بررسی تاثیر کمبود آب بر عملکرد و درصد اسانس گیاه دارویی بومادران (Achillea millefolium L.)

نوع مقاله : Original Articles

نویسندگان

بخش تحقیقات گیاهان دارویی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

به منظور بررسی تاثیر رطوبت خاک بر عملکرد کمی و درصد اسانس گیاه دارویی بومادران Achillea millefolium L. آزمایشی در منطقه کرج انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری کامل ( بدنن تنش آبی ) و همچنین اجرای عملیات آبیاری بر اساس 30 (تنش ملایم )، 60 (تنش متوسط) و 90(تنش شدید) میلی متر تبخیر از سطح تشت تبخیر کلاس A بود که در مقایسه با تیمار بدون آبیاری (دیم) به عنوان شاهد مورد بررسی قرار گرفتند. تیمارها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار آزمون شدند. نتایج مربوط به سه سال آزمایش با استفاده تجزیه مرکب مورد بررسی قرار گرفتند. زمان اعمال تیمارها از ابتدای رشد و پس از استقرار گیاه ، تا انتهای دوره رشد در مزرعه بودبه این منظور پس از رسیدن به سطح تبخیر هر کدام از مقادیر ذکر شده از تشت تبخیر، بلافاصله به وسیله کنتور نسبت به افزایش رطوبت خاک تا حد ظرفیت زراعی اقدام شد. همچنین میزان رطوبت موجود در خاک با استفاده از توزین نمونه های تر و خشک خاک در هر کدام از کرت های آزمایشی نیز اندازه گیری گردید . با توجه به نتایج حاصل از تجزیه مرکب سه ساله آزمایش مشخص گردید که اثر سال ، مقدار آب آبیاری و همچنین اثر متقابل سال در مقدار آب آبیاری بر عملکرد بیولوژیک، عملکرد گل ، شاخص برداشت و درصد اسانس معنی دار بود. مقایسه میانگین ها نشان دادند که در سال اول ، عملکرد گل معادل 70/1169 کیلوگرم در هکتار بود که نسبت به سال سوم اختلاف معنی دار داشت. نتایج سه ساله آزمایش مشخص نمود ، بیشترین مقدار گل در تیمار آبیاری کامل تولید گردید که معادل 60/1360 کیلوگرم در هکتار بود که با تیمار تنش ملایم اختلاف معنی دار نداشت . اثر متقابل سال در مقدار آب آبیاری مشخص نمود تیمار آبیاری کامل در سال دوم ، بیشترین عملکرد گل را معادل 57/2151 کیلو گرم در هکتار تولید نمود . بیشترین شاخص برداشت(نسبت وزن گل به اندام هوایی )معادل 01/22 درصد ، در تیمار تنش ملایم از سال اول مشاهده شد. بیشترین درصد اسانس نیز در تیمار تنش شدید در سال دوم بدست آمد که معادل 58/0 درصد بود و نسبت به سایرین اختلاف معنی دار داشت . آزمایش انجام شده نشان داد که آبیاری کامل و همچنین تنش شدید آب موجب کاهش عملکرد گل و اسانس شد. در حالی که اعمال تنش ملایم و متوسط، موجب افزایش عملکرد گل و درصد اسانس گردید. این مطلب مبین استفاده بهینه از منابع آبی در تولید بومادران می باشد

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Water Deficit on Yield and Essential Oil in (Achillea millefolium L.)

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Sharifi Ashorabadi
  • Mohammad Hossin Lebaschi
  • Behroz Naderi,
  • Bahareh Allahverdi Mamaghani
Department of Medicinal Plants Research, Research Institute of Forests and Rangelands
چکیده [English]

The effects of water deficit on the yield and essential oil percentage of yarrow (Achillea millefolium L.) were investigated at the Alborz Research Center (Karaj, Iran). The treatments were irrigated based on total accumulated evaporation from a class A pan, namely at the rate of 30 mm (mild stress), 60 mm (medium stress), 90 mm (severe stress), full irrigation (no stress) and no irrigation (dry farming). The treatments were analyzed in a completely randomized blocks design. Data from three years were analyzed using a combined analysis method. For each treatment, the soil moisture content was measured by the weighing method (daily) before and after applying irrigation treatments based on the above mentioned rate of evaporation. The amount of water required for each treatment was measured by a current meter. The combined analysis of data gathered from the experiments revealed that the effect of the rate of water deficit stress, years (through varying metrological conditions) and also the interaction between them had a significant impact on the biomass, flower yield, harvest index and essential oil percentage of this species. The comparison of means showed that, in the first year, flower yield was 1169.70 kg/ha significantly different from the third year. The full irrigation treatment (no stress) produced the maximum flower yield of about 1360 kg/ha with no significant difference in comparison with the mild stress treatment. The effect of interaction between the years of experiment and the rate of induced stress level indicated that a full irrigation treatment in the second year produced the highest yield of 2551 kg/ha. The highest harvest index (ratio of flowers to biological yield) was observed under mild stress, particularly in the first year (22.01%). The highest essential oil percentage extracted from flowers was obtained under the severe stress treatment in the first year (0.58%), which is significantly different from other treatments.The experiment showed that full irrigation and severe stress reduced yield and essential oils. But mild and medium stresses increased flower and essential oil percentage.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: yarrow (Achillea millefolium L.)
  • water deficit
  • dry farming
  • essential oil

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار