تاثیر ماده مادری و کاربری اراضی بر تغییرات غلظت عناصر نیکل، سرب و روی (مطالعه موردی: دشت مشهد)

نوع مقاله : Original Articles

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

2 استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

3 استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

4 دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

بهمنظور بررسی تاثیر ماده مادری و کاربری اراضی بر تغییرات غلظت0- عناصر نیکل، سرب و روی، تعداد 181 نمونه خاک سطحی ( 10سانتی متر) در محدوده ای بهگستردگی حدود 1500 کیلومترمربع درمحدوده دشت مشهد، از 12 واحد ترکیبی ماده مادری -کاربریمتفاوت برداشت شد. غلظت عناصر سنگین به روش عصاره گیری ب اتیزاب سلطانی اندازه گیری شد. در مواد مادری فوق بازی -دگرگونی،205 و / میزان نیکل در دو کاربری مرتع و شهری بهترتیب با میانگین 868/9 میلی گرم در کیلوگرم، اختلاف معنی داری با هم داشتند. در62 میلیگرم / 43 تا 9 / حالی که در سایر خاک ها، مقدار این عنصر از 2بر کیلوگرم متغیر بود و تحت تاثیر کاربری قرار نداشت. در همه25 تا / 84 و سرب با میانگین 1 / 48 تا 7 / واحدها، روی با میانگین 836/1 میلی گرم در کیلوگرم، با دامنه تغییرات کم تری نسبتبه نیکل،کم تر تحت تاثیر مواد مادری قرار داشتند. روی در واحدهای با موادمادری دگرگونی، اندکی بیش تر از سایر مواد مادری بود. مقدار سرب وروی در کاربری شهری (فقط در مواد مادری فوق بازی -دگرگونی)نسبت به کاربریهای کشاورزی و مرتع حدود 40 درصد بیشتر بود کهنشاندهنده ورود این عناصر از منابع آلاینده بیرون از سامانه خاک بود.افزایش روی و سرب در کاربری شهری می تواند متأثر از فعالیت هایصنعتی و شهری باشد

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Variations of Ni, Zn and Pb Affected by Parent Material and Land Use in Mashhad Plain

نویسندگان [English]

  • Tayebeh Safari 1
  • Gholam Hosain Haghnia 2
  • Shamsollah Ayoubi 3
  • Amir Fotovat 4
  • Alireza Karimi 4
1 MSc. Student of Soil Science Department, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad
2 Professor, Department of Soil Science, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad
3 Professor, Department of Soil Science, Faculty of Agriculture, Isfahan University of Technology
4 Associate Professor, Department of Soil Science, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

To evaluate the effect of parent material and land use on the variations of Ni, Zn and Pb,the number of 181 soil samples (0-10 cm) in 12 parent material-land use units were taken from an area of approximately 1500 km2 in Mashhad plain, Norteastern Iran. Aqua-regia extractable of the mentioned elements were measured. The amount of Ni in rangland and urban areas were measured of 205.8 and 68.9 mg/kg, respectively in ultramafic-methamorphic parent material which not significantly different. While in other units the concentration of this element varied from 43.2 to 62.9 mg/kg and was not influenced by land use. In all units, Zn with averages of 48.8 to 84.7 and Pb with average of 25.1 to 36.1 mg/kg showed less variations than Niandwere less affected by parent material. Zn in soils with metamorphic origin was slightly higher than the other parent materials. The amount of Zn and Pb in urban areas (only in ultramafic-methamorphic parent materials) were nearly 40% higher than cultivated and pasture land uses indicating the addition from the external pollutant source. Increase of Pb and Zn in urban lands can be attributed to industrial and urban activities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Heavy metals
  • Soil pollution
  • Ultramafic rocks
  • Binaloud

مراجع

  1. -

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار