مریم لاریجانی؛ مهدیه رضایی
دوره 16، شماره 3 ، مهر 1397، ، صفحه 45-64
چکیده
سابقه و هدف:
نور همواره نقش مهمی در تحول زندگی بشر داشته است، اما مسیر گسترش آن، که باید به سمت آسایش بشر باشد، گاهی با کاربرد نامناسب و بی‌جا، موجب ضرر و زیان او شده است. ایجاد روشنایی‌های بیش از حد و وجود نورهای خیره‌کننده و نورپردازی‌های غیرضروری در مرکزهای فروش به ویژه در بخش‌های تجاری شهر که از آن به عنوان آلودگی نوری ...
بیشتر
سابقه و هدف:
نور همواره نقش مهمی در تحول زندگی بشر داشته است، اما مسیر گسترش آن، که باید به سمت آسایش بشر باشد، گاهی با کاربرد نامناسب و بی‌جا، موجب ضرر و زیان او شده است. ایجاد روشنایی‌های بیش از حد و وجود نورهای خیره‌کننده و نورپردازی‌های غیرضروری در مرکزهای فروش به ویژه در بخش‌های تجاری شهر که از آن به عنوان آلودگی نوری یاد می‌شود می‌تواند سلامت مردم اعم از فروشندگان، مشتریان و رهگذران را به خطر بیاندازد، اما آنچه در این باره قابل تأمل است سطح دانش و آگاهی مردم در مورد آلودگی نوری و اثرهای زیانبار آن است که می‌تواند سبب تغییر نگرش و رفتار شود، بنابراین در این پژوهش به بررسی" تاثیرآموزش مبحث های آلودگی نوری بر میزان آگاهی و رفتار مغازه‌داران( تحقیق موردی شهرستان نهاوند)" پرداخته‌شده است.
مواد و روش‌ها:
نوع تحقیق کاربردی و روش آن نیمه آزمایشی در قالب طرح پیش آزمون و پس آزمون برای دو گروه کنترل و آزمایش است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه ای است که محقق طراحی کرده است. روایی پرسشنامه توسط کارشناسان متخصص و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. جامعه آماری، مغازه‌داران شهر نهاوند بوده است که در این تحقیق 40 مغازه‌دار و فروشنده در خیابان قیصریه نهاوند بر پایه داوری پژوهشگر گزینش شده و سپس به صورت تصادفی در قالب گروه‌های کنترل و آزمایشی گروه‌بندی شدند. پیش آزمون انجام و سپس آموزش‌ها به مدت 7 ساعت- نفر در زمینه مبحث های نور و الگوهای مصرف در 6 حوزه مفاهیم پایه، جنبه‌های اقتصادی، بهداشتی، ایمنی، محیط‌زیستی و اجتماعی اجرا شد. دوباره پس آزمون انجام شد. داده‌های استخراج‌شده توسط نرم‌افزار SPSS با استفاده از آزمون‌های کولموگروف- اسمیرنوف، لون، کوواریانس، t وابسته و مستقل مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.
نتایج و بحث:
نتایج آزمون‌های تحلیل کوواریانس و t با سطح اطمینان 95 صدم نشان دادند که بین میانگین نمره های آگاهی و رفتار سنجی گروه آزمایش در قبل و بعد از آموزش تفاوت وجود دارد و همچنین بین میانگین نمره های پس آزمون آگاهی و رفتار سنجی گروه آزمایش و کنترل، تفاوت معنی‌داری وجود دارد. به طوری که نمره های گروه آزمایش افزایش یافته است. اندازه تاثیر آموزش برای آگاهی مغازه‌داران در حوزه‌های مفاهیم و آلودگی‌ها، اقتصادی، بهداشت، ایمنی، محیط‌زیستی و اجتماعی به ترتیب برابر 73،51،59،25،60 و 19 درصد است و همچنین نتایج آزمون تی با دو نمونه مستقل برای نمره متغیر رفتار سنجی در حوزه های اجرای الگوهای رفتاری در زمینه های بالا، بین دو گروه آزمایش و کنترل، تفاوت معناداری (000/0) را نشان می‌دهد زیرا (p <0/05) می‌باشد.
نتیجه‌گیری:
براساس یافته‌های این تحقیق می‌توان نتیجه گرفت که آموزش مبحثهای نور و آلودگی‌های آن به فروشندگان می‌تواند در افزایش سطح آگاهی و تغییر رفتار آنها مؤثر باشد. بنابراین اطلاع‌رسانی برای افزایش دانش و سطح آگاهی عمومی و ایجاد تغییر رفتار آنان به ویژه در قشر فروشندگان و مغازه‌دارانی که در ساعت هایی از شب فعالیت دارند از اهمیت بالایی برخوردار است.
