان ایجاد می کند. به همین علت جهت کاهش پیامدهای منفی پسماندها استفاده ...
بیشتر
مواد زائد جامد، جزء جدایی ناپذیر زندگی انسان بوده و تولید انواع این زایدات در کمیت و کیفیت های مختلف یکی از مهم ترین معضلات زیست محیطی عصر حاضر است . آلودگی های هوا، آب و خاک ناشی از عدم مدیریت صحیح و عدم انتخاب جایگاه مناسب جهت دفن پسماند مشکلاتی را برای محیط زیست شهروندان ایجاد می کند. به همین علت جهت کاهش پیامدهای منفی پسماندها استفاده از ابزارها و فناوری های مناسب ضروری می باشد. یکی از بخش های مهم در مدیریت مواد جامد شهری ، یافتن مکان مناسب جهت دفن زباله است . این تحقیق با هدف تعیین مکان های مناسب دفن پسماند شهری شهر گیوی مرکز شهرستان کوثر با استفاده از GIS و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی اجرا شده است در این مطالعه پارامترها، معیارها و ضوابط انتخاب مکان های مناسب برای دفن بهداشتی مانند زمین شناسی ، راه های دسترسی ، وضعیت لرزه خیزی منطقه ، نقشه شیب ، نقشه کاربری اراضی ، فاصله از مراکز شهری و روستائی ، نقشه خاک منطقه ، نقشه شبکه هیدروگرافی و آب های زیرزمینی و جهت باد غالب شناسایی گردیدند. استانداردهای مختلف از جمله استانداردهای مربوط به سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت کشورو تجربیات جهانی شناسایی و ارزیابی گردیدند. سپس با استناد به ضوابط و استانداردهای ملی و جهانی وبا اعمال فاکتورهای محدود کننده با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS مکان های مناسب در سطح شهرستان تعیین گردیدند. به منظور تلفیق لایه ها و اخذ نتایج از منطق بولین استفاده شد. با انجام بازدیدهای میدانی از میان مکان های مناسب ، چهار مکان برای مقایسه و ارزیابی از طریق فرایند تحلیل سلسله مراتبی مشخص شدند که نهایتا با انجام مطالعات دقیقتر بر روی مکان های انتخاب شده و اعمال وزن های مناسب به هر یک ازمکان ها، مکان هایی انتخاب گردید. به طوری که با استفاده از تلفیق منطق بولین در نرم افزار GIS و فرایند تحلیل سلسه مراتبی AHPدو محل دفن نهایی باترتیب اولویت بندی برای دفن زباله های شهر گیوی تعیین گردید.