مسلم رستم پور؛ محمد ساغری
چکیده
سابقه و هدف: هر یک از شیوه‌های مختلف بهره‌برداری و مدیریتی در مراتع، آثار متفاوتی بر کارکرد اکوسیستم‌های مرتعی دارند. شیوه‌های نادرست و نامناسب بهره‌برداری از مراتع به ویژه در چند دهه اخیر موجب بروز لطمات شدیدی به عرصه‌های منابع طبیعی کشور شده است. در خصوص اثرات چرای دام بر رویشگاه‌های شنزار مناطق بیابانی، تحقیقات معدودی وجود ...
بیشتر
سابقه و هدف: هر یک از شیوه‌های مختلف بهره‌برداری و مدیریتی در مراتع، آثار متفاوتی بر کارکرد اکوسیستم‌های مرتعی دارند. شیوه‌های نادرست و نامناسب بهره‌برداری از مراتع به ویژه در چند دهه اخیر موجب بروز لطمات شدیدی به عرصه‌های منابع طبیعی کشور شده است. در خصوص اثرات چرای دام بر رویشگاه‌های شنزار مناطق بیابانی، تحقیقات معدودی وجود دارد. هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر شیوه های مختلف بهره برداری بر خصوصیات بوم‌شناختی شامل درصد پوشش گیاهی، تراکم گیاهی، غنا، تنوع، یکنواختی و غالبیت گونه‌ای، و تشابه گونه‌ای در مراتع مورد تحقیق است.مواد و روش‌ها: این تحقیق در چهار مرتع حریم روستا، اسکان موقت عشایری، اسکان دائمی عشایری و قرق در شهرستان زیرکوه انجام شد. در هر مرتع، لیست گونه‌های گیاهی، تراکم و درصد پوشش گیاهی هر گونه به تفکیک تعیین شد. همچنین جهت تعیین وضعیت مرتع، از روش چهار فاکتوره تعدیل شده استفاده شد. علاوه بر شاخص‌های عددی، رتبه بندی تنوع گونه‌ای با استفاده از منحنی رتبه-تنوع رنی بررسی شد. به منظور بررسی تشابه گونه‌ای بین چهار مرتع مورد مطالعه از شاخص تشابه جاکارد استفاده شد و جهت نمایش بهتر تشابه گونه‌ای، از تحلیل خوشه‌ای سلسله مراتبی (فاصله اقلیدوسی و اتصال گروهی Ward) استفاده شد. در نهایت رابطه بین پوشش گیاهی و تعداد گونه با شاخص‌های تنوع زیستی توسط ضریب همبستگی پیرسون مورد آزمون قرار گرفت.نتایج و بحث: براساس روش چهار فاکتوره، وضعیت مرتع دو مرتع حریم روستا و اسکان موقتی، متوسط و مرتع اسکان دائمی، فقیر و مرتع قرق، خوب ارزیابی شده است. نتایج تحلیل واریانس نشان داد که اثر شیوه‌های بهره‌برداری بر درصد پوشش گیاهی (در سطح 05/0) و تعداد گونه، غنای گونه‌ای کل و متوسط (در سطح 01/0) معنی‌دار شده است. مرتع قرق دارای بیشترین درصد پوشش و تراکم گیاهی (73/54 درصد و 80 پایه) و مرتع اسکان دائمی کمترین درصد پوشش و تراکم گیاهی (15 درصد و 5 پایه) را دارد. بیشترین غنای گونه‌ای متعلق به مرتع قرق است و بین سایر مراتع اختلافی وجود ندارد. مرتع اسکان موقت نسبت به سایر مراتع از بیشترین سهم گیاهان مرتعی و کمترین سهم گیاهان زیادشونده برخوردار است. بیشترین درصد گیاهان زیادشونده در مرتع اسکان دائمی مشاهده شد. از لحاظ تنوع گونه‌ای، مرتع قرق از بیشترین شاخص تنوع شانون-وینر (03/2) و شاخص تنوع سیمسپون (80/0) نسبت به سایر مراتع برخوردار است. نتایج ضرایب همبستگی پوشش گیاهی و تعداد گونه با شاخص‌های تنوع گونه‌ای در منطقه مورد مطالعه نشان می‌دهد که عموماً شاخص‌های تنوع با پوشش گیاهی و تعداد گونه همبستگی مثبت معنی‌دار و شاخص‌های یکنواختی و غالبیت گونه‌ای با پوشش گیاهی و تعداد گونه همبستگی منفی معنی‌داری دارند. نتایج شاخص تشابه جاکارد نشان می‌دهد که بیشترین میزان شباهت گونه‌ای بین دو مرتع حریم روستا و اسکان دائمی (62%) مشاهده می‌شود.