ارزیابی آلودگی فلزات سنگین و مواد آلی کنده ها و گل حفاری با استفاده از تکنیک الگوریتم رگرسیون یادگیری حدی هوش مصنوعی در یکی از میادین نفتی جنوب ایران

سعید احدی؛ اندیشه علی مرادی؛ حمید سرخیل؛ مهیار کلهر محمدی؛ مهدی فتحی

دوره 21، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 163-180

https://doi.org/10.48308/envs.2021.1010

چکیده
  سابقه و هدف: فرآیند استخراج و بهره برداری از منابع نفت و گاز به چرخه تولید، ارسال و بازیافت گل حفاری یا سیال حفاری نیاز دارد، بنابراین رسیدن به ترکیب مناسب گل حفاری و بازیافت مجدد آن، به عنوان یک امر مهم و اساسی در صنعت نفت و محیط زیست به شمار می­ رود. به­ طوری­که مشخص نمودن میزان آلودگی فلزات سنگین و مواد آلی موجود در گل حفاری و ...  بیشتر

ارزیابی پتانسیل سمیت و توزیع مکانی خطر اکولوژیکی فلزات سنگین در رسوبات سطحی تالاب بین المللی انزلی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی

ژاله امینی؛ رضا انوری پور؛ مسعود حاتمی منش؛ جابر اعظمی

دوره 20، شماره 4 ، دی 1401، ، صفحه 163-182

https://doi.org/10.48308/envs.2022.1192

چکیده
  سابقه و هدف: نظر به پتانسیل بالقوه سمیت و خطرات اکولوژیکی فلزات سنگین در بوم ­سازگان­ های آبی سنجش و ارزیابی غلظت آنها در بخش­ های مختلف محیط­ های آبی بسیار ضروری است. از این رو مطالعه حاضر به سنجش غلظت فلزات کادمیوم، کروم، سرب، نیکل، آرسنیک و روی و ارزیابی توزیع مکانی مخاطره اکولوژیکی آن­ها در رسوبات سطحی تالاب بین المللی ...  بیشتر

حذف فلز سنگین سرب (Pb) از شیرابه محل دفن پسماندهای شهری بابل با کاربرد بیوچار تهیه شده از زایدات فضای سبز شهری

مریم ربیعی ابیانه؛ غلامرضا نبی بیدهندی؛ علی دریابیگی زند

دوره 20، شماره 4 ، دی 1401، ، صفحه 183-204

https://doi.org/10.48308/envs.2022.1206

چکیده
  سابقه و هدف: شیرابه موجود در محل دفن پسماندهای شهری، پساب بسیار سمی و خطرناکی است که معمولاْ به دلیل ماهیت پیچیده به عنوان منبع بالقوه آلودگی شناخته می‌شود. فلزات سنگین از مهمترین آلاینده‌های موجود در شیرابه هستند که با ورود به زنجیره غذایی و به دلیل توانایی تجمع‌پذیری زیستی، اثرات بهداشتی خطرناکی برای انسان به دنبال خواهند داشت. ...  بیشتر

بررسی غلظت و اثرات بهداشتی فلزات سنگین منتشره از واحدهای صنعتی شهرک صنعتی ناجی

کیمیا فتوت؛ لیلا خازینی؛ یوسفعلی عابدینی؛ محمدرضا یوسفی

دوره 20، شماره 3 ، مهر 1401، ، صفحه 87-104

https://doi.org/10.52547/envs.2022.1091

چکیده
  سابقه و هدف: امروزه با گسترش فعالیت واحدهای صنعتی، غلظت آلاینده­ ها در هوا افزایش یافته و انسان­ ها از طریق تنفس، بلعیدن و جذب پوستی در معرض آن­ها قرار می­ گیرند. در میان تمام آلاینده ­ها، فلزات سنگین به دلیل ماهیت سمی خود بسیار مورد توجه متخصصان زیست ­محیطی قرار گرفته ­اند. غلظت بالای فلزات سنگین در محیط ­زیست، می ­تواند ...  بیشتر

