صادق پرتانی؛ سید محمد رضا مدنی؛ میر حسن سید سراجی
چکیده
سابقه و هدف: به دلیل گسترش شهرها و افزایش مصرف سرانه آب، روزانه حجم زیادی پساب فاضلاب تولید میشود. استفاده از فاضلاب تصفیه شده در آبیاری فضای سبز، از آلودگی محیط زیست جلوگیری می‌کند. این پژوهش با هدف بررسی اثرهای کاربرد فاضلاب تصفیه شده بر رشد گیاه خرزهره و تاثیر آن بر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک صورت گرفت. مواد و روش‌ها: پس از ...
بیشتر
سابقه و هدف: به دلیل گسترش شهرها و افزایش مصرف سرانه آب، روزانه حجم زیادی پساب فاضلاب تولید میشود. استفاده از فاضلاب تصفیه شده در آبیاری فضای سبز، از آلودگی محیط زیست جلوگیری می‌کند. این پژوهش با هدف بررسی اثرهای کاربرد فاضلاب تصفیه شده بر رشد گیاه خرزهره و تاثیر آن بر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک صورت گرفت. مواد و روش‌ها: پس از بررسی روی پژوهشهای انجام شده در داخل و خارج از کشور و بررسی منطقه جغرافیایی و ارزیابی امکانات و تجهیزات و نیز هماهنگی با سازمان‌های مرتبط ضمن برنامه‌ریزی به صورت ماهیانه اقدام به انجام این پژوهش شد؛ بدین منظور، آبیاری گیاه خرزهره تحت اثر دو تیمار100درصد پساب و 0 درصد پساب (آب چاه) و بصورت طرح بلوک‌های به طور کامل تصادفی در بدنه اتوبان باقری استان تهران اجرا شد. با توجه به مصرف پساب تصفیه شده جهت آبیاری گیاهان فضای سبز، در این تحقیق ویژگی‌های فاضلاب تصفیه خانه شهرک اکباتان برای اعمال تیمارهای متفاوت آبیاری و اثرات استفاده میان مدت از پساب در دوره یک ساله بر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک مورد بررسی قرار گرفت. نتایج و بحث: با بررسی میدانی نقش و عملکرد پساب بر میزان رشد و نگهداری فضای سبز شهری در قالب یک پژوهش با طراحی آزمایش و ساخت بلوک بعنوان یک پایلوت واقعی، زمینه ارزیابی امکان استفاده مجدد از پساب تصفیه خانه شهرک اکباتان را فراهم کرده است. این تحقیق با هدف شناسایی منابع آب پایدار در راستای بازچرخانی حداکثری و آسیب‌شناسی پتانسیل استفاده از پساب شهر تهران جهت پیاده سازی اهداف اکولوژی انسانی توسعه پایدار، تاثیر آبیاری با پساب تصفیه شده برروی خصوصیات رویشی گونه گیاهی منتخب فضای سبز (خرزهره) بوسیله متر پارچه‌ای و کولیس هر سه روز یکبار با در نظر گرفتن قسمت‌های خمیده گیاه ثبت شد. با توجه به محدود بودن پارامترهای پساب مورد اندازه گیری و به منظور راستی آزمایی آنها و دقیق کردن نتایج، ویژگی‌های کیفی آب فاضلاب در طی دوره آزمایش هر ماه در آزمایشگاه تصفیه خانه اکباتان اندازه گیری و ثبت گردید و با استاندارد سازمان محیط زیست ایران مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که پساب مورد استفاده در محدوده مجاز جهت آبیاری فضای سبز قرار دارد؛ از طرفی جهت بررسی تاثیر پساب تصفیه شده بر روی خاک قبل و بعد از دوره آزمایش، 18 نمونه خاک بصورت تصادفی (9 نمونه از عمق‌های 0تا 30سانتیمتری و 9 