پرستو حسن پور؛ رومینا سیاح نیا؛ حسن اسماعیل زاده
چکیده
سابقه و هدف: فضای سبز شهری به‌عنوان بخش مهمی از اکوسیستم پیچیده شهری، خدمات اکولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی فراوانی را برای ارتقاء کیفیت زندگی در شهرها عرضه می کند. امروزه رشد سریع شهرنشینی به همراه تغییرات زیاد در پوشش و کاربری زمین ها سبب کاهش خدمات اکولوژیک و در نتیجه موجب بروز پیامدهای منفی محیط زیستی شده است. بر همین اساس ...
بیشتر
سابقه و هدف: فضای سبز شهری به‌عنوان بخش مهمی از اکوسیستم پیچیده شهری، خدمات اکولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی فراوانی را برای ارتقاء کیفیت زندگی در شهرها عرضه می کند. امروزه رشد سریع شهرنشینی به همراه تغییرات زیاد در پوشش و کاربری زمین ها سبب کاهش خدمات اکولوژیک و در نتیجه موجب بروز پیامدهای منفی محیط زیستی شده است. بر همین اساس هدف از این مطالعه بررسی روند تغییرات در وسعت و ساختار اکولوژیک فضای سبز منطقه 22 تهران در سال‌های 1996 تا 2018 با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین بمنظور بیان راهبردهای بهینه توسعه فضای سبز است. مواد و روش ها: منطقه مطالعاتی در این پژوهش، منطقه 22 شهرداری تهران می باشد. با توجه به این‌که یکی از اصول اکولوژی سیمای سرزمین بررسی تغییرات کاربری‌ها و پوشش زمین ها است بنابراین با استفاده از تصاویر ماهواره لندست1 در سال‌های 1996 و 2018 نقشه‌های پوشش زمین های منطقه 22 تهران با روش طبقه بندی نظارت شده در 4 کلاس انسان‌ساخت، فضای سبز، فضای باز و لکه‌های آبی تهیه و در ادامه مطالعه با سنجه‌های سیمای سرزمین در سطح سیمای سرزمین شامل آنتروپی نرمال شده، غنای گونه‌ای، تراکم حاشیه، مساحت لکه، انعطاف‌پذیری لکه و نیز در سطح کلاس شامل مساحت طبقه، تعداد لکه‌ها، تراکم حاشیه در سطح کلاس، میانگین اندازه و میانگین شکل لکه سیمای سرزمین مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج و بحث: یافته‌های تحقیق بیانگر این است که لکه‌های سبز منطقه22 تهران در سال 2018 در مقایسه با سال 1996 ازنظر پیوستگی و اندازه و شکل دچار تغییرات عمده شده و در وضعیت مطلوبی قرار ندارند، چراکه ساختار فضاهای سبز شهری ریزدانه گشته و حالت تکه‌تکه شده پیداکرده است. به عبارت دیگر دو نوع تغییر عمده در سیمای سرزمین منطقه شامل ایجاد لکه‌های جدید و جدا شدن لکه ها رخ‌داده است. نتیجه‌گیری: با توجه به قابلیت‌های تحلیلی متریک‌های سیمای سرزمین در بهبود ساختار اکولوژیک شهرها و ارزیابی وضعیت فضای سبز پیشنهاد می‌شود رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین در برنامه‌ریزی و مدیریت فضای سبز شهرها مدنظر قرار گیرد.
نوشین خزاعی؛ فرود آذری دهکردی
دوره 6، شماره 2 ، دی 1387
چکیده
متریک های سیمای سرزمین ابزارهای کمی ساز وضعیت سیمای سرزمین هستند که گوناگونی فراوان آنها باعث کاربرد گسترده آنها در برنامه ریزی محیط زیستی سیمای سرزمین می شود. یکی ازکاربرد متریک ها ارزیابی سریع پیامد فعالیت های انسان در مقیاس سیمای سرزمین است. که به کمک آن در کوتاه ترین زمان ممکن شدت تخریب سرزمین را می توان مشخص کرد. دراین مقاله برای ...
بیشتر
متریک های سیمای سرزمین ابزارهای کمی ساز وضعیت سیمای سرزمین هستند که گوناگونی فراوان آنها باعث کاربرد گسترده آنها در برنامه ریزی محیط زیستی سیمای سرزمین می شود. یکی ازکاربرد متریک ها ارزیابی سریع پیامد فعالیت های انسان در مقیاس سیمای سرزمین است. که به کمک آن در کوتاه ترین زمان ممکن شدت تخریب سرزمین را می توان مشخص کرد. دراین مقاله برای کمی سازی وضعیت سیمای سرزمین ابتدا متریک های توزیع فضایی لکه ها در سیمای سرزمین( مانند : SDI; Shannon Diversity Index ) و ترکیب بندی لکه ها ( مانند : TE; Total Edge ) در نظر گرفته شدند. سپس ، با استفاده از مدلی تخریب و درجه قرمزی در حوزه آبخیز سفید رود در استان گیلان مشخص شد که از 8 واحد کاری (زیرحوزه) واحدهای 1.8 و 3 دچار بیشترین تخریب در مقیاس سیمای سرزمین شده اند. برخوردار بوده اند از میان هشت متریک سیمای سرزمین استفاده شده در این تحقیق، متریک SDI(شاخص تنوع شانون) ، ED (میزان محیط به مساحت ) و NumP (مجموع تعداد لکه ) دارای بیشترین درجه همبستگی ( R2به ترتیب 85/0 ، 75/0 و 8/0 ) با میزان درجه قرمزی تصویر ماهواره ای در محدوده مورد مطالعه بوده اند .