تصفیه برخی از آلودگی های پساب صنعتی ورودی به حوضه آبریز دریای خزر با استفاده از گیاه وتیور

صاحبه حاجی پور؛ مرتضی محمدی دیلمانی؛ محدثه مومن زاده؛ منصور افشار محمدیان

دوره 20، شماره 3 ، مهر 1401، ، صفحه 191-210

https://doi.org/10.52547/envs.2022.1110

چکیده
  سابقه و هدف:  گیاه­ پالایی مقرون­ به­ صرفه و سازگار با محیط زیست است که در آن گیاه از توانایی‌‌های طبیعی خود برای بازیابی محیط استفاده ‌‌می‌‌‌کند. گیاهان مورد استفاده برای گیاه­ پالایی باید توانایی انباشت مقادیر زیادی از آلاینده‌‌های فلزی را بدون ایجاد سمیت در آنها داشته باشند. امروزه با افزایش جمعیت جهان و به دنبال ...  بیشتر

مطالعه آلودگی فلزات سنگین و ترکیبات نفتی در زمین‌های کشاورزی جنوب شهر تهران

ملیحه جمالی؛ جواد بیات؛ سید محمدرضا طلاکش؛ سید حسین هاشمی

دوره 20، شماره 3 ، مهر 1401، ، صفحه 251-264

https://doi.org/10.52547/envs.2022.1104

چکیده
  سابقه و هدف: به ­دلیل توسعه و رشد جمعیت انسان، نیاز انسان به منابع ضروری افزایش یافته است.  فعالیت‌های مربوط به صنایع و همچنین فعالیت‌های کشاورزی به­ طور گسترده‌ای زمین‌های کشاورزی را آلوده کرده است. ترکیبات نفتی و فلزات سنگین هر دو از آلاینده‌های رایج موجود در خاک‌هایی هستند که با فاضلاب تصفیه نشده آبیاری شده‌اند و سلامت ...  بیشتر

زیست‌دسترس‌پذیری فلزهای سنگین در خاک منطقه دوست‌بگلو (مشگین شهر) و تعیین گونه‌های مسمومیت زا به روش استخراج ترتیبی و نرم افزار Visual Minteq

کمال سیاه چشم؛ مهناز محمدی؛ سعید محمد سرورالدین

دوره 20، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 41-56

https://doi.org/10.52547/envs.2021.1060

چکیده
  سابقه و هدف:: اکسیداسیون زون­ های کانی سازی شده سولفیددار طی فرایند هوازدگی در اثر واکنش­ های بیولوژیکی و شیمیایی تشدید شده و زهاب اسیدی1 حاصل سبب آزادسازی و تحرک عنصرهای فلزی سمی و سنگین از سنگ مادر و تمرکز آن‌ها در محیط خاک یا آب می‌شود. در این پژوهش، نمونه­ های خاک برداشته شده از اطراف روستای دوست­ بگلو (شمال­ غرب مشگین­ ...  بیشتر

استفاده از سیانوباکترهای خاکزی معدن طلای موته برای زیست پالایی خاک های سد باطله

حمید سودائی زاده؛ فریبا حکم اللهی؛ امیر حسین ناطقی؛ منوچهر محمدی

دوره 20، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 151-166

https://doi.org/10.52547/envs.2021.1018

چکیده
  سابقه و هدف: برخی از فرایندهای صنعتی، معدن­ کاری و استفاده از کودهای شیمیایی و قارچ کش­ ها در کشاورزی امروزی، منجر به رها سازی فلزهای سنگین و همچنین افزایش شوری خاک و آب­ ها می ­شوند به ­گونه ­ای که افزایش سطح جهانی آلودگی به فلزها روند نگران­ کننده ­ای بـه خود گرفته است. از طرفی وجود یک بیلیون هکتار زمین­ های شور در سراسر ...  بیشتر

ویژگی های جوانه زنی بذر گیاهان روییده در معدن های زغال سنگ به تنش فلزهای مس، سرب و کادمیوم

