مقایسه میزان فلزات سنگین در بافت عضله و پوست ماهی کپور وحشی و پرورشی در منطقه جنوب شرقی دریای خزر

نوع مقاله : Original Articles

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم زیست دریا، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم زیست دریا، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

ماهی کپور از جمله ماهیان تجاری مهم منطقه جنوب شرقی خزر است که هم نوع وحشی و هم نوع پرورشی آن قسمت عمده مصرف ماهی مردم منطقه را به خود اختصاص می دهد. در این مطالعه میزان 3 فلز سنگین : سرب، روی و مس در عضله و پوست ماهیان کپور معمولی و کپور پرورشی که ازمنطقه جنوب شرقی دریای خزر و یک مزرعه پرورش ماهی در همان منطقه در پاییز 86 صید شده بودند، مورد بررسی قرار گرفت. پس از بیومتری و آماده سازی نمونه ها میزان فلزات سنگین با استفادهازدستگاه جذب اتمی شعله ای اندازه گیری شدند. غلظت سرب و مس برای تمامی نمونه ها زیر حد تشخیص دستگاه و میانگین غلظت روی در پوست و عضله کپور وحشی به ترتیب 1.70 ± 10.95 و 0.5 ±2.78 ppm و در پوست و غضله کپور پرورشی به ترتیب 1.20± 9.70 و 0.79 ± 2.79ppm به دست آمد. هیچ گونه همبستگی معنی داری بین طول و وزن ماهیان با غلظت فلزات سنگین در عضله و پوست مشاهده نشد. تجمع فلز سنگین روی در پوست هر دو گروه ماهی کپور به طور معنی داری بیشتر از تجمع این فلز در عضله آن ها بود که لزوم توجه به بافت پوست به عنوان بافتی مستعد جهت تجمع زیستی فلزات سنگین پیشنهاد می شود. هیچ گونه اختلاف معنی داری بین غلظت فلزات سنگین در عضله و پوست ماهیان وحشی و عضله و پوست ماهیان پرورشی یافت نشد.تمامی مقادیر به دست آمده پایینتر از حد مجاز تعیین شده از سوی سازمان بهداشت جهانی (WHO) می باشد. با این حال لزوم پایش مکرر و ضرورت پالایش پساب های کارخانجات حوضه آبریز توصیه می شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparison of Heavy Metal Concentrations in Skin and Muscle Tissues of Wild and Cultured Carp (Cyprinus carpio) in the Southeastern Caspian Sea Area of Iran

نویسندگان [English]

  • Jamileh Pazooki 1
  • Faezeh Ghaffar Haddadi 2
  • Behrooz Abtahi 1
1 Associate professor of Department of Marine Biology, Faculty of Biological Sciences, University of Shahid Beheshti G.C. Tehran, Iran.
2 M.Sc Student of Department of Marine Biology, Faculty of Biological Sciences, University of Shahid Beheshti G.C. Tehran, Iran.
چکیده [English]

Metal concentrations in commercial and non-commercial fish were surveyed to assess risks of fish consumption to human health and importantly, assess contamination in the food chain. In this study, lead (Pb), Zinc (Zn) and Copper (Cu) concentrations were determined in muscle and skin tissues of wild and cultured Cyprinus carpio (common carp) from the southeastern Caspian Sea area and a nearby fish farm in November 2007. Metal concentrations were determined by atomic absorption. Pb and Cu concentrations in all of the samples were below detection limits and there were no statistically significant differences of Zn concentrations in muscle and skin tissue between wild and cultured carp. But Zn concentrations in the skin tissue were significantly higher than in muscle tissue in both groups; this suggests that more studies about skin tissue as a site of bioaccumulation are necessary. None of the concentrations exceeded WHO safety standards. Our results have suggested that heavy metal contents in carp are negligible and that its consumption should pose no health problems for consumers of either the wild or farmed fish.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words:Heavy metal
  • Aquatic Pollution
  • Cyprinus carpio
  • Caspian Sea
  • Bioaccumulation