لیلا کوکبی؛ بهناز امین زاده
دوره 6، شماره 2 ، دی 1387
چکیده
یکی از ویژگی های خاص اکولوژی سیمای سرزمین که آن را از سایر شاخه های علم اکولوژی جدا می سازد استفاده از مفاهیم فضایی به عنوان اصول پایه در برنامه ریزی محیط است .در این مقاله سعی شده تا کاربرد این علم که از جوانترین شاخه های علم اکولوژی است درجهت حفاظت از رودخانه های شهری و کاهش ناپایداری آنها مورد بررسی قرار گیرد تا از تخریب و ساده شدن ...
بیشتر
یکی از ویژگی های خاص اکولوژی سیمای سرزمین که آن را از سایر شاخه های علم اکولوژی جدا می سازد استفاده از مفاهیم فضایی به عنوان اصول پایه در برنامه ریزی محیط است .در این مقاله سعی شده تا کاربرد این علم که از جوانترین شاخه های علم اکولوژی است درجهت حفاظت از رودخانه های شهری و کاهش ناپایداری آنها مورد بررسی قرار گیرد تا از تخریب و ساده شدن این الگوی پیچیده طبیعی در توسعه های کالبدی شهر جلوگیری گردد. عدم توجه به ملاحظات و نگرشهای محیطی در برنامه ریزی های شهری و ساده سازی الگوهای طبیعت در بستر شهر ی از جمله الگوی دره ها، رودخانه ها، لبه های جنگلی ، حاشیه سواحل سبب تغییر فرایند های شکل دهنده آنها و در نهایت آسیب جدی به سامانه های طبیعیشان می شود. روش مطالعه در این تحقیق در بخش مبانی نظری تحلیلی – تفسیری است که از طریق تفسیر مبانی نظری در رابطه با موضوع تحقیق سعی در تعیین شاخص های گسترش فعالیتهای انسانی و واحدهای بیوفیزیکی در مقیاس شهری دارد روش مطالعه در بررسی خصوصیات سیمای سرزمین در موضوع خاص مورد مطالعه یعنی رودخانه خشک شیراز بر مبنای ارزیابی کیفی است . در انتها راهبردهایی جهت حفاظت و مرمت حاشیه رودخانه ارائه شده است. این رهیافت اگرچه بر رودخانه و حواشی آن تمرکز دارد ولی در حقیقت روشی در اصلاح ساختار سیمای سرزمین شهر می باشد .
نوشین خزاعی؛ فرود آذری دهکردی
دوره 4، شماره 4 ، تیر 1386
چکیده
بر اساس مفهوم های بازگردانی ، مناطقی را که کمتر تحت تاثیر فعالیت های انسان قرار گرفته اند می توا ن با گذرگاه های مناسب به یکدیگر وصل و از این طریق از تخریب بیشتر آنها جلوگیری کرد. این مطالعه به صورت موردی در آبخیز شفارود در استان گیلان انجام شد. در آن گذرگاه ، سیمای سرزمین به عنوان عنصر خطی ، در نظر گرفته شد. هدف این مقاله ارایه روش مناسب ...
بیشتر
بر اساس مفهوم های بازگردانی ، مناطقی را که کمتر تحت تاثیر فعالیت های انسان قرار گرفته اند می توا ن با گذرگاه های مناسب به یکدیگر وصل و از این طریق از تخریب بیشتر آنها جلوگیری کرد. این مطالعه به صورت موردی در آبخیز شفارود در استان گیلان انجام شد. در آن گذرگاه ، سیمای سرزمین به عنوان عنصر خطی ، در نظر گرفته شد. هدف این مقاله ارایه روش مناسب برای بازگردانی اکولوژیک مناطق مستعد جنگلی بر پایه مفهوم های اکولوژی سیمای سرزمین است. ابتدا لکه های جنگلی بر مبنای طبیعی یا انسانی بودن آنها طبقه بندی شد و به هر کدام از لکه ها یک کد اختصاص یافت. بعد از آن برای هر لکه بر مبنای نزدیکی به رودخانه و یا دوری از جاده نیز یک کد اختصاص داده شد. سپس جاپاها برمبنای مساحت دسته بندی و لکه های برخوردار از مساحت بالاتر از یک هکتار به عنوان لکه های مناسب جاپا در نظر گرفته شد. از 683 لکه موجود در آبخیز شفارود با مساحت 36200 هکتار، تعداد 56 لکه با مساحت 228 هکتار برای ایجاد گذرگاه مناسب تشخیص داده شد. کل مساحتی که لکه های جنگلی در سیمای سرزمین آبخیز شفارود به عنوان گذرگاه جهت بازگردانی نیاز دارند برابر 62 هکتار به دست آمد
