مکانیابی مناطق مناسب جهت دفن پسماند با استفاده از GIS (ناحیه مورد مطالعه : شهر تبریز)

نوع مقاله : Original Articles

نویسندگان

1 گروه سنجش از دور و GIS دانشکده علوم زمین، داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻬﯿﺪ ﺑﻬﺸتی

2 گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، اداره آب و فاضلاب شهر تبریز

چکیده

دفن بهداشتی پسماندهای شهری مثل هر پروژه مهندسی دیگر ، به اطلاعات پایه و برنامه ریزی دقیق نیازمند است. انتخاب فاکتورهای متعدد سبب تعدد لایه های اطلاعاتی شده و کوششها برای یافتن راه حلی مناسب برای تحلیل بر روی تعداد زیاد لایه های اطلاعاتی و اخذ نتیجه صحیح ، تصمیم گیران را به طور ناخودآگاه به سمت و سوی استفاده از سیستمی سوق میدهد که علاوه بر دقت بالا از نظر سرعت عمل و سهولت انجام عملیات در حد بالایی قرار داشته باشد. امروزه سیستم های اطلاعات جغرافیایی ، به طور گسترده قابلیت بکارگیری در برنامه ریزیهای زیست محیطی و مسائل مهندسی را دارا میباشند. دراین تحقیق ضمن استفاده از تصاویر ماهواره ای SPOT از لایه های متعدد اطلاعاتی نظیر نقشه شیب منطقه ، نقشه کاربری اراضی ، نقشه زمین لغزش ، نقشه خطوط ارتباطی ، لایه فاصله از مراکز شهری و فرودگاه دیگر مناطق مهم حاشیه شهر ، نقشه خاک منطقه ،نقشه شبکه هیدروگرافی وآبهای زیرزمینی ، جهت باد غالب و... برای مکانیابی محل دفن پسماند شهر تبریز استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که شرائط اعمال شده در روش بولین، از عدم اطمینان کمتری برخوردار میباشد و با توجه به محدودیتهای قطعی که در آن اعمال میشود، مناطق مکانیابی شده نسبت به روشهای مبتنی بر منطق فازی ، دارای تعداد پارامتر کمتری میباشند اما در بررسی دو روش فازی اعمال شده در این تحقیق WLC)و(OWAمشخص گردید که روش Weighted Linear Combination(WLC) علیرغم سادگی آن ، دارای معایبی میباشد، از جمله اینکه با بیش برآورد همراه است در حالی که الگوریتم Ordered Weight Analysis (OWA) با استفاده از وزنهای درجه ای این قدرت را به تصمیم گیر میدهد که عوامل مهمتری را که از نظر او مسئله مکانیابی را بیشتر تحت تاثیر قرار میدهند با همان اهمیت در مسئله قرار دهد. در اثر این برتری نتیجه حاصل از مکانیابی به روش OWA دارای قدرت تفکیک بهتری میباشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Urban Waste Iandfill Site Selection by GIS (Case Study: Tabriz City)

نویسندگان [English]

  • Ali Akbar Matkan 1
  • Ali Reza Shakiba 1
  • Hossein Pourali 1
  • Hossein Nazmfar 2
1 Department of Remote Sensing and GIS, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, G.C.
2 Department of Remote Sensing and GIS, Tabriz Water and Sewerage Organizatio
چکیده [English]

The healthy landfill of urban waste, such as every other engineering project, needs basic information and careful planning. Choosing different factors leads to diversity in data layers, consequently the attempts to find adequate solutions and make correct decisions directs the decision makers to apply systems which not only have high accuracy but also are fast and easy to be used in operations. Today ''Geographical Information Systems'' (GIS) have the potentiality to be applied in environmental planning and engineering projects. In present study, in order to select sites for dispose of urban waste of Tabriz, in addition to SPOT images, the following data layers and maps have been utilized; the steep map of the area, the maps of land use, land slide, road network, soil, hydrographic, underground water, dominant wind aspect, and the layers related to the distance from city center, airports and other important suburban areas. The results of present research represents that the conditions in Boolean method has less certainty and regarding to definite limitations in this method, the sites selected according to Fuzzy have fewer parameters, however in studying the two Fuzzy methods applied in this study (OWA and WLC) it revealed that although Weighted Linear Combination (WLC) is simple, it has some deficiencies; one of them is "overestimating'', meanwhile Ordered Weight Analysis (OWA) ,by ordered weights, offers this chance to the decision maker to insert more important subjects which have greater role in site selection. Regarding to this ability the result of site selection by OWA has better resolution.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: waste
  • Tabriz
  • boolean
  • fuzzy