هانیه خداداد سریزدی؛ سمیرا حسین جعفری؛ محمدرضا علمی
چکیده
سابقه و هدف: احداث راه آهن از فعالیت های مهم در توسعه هر کشور محسوب می شود. عملیات احداث راه آهن بر محیط زیست اطراف راه آهن اثرهایی را می تواند داشته باشد. این مطالعه اثر احداث راه آهن یزد-اقلید را بر برخی ویژگی های پوشش گیاهی و خاک تیپ های درمنه و علف شتر واقع در منطقه حفاظت شده کالمند-بهادران بررسی نمود.مواد و روش ها: به منظور ارزیابی ...
بیشتر
سابقه و هدف: احداث راه آهن از فعالیت های مهم در توسعه هر کشور محسوب می شود. عملیات احداث راه آهن بر محیط زیست اطراف راه آهن اثرهایی را می تواند داشته باشد. این مطالعه اثر احداث راه آهن یزد-اقلید را بر برخی ویژگی های پوشش گیاهی و خاک تیپ های درمنه و علف شتر واقع در منطقه حفاظت شده کالمند-بهادران بررسی نمود.مواد و روش ها: به منظور ارزیابی متغیرهای پوشش گیاهی و خاک در تیپ های مورد مطالعه، از روش نمونه برداری تصادفی سیستماتیک استفاده شد. از روش نمونه برداری تصادفی - سیستماتیک استفاده شده؛ بدین صورت که در داخل هر تیپ، سه منطقه با فاصله های مختلف از راه آهن شامل منطقه اول (فاصله 0 تا 250 متری)، منطقه دوم (فاصله 250 تا 500 متری) و منطقه سوم (فاصله 500 تا 1000 متری) از راه آهن در نظر گرفته شد و نمونه برداری از پوشش گیاهی و خاک صورت گرفت. در داخل هر منطقه 4 ترانسکت 100 متری به طور تصادفی و تعداد 2 پلات در ابتدا و انتهای هر ترانسکت به صورت سیستماتیک قرار داده شد و درنهایت داده های حاصل از اندازه گیری پوشش گیاهی و آزمایش های مربوط به خاک به دلیل مقایسه بیش از دو گروه با استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون دانکن به کمک نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت .نتایج و بحث: نتایج این مطالعه نشان داد که احداث راه آهن در منطقه حفاظت شده کالمند- بهادران واقدام هایی که در طی فرایند احداث انجام می شود ، می تواند اثرهایی را بر ویژگی های فیزیک و شیمیایی خاک و پوشش گیاهی داشته باشد به این صورت که در تیپ درمنه سبب کاهش معنی داری تولید فرم رویشی بوته ای ( 81 / 0 گر م)شده است( P <0.05 ) . همچنین کاهش معنی دار هدایت الکتریکی ( ds/m78 / 0)، پتاسیم ( ppm64 / ) اسیدیته ( 7 / 7) و درصد آهک ( 25 / 26 ) شد ه( P <0.05 ) و کاهش معنی داری درصد رس ( 4 %) شده است( P <0.01 ). در تیپ علف شتر احداث راه آهن افزایش معنی دار تولید (13 / 6گرم)، تراکم ( 42 / 1 ) و درصد پوشش ( 01 / 6) فرم رویشی بوته ای شده است ( P <0.05 ) و همچنین با عث کاهش معنی داری تولید فرم رویشی درختچه ای (0 )، درصد پوشش فرم رویشی درختچه ای ( 17 / 0 ) ( P <0.05 ) و تراکم فرم رویشی درختچه ای ( 0) شده است ( P <0.01 ) . در خصوص تاثیر احداث راه آهن بر پارامترهای خاکی این تیپ می توان گفت احداث راه آهن سبب افزایش معنی دار درصد سنگ ( 93 %) و کاهش معنی داری درصد سیلت ( 2 %) ، هدایت الکتریکی ( ds/m66 / 1) شده ( P <0.05 ) و همچنین باعث کاهش معنی داری مواد آلی( 18 / 0 ) عناصرفسفر( ppm25 / 5 ) و پتاسیم( ppm63 / 0 ) شد ( P <0.01 . )نتیجه گیری: احداث راه آهن و باتوجه به فعالیت هایی که در طی فرایندهای جهت ساخت واحداث مسیر ریلی صورت می گیرد می تواند سبب جابه جایی خاک اطراف راه آهن شده و همین اقدام مقدمه فرسایش خاک و آبی منطقه را فراهم می کند که موجب فقیر شدن و کاهش کیفیت خاک اطراف منطقه های نزدیک راه آهن و به تبع آن کاهش تولید گیاهی در برخی منطقه ها را در بر داشته است .
علی اکبر کریمیان؛ سمیرا حسین جعفری
دوره 13، شماره 3 ، مهر 1394، ، صفحه 125-132
چکیده
زیستگاه به عنوان یکی از مهمترین فاکتورها در حفاظت از گونه ها مطرح است. تعیین وضعیت پراکنش گونه های حیات وحش و انتخاب زیستگاه های تحت اشغال آنها از اهمیت به سزایی در مدیریت حیات وحش و زیستگاه ها برخوردار می باشد. بنابراین هدف از این مطالعه بررسی انتخاب زیستگاه آهوی ایرانی واقع در منطقه حفاظت شده کالمند می باشد. نمونه برداری از هر تیپ ...