نمونه از عمق30تا 60سانتیمتری) برداشت و پس از اختلاط به آزمایشگاه منتقل شد. ویژگی‌های فیزیکی وشیمیایی خاک در هر دو عمق مورد اندازه گیری قرار گرفت. که غلظت این عناصر در حد مجاز هر عنصر در خاک بوده که شاهدی بر عدم آلودگی خاک توسط این عناصر میباشد. بعبارت دیگر استفاده از پساب جهت آبیاری منجر به آلودگی خاک نمی‌گردد و آبیاری با پساب موجب مغذی شدن و افزایش باروری خاک شده است و میزان رشد اندام‌های گیاه، بعنوان تابعی از شرایط تیمار، در طول آزمایش دارای تفاوت معنی داری در سطح 95 درصد اعتمادپذیری است. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج این بررسی نشان داد که میزان رشد پارامترهای فیزیولوژیکی گیاهان آبیاری شده با پساب بیشتر از آب چاه است. این میزان در ارتفاع تاج پوشش 50 درصد، در قطر تاج‌پوشش 100 درصد و در افزایش طول ساقه و ضخامت برگ به ترتیب 20 و 7 درصد بیش از آبیاری با آب چاه دیده شد. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت استفاده از پساب جهت آبیاری فضای سبز میسر بوده و اثر منفی بر روی خاک ندارد.
فاطمه احمدی پور؛ نادر بهرامی فر؛ سید محمود قاسمپوری
چکیده
تجمع هناصر سنگین در خاک و گیاه خطران زیادی برای سلامت انسان و محیط زیست به دنبال دارد. مطالعات اندکی در رابطه با تجمع فلز نیکل در خاک و تعیین ضریب تجمع زیستی و انتقال آن به گیاه برنج صورت گرفته است. لذا این پژوهش با این هدف در شالیزارهای اطراف شهرک صنعتی آمل صورت گرفت. به همین منظور به طور تصادفی از 10 مزرعه اطراف شهرک صنعتی آمل تعداد 30 ...
بیشتر
تجمع هناصر سنگین در خاک و گیاه خطران زیادی برای سلامت انسان و محیط زیست به دنبال دارد. مطالعات اندکی در رابطه با تجمع فلز نیکل در خاک و تعیین ضریب تجمع زیستی و انتقال آن به گیاه برنج صورت گرفته است. لذا این پژوهش با این هدف در شالیزارهای اطراف شهرک صنعتی آمل صورت گرفت. به همین منظور به طور تصادفی از 10 مزرعه اطراف شهرک صنعتی آمل تعداد 30 نمونه از عمق 0-20 سانتی متری از خاک در شهریور ماه جمع آوری شد. میانگین غلظت نیکل در خاک، ریشه، ساقه و دانه به ترتیب 42.59+_1.15، 1.12+_13.20، 0.76+_7.15، 0.31+_2.53 میکروگرم بر گرم بود. فاکتورهای انباشتگی زیستی و انتقال، کمتر از یک بدست آمد که نشاندهنده اینست که گیاه برنج قابلیت پایینی برای جذب نیکل دارد. میامگین غلظت این فلز در خاک و گیاه برنج کمتر از استانداردهای جهانی است.
اکبر باغوند؛ علی دریابیگی زند؛ غلامرضا نبی بیدهندی؛ ناصر مهردادی
دوره 8، شماره 2 ، زمستان 1389
چکیده
اهمیت آزمایشات نشت ستونی به منظور ارزیابی خطر انتشار آلاینده ها از خاک به درون آب رو به افزایش است. در این مطالعه آزمایش نشت ستونی به منظور درک عمیق تر از سرونوشت ترکیبات PAHs در خاک و رفتار نشت آن ها طرح ریزی شد. ستون های 1 و 2 که به ترتیب حاوی 5 و 20 درصد خاک آلوده بودند. مطابق روش استاندارد تهیه شدند. شیرابه خروجی از ستون های خاک آلوده در ...
