1
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، داﻧﺸ ﮕﺎه شهید بهشتی
2
گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلام شهر
چکیده
شهرستان اسلام شهر در 10 کیلومتری جنوب شهر تهران قرار دارد. بر اساس آخرین بررسی های به عمل آمده مساحت این شهر در حدود 245 کیلومتر مربع است و جمعیتی قریب به 500 هزار نفر در آن زندگی می کنند. شهرستان اسلام شهر در نواحی میانی شمال غرب فلات مرکزی ا یران و در دشت جنوب تهران ساخته شده است. دشت جنوب تهران از سازند آبرفتهای کنونی ریز دانه و رس های قرمز رنگ پوشیده شده است که منشاء خاک های منطقه اسلام شهر نیز از آن است. با گسترش شهر و صنایع و... میزان آلودگی خاک ، آب و هوای شهرها نیز افزایش می یابد. گزارش حاضر نتیجه یک طرح پژوهشی درمورد بررسی میزان آلودگی خاک فضاهای سبز داخل این شهر است. در این پژوهش مقادیر تجزیه شده از نمونه های خاک فضاهای سبز اسلام شهر با میانگین پوسته فوقانی زمین و استاندارد خاک های دنیا ازجمله خاک کشور چین ( به دلیل مشابهت زیاد) مقایسه گردید. نتایج به دست آمده از مقایسه این داده ها نشان می دهد که خاک فضاهای سبز اسلام شهر از نظر آلودگی نزدیک به درجه اول آلودگی خاک ها می باشد. این بدان معنی است که این خاک ها هنوز آلوده نیستند و ازنظر کاشت گیاهان وکشاورزی مشکل دار محسوب نمی شوند. اگر چه اغلب داده ها نزدیک مرز آلودگی مرحله اول هستند. همچنین این داده ها نشان می دهند که مقدار غلظت عناصراندازه گیری شده درنمونه های خاک فضاهای سبز اسلام شهر نسبت به ترکیب بخش بالائی پوسته زمین غنی شده اند. این مطلب موید آن است که این خاک ها توسط کودهای شیمیایی ، سموم کشاورزی و آلودگی های صنعتی و خودروها تا حدی آلوده شده اند. در نمونه های تجزیه شده از بخش های مختلف فضاهای سبز اسلام شهر مشخص شد که نمونه های خیابان مهدیه و نوری دارای آلودگی بیشتی نسبت به بقیه مناطق هستند و نمونه های ابتدای شهرک واوان از آلودگی کمتری برخوردار می باشند. علت آن است که خیابان مهدیه ونوری جایگاه تمرکز بخش عمده ای از تعمیرگاه ها و محل تردد خودروهای سنگین و سبک است و خاک های آن محل از قدمت بیشتری نیز برخوردارند. در حالی که چنین عوامل آلوده کننده ای در ابتدای شهرک واوان کمتر بوده و خاک های آن محل نیز جوان تر هستند و کمتر تحت تاثیر آلودگی قرار گرفته اند. نتایج این پژوهش نشان داد که خاک فضاهای سبز اسلام شهر در مرز آلودگی مرحله اول قرار دارند. با توجه به قدمت کم گسترش شهرنشینی در طی 15 سال گذشته در این منطقهر، این داده ها نشان از سرعت زیاد آلودگی دراین خاک ها دارد.
)