ارائه برنامه راهبردی توسعه اکوتوریسم در منطقه حفاظت شده مندبوشهر به روش

جوزی, سید علی; رضایان, سحر; ایرانخواهی, مهدی; مرادی, نبی الله

ارائه برنامه راهبردی توسعه اکوتوریسم در منطقه حفاظت شده مندبوشهر به روش "فریمن"

نوع مقاله : Original Articles

نویسندگان

¹ گروه محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼمی واحد تهران-شمال

² گروه مهندسی منابع طبیعی- محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼمی واحد شاهرود

³ گروه محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼمی واحد علوم و تحقیقات

⁴ کارشناس مسئول نظارت و بازرسی، اداره ﮐﻞ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﺤیط زیست استان بوشهر

چکیده

این پژوهش با هدف ارائه برنامه راهبردی توسعه اکوتوریسم منطقه حفاظت شده مند بوشهر به انجام رسید. بدین منظور در گام نخست زون های منطقه حفاظت شده به روش ارزیابی چند معیاره تعیین شدند و سپس با تکمیل نیز کار (TCM) پرسشنامه کلاوسون در قالب روش هزینه سفر ارزش گذاری، بررسی و تجزیه و تحلیل شاخص تقاضای اکوتوریسم منطقه مورد مطالعه به انجام رسید. بر اساس محاسبات انجام شده ارزش تفرجگاهی منطقه مند در زمان مطالعه 000 و 250 و 698 و 5 ریال در ماه پیش بینی شد . به منظور تدوین و ارائه راهبردهای کمی توسعه اکوتوریسم در منطقه مند از روش برنامه ریزی راهبردی فریمن موسوم به ماتریس ذینفعان استفاده گردید. در این راستا ابتدا عوامل داخلی (نقا ط ضعف و قوت ) و عوامل خارجی (فرصت ها و تهدیدها) محیط تحت بررسی شناسائی شدند. نتایج به دست آمده مؤید آن بود که علی رغم وجود جاذبه های طبیعی کم نظیر که بالقوه می توانند این عرصه را به قطب گردشگری طبیعت در مناطق حفاظت شده خشکی- دریائی کشور بدل نمایند، کمبودهایی هم چون ضعف در امکانات زیربنایی، عدم معرفی و تبلیغات نامناسب سبب شده محدوده تحت بررسی در جدول برنامه ریزی راهبردی در شرایط رقابتی (استراتژی ST) قرار گیرد.در پایان ماتریس فریمن بر اساس اولویت های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و اکولوژیکی منطقه مورد مطالعه تکمیل و پس از بارگذاری هریک از گزینه های توسعه، سه راهبرد پیشنهاد گردید که در این میان راهبرد: "جلب سرمایه گذاری بخش خصوصی از طریق ارائه تسهیلات بانکی با دوره بازگشت طولانی مدت و واگذاری انفال در قالب اسناد نود و نه ساله" با امتیاز مأخوذه 77 + به عنوان مهمترین راهبرد پیشنهادی توسعه اکوتوریسم در منطقه مورد مطالعه می باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Presentation of Strategic Planning for Ecotourism Development in Mond Protected Area, Booshehr Province, using the “Freeman Method

نویسندگان [English]

Seyed Ali Jozi ¹
Sahar Rezaian ²
Mahdi Irankhahi ³
Nabiollah Moradi ⁴

¹ Department of Environment, Faculty of Technology and Engineering, Islamic Azad University, North Tehran Branch

² Department of Natural Resource Engineering, Faculty of Agriculture and Natural Resources,Islamic Azad University, Shahrood Branch

³ epartment of Environmental Science, Faculty of Environment and Energy, Islamic Azad University, Sciences and Research Branch

⁴ Expert of Supervision and Inspection, Environmental Protection Administration of Booshehr Province

چکیده [English]

This research was performed with the aim of providing a quantitative strategic plan for ecotourism development in Mond Protected Area, Booshehr Province. Therefore, as a first step, Mond Protected Area’s zones were identified using the Multi Criteria Evaluation (MCE) method and valuation and analysis of the region’s ecotourism demand index was performed through completing Clawson questionnaires in the form of Travel Cost Method (TCM). Results of this investigation showed that the forecasted outdoor recreational value of Mond Protected Area was equal to 5,698,250,000 Rials per month during the period of study. For the purpose of collection and presentation of quantitative strategies for ecotourism development in Mond Protected Area, we used the Freeman strategic planning matrix method known as the “interested party matrix”. To this purpose, internal factors (Strengths and Weaknesses) and external factors (Opportunities and Threats) in study area were identified and evaluated. Finally, the Freeman matrix was completed on the basis of economic, social, cultural and ecological priorities in the study area and by loading each development alternatives, three strategies were recommended of which the strategy “attraction of investment in private sector via giving bank facilities with long term return period, with +77 score” is in the position of high important strategy of ecotourism development in study area.