بیشتر
اهمیت آزمایشات نشت ستونی به منظور ارزیابی خطر انتشار آلاینده ها از خاک به درون آب رو به افزایش است. در این مطالعه آزمایش نشت ستونی به منظور درک عمیق تر از سرونوشت ترکیبات PAHs در خاک و رفتار نشت آن ها طرح ریزی شد. ستون های 1 و 2 که به ترتیب حاوی 5 و 20 درصد خاک آلوده بودند. مطابق روش استاندارد تهیه شدند. شیرابه خروجی از ستون های خاک آلوده در نسبت های مشخصی ازL/S جمع آوری شد. نتایج نشان داد غلظت های اولیه فلورن ، فلورانتن و بنزو (آ) آنتراسن در شیرابه ستون دو نسبتا بالا می باشد. مقدار ترکیبات PAH رها شده در آب با افزایش ا ندازه مولکولی و یا آب گریزی آن ها کاهش یافت. در این مطالعه هم چنین اثر کربن آلی محلول بر نشت PAHs بررسی شد .. در ستون های 1 و 2 به ترتیب حدود 45/2 MPMS 67/0 درصد کل PAHها در خاک به درون آب نشت کرد. نتایج نشان داد غلظت بالای ترکیبات PAH در فاز جامد الزاما به مفهوم خطر جدی برای آب زیرزمینی در حین یک رویداد نشت (مانند بارندگی ) نبوده و ممکن است مقادیر قابل توجهی از آلاینده ها به مدت زیاد در خاک باقی مانده وبه داخل آب زیرزمینی نشت نکنند.
یحیی کوچ؛ سید محسن حسینی؛ حمید جلیلوند؛ اصغر فلاح
دوره 8، شماره 1 ، پاییز 1389
چکیده
امروزه نیاز به مدیریت پایدار منابع ، موجب پیدایش روش های جدیدی برای طبقه بندی منابع تحت مدیریت شده است. اهمیت تنوع زیستی و مدیریت آن و توجه به شیوههای نوین تعیین واحدهای مدیریتی ، ایده اولیه این تحقیق را ایجاد کرد. به منظور مطالعه تنوع زیستی جنگل های پایین بند خانیکان چالوس ، ابتدا واحدهای زیست محیطی با استفاده از روش تجزیه و تحلیل ...
بیشتر
امروزه نیاز به مدیریت پایدار منابع ، موجب پیدایش روش های جدیدی برای طبقه بندی منابع تحت مدیریت شده است. اهمیت تنوع زیستی و مدیریت آن و توجه به شیوههای نوین تعیین واحدهای مدیریتی ، ایده اولیه این تحقیق را ایجاد کرد. به منظور مطالعه تنوع زیستی جنگل های پایین بند خانیکان چالوس ، ابتدا واحدهای زیست محیطی با استفاده از روش تجزیه و تحلیل دو طرفه گونه های شاخص تهیه و منطقه به پنج واحد زیست محیطی مختلف تقسیم شد. برای تحلیل پارامترهای تنوع ، غنا و یکنواختی در سطح واحدهای زیست محیطی تعیین شده از شاخص های سیمسون ، مارگالف و هیل ا ستفاده شد. برای مطالعات خصوصیات خاک، در هر واحد زیست محیطی ، چهار پروفیل حفر و ازسه عمق 10-0 ، 20-10 و 30-20 سانتیمتری نمونه های خاکی برداشته شد. برخی خصوصیات فیزیکوشیمیایی و بیولوژی خاک با استفاده از تحلیل مولفه های اصلی (PCAمورد بررسی قرار گرفت. موقعیت مکانی متغیرهای خاکی بر روی محورها بیانگر آن است که نیتروژن عمق سوم ، ظرفیت تبادلی کاتیوتی عمق اول و سوم ، فسفر قابل جذب عمق های اول ، دوم و سوم در سمت چپ محور اول مستقر می باشند. محل قرار گیری هر یک از شاخص های تنوع زیستی نیز در ه مین ناحیه از محور تحلیل مولفه های اصلی می باشد . بطوری که تنوع گونه ای سیمسون ، غنای گونه ای مارگالف و یکنواختی هیل سمت چپ محور اول را به خود اختصاص داده اند. بنابر این ، هر یک از مشخصه های تنوع زیستی رابطه مستقیمی با مشخصه های خاک در سمت چپ محور اول دارند. فسفر قابل جذب در هر سه عمق به عنوان موثرترین عامل تاثیر گذار برمشخصه های تنوع زیستی عنوان گردید .
علیرضا آستارایی؛ فرشته الماسیان
دوره 7، شماره 4 ، تابستان 1389
چکیده
قدار شیرابه تولیدی در فرایند تبدیل زبالههای شهری به کمپوست، به دلیل بالا بودن مقدار رطوبت آنها شیرابه زیادی تولید میشود. بنابراین اگر زبالههای شهری به روشهای مناسب جمعآوری و مصرف نگردد، میتواند مشکلات زیستمحیطی زیادی ایجاد نماید. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر شیرابه حاصل از کمپوست زباله شهری بر خصوصیات خاک، عملکرد و اجزای عملکرد ...
بیشتر
قدار شیرابه تولیدی در فرایند تبدیل زبالههای شهری به کمپوست، به دلیل بالا بودن مقدار رطوبت آنها شیرابه زیادی تولید میشود. بنابراین اگر زبالههای شهری به روشهای مناسب جمعآوری و مصرف نگردد، میتواند مشکلات زیستمحیطی زیادی ایجاد نماید. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر شیرابه حاصل از کمپوست زباله شهری بر خصوصیات خاک، عملکرد و اجزای عملکرد گیاه گندم با چهار تیمار آبیاری با نسبتهای مختلف شیرابه به آب (T0 = آب معمولی، 40 =T40 ، 20 = T20 و 60 =T60 درصد حجمی شیرابه با آب) به صورت طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در شرایط گلخانه بر گیاه گندم انجام شد. نتایج بدست آمده بیانگر اثرات معنیدار نسبتهای مختلف شیرابه به آب بر pH، هدایت الکتریکی عصاره اشباع، درصد کربن آلی، نیتروژن کل و فسفر قابل دسترس در خاک، عملکرد و اجزای عملکرد گندم متناسب با افزایش نسبت شیرابه به آب است. هدایت الکتریکی عصاره اشباع، درصد کربن آلی، نیتروژن کل و فسفر قابل دسترس در خاک با افزایش غلظت شیرابه افزایش داشت و حداکثرآنهادر تیمار T60 بود. تعداددانهدر سنبله، ارتفاع گیاه، وزن دانهدر سنبله،عملکرد کاهو کلش ودانهدر تیمار T20 نسبت به شاهد بترتیب 43/5، .(p ≤0/05) داشت معنیداری درصدافزایش 57/1 و 46/3 ،58/2 ،13/8 طول سنبله و وزن هزار دانه در تیمار T20 (نسبت شیرابه به آب 20/80) در مقایسه با شاهد تفاوت معنیداری را نشان نداد. افزایش غلظت شیرابه به بیش از 20 درصد حجمی، عملکرد و اجزای عملکرد گندم را نسبت به شاهد کاهش داد که احتمالا به دلیل افزایش شوری خاک و اثرات منفی آن بر این پارامترها میباشد.
علیرضا آستارایی؛ فرشته الماسیان
دوره 5، شماره 3 ، بهار 1387
چکیده
مقدار شیرابه تولیدی در فرایند تبدیل زباله های شهری به کمپوست، به دلیل بالا بودن مقدار رطوبت آن ها شیرابه زیادی تولید می شود. بنابراین اگر زباله های شهری به رو شهای مناسب جم عآوری و مصرف نگردد، می تواند مشکلات زیست محیطی زیادی ایجاد نماید. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر شیرابه حاصل از کمپوست زباله شهری بر خصوصیات خاک، عملکرد و اجزای ...