ناطق لشکری صنمی؛ جمشید قربانی؛ سید محمد حجتی؛ قربان وهابزاده؛ بابک متشرع زاده

دوره 20، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 179-198

https://doi.org/10.52547/envs.2021.1041

چکیده
  سابقه و هدف: فعالیت ­های معدن کاری موجب آسیب به محیط زیست در سراسر دنیا شده است. باطله­ های معدنی متروک حاصل از فعالیت­ های معدن کاری به ­دلیل شرایط نامناسب و همراه داشتن طیف وسیعی از فلزهای سنگین، موجب محدودیت رشد گیاهان می­ شوند. شناسایی گیاهان حاضر در محیط­ های معدنی و بررسی ویژگی­ های جوانه­ زنی بذر آن­ ها به ­منظور ...  بیشتر

منشاءیابی و ارزیابی خطر بالقوه بوم شناختی برخی فلزهای سنگین در خاک سطحی اطراف مجتمع دفع و پردازش پسماند جامد شهری آرادکوه تهران

سیده مریم محمدی؛ بهاره لرستانی؛ سهیل سبحان اردکانی؛ مهرداد چراغی؛ لیما طیبی

دوره 19، شماره 3 ، مهر 1400، ، صفحه 1-22

https://doi.org/10.52547/envs.2021.1005

چکیده
  سابقه و هدف: فلزهای سنگین از شایعترین آلاینده های خاک هستند که از قابلیت ایجاد خطر برای سلامت انسان و بویژه کودکان برخوردارند. از اینرو، این پژوهش با هدف منشاءیابی و ارزیابی خطر بالقوه بوم شناختی عناصر آهن، روی، سرب، کادمیم، کروم و نیکل در خاک سطحی اطراف مجتمع دفع و پردازش پسماند جامد شهری آرادکوه تهران در سال 1399 انجام یافت.مواد و روش ...  بیشتر

بررسی تغییرات کمی، شاخص‌های آلودگی و توزیع غلظت فلزات سنگین Pb و Cd در غبار ریزشی(مطالعه موردی: شهر زاهدان)

سارا عبداللهی؛ حمید‌رضا عظیم‌زاده؛ محمدرضا اختصاصی؛ اصغر مصلح‌آرانی

دوره 19، شماره 1 ، فروردین 1400، ، صفحه 1-18

https://doi.org/10.52547/envs.29142

چکیده
  سابقه و هدف: گرد وغبار یکی از پدیده های جوی و بلایای طبیعی شناخته شده است که آثار و پیامدهای محیط زیستی نامطلوبی بر جای میگذارد . به طورمعمو ل ذرات گرد وغبار دارای قطر کمتر از 100 میکرون هستند که پس از کیلومترها انتقال افقی یا عمودی به سطح زمین می رسند. هدف از این پژوه، بررسی میزان غبار ریزشی و غلظت فلزهای سنگین سرب و کادمیوم در نمونه های ...  بیشتر

بررسی مسمومیت زایی محیط زیستی آلاینده های فلزهای سنگین درمنطقه دگرسانی دوست‌بگلو، استان اردبیل

مهناز محمدی؛ کمال سیاه چشم؛ سعید محمد سرورالدّین

دوره 18، شماره 4 ، دی 1399، ، صفحه 41-54

https://doi.org/10.52547/envs.18.4.41

چکیده
  سابقه و هدف: اکسیداسیون زون های کانی سازی شده سولفیددار طی فرآیند هوازدگی در اثر واکنش های بیولوژیکی و شیمیایی تشدید شده و زهاب اسیدی (AMD) حاصله باعث آزادسازی و تحرک عناصر فلزی سمی و سنگین از سنگ مادر و تمرکز آن‌ها در محیط خاک یا آب می‌شود. روستای دوست­بگلو در ناحیه کوهستانی واقع در شمالغرب مشگین شهر، زمین های زراعی مشرف بر زون های ...  بیشتر