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد چرای مفرط پوشش گیاهی در اطراف آغل‌های محل اسکان عشایر به وضوح قابل مشاهده است و بر روی درصد پوشش گیاهان، حتی گیاهان سمی و زیادشونده نیز تاثیر گذاشته و تنوع گونه‌ای را کاهش داده است. همچنین استراحت مرتع در مرتع قرق و تاخیر در چرای دام در مرتع اسکان موقت به بهبود پوشش گیاهی و تنوع زیستی کمک نموده است. از لحاظ درصد پوشش گیاهی، تراکم و ترکیب گیاهی، مرتع اسکان موقت پس از مرتع قرق قرار دارد. بیشترین سهم گیاهان علوفه‌ای در ترکیب گیاهی مرتع اسکان موقت مشاهده شد. اگر این فرضیه را بپذیریم که قرق مرتع باعث توالی جوامع گیاهی به سمت مرحله کلیماکس می‌شود و در مدیریت مرتع همواره مرحله تحت کلیماکس بهتر از مرحله کلیماکس است، در این صورت، اسکان موقت عشایر به لحاظ مدیریت دام و مرتع، سودمندتر از قرق مرتع خواهد بود.
هانیه خداداد سریزدی؛ سمیرا حسین جعفری؛ محمدرضا علمی
چکیده
سابقه و هدف: احداث راه آهن از فعالیت های مهم در توسعه هر کشور محسوب می شود. عملیات احداث راه آهن بر محیط زیست اطراف راه آهن اثرهایی را می تواند داشته باشد. این مطالعه اثر احداث راه آهن یزد-اقلید را بر برخی ویژگی های پوشش گیاهی و خاک تیپ های درمنه و علف شتر واقع در منطقه حفاظت شده کالمند-بهادران بررسی نمود.مواد و روش ها: به منظور ارزیابی ...
بیشتر
سابقه و هدف: احداث راه آهن از فعالیت های مهم در توسعه هر کشور محسوب می شود. عملیات احداث راه آهن بر محیط زیست اطراف راه آهن اثرهایی را می تواند داشته باشد. این مطالعه اثر احداث راه آهن یزد-اقلید را بر برخی ویژگی های پوشش گیاهی و خاک تیپ های درمنه و علف شتر واقع در منطقه حفاظت شده کالمند-بهادران بررسی نمود.مواد و روش ها: به منظور ارزیابی متغیرهای پوشش گیاهی و خاک در تیپ های مورد مطالعه، از روش نمونه برداری تصادفی سیستماتیک استفاده شد. از روش نمونه برداری تصادفی - سیستماتیک استفاده شده؛ بدین صورت که در داخل هر تیپ، سه منطقه با فاصله های مختلف از راه آهن شامل منطقه اول (فاصله 0 تا 250 متری)، منطقه دوم (فاصله 250 تا 500 متری) و منطقه سوم (فاصله 500 تا 1000 متری) از راه آهن در نظر گرفته شد و نمونه برداری از پوشش گیاهی و خاک صورت گرفت. در داخل هر منطقه 4 ترانسکت 100 متری به طور تصادفی و تعداد 2 پلات در ابتدا و انتهای هر ترانسکت به صورت سیستماتیک قرار داده شد و درنهایت داده های حاصل از اندازه گیری پوشش گیاهی و آزمایش های مربوط به خاک به دلیل مقایسه بیش از دو گروه با استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون دانکن به کمک نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت .نتایج و بحث: نتایج این مطالعه نشان داد که احداث راه آهن در منطقه حفاظت شده کالمند- بهادران واقدام هایی که در طی فرایند احداث انجام می شود ، می تواند اثرهایی را بر ویژگی های فیزیک و شیمیایی خاک و پوشش گیاهی داشته باشد به این صورت که در تیپ درمنه سبب کاهش معنی داری تولید فرم رویشی بوته ای ( 81 / 0 گر م)شده است( P <0.05 ) . همچنین کاهش معنی دار هدایت الکتریکی ( ds/m78 / 0)، پتاسیم ( ppm64 / ) اسیدیته ( 7 / 7) و درصد آهک ( 25 / 26 ) شد ه( P <0.05 ) و کاهش معنی داری درصد رس ( 4 %) شده است( P <0.01 ). در تیپ علف شتر احداث راه آهن افزایش معنی دار تولید (13 / 6گرم)، تراکم ( 42 / 1 ) و درصد پوشش ( 01 / 6) فرم رویشی بوته ای شده است ( P <0.05 ) و همچنین با عث کاهش معنی داری تولید فرم رویشی درختچه ای (0 )، درصد پوشش فرم رویشی درختچه ای ( 17 / 0 ) ( P <0.05 ) و تراکم فرم رویشی درختچه ای ( 0) شده است ( P <0.01 ) . در خصوص تاثیر احداث راه آهن بر پارامترهای خاکی این تیپ می توان گفت احداث راه آهن سبب افزایش معنی دار درصد سنگ ( 93 %) و کاهش معنی داری درصد سیلت ( 2 %) ، هدایت الکتریکی ( ds/m66 / 1) شده ( P <0.05 ) و همچنین باعث کاهش معنی داری مواد آلی( 18 / 0 ) عناصرفسفر( ppm25 / 5 ) و پتاسیم( ppm63 / 0 ) شد ( P <0.01 . )نتیجه گیری: احداث راه آهن و باتوجه به فعالیت هایی که در طی فرایندهای جهت ساخت واحداث مسیر ریلی صورت می گیرد می تواند سبب جابه جایی خاک اطراف راه آهن شده و همین اقدام مقدمه فرسایش خاک و آبی منطقه را فراهم می کند که موجب فقیر شدن و کاهش کیفیت خاک اطراف منطقه های نزدیک راه آهن و به تبع آن کاهش تولید گیاهی در برخی منطقه ها را در بر داشته است .
محمود احمدی؛ زهرا علی بخشی؛ منوچهر فرج زاده اصل
چکیده
سابقه و هدف: آشکارسازی تغییر، فرایندی برای یافتن منطقه های متناقض در تصویرهای زمانی متفاوت از ناحیه‌ای مشابه می‌باشد. پوشش گیاهی در جذب دوده‌ها و سرب هوا ، جلوگیری از پخش مواد آلاینده در محیط‌های شهری و کمک به پاک‌سازی هوا و کاهش جزایر حرارتی،بسیار موثر است. بررسی کاهش یا افزایش پوشش گیاهی در تهران بعنوان کلان‌شهر و نیز ...
بیشتر
سابقه و هدف: آشکارسازی تغییر، فرایندی برای یافتن منطقه های متناقض در تصویرهای زمانی متفاوت از ناحیه‌ای مشابه می‌باشد. پوشش گیاهی در جذب دوده‌ها و سرب هوا ، جلوگیری از پخش مواد آلاینده در محیط‌های شهری و کمک به پاک‌سازی هوا و کاهش جزایر حرارتی،بسیار موثر است. بررسی کاهش یا افزایش پوشش گیاهی در تهران بعنوان کلان‌شهر و نیز شهرستان‌های حومه آن، با توجه به رشد بی‌رویه جمعیت و ساخت‌وساز به شدت ضرورت دارد. هدف از این پژوهش بررسی روند تغییرهای زمانی-مکانی پوشش گیاهی در تهران و اقمار و رابطه آن با دما در دوره‌های زمانی مختلف می‌باشد. نتایج این تحقیق می‌تواند در مطالعات مربوط به زیست پذیری شهری، کاهش اثرهای سوء جزایر حرارتی شهری و علوم محیطی مؤثر واقع شود. مواد