حسین رحمانی؛ فائقه ردایی؛ سارا حق‌پرست؛ سیده محدیث رکابی
چکیده
سابقه و هدف: ارزیابی زیستی منابع آب با استفاده از بی مهرگان کفزی یکی از مناسب ترین و مقرون به صرفه ترین روش‌های مطالعات اثرات انسانی بر پیکره اکوسیستم‌های آبی است. استراتژی های تغذیه ای، ویژگی معمولی است که انعطاف پذیری گونه ها را انعکاس می دهد و می توانند بخشی از یک اقدام واحد در ساختار طبقه بندی جوامع باشند. ...
بیشتر
سابقه و هدف: ارزیابی زیستی منابع آب با استفاده از بی مهرگان کفزی یکی از مناسب ترین و مقرون به صرفه ترین روش‌های مطالعات اثرات انسانی بر پیکره اکوسیستم‌های آبی است. استراتژی های تغذیه ای، ویژگی معمولی است که انعطاف پذیری گونه ها را انعکاس می دهد و می توانند بخشی از یک اقدام واحد در ساختار طبقه بندی جوامع باشند. گروه های تغذیه ای در سوخت و ساز اکوسیستم آب شیرین از جمله چرخه مواد مغذی، کاهش اندازه ذرات آلی (به عنوان مثال پاره کننده ها)، تسهیل عملکرد میکروتجزیه کننده ها یعنی باکتری ها، قارچ ها و مخمرها و حمل مواد آلی در پایین دست مشارکت می کنند. این مطالعه با هدف بررسی پراکنش گروههای تغذیهای بزرگ بی‌مهرگان کفزی به عنوان مبنای ارزیابی زیستی در رودخانه چالوس، به عنوان یکی از رودخانه های حفاظت شده ایران با شرایط اکولوژیکی منحصر به فرد، انجام گردید.مواد و روش‌ها: جهت بررسی گروههای تغذیهای بی‌مهرگان کفزی نمونه‌برداری آن‌ها با استفاده از نمونه‌بردار سوربر به ابعاد 5/30×5/30 سانتی‌متر با چشمه تور 360 میکرون به صورت فصلی در سال 1394 و با 3 تکرار در 9 ایستگاه مطالعاتی در حوضه رودخانه چالوس انجام شد. جهت مقایسه فراوانی گروههای تغذیهای در ایستگاه‌ها و فصول مختلف از آزمون کروسکال- والیس و برای مقایسه جفتی از آزمون من ویتنی استفاده شد. از آزمون های درصد تشابه (SIMPER) جهت تعیین آن دسته از گروههای تغذیهای که بیشترین سهم (درصد مشارکت) را در تشابه موجود در هر ایستگاه و نیز عدم تشابه عمده میان ایستگاه‌های مختلف داشتند، استفاده گردید.نتایج و بحث: طی مدت نمونه‌برداری از ایستگاه‌های مختلف در مجموع 26220 بزرگ بی‌مهره کفزی جداسازی، شناسایی و شمارش گردید که در 3 شاخه، 4 رده، 12 راسته، 34 خانواده و 35 جنس طبقه‌بندی شدند. در این مطالعه بیشترین میزان فراوانی کل بزرگ بی مهرگان کفزی در ایستگاه های 6 و 8 به ترتیب 15.04و 16.97 درصد از گروههای تغذیهای مختلف بوده است که این میزان می‌تواند به دلیل ورود مواد آلی توسط پساب مزارع پرورش ماهی قبل از این ایستگاه ها باشد. به نظر می رسد مواد جامد معلق به همراه مواد غذایی خورده نشده در مزارع پرورش ماهی قزل آلا نقش مهمی را در افزایش فراوانی بزرگ بی مهرگان کفزی در پایین‌دست مزارع پرورش ماهی دارد. نتایج نشان داد که بزرگ بی مهرگان کفزی در منطقه مورد مطالعه شامل 5 گروه تغذیهای جمع‌کننده (Collector Gatherer)، فیلترکننده (Collector Filter)، شکارچی (Predator)، خراش‌دهنده (Scraper) و پاره‌کننده (Shredder) بودند. نتایج به دست آمده نشان داد که فراوانی گروه تغذیهای جمع‌کننده در ایستگاه 8 نسبت به سایر ایستگاه ها بالاتر بود ولی تفاوت معنی داری را نشان نداد ( 0.05>p). همچنین گروه تغذیهای فیلترکننده در ایستگاه 6 نسبت به سایر ایستگاه ها از فراوانی بیشتری برخوردار می‌باشد ( 0.05>p). به طور کلی، در تمامی فصول، فراوانی گروه های تغذیهای خراش‌دهنده و پاره‌کننده نسبت به سایر گروه ها کمتر بوده و دارای تفاوت معنی دار می‌باشد (p <0.05). نتایج حاصل از آنالیز SIMPER نشان دهنده درجه بالایی از یکنواختی و کاهش تغییرات در هر یک از ایستگاه‌های گروه‌بندی شده به تفکیک فصل بود.نتیجه‌گیری: به طور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد ایستگاه‌هایی که پس از کارگاه‌های پرورش ماهی قرار داشتند در بسیاری از فصول، گروههای تغذیهای فیلترکننده و جمع-کننده به تناوب، بیشترین فراوانی را داشتند. اگرچه براساس نتایج آزمون SIMPER، بدلیل افزایش حضور سایر گروههای تغذیهای در ایستگاه-های بعد از مزارع پروش ماهی سهم مشارکت گروههای فیلترکننده و جمع‌کننده در ترکیب اجتماع بزرگ بی مهرگان کفزی در مقایسه با سایر ایستگاه‌ها کاهش پیدا کرده است.
اصغر عبدلی؛ پونه رسولی؛ حسین یزدان دان بی بالان؛ لیلا عبدلی
دوره 4، شماره 3 ، فروردین 1386
چکیده
150 نمونه از گونه Schizothorax pelzami با استفاده ازدستگاه الکتروشوکر در رودخانه لایین سو در شمال شرق ا یران در دی ماه 1374 به دست آمد. میزان رشد و رژیم غذایی نمونه ها مورد بررسی قرار گرفت . رابطه طول و وزن برای 30 نمونه به دست آمد ، W= -12.108*L 3.134 (r= 0.999) در مورد نمونه های ماده W= -10.594*L 3.134 (r= 0.849) در مورد نمونه های نر ، نوع ، تعداد و حجم محتویات معده نشان دهنده ...
بیشتر
150 نمونه از گونه Schizothorax pelzami با استفاده ازدستگاه الکتروشوکر در رودخانه لایین سو در شمال شرق ا یران در دی ماه 1374 به دست آمد. میزان رشد و رژیم غذایی نمونه ها مورد بررسی قرار گرفت . رابطه طول و وزن برای 30 نمونه به دست آمد ، W= -12.108*L 3.134 (r= 0.999) در مورد نمونه های ماده W= -10.594*L 3.134 (r= 0.849) در مورد نمونه های نر ، نوع ، تعداد و حجم محتویات معده نشان دهنده 11 گروه متفاوتی از بنتوزها می باشد که Chironomidaeاکثریت غالب بنتوزها را تشکیل می دهد. نمایه ایولو نشان می دهد که Chironomidae (Larva); Odonata ، با 6/0 و Simulidae (larva) با 5/0 از مهمترین مواد غذایی بوده اند.میزان نسبت جنسی نر به ماده 1: 5/2 می باشد. این مقاله اولین گزارش از برخی جنبه های زیست شناسی و بوم شناسی یکی ازگونه های ماهیان شاخص شرق ایران می باشد.
