نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• احسان خدارضایی
• کورس خوشبخت
• هادی ویسی
• محمد رضا نظری

گروه کشاورزی اکولوژیک، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

سابقه و هدف: مصرف انرژی در بخش کشاورزی، رشد سریع‌تری را نسبت به سایر بخش‌های اقتصاد کشاورزی تجربه کرده است. در کشورهای در حال توسعه، میزان قابل توجهی از انرژی برای تولید و امنیت غذایی مصرف می‌شود. مصرف انرژی در بخش کشاورزی منجر به انتشار گازهای گلخانه‌ای و آلایندهای محیط‌زیستی شده است که عواقبی مانند گرمایش جهانی و تغییر اقلیم را در پی دارد. مصرف انرژی در ایران سه برابر میانگین جهانی است. تجزیه‌و‌تحلیل جریان انرژی و انتشار گازهای گلخانه‌ای در بوم نظام‌های کشاورزی می‌تواند از طریق بهینه‌سازی عملیات تولید به کاهش اثرات محیط‌زیستی کمک کند. دشت قزوین در ایران یکی از دشت‌های مهم کشاورزی است که در کنار استفاده از آب زیرزمینی، بزرگترین شبکه کانال‌کشی آبیاری و زهکشی در ایران را دارا است. در پژوهش حاضر، جریان انرژی و پتانسیل گرمایش جهانی تولید یونجه و ذرت علوفه‌ای در دو سیستم تامین آب از چاه و شبکه کانال‌ آبیاری در دشت قزوین ارزیابی شد.
مواد و روش‌ها: در این پژوهش، تجزیه و تحلیل شاخص‌های انرژی و اثر گرمایش جهانی بررسی شد. داده‌های پژوهش از طریق پرسشنامه و مصاحبه با کشاورزان در سال 97-98 جمع‌آوری شد. پتانسیل گرمایش جهانی با روش ارزیابی چرخه حیات و با استفاده از نرم افزار SimaPro 9 محاسبه شد.
نتایج و بحث: نتایج نشان داد تولید یونجه با سیستم تامین آب از چاه به میزان 131700 مگاژول‌ در‌ هکتار بیشترین و تولید ذرت با سیستم تامین آب از کانال به میزان 66548 مگاژول در هکتار کمترین انرژی ورودی را به خود اختصاص دادند. کارایی مصرف انرژی در تولید ذرت (5/3) و یونجه (3/3) در سیستم کانال‌کشی بیشتر از سیستم تامین آب از چاه (3/2 در ذرت و 46/1در یونجه) محاسبه شد. پتانسیل گرمایش جهانی در سیستم‌ تامین آب زیرزمینی برای ذرت و یونجه به ترتیب 9/7466 و 76/7995 و در سیستم کانال‌کشی به ترتیب 34/5533 و 67/4947 معادل کیلوگرم دی‌اکسید کربن در هکتار برآورد شد. الکتریسیته و انتشارات مستقیم از مزرعه بیشترین سهم را در مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه‌ای داشتند.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد در شبکه کانال‌کشی آبیاری در مقایسه با منبع آب زیرزمینی به‌ دلیل مصرف کمتر الکتریسیته برای آبیاری، میزان پتانسیل گرمایش جهانی و مصرف انرژی کمتری دارد. مطابق نتایج، سیستم‌های تحت‌فشار و انرژی‌های تجدیدپذیر برای آبیاری، خاک‌ورزی حفاظتی و مدیریت کارآمد شبکه کانال‌کشی برای کاهش مصرف منابع و اثرات محیط‌زیستی پیشنهاد شدند.

کلیدواژه‌ها

• تغییر اقلیم
• کشاورزی پایدار
• کارایی مصرف انرژی
• اثرات محیط‌زیستی

عنوان مقاله [English]

Study of the energy flow and Global Warming Potential (GWP) of alfalfa and maize silage production with different water supply sources (a case study: Qazvin plain)

نویسندگان [English]

• ehsan khodarezaie
• Korous Khoshbakht
• Hadi Veisi
• Mohammad Reza Nazari

Department of Agroecology, Environmental Sciences Research Institute (ESRI), Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Introduction
Energy use in agriculture has grown faster than other sectors of the global economy. In developing countries, most agricultural systems consume significant amounts of energy to increase production and food security. Energy consumption leads to the emission of greenhouse gases and environmental pollutions in the agriculture sector. Besides, the use of fossil fuels in the production process and transfer of inputs emits greenhouse gases, which in turn cause global warming and climate change. Analyzing and good understanding of energy flow and Greenhouse Gas (GHG) emissions in agricultural production systems can help to optimize crop management practices thereby reducing environmental problems. Iran's average energy consumption is three times higher than the world average.
Groundwater is the main source of agricultural water in arid and semi-arid areas. Electricity used in irrigation pumps consumes a large of energy and emits GHGs. Qazvin plain is one of the most important agricultural plains in Iran, which along with the use of groundwater, has the largest irrigation canal network in the country. Differences in agricultural water supply sources can lead to differences in energy consumption and greenhouse gas emissions as electricity and other inputs may be affected. Wheat, barley, alfalfa and maize silage are major crops in Qazvin plain. Alfalfa and maize silage need relatively a high irrigation water requirement. This paper evaluates the energy flow and Global Warming Potential (GWP) of alfalfa and maize silage farms with two different water supply sources (well and canal) in Qazvin plain.
Materials and Methods
The data were collected through face-to-face interviews with farmers in the year 2018. Energy indices were estimated based on the analysis of farm inputs and outputs. Global Warming Potential was calculated using the Life Cycle Assessment (LCA) method and SimaPro 8.2 software. GHGs were calculated using the conversion coefficients presented by the IPCC GWP 100 method.
Results and Discussion
The output energy values of maize silage and alfalfa were calculated as 232726, 191812 MJ ha-1 for well water irrigation system and 234167 and 248060 MJ ha-1 for the canal water irrigation, respectively. Results showed higher net energy values for alfalfa (172778 MJ ha-1) and maize silage (167618 MJ ha-1) in canal water irrigation system compared to well water irrigation (131300 MJ ha-1 and 60112 MJ ha-1 for corn silage and alfalfa, respectively) mainly because of the relatively lower input energy. The results showed that the highest and lowest values of input energy were related to alfalfa production with well water irrigation (131700 MJ ha-1) and maize silage with canal water irrigation (66548 MJ ha-1), respectively. Also, the energy use efficiency of maize silage (3.5) and alfalfa (3.3) were higher in canal water irrigation systems compared to well water irrigation systems (2.3 for maize silage and 1.46 for alfalfa). In the well water irrigation systems, GWP was calculated to be 7466.9 kg CO2-eq ha−1 and 7995.7 kg CO2-eq ha−1 for maize silage and alfalfa, respectively. These values were 5533.3 kg CO2-eq ha−1 and 4947.6 kg CO2-eq ha−1 for maize silage and alfalfa in the canal water irrigation systems, respectively. Electricity and direct emission showed the highest share of total energy consumption and GHG emission.
Conclusion
Generally, our results showed that energy consumption and GWP were lower in the canal irrigation systems than well irrigation systems mainly as a result of electricity used for water pumping in well irrigation operations. It can be inferred from the present study that for efficient use of resources and decreasing environmental problems in the study area, practices such as optimal management of irrigation water, conservation tillage, and optimal management of chemical fertilizers can help to achieve these goals.

کلیدواژه‌ها [English]

• Climate Change
• Sustainable Agriculture
• Energy Use Efficiency
• Environmental Impacts