و روش‌ها: ابتدا استخراج و آماده سازی داده‌های تصاویر از طریق سنجنده+ ETM ماهواره لندست 7 در سال‌های 2001 تا 2015 انجام و ماه ژوئن بعنوان گرم‌ترین ماه منطقه مورد مطالعه انتخاب شد. سپس گزینش روزهای مورد بررسی و انجام تصحیحات تصاویر و تهیه نقشه‌های LULC و ترسیم نمودار درصد مساحت منطقه ها مورد توجه قرار گرفت. محاسبه شاخص‌های پوشش گیاهی و منطقه های ساخته‌شده و محاسبه دمای سطح زمین همراه با ارزیابی صحت داده‌های دمای سطح زمین از مرحله های دیگر روش تحقیق بود. در نهایت ترسیم نمودار درصد مساحت هر شاخص و نیز ترسیم نمودار پراکنش و تابع گوسی با بررسی دگرگونی مکانی پوشش گیاهی انجام پذیرفت. نتایج و بحث: با توجه به نقشه کاربری زمین ها و پوشش زمین(LULC)، برای سال‌های 2001، 2005، 2010 و 2015 افزایش پوشش گیاهی در سال 2015 نسبت به دوره‌های قبل در منطقه مورد مطالعه مشهود است. رشد منطقه های ساخته‌شده در غرب منطقه به خوبی دیده می‌شود. در نمودار درصد مساحت هر کلاس کاربری زمین ها و تغییر آن در 4 سال منتخب، از سال 2001 درصد پوشش گیاهی روبه کاهش رفته که تا سال 2005 و 2010 ادامه داشته، و در سال 2015 افزایش چشمگیر یافته است. از سوی دیگر روابط بین دمای سطحی و شاخص‌های NDVI و SAVI خطی نبوده و بر اساس برازش معادلات آماری در هر وضعیت، عامل های دیگری در کاهش یا افزایش LST نقش دارند. در نمودار تابع چگالی نرمال، تغییرهای شاخص NDVI در دوره دوم و سوم مشابه یکدیگر بوده و در این دو دوره نسبت به دوره اول، میانگین افزایش و همچنین با توجه به کاهش واریانس، ارتفاع منحنی افزایش‌یافته است. در تحقیق حاضر و با بررسی تهران و اقمار، کاهش میزان LST در دوره دوم و سوم یعنی از 2006 تا 2015 مشاهده می‌شود. از سوی دیگر مساحت پوشش گیاهی بطور کلی در منطقه روبه افزایش است. از جنبه مکانی و مطابق بررسی‌های انجام‌شده، تهران بیشترین درصد کلاس یک NDVI یعنی سطحهای بدون پوشش گیاهی را به خود اختصاص داده است. نتیجه‌گیری: با توجه به بررسی شاخص‌های NDVI، SAVI و NDBI، روند کلی مساحت پوشش گیاهی در منطقه مورد مطالعه در حال افزایش است. با درنظرگرفتن مقادیر 15R2"> ، پوشش گیاهی در شهرستان ری در حال نابودی می‌باشد. در شهرستان‌های رباط‌کریم و تهران سطح های پوشش گیاهی در حال افزایش است. رشد افسارگسیخته شهرک‌های اقماری در حومه تهران موجب تخصیص زمین‌های بایر و مزرعه ها و پوشش گیاهی به ناحیه های ساختمانی و مسکونی شده است که این امر جزایر حرارتی و شرایط نامساعد زندگی را تشدید می‌کند.
سید شهاب الدین طیبی؛ شهیندخت برق جلوه؛ مجتبی سلیمانی ساردو
چکیده
سابقه و هدف: مصرف روزافزون سوخت‌های فسیلی موجب افزایش میزان دی اکسید کربن هوا شده، که از مهم ترین عامل های آلودگی شهری و نیز گرمایش زمین به حساب می‌آید. توسعه کشت گیاهان و ایجاد فضاهای سبز، یکی از مهم‌ترین روش‌های ذخیره کربن هوا است. تحقیق های زیادی برای تعیین توان گیاهان مختلف جهت ذخیره کربن انجام شده است که به کارایی بالای ...
