بررسی تغییرات غلظت فلزات سنگین (سرب ، روی ، منگنز و آهن) در خاک و شاخساره شاهی (Lepidium sativum L.) تحت تیمارهای آلی و معدنی

نوع مقاله : Original Articles

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشدمهندسی علوم خاک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان، کرج، ایران

2 استاد گروه مهندسی علوم خاک، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان، کرج، ایران

3 استادیار گروه مهندسی علوم خاک، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان، کرج، ایران

چکیده

کشاورزی متمرکز و فعالیت های صنعتی در بسیاری از مناطق، کیفیت خاک را به گونه ای فزاینده کاهش داده است. این پژوهش به منظور بررسی ت اثیر اصلاح کننده های آلی و معدنی بر اصلاح خاک های آلوده اطراف معدن سرب و روی استان زنجان اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل دو اصلاح کننده آلی : باگاس نیشکر و سبوس برنج در سه سطح 25/1،5/2 و 5 درصد و سه اصلاح کننده معدنی : زئولیت در سه سطح 5، 10 و 15 درصد وزنی ، خاک فسفات در سه سطح 1، 3و 5 درصد وزنی ، سوپر فسفات تریپل در سه سطح 0075/0 ، 015/0 و 3/0 درصد و به همراه تیمار شاهد بودند. بعد از طی سه ماه دوره انکوباسیون، غلظت فلزات سنگین (سرب ، روی ، آهن و منگنز) در خاک اندازه گیری شد. سپس در گلدان ها گیاه شاهی کشت و پس از طی دوره رویشی و برداشت آن ، غلظت فلزات سنگین در شاخساره گیاه اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس داده ها (ANOVA) نشان داد که اثر تیمارها بر کاهش غلظت آهن ، منگنز ، سرب و روی در خاک و اندام هوایی شاهی معنی دار بود. کمترین غلظت سرب (mg/kg 17/28) در تیمار سطح اول سبوس برنج و بیشترین درصد کاهش غلظت روی در اندام هوایی شاهی (34%) در سطح دوم تیمار سبوس برنج مشاهده شد. با توجه به تاثیر تیمارهای آلی بر تثبیت فلزات سنگین در خاک و کاهش جذب آن ها توسط گیاه ، کاربرد مواد آلی در خاک های آلوده می تواند راه کار مفیدی درکنترل انتقال آلاینده ها باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Investigation of Heavy Metals (Lead, Zinc, Manganese and Iron) Concentration Variation in Soil and Lepidium sativum L. Shoots under Organic and Mineral Treatments

نویسندگان [English]

  • Mansoureh Karimi, 1
  • Gholamreza Savghebe 2
  • Babak Motesharezadeh 3
1 -Student of Master of Science, MSc. Student soil science, University college of Agriculturean
2 Professor, Department of Soil Science, Faculty of Agricultural Engineering and Technology, University college of Agricultureand Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Soil Science, Faculty of Agricultural Engineering and Technology, University college of Agricultureand Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran.
چکیده [English]

ntensive agriculture and industrial activities in several parts of Iran have reduced soil quality. This research was conducted to investigate the effect of organic and mineral amendments on polluted soil around the Angouran zinc and lead mines. The experimental treatments included two organic treatments: bagasse and rice husk at three levels, namely 1.25%, 2.5% and 5%, and three minerals treatments as follows: zeolite in three levels (5%, 10% and 15%); phosphate rock at three rates (1%, 3% and 5%); and triple superphosphate in three ratios (0.0075%, 0.015% and 0.3%) accompanied with the control treatment. After three months incubation, the heavy metal (lead, zinc, iron, manganese) concentrations were measured. After that, garden cress was planted in pots and, after completing its vegetative period and harvesting it, heavy metals in the garden cress shoots were measured. The results of data Analysis of Variance (ANOVA) showed that the treatments had a significant effect on the reduction of heavy metal concentration in the soil and in garden cress shoots. The least lead concentration (28.17 mg kg¹) was observed in the first level of rice husk and the highest reduction percentage of zinc concentration (34%) in garden cress shoots was found in the second level of rice husk. According to the effect of organic treatments on heavy metals fixation in soil and reduction of plant uptake, usage of organic matter in polluted soils can be a useful way to control the transfer of pollutants.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Soil pollution
  • Soil amendment
  • Gardencress
  • Bagasse
  • Phosphate rock