ارزیابی ریسک محیط‎زیستی پروژه‎های انتقال گاز (مطالعه موردی: خط لوله 24 اینچ تسوج - سلماس)

نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسندگان

1 دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود

2 دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

3 دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

به منظورارزیابی ریسک محیط‌زیستی خطوط انتقال گاز، تلفیقی از روش سامانه شاخص‌گذاری و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در این تحقیق پیشنهاد شد. با استفاده روش ادغام شده انواع خطر‌های زیست‎محیطی موجود در خطوط لوله براساس شاخص‌ها و معیارهای تعیین شده طبقه‌بندی، کمی و اولویت‌بندی گردید. در این بین از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی جهت تعیین وزن یا درجه اهمیت مولفه‌های تاثیرگذار در ارزیابی ریسک زیست‎محیطی خطوط انتقال گاز استفاده گردید. با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی، خطرهای شناسایی شده در طول مسیر خط لوله مورد نظر شناسائی شد. نتایج این مطالعه نشان داد که 46% از طول مسیر دارای سطح ریسک بالا (6054- 5467  امتیاز)، 48%  از طول مسیر واجد سطح ریسک متوسط (6641- 6055 امتیاز)، 2% با پتانسیل ریسک کم (7228-6642 امتیاز) و ریسک ناچیز با امتیاز (>7228)، 4% می‎باشد. نزدیکی بخش جنوبی مسیر خط لوله با پارک ملی دریاچه ارومیه مهم‎ترین حساسیت این مسیر معرفی گردید. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Presentation of Environmental Risk Assessment Pattern for Gas Pipeline Project by Using of Indexing System and AHP Methods (Case Study: Transportation Pipelines 24 inches, Tasuj-Salmas Project)

نویسندگان [English]

  • Sahar Rezaian 1
  • Seyed Ali Jozi 2
  • Mehdi Irankhahi 3
1 Islamic Azad University, Shahrood Branch
2 Faculty of Technical and Engineering, Islamic Azad University, North Tehran Branch
3 Faculty of Environment and Energy, Tehran Sciences & Researches University
چکیده [English]

In this study for purpose of environmental risk assessment for gas transportation pipelines, combined the indexing system method and AHP. Indexing System is a compulsive and applicable method that was based at the basis of characterizing index effect and ranking. For the purpose of weighting the criteria’s, the AHP was used and for the purpose of weighting the digital layers of information’s related to the criteria’s, Ordered Weight Analysis method was used. Via usage of GIS abilities, the identified risks and risk zonation in the path of pipelines. Results showed that 46% of gas pipeline, has a high risk (5467- 6054 grade), 48% of it, has a medium risk (6055- 6641 grade), 2% of it, has a low risk (6642- 7228 grade) and 4% of it, has a little risk (7228< grade). Adjacency of southern zone of pipelines path with Orumieh lake national park, is an important ecological sensitivity that is under investigation. 15 kilometer of pipeline path (kilometer 18+220 to 33+220) is aligned with 5 kilometer of biosphere reserved.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Environmental Risk Assessment
  • Indexing System
  • Analytical Hierarchy Process
  • Gas Pipelines
  1. Brito A J, de Almeida A T. Multi attribute risk assessment for risk ranking of natural gas pipelines. Reliability engineering & System safety; 2008.p. 187-198.
  2. Bass gas pipeline . Environmental impact statement, Southeast Australia;2002.p. 753.
  3. Lina HB. Pipeline risk assessment assist safe transportation of energy resources. Southeastern Mexico; 2000.p. 154-168.
  4. Porter M, Marcuz G, Reale R, Savigny K W. Geohazard risk management for the Norandino gas pipeline, Proceedings of IPC, 6th International Pipeline Conference, Canada; 2006.
  5. Henselwood F, Phillips G. A matrix based risk assessment approach for addressing linear hazards such as pipelines; 2004.p.67-92.
  6. Monavari S M. Impact Assessment, Mitra, Inc.; 2005. [In Persian]
  7. Consulting Engineers Geo-minded inquiry . technical reports and studies, geotechnical soil gas pipeline Tasuj – Salamas; 2008. [In Persian]
  8. Sarkis J, Talluri S. Evaluating and Selecting e-Commerce Software and Communication Systems for a Supply Chain, European Journal of Operational Research; 2004.
  9. Malczewski J. GIS and multi criteria decision analysis, Newyork, John wiley & Sons Inc.; 1999.p.392.
  10. Motakan A A, Shakib AR, PourAli SH, Nazmfar H. locating suitable sites for landfill using GIS (study area: the city of Tabriz). Journal of Environmental Sciences ; 2008;6 (2):65-76 . [In Persian]
  11. Statistical Center of Iran. Population and Housing Census, National Statistical Center of Iran port, Inc.; 2005. [In Persian]