غلظت عناصر سنگین (مس، سرب و روی) در سه گونه مرتعی و خاکهای مجاور اطراف کارخانه سیمان کیاسر در شمال ایران

رضا تمرتاش؛ فاطمه منتظری؛ محمدرضا طاطیان؛ قربان وهاب زاده

دوره 15، شماره 4 ، دی 1396، ، صفحه 1-14

چکیده
  سابقه و هدف: آلودگی خاک به فلزات سنگین به دلیل پایداری درازمدت در خاک و تاثیرات مضر اکولوژیکی، به یک معضل زیست محیطیتبدیل شده است. در بررسی پوشش گیاهی در مناطق آلوده به فلزات سنگین، گیاهانی که توانایی رشد، سازگاری و جذب فلزات را دارند، ازجنبه های علمی، کاربردی و اقتصادی از اهمیت زیادی برخوردار هستند.9252 و 2222 متر از مرکز کارخانه سیمان ...  بیشتر

محصولات باغبانی شهری چقدر سالم هستند؟ بررسی تجمع فلزات سنگین در سبزیجات پرورش یافته در داخل شهر تهران

ریحانه سادات قاضی مرعشی؛ امید نوری؛ رضا دیهیم فرد؛ امیر سالمی

دوره 15، شماره 4 ، دی 1396، ، صفحه 113-124

چکیده
  سابقه و هدف: افزایش رشد جمعیت و شهرنشینی و گسترش روزافزون آن در سراسر جهان، تقاضا برای امنیت غذایی و خودکفایی برای تولید غذا در شهرها را افزایش داده است. در این موقعیت فعالیت‌هایی در حوزه کشاورزی در محیط شهر به شیوه‌های مختلف سنتی (کشت در سطح زمین و بستر خاک) و جدید (کشت در پشت‌بام و بستر آبی) ظهور پیداکرده و پژوهش‌های زیادی در این‌باره ...  بیشتر

بررسی غلظت عناصر سنگین در نهشته های شیلی معدن ایرانکوه (جنوب غرب اصفهان)

حمید رضا پاکزاد؛ هاشم باقری؛ فرزانه تیموری اصل

دوره 15، شماره 4 ، دی 1396، ، صفحه 125-140

چکیده
  سابقه و هدف: معادن سرب و روی ایرانکوه در20 کیلومتری جنوب غربی اصفهان و در حوضه آبریز رودخانه زاینده‌رود واقع شده است. سنگ‌های کربناته و شیلی، سنگ‌های میزبان کانسار سرب و روی را تشکیل می‌دهند. تمرکز بالای فلزات سرب و روی در این سنگ‌ها مجموعه معادن ایرانکوه را به وجود آورده است. هوازدگی و فرسایش سنگ‌های میزبان مواد معدنی، مواد باطله ...  بیشتر

تأثیرسدیم نیتروپروساید بر افزایش پتانسیل گیاه‌پالایی عنصر روی به‌وسیله ریشه گلرنگ

شهرام نام جویان؛ حسین کرمانیان؛ علی ابوالحسنی سورکی؛ صدیقه مدرس طباطبایی؛ نازلی الیاسی

دوره 15، شماره 3 ، مهر 1396، ، صفحه 109-122

چکیده
  سابقه و هدف: استفاده از مولکول‌های سیگنال نظیر سدیم نیتروپروساید، به‌عنوان دهنده نیتریک اکساید، افزایش پتانسیل گیاه ­پالایی را در برخی از گونه‌های گیاهی افزایش می‌دهد. بنابراین مطالعه پیش رو  با هدف بررسی نقش سدیم نیتروپروساید در افزایش پتانسیل گیاه‌پالایی و پاسخ‌ های فیزیولوژیک ریشه گیاه گلرنگ تحت تنش عنصر روی انجام شد. مواد ...  بیشتر

