چکیدهبا توجه به اینکه گیاه حرا گونه غالب اکوسیستمهای مانگرو خوریات ماه شهر میباشد، از اینرو در این مطالعه به منظور سنجش میزان فلزات سنگین (مس، سرب، نیکل ،کادمیوم و روی) خوریات ماهشهر از گیاه حرا استفاده گردید. بدین منظور نمونهبرداری از برگ و ریشه درخت حرا و رسوبات سه رویش گاه دست کاشت در منطقه بندر امام خمینی در دو فصل تابستان و زمستان صورت گرفت. از هر رویشگاه مجموعاً 9 نمونه رسوب، 9 نمونه ریشه (هرنمونه حاوی تقریباٌ 6 قطعه ریشه) و 9 نمونه برگ (هر نمونه حاوی حدوداً 25 برگ) برداشت گردید. پس از هضم نمونهها در آزمایشگاه، غلظت فلزات سنگین با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازهگیری شد. نتایج این مطالعه نشان داد که میانگین غلظت مس، سرب، نیکل، کادمیوم و روی در رسوب به ترتیب برابر 13/25، 02/15، 96/100، 82/3 و 98/75 ، در بافت ریشه به ترتیب برابر 49/10، 6/7، 96/6، 91/1 و 77/36 و در بافت برگ به ترتیب برابر 6/5، 2/6، 54/4، 41/1 و 56/22 میباشد. همچنین همبستگی مثبت و معنیداری میان غلظت فلزات در رسوبات و بافتهای گیاه به دست آمد. به طور کلی نتایج مبین آن است که گیاه حرا پایشگر زیستی مناسبی برای فلزات سنگین مورد مطالعه در خوریات ماهشهر میباشد، لیکن با توجه به این که میزان تجمع فلزات سنگین در ریشه حرا نسبت به برگ آن بیشتر میباشد و نیز ضریب همبستگی بالاتری میان غلظت فلزات در رسوبات و ریشه گیاه نسبت به برگ به دست آمد، میتوان بیان نمود که ریشه گیاه حرا نسبت به برگ پایشگر زیستی مناسبتری میباشد.
] 1[ Gonzalez-Mendoza D, Gold-Bouchot G, Escobedo-Graci RM. Coordinated responses of phytochelatin synthase and metallothionein genes in black mangrove, Avicennia germinans, exposed to cadmium and copper. Aquatic Toxicology; 2007; 83: 306-314.
] 2[ Alkorta I, Garbisu, C. Phytoremediation of organic contaminants in soils. Bioresource Technology; 2001; 79: 273–276.
] 3[ Davari A, Danehkar A, Khorasani N, Javanshir A. The survey of accumulation of heavy metals in sediment, leaf and root of Avicennia marina in Bushehr province. Journal of Natural Environment; 2010; 63(3); 267-277. ] In persian[
] 4[ Danehkar A, Khorasani N, Javanshir A. To survey of heavy metals pollution in mangrove forests of Bushehr province. Journal of Environmental Studies; 2012; 38(63); 27-36. ] In persian[
] 5[ Agoramoorthy G, Chen FA, Hsu MJ. Threat of heavy metal pollution in halophytic and mangrove plants of Tamil Nadu, India. Environmental Pollution; 2008; 155: 320-326.
] 6[ Ong Che RG. Concentration of 7 Heavy Metals in Sediments and Mangrove Root Samples from Mai Po, Hong Kong. Marine Pollution Bulletin; 1999; 39(1-12): 269-279.
MacFarlane G R, Pulkownik A, Burchett M D. Accumulation and distribution of heavy metals in the grey mangrove, Avicennia marina (Forsk.)Vierh.: biological indication potential. Environmental Pollution; 2003; 123: 139–151.
Shete A, Gunali VR, Pandit GG. Bioaccumulation of Zn and Pb in Avicennia marina (Forsk.) Vierh. and Sonneratia apetala Buch. Ham. from Urban Areas of Mumbai (Bombay), India. Journal of Applied Sciences and Environmental Management; 2007; 11(3): 109–112.
Machado W, Moscatelli M, Rezende LG, Lacerda LD. .Mercury, zinc, and copper accumulation in mangrove sediments surrounding a large landfill in southeast Brazil. Environmental Pollution; 2002; 120: 455–461.
Defew LH, Mair JM, Guzman HM. An assessment of metal contamination in mangrove sediments and leaves from Punta Mala Bay, Pacific Panama. Marine Pollution Bulletin; 2005; 50: 547-552.
Marchand C, Lallier E, Baltzer F, Alberic P, Cossa D, Baillif P. Heavy metals distribution in mangrove sediments along the mobile coastline of French Guiana. Marine Chemistry; 2006; 98:1–17.