بیشتر
مقدار شیرابه تولیدی در فرایند تبدیل زباله های شهری به کمپوست، به دلیل بالا بودن مقدار رطوبت آن ها شیرابه زیادی تولید می شود. بنابراین اگر زباله های شهری به رو شهای مناسب جم عآوری و مصرف نگردد، می تواند مشکلات زیست محیطی زیادی ایجاد نماید. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر شیرابه حاصل از کمپوست زباله شهری بر خصوصیات خاک، عملکرد و اجزای عملکرد گیاه گندم با چهار تیمار آبیاری با نسبت های مختلف شیرابه با آب ( T0 = آب معمولی، T20= 20، T40= 40، T60= 60 60 درص حجمی شیرابه با آب) به صورت طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در شرایط گلخانه بر گیاه گندم انجام شد. نتایج بدست آمده بیانگر اثرات معنی دار نسبت های مختلف شیرابه به آب بر pH ، هدایت الکتریکی عصاره اشباع ، درصد کربن آلی، نیتروژن کل و فسفر قابل دسترس در خاک، عملکرد و اجزای عملکرد گندم متناسب با افزایش نسبت شیرابه به آب است. هدایت الکتریکی عصاره اشباع، درصد کربن آلی، نیتروژن کل و فسفر قابل دسترس در خاک با افزایش غلظت شیرابه افزایش داشت و حداکثر آنها در تیمار T_GOبود. تعداد دانه در سنبله، ارتفاع گیاه، وزن دانه در سنبله، عملکرد کاه و کلش و دانه در تیمار 20 T نسبت به شاهد بترتیب 5/43، 8/13، 2/58، 3/46، 1/57 درصدافزایش معنی داری داشت .(p ≤0/ 57) (طول سنبله و وزن هزار دانه در تیمار 20 T (نسبت شیرابه به آب 80/20) در مقایسه با شاهد تفاوت معنی داری را نشان نداد. افزایش غلظت شیرابه به بیش از 20 درصد حجمی، عملکرد و اجزای عملکرد گندم را نسبت به شاهد کاهش داد که احتمالا به دلیل افزایش شوری خاک و اثرات منفی آن بر این پارامترها می باشد.
ملک حسین شهریاری؛ غلامرضا ثواقبی فیروز آبادی؛ داریوش مینایی تهرانی؛ مونا پدیداران
دوره 4، شماره 13 ، پاییز 1385
چکیده
در جنوب ایران نفت خام یکی از آلوده کننده های مهم خاک به شمار می آید. آلوده شدن خاک به نفت خام به هنگام استخراج، انتقال و پالایش آن رخ می دهد. آلودگی می تواند سبب آسیب به محیط و جمعیت گیاهی و جانوری خاک شود. استفاده از گیاهان وریز موجودات (میکروارگانیزم ها) می تواند به عنوان روش های مناسبی جهت کاهش آلودگی نفتی باشد. در این مطالعه تاثیر مخلوط ...
