فاطمه کاظمیه؛ اسما عیدی؛ حسین راحلی
چکیده
سابقه و هدف: استفاده از انرژی های نو از ضـرورت هـای توسـعة پایـدار اسـت. در همین راستا، هدف از این تحقیق، تبیین عامل های مؤثر بر امکان بکارگیری انرژی های نو در بخش کشاورزی از دیدگاه کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی شهرستان ارومیه بود. تا بتوان با تشخیص و شناسایی عامل های مؤثر در بکارگیری انرژیهای نوین، راهکارهای مناسب ...
بیشتر
سابقه و هدف: استفاده از انرژی های نو از ضـرورت هـای توسـعة پایـدار اسـت. در همین راستا، هدف از این تحقیق، تبیین عامل های مؤثر بر امکان بکارگیری انرژی های نو در بخش کشاورزی از دیدگاه کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی شهرستان ارومیه بود. تا بتوان با تشخیص و شناسایی عامل های مؤثر در بکارگیری انرژیهای نوین، راهکارهای مناسب جهت تقویت موارد مثبت و برطرف نمودن موانع ارائه نمود.مواد و روش ها: جامعه آماری پژوهش، تمام کارشناسان سازمان جهادکشاورزی شهرستان ارومیه بودند (101 = N). پرسشنامه ابزار اصلی پژوهش بود که روایی آن توسط پانل متخصصان مورد تأیید گرفت. برای بررسی پایایی آن نیز تعداد 30 پرسشنامه تکمیل و مقدار آلفای کرونباخ برای بخشهای مختلف (0.906 - 0.801) بهدست آمد که نشاندهنده پایایی قابل قبول پرسشنامه بود. تجزیه و تحلیل داده ها در سطح توصیفی (درصد، میانگین، انحراف معیار و ضریب تغییر) و استنباطی (همبستگی و رگرسیون) به کمک نرم افزارSPSS انجام شد.نتایج و بحث: اولویت بندی گویه ها در مورد عامل های اقتصادی مؤثر بر امکان بکارگیری انرژی های نو در بخش کشاورزی نشان داد که پیش بینی اعتبارات به منظور سرمایه گذاری در بخش تحقیقات کاربرد انرژی های نو در بخش کشاورزی در اولویت اول و میزان زمین های کشاورزان دراولویت آخر قرارگرفت. جهت سنجش عامل های مدیریتی مؤثر بر امکان بکارگیری انرژی نو در بخش کشاورزی از 5 گویه استفاده گردید. در نهایت، نظارت و ارزشیابی مستمر در زمینه بکارگیری انرژی های نو در اولویت اول و ارتباط با مراکز بینالمللی مرتبط با انرژی های تجدیدپذیر در اولویت پنجم قرار گرفت. در سنجش عاملهای فرهنگی - اجتماعی مؤثر بر امکان بکارگیری انرژی های نو در بخش کشاورزی، مشارکت دادن کشاورزان (برنامه ریزی، اجرایی و ارزیابی) در توسعه کاربرد انرژی های نو در اولویت اول و سازماندهی روستاییان به منظور بکارگیری فراگیر انرژی های تجدیدپذیر ازطریق تشکل های کشاورزی در اولویت آخر قرار گرفت. در مورد عامل های تحقیقاتی مؤثر بر امکان بکارگیری انرژی های تجدیدپذیر در بخش کشاورزی، برقرارنمودن ارتباط بین بخش تحقیقات، کشاورزان و طراحان و مجریان در توسعه تکنولوژی های انرژی های نوین در اولویت اول و همکاری کارشناسان جهادکشاورزی با انجمنهای علمی انرژی های نو در اولویت آخر قرار گرفت. نتایج بررسی عامل های آموزشی مؤثر بر امکان بکارگیری انرژی های نو در بخش کشاورزی نشان داد که برگزاری کلاس های آموزشی برای کشاورزان