بررسی رفتار فلزات سنگین طی اختلاط مصبی رودخانه سفیدرود با دریای خزر

علی معرفت؛ عبدارضا کرباسی؛ حسن سرشتی

دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1396، ، صفحه 15-26

چکیده
  سابقه و هدف: با توجه به اینکه امروزه بیش از 60 درصد از مردم جهان در نواحی مصبی سکونت دارند و در پی آن این نواحی همواره در معرض آلودگی‌های شدیدی همچون تخلیه فلزات سمی و خطرناک قرار دارند، بررسی رفتار مصب‌ها در مقابل این نوع آلودگی‌ها ضرورت دارد. برای این نوع بررسی‌ها لازم است ناحیه مصبی شبیه‌سازی شود. از آنجا که تشکیل مصب نتیجه اختلاط ...  بیشتر

تخمین آلودگی فلزات سنگین رسوبات تالاب پریشان با استفاده از شاخص های سنجش آلودگی

هیوا علمی زاده؛ سعید فرهادی؛ مریم رزمی

دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1396، ، صفحه 61-76

چکیده
  سابقه و هدف: ﺗﺎﻻب پریشان از ﺟﻤﻠﻪ اﻛﻮﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی ﺑﺎ ارزش ﺟﻬﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻧﻈﺮ اﻛﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ دارای اﻫﻤﻴﺖ ﺑﺴﺰاﻳﻲ دارد و در چند سال اخیر به دلیل خشکسالی‌های پی‌در‌پی به صورت کامل خشک شده است. فلزات سنگین از جمله مهمترین منابع آلاینده محیط زیست به شمار می‌روند که زمان ماندگاری آنها در رسوبات بسیار زیاد است. همچنین این فلزات ...  بیشتر

آلودگی پساب صنعتی مخازن ذخیره و توزیع فرآورده‌های نفتی پالایشگاه نفت شازند به فلزات سنگین (نیکل و روی)

ثمر مرتضوی؛ فائزه صابری نسب

دوره 14، شماره 4 ، دی 1395، ، صفحه 135-148

چکیده
  سابقه و هدف: آلودگی نفت پیامد اجتناب ‌ناپذیر افزایش سریع جمعیت است. استفاده ازمنابع نفتی بدون وقفه و درمقیاس بزرگ رو به افزایش بوده و از بزرگ‌ ترین دلایل آلودگی ناشی از آن است. این پژوهش آلودگی فلزات سنگین نیکل و روی در پساب مخازن نفتی پالایشگاه شازند را بررسی  می‌کند.مواد و روش­ها:نمونه‌برداری به صورت تصادفی از ۶ نوع مخزن نفتی متفاوت ...  بیشتر

بررسی تأثیر کانسار مس- مولیبدن پورفیری هفت‌چشمه (ورزقان) بر سلامتی زیستمندان منطقه حفاظت‌شده ارسباران

خدیجه پور رنجبری؛ عبدالرضا واعظی هیر؛ محمد رضا حسین زاده

دوره 14، شماره 3 ، مهر 1395، ، صفحه 187-200

چکیده
  سابقه و هدف: کانسار مس- مولیبدن پورفیری هفت‌چشمه در 28 کیلومتری شمال شهر ورزقان در استان آذربایجان شرقی در جنگل‌های ارسباران واقع شده است. آب سطحی و زیرزمینی موجود در منطقه از میان توده کانساری عبور کرده و ممکن است فلزات سنگین و سمی را به وسیله واکنش‌های شیمیایی از توده حل کند و با خود ببردو به مرور زمان باعث به خطر افتادن گونه‌های ...  بیشتر

بررسی غلظت و سطوح آلودگی فلزات سنگین در ذرات معلق در سه شهر سنندج، خرم آباد و اندیمشک

مهدی رجبی؛ میلاد بیرانوند

دوره 13، شماره 4 ، دی 1394، ، صفحه 9-16

چکیده
  طوفان های گرد و غباری که اغلب در مناطق خشک و نیمه خشک جهان روی می دهند حجم زیادی از ذرات معلق را با خود حمل می کنند و از این رو به عنوان یکی از مهمترین معضلات زیست محیطی در مقیاس های منطقه ای و بین المللی تلقی می گردند. این تحقیق به ارزیابی مقادیر فلزات سنگین در ذرات گرد و غبار ته نشین شده در شهرهای سنندج، خیر آباد و اندیمشک در غرب ایران ...  بیشتر