بیشتر
زیستگاه به عنوان یکی از مهمترین فاکتورها در حفاظت از گونه ها مطرح است. تعیین وضعیت پراکنش گونه های حیات وحش و انتخاب زیستگاه های تحت اشغال آنها از اهمیت به سزایی در مدیریت حیات وحش و زیستگاه ها برخوردار می باشد. بنابراین هدف از این مطالعه بررسی انتخاب زیستگاه آهوی ایرانی واقع در منطقه حفاظت شده کالمند می باشد. نمونه برداری از هر تیپ زیستگاهی در دو فصل تابستان و پاییز با استفاده از ترانسکت های دائمی تصادفی به طول 200 متر و عرض 2 متر و با دو تکرار طی پنج بازدید انجام گرفت. در امتداد ترانسکت ها هر جا به گروه سرگین برخورد می شد، یک پلات به ابعاد 10 در 10 متر به مرکزیت توده سرگین مستقر و متغیرهای زیستگاهی مورد نظر اندازه گیری و برای پایش دوباره، سرگین ها پاک شدند. هر 45 روز یک بار ترانسکتها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین سه جامعه گیاهی از لحاظ تراکم گروه سرگین تفاوت معنیداری وجود دارد. بیشترین و کمترین استفاده آهو به ترتیب از جامعه درمنه-کاهوی وحشی و درمنه بود، اما بین جامعه درمنه و درمنه-علف شور از لحاظ استفاده از زیستگاه اختلاف معنی داری وجود نداشت. جامعه درمنه-کاهوی وحشی کمترین فاصله را تا نزدیکترین پاسگاه و جامعه درمنه-شور کمترین فاصله را تا نزدیکترین منابع آبی و جاده داشت. همچنین جامعه درمنه کمترین فاصله را تا نزدیکترین مزرعه دارا بود. از نظر تراکم گروه های سرگین در جوامع گیاهی بین دو فصل اختلاف معنیداری وجود نداشت. به نظر می رسد جامعه درمنه-کاهوی وحشی، پناه (به خاطر حضور گونه گون به عنوان گونه همراه در این جامعه)، ایمنی (به خاطر نزدیکی به پاسگاه محیط بانی) و منابع آب و غذای بیشتر (به خاطر وجود گونه های درمنه وگون) را در مقایسه با دو جامعه دیگر برای آهوی ایرانی فراهم می کند.
سمیرا حسین جعفری؛ محمدرضا طاطیان؛ رضا تمرتاش؛ علی اکبر کریمیان
دوره 11، شماره 4 ، دی 1392
چکیده
در ارزیابی اثر چرا بر پوشش گیاهی در نظر گرفتن شاخص های تنوع، غنا، یکنواختی، تعداد و ترکیب گیاهی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد زیرا حساسیت آنها در پاسخ به گرادیان چرا و نوع دام چرا کننده متفاوت می باشد، لذا هدف تحقیق مقایسه شاخص های مذکور بین دو سایت چرایی حیات وحش و دام اهلی در مراتع استپی مهریز بود. نمونه برداری در دو منطقه مذکور ...
بیشتر
در ارزیابی اثر چرا بر پوشش گیاهی در نظر گرفتن شاخص های تنوع، غنا، یکنواختی، تعداد و ترکیب گیاهی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد زیرا حساسیت آنها در پاسخ به گرادیان چرا و نوع دام چرا کننده متفاوت می باشد، لذا هدف تحقیق مقایسه شاخص های مذکور بین دو سایت چرایی حیات وحش و دام اهلی در مراتع استپی مهریز بود. نمونه برداری در دو منطقه مذکور در اردیبهشت ماه سال 1391، به طور تصادفی سیستماتیک انجام شد (10 ترانسکت 100 متری و 3 پلات 2 متر مربعی در هر منطقه). در داخل هر پلات و در امتداد هر ترانسکت، نام گونه های گیاهی، تیره های گیاهی، طول عمر و درصد پوشش به تفکیک گونه تعیین گردید. در نهایت مقایسه میان داده ها در دو منطقه با استفاده از آزمون t انجام شد. نتایج نشان داد که در سایت چرایی آهو، درصد پوشش گونه های Colchicum kotschyi، Iris songarica (05/0p <) و گونه Stachys inflata (01/0p <) افزایش معنی دار داشته و گونه های Artemisia sieberi، Stipa barbata (01/0p <) و گونه Scorzonera sp. (05/0p <) دارای کاهش معنی‌دار بوده است. همچنین نتایج آنالیز آماری شاخص های تنوع و غنا نشان داد که چرای آهو برای دو شاخص تنوع گیاهی شامل شانون-وینر و سیمپسون و همچنین شاخص یکنواختی افزایش معنی دار را به همراه داشته است (01/0p <) و شاخص های غنای مارگالف و منهینیک تغییر معنی داری را در این ارتباط نشان ندادند.