در مورد کاربرد انرژی های تجدیدپذیر در زیر بخش های کشاورزی دراولویت اول و برگزاری دوره های آموزشی ضمن خدمت برای محققان، مدیران وکارشناسان بخش کشاورزی در اولویت آخر قرار گرفتند. براساس نتایج آزمون همبستگی، رابطه مثبت و معنی داری بین سابقه کار، عامل های اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی، مدیریتی، نوآوری، آموزشی و تحقیقاتی با امکان بکارگیری انرژی های نو در بخش کشاورزی وجود دارد. نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای عامل های اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی، مدیریتی، نوآوری، آموزشی و تحقیقاتی توانایی تبیین 65 درصد تغییرات متغیر وابسته یعنی امکان بکارگیری انرژی های نو در بخش کشاورزی را دارا می باشند.نتیجه گیری: باتوجه به نتایج حاصل از پژوهش پیشنهاد می شود از طریق افزایش سطح آگاهی و ایجاد نگرش مثبت در مردم و کشاورزان از طریق برنامه های آموزشی و رسانه های جمعی، تربیت نیروی انسانی متخصص و ماهر در بخش های دولتی و خصوصی در زمینه پیاده سازی پروژههای انرژیهای تجدیدپذیر و نگهداری آنها و اتخاذ سیاست ها، قوانین مناسب، منابع مالی تعریف شده و دادن تسهیلات ویژه از پروژه های انرژی های نو در منطقه های روستایی و بخش کشاورزی حمایت شود.
امیر مرادی؛ مهدی کلاهی
چکیده
سابقه و هدف: پدیده روستاگزینی یا روستاگریزی اتفاقی است که امروزه زندگی اجتماعی- زیستی شهر و روستا را تحت تاثیر قرار داده است. هدف اصلی طرحهای توسعه روستایی، افزایش قابلیت روستازیستی است. ولی اگر طرحی اجرا نشود یا نتایج مفیدی نداشته باشد، احتمال مهاجرت روستائیان به شهر افزایش مییابد. از این رو، روستاگریزی باعث مشکلاتی در ...
بیشتر
سابقه و هدف: پدیده روستاگزینی یا روستاگریزی اتفاقی است که امروزه زندگی اجتماعی- زیستی شهر و روستا را تحت تاثیر قرار داده است. هدف اصلی طرحهای توسعه روستایی، افزایش قابلیت روستازیستی است. ولی اگر طرحی اجرا نشود یا نتایج مفیدی نداشته باشد، احتمال مهاجرت روستائیان به شهر افزایش مییابد. از این رو، روستاگریزی باعث مشکلاتی در شهرزیستی بویژه از طریق حاشیه نشینی و تقابل فرهنگی می شود. حال سوال اینجاست که برای روستازیستی پایدار، چه عواملی دخیل هستند؟ با بررسی مطالعات صورت گرفته، روستازیستی بیشتر متاثر از مولفه‌های اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی، مشارکت اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، رفاهی، و محیطی است. در این راستا، این پژوهش به میزان تاثیرگذاری این عوامل بر روستا و شرایط زندگی در آن می پردازد و هدف آن، شناخت عوامل موثر بر پایداری پدیده روستازیستی است.مواد و روش ها: به منظور بررسی پدیده روستازیستی پایدار، روستاهای حوضه آبخیز شهرستان تربتجام به عنوان پایلوت آماری انتخاب شدند. این پژوهش براساس نوع داده های جمع آوری و تحلیل شده، تحقیقی کمی، و از لحاظ نوع برخورد با مسئله، مطالعه ای میدانی است. با توجه به جامعه مورد مطالعه (2683 نفر جمعیت و 560 خانوار) و به کمک فرمول کوکران، تعداد 228 خانوار به عنوان حجم نمونه تعیین شدند. در مرحله بعد، به روش سیستماتیک تصادفی، نمونه ها مشخص و مورد آماربرداری و پرسشگری قرار گرفتند.