MacFarlane GR, Koller CE, Blomberg SP. Accumulation and partitioning of heavy metals in mangroves: A synthesis of field-based studies. Chemosphere; 2007; 69: 1454–1464.
Zhou YW, Zhao B, Peng YS, Chen G.Z. Influence of mangrove reforestation on heavy metal accumulation and speciation in intertidal sediments. Marine Pollution Bulletin; 2010; 60(8):1319-24.
Al-Nafisi RS, Al-Ghadban A, Gharib I, Bhat NR. Positive Impacts of Mangrove Plantations on Kuwait's Coastal Environment. European Journal of Scientific Research; 2009; 26(4): 510-521.
Jozi SA, Malmasi S, Marandi R, Jafarian Moghadam E. Environmental Impact Analysis of Arvand Petrochemical Complex on Ecosystem of Special Economic Zone in Imam Khomeini Port by Using of Analytical Hier archy Process Method. Quarterly Journal of The Earth; 2010;1: 1-20.
Yap CK, Ismail A, Tan SG, Omar H. Correlations between speciation of Cd, Cu, Pb and Zn in sediment and their concentrations in total soft tissue of green-lipped mussel Perna viridis from the west coast of Peninsular Malaysia. Environment International; 2002; 28: 117-126.
Yazdanpanah A, Javadinasab A. Evaluation of heavy metals and petroleum hydrocarbons in sediments of coastal Asalueh. National Conference of Environmental Health; 2009. p. 8.
El Tokhi M, Abdelgawad E, Lotfy MM. Impact of Heavy Metals and Petroleum Hydrocarbons Contamination of the East Port Said Port area, Egypt. Applied Sciences Research; 2008; 1788-1798.
Manahan AE. Environmental chemistry. CRC Press LLC; 2000. P. 876.
Battelle and Exponent. Guide for Incorporating bioavailability adjustments into human health and ecological risk assessments at U.S. Navy and Marine Corps Facilities. Naval Facilities Engineering Command Washington; 2000; DC 20374-5065.
Kara Y. Bioaccumulation of Cu, Zn and Ni from the wastewater by treated Nasturtium officinale. International Journal of Environmental Science and Technology; 2005; 2(1): 63-67.
Rion B, Alloway J. Fundamental aspects of Zinc in soils and plants. International Zinc Association; 2004; 1-128.
Hegazy AK. Prespective on survival, phenology, litter fall and decomposition and caloric content of Avicennia marina. Journal of Arid Environments; 1998; 40: 417-429.
Kabata-Pendias A, Pendias H. Trace Elements in Soils and Plants. CRC Press, Boca raton; 2001; p.403.
MacFarlane GR. Leaf biochemical parameters in Avicennia marina (Forsk.) Vierh as potential biomarkers of heavy metal stress in estuarine ecosystems. Marine Pollution Bulletin; 2002; 44: 244–256.
Zheng S, Zheng D, Liao B, Li Y. Tideland pollution in Gungdong province of china and mangrove afforestation. Forest Research; 1997; 10(6): 639-649.
Demirezen D, Aksoy A. Accumulation of heavy metals in Typha angustifolia (L.) and Potamogeton pectinatus (L.) living in Sultan Marsh (Kayseri, Turkey). Chemosphere; 2004; 56: 685–696.
چراغی, میترا, صفاهیه, علیرضا, دادالهی سراب, علی, غانمی, کمال, & دورقی, عبدامجید. (1394). مطالعه امکان استفاده از گیاه حرا (Avicennia marina) به عنوان پایشگر زیستی فلزات سنگین در خوریات ماهشهر. فصلنامه علوم محیطی, 13(1), 33-42.
MLA
میترا چراغی; علیرضا صفاهیه; علی دادالهی سراب; کمال غانمی; عبدامجید دورقی. "مطالعه امکان استفاده از گیاه حرا (Avicennia marina) به عنوان پایشگر زیستی فلزات سنگین در خوریات ماهشهر", فصلنامه علوم محیطی, 13, 1, 1394, 33-42.
HARVARD
چراغی, میترا, صفاهیه, علیرضا, دادالهی سراب, علی, غانمی, کمال, دورقی, عبدامجید. (1394). 'مطالعه امکان استفاده از گیاه حرا (Avicennia marina) به عنوان پایشگر زیستی فلزات سنگین در خوریات ماهشهر', فصلنامه علوم محیطی, 13(1), pp. 33-42.
VANCOUVER
چراغی, میترا, صفاهیه, علیرضا, دادالهی سراب, علی, غانمی, کمال, دورقی, عبدامجید. مطالعه امکان استفاده از گیاه حرا (Avicennia marina) به عنوان پایشگر زیستی فلزات سنگین در خوریات ماهشهر. فصلنامه علوم محیطی, 1394; 13(1): 33-42.
)