تاثیر قارچ میکوریزا بر رشد و عملکرد گیاه دارویی رزماری (Rosmarinus officinalis L.) در شرایط تنش سرب و کادمیوم

لیلا تبریزی؛ سیاوش محمدی؛ مجتبی دلشاد؛ بابک متشرع زاده

دوره 13، شماره 2 ، تیر 1394، ، صفحه 37-48

چکیده
  گیاه دارویی رزماری (Rosmarinus officinalis L.) گیاهی چندساله و از تیره نعناعیان (Lamiaceae) است که در صنایع دارویی، آرایشی و بهداشتی، غذایی و نوشابه‌سازی استفاده می‌شود. برای بررسی رشد و عملکرد گیاه دارویی رزماری در همزیستی با قارچ میکوریزا آربسکولار تحت تنش فلزات سنگین سرب و کادمیوم، تحقیقی در سال  1391 بر اساس یک آزمایش گلدانی در گلخانه پردیس کشاورزی ...  بیشتر

تغییرات فصلی فلز سرب در آب، رسوب و اندام‎های مختلف ماهی کفال (Liza aurata)، تالاب گمیشان

زید احمدی؛ اکبر یزدی؛ رضا اکرمی

دوره 13، شماره 2 ، تیر 1394، ، صفحه 49-56

چکیده
  این پژوهش با هدف تعیین سطح فلز سنگین سرب در آب، رسوب و ماهی کفال در تالاب گمیشان انجام شد. نمونه‎برداری این پژوهش در تالاب گمیشان و در سه نقطه ابتدایی، میانی و انتهایی تالاب انجام شد. نمونه‎ها در دو فصل تابستان و زمستان برداشت و تعداد نمونه‎ها شامل 3 تکرار برای هر نقطه و در هر مرحله بود. برای آنالیز سرب از دستگاه جذب اتمی با کوره گرافیتی ...  بیشتر

مطالعه امکان استفاده از گیاه حرا (Avicennia marina) به عنوان پایش‎گر زیستی فلزات سنگین در خوریات ماه‎شهر

میترا چراغی؛ علیرضا صفاهیه؛ علی دادالهی سراب؛ کمال غانمی؛ عبدامجید دورقی

دوره 13، شماره 1 ، فروردین 1394، ، صفحه 33-42

چکیده
  چکیدهبا توجه به این‎که گیاه حرا گونه غالب اکوسیستم‎های مانگرو خوریات ماه شهر می‎باشد، از این‎رو در این مطالعه به منظور سنجش میزان فلزات سنگین (مس، سرب، نیکل ،کادمیوم و روی) خوریات ماه‎شهر از گیاه حرا استفاده گردید. بدین منظور نمونه‎‎برداری از برگ و ریشه درخت حرا و رسوبات سه رویش گاه دست کاشت در منطقه‎‎ بندر امام خمینی در دو فصل ...  بیشتر

در رسوبات دانهریز تالاب انزلی Zn و Cu ،Sr ،Cr ،Ni بررسی توزیع فلزاتسنگین

حمیدرضا پاکزاد؛ مهرداد پسندی؛ اردشیر رومیانی؛ مهدی کمالی

دوره 12، شماره 2 ، تیر 1393

چکیده
  تالاب انزلی از لحاظ شرایط خاص اکولوژیک، اقتصادی و اجتماعیاهمیت زیادی دارد. رودخانه های متعددی با عبور از جنگل، شهر وروستاهای اطراف این تالاب، انواع گوناگونی از آلاینده ها را در آنتخلیه میکنند. برای تعیین غلظت فلزات سنگین و عواملفیزیکوشیمیایی و رسوبی موثر بر تمرکز نسبی آنها در رسوبات تالابانزلی از 22 نقطه واقع در رودخانه های ورودی ...  بیشتر