نتایج و بحث: یافته ها نشان می دهند که شرایط روستازیستی به صورت پایا و پایدار صورت نمی گیرد زیرا چالش های اجتماعی-زیستی فراوانی وجود دارند. طبق نتایج، مولفه‌های اعتماد اجتماعی، انسجام اجتماعی، مشارکت اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، رفاهی، و محیطی، با نسبت های مختلف، رویکرد روستاگزینی یا روستاگریزی را تحمیل می کنند. در این پژوهش ضریب تاثیرگذاری مولفه‌ها در روستازیستی به ترتیب از زیاد به کم، اعتماد اجتماعی، فرهنگی، رفاهی، محیطی، انسجام اجتماعی، اقتصادی و مشارکت اجتماعی به دست آمده است. به عنوان نمونه، یکی از عوامل موثر بر کیفیت زندگی مردم در روستا نوع ارتباط آنها با دیگر افراد روستا و وابستگی های اجتماعیشان است. براساس نتایج این پژوهش، اعتماد اجتماعی، که بر همکاری و همیاری بین مردم تاکید دارد، به عنوان مهم‌ترین مولفه موثر بر روستازیستی پایدار شناخته شد. بنابراین می‌توان با افزایش اعتماد میان مردم، مشارکت و نظر مثبت آنها را جلب نمود. بعلاوه، به علت همکاری آنها، میزان موفقیت طرح‌ها افزایش یافته و هزینه‌های توسعه روستایی کاهش مییابد. از سوی دیگر، مشارکت در امور اجتماعی نوعی تعهد و قبول مسئولیت فردی و اجتماعی است که باعث افزایش اعتماد اجتماعی میگردد و همه افراد ناگزیر به پذیرش آن هستند به‌گونه‌ای که در آن افراد به خاطر منافع گروهی از منافع شخصی دست می‌کشند. در واقع در آن، افراد به سطحی از درک رسیده‌اند که منافع کل را به خرد ترجیح می‌دهند. ولی این منطقه از پایینترین میزان مشارکت برخوردار است. در نتیجه، پدیده روستازیستی نمیتواند پایدار باشد.نتیجه گیری: اعتماد اجتماعی و همچنین وجود مشارکت در بین افراد ساکن روستا، از شرایط مهم توسعه روستایی هستند. می‌توان از طریق آموزش و آگاهی به مردم در مورد واقعیت و مبنای اعتماد اجتماعی و نیز شیوه‌های مشارکت و پیامدهای آن، فراهمسازی فضای باز برای انتقاد و تصمیم‌گیری و تفویض اختیار، و همچنین تشویق فعالیت‌های گروهی، دلبستگی و تعلق خاطر اجتماعی-زیستی را در میان مردم افزایش داد. به هر حال، در یک دید کلی می توان تاکید نمود که شناسایی عوامل موثر بر روستازیستی پایدار، گامی جهت برنامهریزی برای پایداری توسعه روستایی است.
مریم لاریجانی؛ مهدیه رضایی
دوره 16، شماره 3 ، مهر 1397، ، صفحه 45-64
چکیده
سابقه و هدف:
نور همواره نقش مهمی در تحول زندگی بشر داشته است، اما مسیر گسترش آن، که باید به سمت آسایش بشر باشد، گاهی با کاربرد نامناسب و بی‌جا، موجب ضرر و زیان او شده است. ایجاد روشنایی‌های بیش از حد و وجود نورهای خیره‌کننده و نورپردازی‌های غیرضروری در مرکزهای فروش به ویژه در بخشهای تجاری شهر که از آن به عنوان آلودگی نوری ...
