نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• زهرا علیپور اسداباد ¹
• منصوره ملکیان ¹
• محسن سلیمانی ¹
• حسین میردامادیان ²

¹ گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

² گروه میکروبیولوژی، دانشگاه آزاد فالورجان، اصفهان، ایران

چکیده

سابقه و هدف:
طیف گسترده‌ای از مواد آلی شیمیایی عمداً یا سهواً وارد محیط زیست می‌شوند که نگرانی‌های عمومی را پدید می‌آورند. هیدروکربن‌های نفتی از شایع‌ترین آلاینده‌های زیست‌محیطی هستند که نشت‌شان به اکوسیستم‌‌های دریایی و خشکی به‌عنوان یک خطر بزرگ مطرح است. هم اکنون برای بازسازی مکان‌های آلوده، به فناوری‌های باصرفه اقتصادی نیاز است. یکی از روش‌هایی که در دهه‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته زیست‌پالایی است. در این روش از میکروارگانیسم‌ها و گیاهان برای رفع، حذف یا تثبیت مواد آلاینده استفاده می‌شود. روش بیولوژیک نسبت به روش‌های فیزیکی و شیمیایی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه‌تر است. این بررسی برای شناسایی و تعیین بهترین باکتری تجزیه‌کننده مواد هیدروکربن نفتی در خاک پالایشگاه تبریز انجام شد.
مواد و روش­ ها:
در این بررسی خاک‌های آلوده به مواد نفتی از پالایشگاه تبریز جمع‌آوری و برای شناسایی و جداسازی باکتری‌های تجزیه‌کننده نفت خام از محیط سنتزی پایه نمکی بوشنل هاس (BHMS) استفاده شد. پس از مرحله غنی‌سازی، از محیط کشت جداسازی و خالص‌سازی شدند. از بین سویه‌هایی که در محیط کشت حاوی نفت خام رشد بیشتری داشتند، دو سویه برای شناسایی انتخاب شد. شناسایی مقدماتی سویه‌های جداشده بر اساس رنگ‌آمیزی گرم، هوازی یا بی‌هوازی بودن، شکل کلونی و ویژگی‌های میکروسکوپی انجام گرفت. سویه‌های انتخاب‌شده به روش مولکولی با استخراج DNA و توالی‌یابی ژن ۱۶S rRNA شناسایی شدند. میزان رشد باکتری‌ها در دیزل سبک، دیزل سنگین با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر در طول موج ۵۶۰ نانومتر قرائت شد. برای بررسی تولید بیورسورفکتانت از آزمون‌های گسترش نفت خام، انهدام قطره، فعالیت آمیزندگی و سنجش آب‌گریزی سطح سلولی استفاده شد.
نتایج وبحث:
مقایسه توالی به‌دست‌آمده با توالی‌های نوکلئوتیدی موجود در بانک‌های اطلاعاتی  Ribosomal ,NCBI Database Project و Eztaxon نشان داد که سویه‌های موجود با ۹۸ درصد قرابت به باکتری‌های spanius Achromobacter و Pseudomonace aeruginosa تعلق داشتند.هر دو باکتری به ترتیب بیشترین رشد را در دیزل سنگین، دیزل سبک و نفت خام نشان دادند. اما باکتری A. spanius  در هر سه مواد نفتی نسبت به باکتری P. aeruginosa رشد بیشتری داشت. باکتری A. spanius  توانست ۶۷ درصد دیزل سبک را در مدت نه روز تجزیه کند. مثبت بودن آزمون‌های گسترش نفت خام و انهدام قطره نشان داد که باکتری‌های شناسایی‌شده مولد بیوسورفکتانت هستند. با توجه به اعداد به‌دست‌آمده، باکتری‌ A. spanius  که بهترین رشد در مواد هیدروکربنی را داشت، دارای بالاترین ضریب هیدروفوبیسته سطح سلولی و فعالیت آمیزندگی نسبت به باکتری P. aeruginosa نیز بود.
نتیجه‌گیری:
A. spanius به‌عنوان باکتری کارآمدتر برای تجزیه هر سه مواد نفتی (دیزل سنگین، دیزل سبک و نفت خام) معرفی می‌شود. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق، بررسی پتانسیل باکتری‌های شناسایی شده در محیط‌های آبی و خاک‌های آلوده به هیدروکربن‌های نفتی برای پاک‌سازی این آلاینده‌ها توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• زیست پالایی
• آلودگی خاک
• هیدروکربن های نفتی
• توالی یابی ژن 16SrRNA

عنوان مقاله [English]

Isolation and molecular identification of hydrocarbon-degrading bacteria from soil around Tabriz refinery

نویسندگان [English]

• Zahra Alipour Asadabadi ¹
• Mansoureh Malekian ¹
• Mohsen Soleimani ¹
• Hossein Mirdamadian ²

¹ Department of Natural Resources, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran

² Department of Biology, Faculty of Sciences, Isfahan University of Falavajan, Isfahan, Iran

چکیده [English]

Introduction:
A wide range of organic chemicals enter into the environment, intentionally or unintentionally, creating public concern. Petroleum hydrocarbons represent one of these organic pollutants threatening various hazards to terrestrial and marine ecosystems. We need cost effective technologies for restoration of contaminated sites, and bioremediation is one the methods which has been used in recent decades. In this method, microrganisms and plants are used to remove, degrade or stabilize pollutants. Biological methods are economically more acceptable than physical and chemical methods. The current study aims to identify the best bacteria for decomposing petroleum hydrocarbons in the soil at Tabriz refinery.
Material and methods:
In this study, oil contaminated soils were collected from a refinery in Tabriz and, in order to identify them, a synthetic Bushnell Haas Mineral Salts medium (BHMS) was used. After the enrichment process, separation and purification were performed. Two strains were selected for molecular identification based on the higher growth in a medium containing crude oil. Molecular identification of the selected strains was conducted after DNA extraction and sequencing of the 16S rRNA gene. The growth of bacteria in both light and heavy diesel was recorded using a spectrophotometer at wavelengths of 560 nm. To assess the production of a biosurfactant, several tests including a drop collapsing test, oil displacement test as well as emulsification activity and cell surface hydrophobicity were performed.
Results and discussion:
The sequences obtained were compared with those of the National Center for Biotechnology Information (NCBI). The isolated bacteria with 98% similarity belonged to Pseudomonas aeruginosa and Achromobacter spanius. Both bacteria showed growth in all the three oil components, however,Achromobacter spanius had higher growth rate compared to Pseudomonas aeruginosa. The latter could decompose 67 percent of light diesel in 9 days. Although both bacteria could produce a biosurfactant, Achromobacter spanius had higher hydrophobic cell surface and emulsification activity.
Conclusion:
In the current study we introduced Achromobacter spanius as an efficient bacterium for the decomposition of heavy and light diesel and crude oil. Based on the results, it is recomended that the ability of the identified bacteria in petroleum contaminated terrestrial and aquatic environments be investigated further.

کلیدواژه‌ها [English]

• Bioremediation
• Soil pollution
• Petroleum hydrocarbons
• 16SrRNA gene