بیشتر
سابقه و هدف: مصرف روزافزون سوخت‌های فسیلی موجب افزایش میزان دی اکسید کربن هوا شده، که از مهم ترین عامل های آلودگی شهری و نیز گرمایش زمین به حساب می‌آید. توسعه کشت گیاهان و ایجاد فضاهای سبز، یکی از مهم‌ترین روش‌های ذخیره کربن هوا است. تحقیق های زیادی برای تعیین توان گیاهان مختلف جهت ذخیره کربن انجام شده است که به کارایی بالای گیاهان در جذب کربن جو اذعان دارد. هدف از این پژوهش، بررسی میزان توانمندی گونه‌های اطلسی (Petunia hybrida ) و گل جعفریTagetes patula) ) از جهت ذخیره کربن، بعنوان دو گونه کلیدی مورد نظر در طرح‌های توسعه فضای سبز شهر کرمان می باشد تا از این طریق کمک شایانی نسبت به مدیریت بهتر فضای سبز شهری با درنظرگرفتن مقوله ذخیره کربن شود. مواد و روش ها: در این پژوهش، میزان کربن آلی نمونه‌های گیاهی پس از جمع‌آوری، قطع و توزین اندام‌ها، با استفاده از دستگاه آنالیزگر عناصر (S-N-H-C) تعیین شده. در ادامه با بررسی داده‌های میدانی و درنظر گرفتن گره‌های ترافیکی، محل تمرکز بیشترین میزان آلودگی در نقاط خاص شهر مشخص شده و در نهایت، با بررسی پوشش گیاهی سیمای سرزمین کرمان، در راستای برنامه‌ریزی سیمای اکولوژیک شهری از جهت ذخیره کربن اقدام صورت گرفته است. نتایج و بحث: نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر این مساله است که در مجموع توانایی ذخیره کربن گیاه اطلسی بیش از جعفری بوده و در نواحی غربی و تا حدودی متمایل به مرکز شهر کرمان که شاهد گره‌های ترافیکی بیشتری می‌باشد، از منظر ذخیره کربن پیشنهاد می شود تا گونه اطلسی در قیاس با گونه جعفری در اولویت کاشت و توسعه فضاهای سبز شهری بویژه در ناحیههای نامبرده شهر کرمان، مدنظر کارشناسان و دست اندرکاران امر قرار گیرد. نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه عنصرهای تشکیل دهنده پوشش گیاهی فضای سبز شهری جایگاه غیر قبل انکاری در زمینه‌ی کارایی و حضور در عرصه شهری دارند ارزیابی و شناخت قابلیت‌های نهفته پوشش گیاهی، برای پیاده سازی یک برنامه مدیریتی بهینه در راستای کاهش مشکل های محیط زیست شهری از اهمیت قابل توجه ای برخوردار است. این پژوهش بیانگر این موضوع می باشد که با شناخت قابلیت‌های عنصرهای تشکیل دهنده فضای سبز می توان برای کاهش برخی از مشکل های شهری اقدام موثرتری را انجام داد بطوری که امکان کشت و توسعه گونه اطلسی در طرح‌های گسترش فضای سبز شهری منجر به ذخیره بیشتر کربن در قیاس با گونه جعفری می‌شود که در طرح‌های توسعه فضای سبز دارای اهمیت است.
وجیهه قربان نیا خیبری؛ میرمهرداد میرسنجری؛ هومان لیاقتی؛ محسن آرمین
دوره 15، شماره 2 ، تیر 1396، ، صفحه 55-74
چکیده
سابقه و هدف:
دمای سطح زمین (LST) به‌عنوان متغیر مهم ریز‌اقلیم و تشعشع انتقالی داخل جو، یکی از معیارهای مهم در برنامه‌ریزی ناحیه‌ای و منطقه‌ای است از اینرو عامل مهمی در کنترل فرایندهای زیستی، شیمیایی و فیزیکی زمین است. فعالیت‌های طبیعی و انسان‌ساز به‌ویژه نوع کاربری اراضی و پوشش زمین با تغییر شرایط فیزیکی و زیستی یک منطقه پارامتر ...
بیشتر
سابقه و هدف:
دمای سطح زمین (LST) به‌عنوان متغیر مهم ریز‌اقلیم و تشعشع انتقالی داخل جو، یکی از معیارهای مهم در برنامه‌ریزی ناحیه‌ای و منطقه‌ای است از اینرو عامل مهمی در کنترل فرایندهای زیستی، شیمیایی و فیزیکی زمین است. فعالیت‌های طبیعی و انسان‌ساز به‌ویژه نوع کاربری اراضی و پوشش زمین با تغییر شرایط فیزیکی و زیستی یک منطقه پارامتر مهمی در مقدار دمای سطح زمین است.
مواد و روش‌ها:
در این پژوهش رابطه بین دمای سطح زمین و پوشش زمین مرتبط با الگوهای کاربری‌های اراضی و پوشش زمین شهرستان دنا در سال 2016 با استفاده از الگوریتم پنجره مجزا روی مجموعه داده‌های ماهواره لندست 8 بررسی شده است. الگوریتم پنجره مجزا یک ابزار ریاضی است که با استفاده از اطلاعات زمینی، دمای روشنایی سنجنده حرارتی (TIRS)، قابلیت گسیلندگی زمین (LSE) و عامل پوشش گیاهی سبز جزء به جزء (FVC) به‌دست‌آمده از باند چند طیفی سنجنده OLI و دمای سطح زمین را برآورد می‌کند.
