راهکار های دستیابی به توسعه پایدار روستایی با استفاده از ارزیابی توان محیط زیست حوضه آبخیز زاخرد

نوع مقاله : Original Articles

نویسندگان

1 گروه محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ، واحد علوم و تحقیقات، تهران

2 گروه محیط زیست، دانشکدهکشاورزی و منابع طبیعی، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ، واحد اهواز

چکیده

حوضه آبخیز زاخرد با وسعتی معادل 23/82 کیلومتر مربع در قسمت شمال غرب شهرستان شیراز و شرق شهرستان کازرون در استان فارس واقع گردیده است.ارزیابی توان اکولوژیکی سرزمین به عنوان هسته مطالعات محیط زیست و به عنوان پیشگیری و حتی درمان بحران های زیست محیطی به شمار می رود. از این رو پیش از اجرای توسعه ، تعیین توان اکولوژیک سرزمین برای کاربری های مختلف ضروری است . در ارزیابی حوضه زاخرد از روش مک هارگ (Mc Harg) مدل اکولوژیکی توسعه روستایی مخدوم 1380 و ابزارGIS استفاده شده است . در قالب این فرآیند، ابتدا منابع محیط زیستی منطقه شناسایی گردید. سپس با تلفیق و رویهم گذاری لایه های اطلاعاتی در سامانه Arcview نقشه یگان های اکولوژیکی منطقه به همراه جدول ویژگی های واحد، ایجاد و نسبت به ارزیابی توان منطقه اقدام و مناطق مستعد برای توسعه روستایی مشخص گردید.نتیجه بررسی نشان می دهد که با در نظر گرفتن تمامی پارامترهای اکولوژیکی تمامی منطقه برای توسعه روستایی نامناسب است ولی با حذف پارامتر ارتفاع که آخرین اولویت را در مدل اکولوژیکی مخدوم به خود اختصاص داده ، حدود 49/8 % اراضی برایتوسعه روستایی دارای توان مناسب (درجه 2) و 51/91% دیگر از توان نامناسب برای کاربری روستایی برخوردار می باشند. به منظور تکمیل ارزیابی اکولوژیکی ، ارزشگذاری نیازها، امکانات وشاخص های اقتصادی – اجتماعی موجود منطقه انجام شد. در این راستا سه پهنه زاخرد، الیاس آباد و همت آباد برای تعیین الویت توسعه روستایی مشخص گردید نتایج بدست آمده آشکارمی سازند که پهنه همت آباد از اولویت بالاتری برخوردار می باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Rehahabilitations to Received the Rural Sustainable Development Using Environmental Potential Evaluation Zakherd Watershed

نویسندگان [English]

  • Soolmaz Dashti 1
  • Masoud Monavari 1
  • Gholam Reza Sabzghabaei 2
1 Department of Environment, Faculty of Energy and Environmental, Tehran Sciences and Research Campus, Islamic Azad University
2 Department of Environment Faculty of Agriculture, Ahwaz Islamic Azad University
چکیده [English]

Zakherd watershed "with area of 82.23 km2" is located in the North west of Shiraz and East of Kazeroon in Fars Province.The evaluation of ecological land capability is considered as a core of environmental studies , as well as, preventive, and remedical measures for environmental crisis.So before the implementation of development ,it is necessary to know about the ecological potential of land for different uses.In the Zakherd watershed evaluation is carried out by Mc.Harg method,2001 makhdoum Rural development ecological model and system of GIS. By this research ,at first regional environmental resources was identified. Digital data with accompany of attribute data is entered into the Arcview system to make data base. Therefore, by overlaying information layers in the mentioned system the ecological unit map of area with the table of characteristic unit , and then the evaluation of capability was done.The result of survey shows that to the point of whole ecological parameters , the total region is not appropriate for rural development but by omitting of elevation parameter that it's the last choice in the Makhdoum ecological model . 8.49% of land for rural development has a suitable (grade 2) and 91.51% of the other has not a suitable potential for rural use.For the complement of ecological evaluation ,valuating needs,socio- economic indicator and facilities was done in the area so the three nappe of Zakherd, Elyasabad and Hematabab was put to make clear the hairchy of rural development.By the result of search it's made clear that Hematabad nappe has better choice.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Sustainable Development
  • Rural
  • Potential Evaluation
  • Environment
  • Zakherd Watershed