بیشتر
سابقه و هدف:
نور همواره نقش مهمی در تحول زندگی بشر داشته است، اما مسیر گسترش آن، که باید به سمت آسایش بشر باشد، گاهی با کاربرد نامناسب و بی‌جا، موجب ضرر و زیان او شده است. ایجاد روشنایی‌های بیش از حد و وجود نورهای خیره‌کننده و نورپردازی‌های غیرضروری در مرکزهای فروش به ویژه در بخشهای تجاری شهر که از آن به عنوان آلودگی نوری یاد می‌شود می‌تواند سلامت مردم اعم از فروشندگان، مشتریان و رهگذران را به خطر بیاندازد، اما آنچه در این باره قابل تأمل است سطح دانش و آگاهی مردم در مورد آلودگی نوری و اثرهای زیانبار آن است که می‌تواند سبب تغییر نگرش و رفتار شود، بنابراین در این پژوهش به بررسی" تاثیرآموزش مبحث های آلودگی نوری بر میزان آگاهی و رفتار مغازه‌داران( تحقیق موردی شهرستان نهاوند)" پرداخته‌شده است.
مواد و روش‌ها:
نوع تحقیق کاربردی و روش آن نیمه آزمایشی در قالب طرح پیش آزمون و پس آزمون برای دو گروه کنترل و آزمایش است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه ای است که محقق طراحی کرده است. روایی پرسشنامه توسط کارشناسان متخصص و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. جامعه آماری، مغازه‌داران شهر نهاوند بوده است که در این تحقیق 40 مغازه‌دار و فروشنده در خیابان قیصریه نهاوند بر پایه داوری پژوهشگر گزینش شده و سپس به صورت تصادفی در قالب گروه‌های کنترل و آزمایشی گروه‌بندی شدند. پیش آزمون انجام و سپس آموزش‌ها به مدت 7 ساعت- نفر در زمینه مبحث های نور و الگوهای مصرف در 6 حوزه مفاهیم پایه، جنبه‌های اقتصادی، بهداشتی، ایمنی، محیط‌زیستی و اجتماعی اجرا شد. دوباره پس آزمون انجام شد. داده‌های استخراج‌شده توسط نرم‌افزار SPSS با استفاده از آزمون‌های کولموگروف- اسمیرنوف، لون، کوواریانس، t وابسته و مستقل مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.
نتایج و بحث:
نتایج آزمون‌های تحلیل کوواریانس و t با سطح اطمینان 95 صدم نشان دادند که بین میانگین نمره های آگاهی و رفتار سنجی گروه آزمایش در قبل و بعد از آموزش تفاوت وجود دارد و همچنین بین میانگین نمره های پس آزمون آگاهی و رفتار سنجی گروه آزمایش و کنترل، تفاوت معنی‌داری وجود دارد. به طوری که نمره های گروه آزمایش افزایش یافته است. اندازه تاثیر آموزش برای آگاهی مغازه‌داران در حوزه‌های مفاهیم و آلودگی‌ها، اقتصادی، بهداشت، ایمنی، محیط‌زیستی و اجتماعی به ترتیب برابر 73،51،59،25،60 و 19 درصد است و همچنین نتایج آزمون تی با دو نمونه مستقل برای نمره متغیر رفتار سنجی در حوزه های اجرای الگوهای رفتاری در زمینه های بالا، بین دو گروه آزمایش و کنترل، تفاوت معناداری (000/0) را نشان می‌دهد زیرا (p <0/05) می‌باشد.
نتیجه‌گیری:
براساس یافته‌های این تحقیق می‌توان نتیجه گرفت که آموزش مبحثهای نور و آلودگی‌های آن به فروشندگان می‌تواند در افزایش سطح آگاهی و تغییر رفتار آنها مؤثر باشد. بنابراین اطلاع‌رسانی برای افزایش دانش و سطح آگاهی عمومی و ایجاد تغییر رفتار آنان به ویژه در قشر فروشندگان و مغازه‌دارانی که در ساعت هایی از شب فعالیت دارند از اهمیت بالایی برخوردار است.