بیشتر
در جنوب ایران نفت خام یکی از آلوده کننده های مهم خاک به شمار می آید. آلوده شدن خاک به نفت خام به هنگام استخراج، انتقال و پالایش آن رخ می دهد. آلودگی می تواند سبب آسیب به محیط و جمعیت گیاهی و جانوری خاک شود. استفاده از گیاهان وریز موجودات (میکروارگانیزم ها) می تواند به عنوان روش های مناسبی جهت کاهش آلودگی نفتی باشد. در این مطالعه تاثیر مخلوط گیاه یونجه که جزو بقولات (لگوم ها) می باشد و فسکیو که از علف های جمنی (گراس ها) است بر خاک آلوده به غلظت های مختلف نفت خام (1، 3، 5، 7 و 10 درصد) برای مدت 120 روز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، در غلظت بالای نفت تا 5 درصد، تعداد کل باکتری ها نسبت به شاهد و غلظت های پایین نفت افزایش یافت ولی بین غلظت های 5، 7 و 10 درصد از این نظر اختلاف معنی داری دیده نشد. شمارش تعداد باکتری های نفت خوار خاک نیز نشان داد که بیشترین تعداد باکتری های نفت خوار درخاک با آلودگی 10 درصد دیده شد. مقایسه کاهش نفت خام در نمونه های خاک دارای گیاه و غلظت متناظر آنها در نمونه های فاقد گیاه نشان داد که در نمونه های دارای گیاه، کاهش نفت خام بیشتر بود. بررسی مقدار کاهش نفت خام در خاک دارای گیاه نشان داد که بیشترین مقدارکاهش درنمونه 1 درصد نفت خام بود که کاهش در حدود 7/36 درصد بود، در حالی که کمترین مقدار کاهش نفت ، در نمونه 10 درصد به میزان 6/5 درصد بود. مقدار زیست توده (بیوماس) خشک در نمونه شاهد در حدود 6/9 گرم محاسبه شد که بیش از نمونه های دیگر بود. کمترین زیست توده در غلظت 10 درصد به مقدار 24/0 گرم دیده شد. با وجودی که گیاه پالایی یک روش مناسب برای کاهش نفت خام خاک است ولی بررسی های انجام شده نشان داد که در غلظت های بالاتر از 5 درصد در خاک ، عملا روش گیاه پالایی فاقد بازدهی مناسب است
داریوش مینایی تهرانی؛ علی حرفت منش؛ فرود آذری دهکردی
دوره 3، شماره 10 ، زمستان 1384
چکیده
در کشورهای تولید کننده نفت، این ماده به عنوان یکی از مهم ترین آلوده کننده های محیط زیست به شمار می رود رها شدن نفت در آب و خاک می تواند سبب آسیب به موجودات زنده شود. یکی از راه های مناسب جهت کاهش آلودگی نفتی از خاک، زیست درمانی می باشد. برخی از میکروارگانیسم ها قادرند از بعضی ترکیبات موجود در نفت به عنوان ماده غذایی استفاده کرده و آن را ...
بیشتر
در کشورهای تولید کننده نفت، این ماده به عنوان یکی از مهم ترین آلوده کننده های محیط زیست به شمار می رود رها شدن نفت در آب و خاک می تواند سبب آسیب به موجودات زنده شود. یکی از راه های مناسب جهت کاهش آلودگی نفتی از خاک، زیست درمانی می باشد. برخی از میکروارگانیسم ها قادرند از بعضی ترکیبات موجود در نفت به عنوان ماده غذایی استفاده کرده و آن را تبدیل به مواد ساده تر مثل آب و دی اکسید کربن نمایند. در این تحقیق چگونگی تخریب زیستی نفت خام در خاک با مقیاس نیمه صنعتی مطالعه شد. قطعه زمین هایی به ابعاد 1x2 متر و ارتفاع 70 سانتی متر از سیمان تهیه شد خاک آلوده به نفت خام سنگین (w/v) 2 درصد( MPP20000 ) در حدود 8/0 متر مکعب به هر خانه اضافه شد و مواد افزودنی از قبیل کود شیمیایی فسفاته و نیتراته،کود حیوانی و تراشه چوب به خانه های نختلف اضافه شد و روند تخریب زیستی نفت در هر خانه در مدت 12 ماه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین کاهش به میزان 65درصد در زمنی که به آن کود شیمیایی و هم زمان تراشه چوب داده شده بود دیده شد. در زمینی که به آن کود حیوانی اضافه شده بود مقدار کاهش در حدود 60درصد و در زمینی که در آن فقط از کود شیمیایی استفاده شده بود، کاهش نفت در حدود 55 درصد بود در نهایت در زمینی که در آن هیچ گونه از فاکتورهای مواد افزودنی اعمال نشده بود میزان کاهش در حدود 50 درصد بود. به این ترتیب مشاهدات ما نشان داد که استفاده هم زمان از تراشه چوب و کود شیمیایی و یا استفاده از کود حیوانی در خاک می تواند، راندمان تخریب زیستی نفت را بالا بببرد