نتایج و بحث:
بر اساس طبقه‌بندی تصویر سنجنده OLI ماهواره لندست 8 سال 2016 با درستی کل حدود 80 درصد و ضریب کاپای 90/0، کاربری مرتع و مناطق مسکونی با 67/50 و 3/0 درصد، به ترتیب بیشترین و کمترین مساحت را در شهرستان دنا به خود اختصاص داده‌اند. میانگین دمای سطح زمین در شهرستان دنا حدوداً 32 درجه سانتی‌گراد و میانگین شاخص پوشش گیاهی نیز حدوداً 14/0 است. در تجزیه‌و‌تحلیل رابطه بین LST و شاخص پوشش گیاهی (NDVI) در کل شهرستان دنا و در هر طبقه کاربری اراضی و پوشش زمین، نتایج روند متفاوتی را نشان داد به‌طوری‌که رابطه مثبت و معنی‌داری بین NDVI و LST در کل شهرستان دنا و کاربری مرتع وجود دارد. در صورتی‌که در سایر کاربری‌های جنگل، زراعت و باغ و مناطق مسکونی رابطه معنی‌داری یافت نشد.
نتیجه‌گیری:
عوامل مختلفی بر نوع و شکل رابطه بین NDVI و LST اثرگذار است که از جمله می‌توان به نوع کاربری اراضی و پوشش زمین، مقدار پوشش گیاهی، فصل سال، زمان روز، نوع اکوسیستم، عرض جغرافیایی و عوامل محدوده‌کننده و محرک رشد پوشش گیاهی مثل مقدار آب و انرژی خورشیدی اشاره کرد. عامل تعیین‌کننده مقدار دما در شهرستان دنا افزایش یا کاهش پوشش گیاهی نیست بلکه تغییرات ارتفاع از سطح دریا است. به عبارتی دیگر اثر تغییرات ارتفاع از سطح دریا بر دمای سطح زمین از اثر پوشش گیاهی بر دما مهم‌تر است. در ارتفاعات پایین‌تر شهرستان دنا که دمای نسبتاً زیاد برای رشد پوشش گیاهی کافی وجود داشته است، پوشش گیاهی متراکم‌تر و فراوان‌تر بوده است و به همین دلیل رابطه مثبتی بین دمای سطح زمین (LST) و شاخص پوشش گیاهی (NDVI) وجود دارد. بنابراین تأثیر‌گذاری پوشش گیاهی در کاهش دمای سطح زمین بستگی به مقدار پوشش گیاهی دارد.
قدرت اله حیدری؛ رضا تمرتاش؛ محمدرضا طاطیان؛ محسن باغستانی فر
دوره 10، شماره 1 ، مهر 1391
چکیده
فشار چرای دام یکی از عوامل مخرب مراتع است که موجب تغییرات پوشش گیاهی و گونه های موجود می شود. اساس تحقیق حاضر بررسی اثر چرای دام بر خصوصیات گیاهی در نواحی چرا شده و چرانشده بوده است.بنابر این نواحی با چرای متوسط و سنگین در مراتع کوهستانی گرگان انتخاب شد. نمونه برداری سیستماتیک با استفاده از سه ترانسکت و 40 پلات که به صورت تصادفی بر روی ...
بیشتر
فشار چرای دام یکی از عوامل مخرب مراتع است که موجب تغییرات پوشش گیاهی و گونه های موجود می شود. اساس تحقیق حاضر بررسی اثر چرای دام بر خصوصیات گیاهی در نواحی چرا شده و چرانشده بوده است.بنابر این نواحی با چرای متوسط و سنگین در مراتع کوهستانی گرگان انتخاب شد. نمونه برداری سیستماتیک با استفاده از سه ترانسکت و 40 پلات که به صورت تصادفی بر روی آن قرار گرفت، انجام شد. فرمول های سیمپسون، شانون، مارگالف و منهنینک در هر پلات با استفاده از خصوصیات گیاهی ثبت شده و در نرم افزار PAST محاسبه شد. آنالیز واریانس و مقایسه میانگین های داده ها در نرم افزارPAST انجام شد. نتایج نشانداد که در منطقه چرا نشده خصوصیات گیاهی بیش از منطقه چرای سنگین بوده است.در منطقه چرای متوسط شاخص های گیاهی نسبت به مناطق دیگر اختلاف معنی داری نشان ندادند.
