مسیر‌یابی رخداد گرد و غبار در نواحی غرب و جنوب غرب ایران (سپتامبر 2008)

نوع مقاله : Original Articles

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری هواشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران،ایران

2 دانشیار گروه هواشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد هلوم و تحقیقات تهران، ایران

3 استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت

4 استاد گروه فیزیک فضا، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، تهران

5 دانش آموخته کارشناسی ارشد هواشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران، ایران

چکیده

یکی از مهم­ترین چالش­های زیست‌محیطی سال­های اخیر در منطقه خاورمیانه و ایران، رخداد گرد و غبار می­باشد. پایش و کنترل کیفیت ذرات گرد و غبار، در سطح وسیع و با روش­هایی که از سرعت و دقت بیش‌تر و هزینه کم‌تری برخوردار باشند، از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این تحقیق نقش تاوایی نسبی در شکل­گیری رخداد گرد و غبار در نواحی غرب و جنوب غرب کشور بررسی می‌گردد. به‌علاوه شاخص اختلاف دمای درخشندگی معرفی شده، بارزسازی گرد و غبار بر اساس خصوصیات مربوط به دمای درخشندگی در محدوده مادون قرمز حراراتی سنجنده مادیس ارائه و آستانه­های دمایی به‌منظور تفکیک این رخداد از اراضی بیابان، ابرها و نیز گرد و غبار موجود بر روی دریا تعیین می‌گردد. به‌منظور ردیابی مسیر ذرات گرد و­ غبار مدل لاگرانژی HYSPLIT به‌کار گرفته شده است. پس از بارزسازی و مسیر یابی پس‌گرد ذرات گرد و غبار، مناطق بیابانی عراق به‌عنوان کانون­های شکل­گیری گرد و غبار مورد مطالعه شناسایی شدند. به‌منظور اعتبارسنجی، بین دید افقی ایستگاه­های هم‌دیدی موجود در منطقه و اختلاف دمای درخشندگی باندهای 31 و 32 سنجنده مادیس همبستگی قوی با ضریب 826/0 به‌دست آمد. هم‌چنین در ارتباط با اختلاف دمای درخشندگی و MODIS AOT در محدوده 550 نانومتر مقدار ضریب همبستگی 749/0 محاسبه گردید. نتایج ناشی از مطالعه هم‌زمان بارزسازی گرد و غبار با استفاده از داده­های ماهواره­ای، بررسی دینامیکی و مدل سازی عددی به‌منظور تعیین عوامل تاثیر گذار در شکل­­گیری  و ردیابی مسیر ذرات گرد و غبار و اعتبارسنجی آن با  استفاده از داده­های ایستگاه های هم‌دیدی و سنجش آلودگی هوا حاکی از توانایی این رهیافت  به‌منظور پیش­بینی و پیش­آگاهی رخداد گرد و غبار در منطقه می­باشد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Dust Routing in West and South West of Iran (September 2008)

نویسندگان [English]

  • Saviz Sehat kashani 1
  • Gholamali Kamali 2
  • Majid Vazifedoust 3
  • Abbasali Akbari Bidokhti 4
  • Mohammad Fakhraeipou 5
1 PhD. Student of Meteorology, Faculty of Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Meteorology, Faculty of Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Department of Water Engineering, Faculty of Agriculture, University of Guilan, Rasht, Iran
4 Professor, Department of Space Physics, Institute of Geophysics, University of Tehran, Tehran, Iran
5 MSc. of Meteorology, Faculty of Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

مراجع

  1. X. Zhao, “Asian Dust Detection from the Satellite Observations of Moderate Resolution Imaging Spectroradiometer (MODIS)”, Aerosol and Air Quality Research; 2012 ;( 12): 1073–1080.
  2. Zolfaghari H, Abedzadeh H. Synoptical analysis of dust systems in western Iran. Geography and Development Journal, 2005:173-188. [In Persian]
  3. Prospero J.M , Ginoux P, Torres O, Nicholson S.E, Gill T. Environmental Characterization of Global Sources of Atmospheric Soil Dust Identified with the NIMBUS 7 Total Ozone Mapping Spectrometer (TOMS)Absorbing Aerosol Product, American Geophysical Union 40;2002;40(1):1002. doi: 10.1029/2000RG000095.
  4. Martin J.Mid-Latitude Atmospheric Dynamics, John Wiley &Sons Ltd.; 2006.p.123.
  5. Yang-Ying L, Qiang Z,Yao-Hui L, Ai-Zhi S, Bao-Yu S, Long-Quan C.Dynamic Relationships between the horizontal helicity and the sandstorm, Chinese journal of geophysics 5; 2008; (5):505-517.
  6. Qu J, Hao X., Kafatos M., and Wang L.Asian dust storm monitoring combining Terra and Aqua MODIS SRB measurements. IEEE Geosciences and Remote Sensing Letters; 2006; 3(4):484–486.
  7. Karimi N, Moridnejad A, Golian S, Samani J.M.V, Karimi D, Javadi S.Comparison of dust source identification techniques over land in the Middle East region using MODIS data, Can. J. Remote Sensing ;2012; 38(5):586_599.
  8. Roskovensky J.K and Liou K.N, Differentiating airborne dust from cirrus cloud using MODIS data, Geophys. Res. Lett. L12809; 2005 ;( 32): [doi: 10.1029/2005GL022798].
  9. Huang J, Ge J, Weng F.Detection of Asia Dust Storms Using Multisensor Satellite Measurements, Remote Sensing of Environment; 2007; (110):186-191.
  10. San-chao L, Qinhuo L, Maofang G, Liangfu C.Detection of Dust Storms by Using Daytime and Nighttime Multi-spectral MODIS Images”, In Geoscience and Remote Sensing Symposium ;2006.
  11. Zhao T.X.P, Ackerman S, Guo W.Dust and Smoke Detection for Multi-Channel Imagers Remote Sensing; 2010; (2):2347-2368.
  12. Draxler, R.R. and Rolph, G.D. HYSPLIT (HYbrid Single-Particle Lagrangian Integrated Trajectory) Model access via NOAA ARL READY Website (http://ready.arl.noaa.gov/HYSPLIT.php). NOAA Air Resources Laboratory, Silver Spring, MD (assessed: November 05, 2013[7]).
  13. Ackerman S. A., Strabala K. I., Menzel W. P., Frey R.A., Moeller C.C., and Gumley L.E. Discriminating clear sky from clouds with MODIS. Journal of Geophysical Reserch; 2006; 103(24):32141-32157.
فصلنامه علوم محیطی
دوره 12، شماره 1
فروردین 1393

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار