بررسی خشکسالی و تحلیل روند دوره های خشک کوتاه مدت ایرانشهربا استفاده از مدل زنجیره مارکف در دوره آماری 1385- 1359

نوع مقاله : Original Articles

نویسندگان

گروه جغرافیای طبیعی و آب و هوا شناسی، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزیی محیطی، داﻧﺸﮕﺎه ﺳﯿﺴﺘﺎن و ﺑﻠﻮ ﭼﺴﺘﺎن

چکیده

هدف این پژوهش شناسایی رخداد خشکسالی و بررسی کوتاه مدت وقوع دوره های خشک ایرانشهر می باشد . برای بررسی خشکسالی، نمره استاندارد بارش سالانه (Z) ایرانشهر طی سال های 1385- 1359 به کار گرفته شد. برای شناخت دوره های خشک کوتاه مدت، مدل زنجیره مارکف مرتبه اول دو حالته استفاده گردید. روزهای سال به دو گروه، «روزهای تر» (بارش 1/0 میلی متر و بیشتر) و «روزهای خشک، (بارش کمتر از 1/0 ملی متر) تقسیم شد. پس از تعیین فراوانی روزهای «تر» و «خشک»، احتمالات ساده و اقلیمی طول هر یک از دوره های تر و خشک و چرخه هوایی آن ها محاسبه و دوره بازگشت آن ها مشخص گردید. تحلیل خشکسالی ها نشان داد که تکرار دوره های خشکسالی در سال های اول دوره آماری کمتر و از نظم بیشتری برخوردار بوده است. از سال 1377 به بعد نه تنها فراوانی خشکسالی ها بلکه طی سال های 1377 تا 1385 شدت و تداوم آنها افزایش یافته است. سپس مقدار احتمال دو روز پیاپی خشک یا تر، اختلاف بین احتمالات ساده و اقلیمی وقوع روزهای تر و خشک تعیین گردید. ولی بین احتمالات ساده و مطالعه اختلاف قابل توجه ای مشاهده نشد. در مجموع فراوانی روزهای خشک در تمامی ماه ها مشاهده شد و متوسط روزهای خشک بیست و پنج روز و بالاتر بدست آمد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessment of Drought and Trends Analysis of Short-Duration Dry Periods in Iranshahr Region, Using a Markov Chain (1980-2006)

نویسندگان [English]

  • Taghi Tavousi
  • Mahmood Khosravi
  • Khaled Ghaderi Zeh
Department of Physical Geography and Climatology, Faculty of Geography and Environmental Planning, University of Sistan and Baluchestan.
چکیده [English]

The purpose of this study is to identify the occurrence of drought events and short-term dry periods in Iranshahr region. The standardized precipitation values are applied for detecting drought in Iranshahr region for the period of 1980-2006. For recognition of short duration dry periods, a Markov chain model was used. The daily data were classified into two groups; wet days (precipitation equal or more than 0.1mm) and dry days (precipitation less than 0.1mm). The frequency of wet and dry periods and the probabilities of the duration of each wet and dry period and its return periods were calculated. The analysis of droughts has shown that the frequency of drought periods in the initial years of statistical period is fewer and that they have less regularity. After 1998, not only the drought frequency but also its intensity and duration is increased. The probability of two successive wet or dry days, the differences of simple and climatic probabilities of wet and dry days was determined. The results showing that significant differences do not exist between simple and climatic probabilities of wet and dry short duration periods. The frequency of dry days is observed in all months. The monthly average of dry duration is 25 or more days.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Standardized precipitation values
  • Dry days
  • Climatic probabilities
  • Markov model