منشاءیابی و تعیین پیوند فلزات سنگین در رسوبات تالاب انزلی

زمانی هرگلانی, فریبا; کرباسی, عبدالرضا; منوری, سیدمسعود; آبرومند آذر, پرویز

منشاءیابی و تعیین پیوند فلزات سنگین در رسوبات تالاب انزلی

نوع مقاله : Original Articles

نویسندگان

¹ دانشجوی دکترای دانشکده محیط زیست و انرژی، واحد علوم و تحقیقات ،داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼمی

² دانشیار دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران

³ دانشیار دانشکده محیط زیست و انرژی، واحد علوم و تحقیقات، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼمی

⁴ دانشیار، دانشکده شیمی، واحد علوم و تحقیقات داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼمی

چکیده

تالاب انزلی یکی از مهم ترین تالاب های بین المللی است که در ساحل جنوبی دریای خزر واقع شده است . تخلیه فاضلاب های خانگی، کشاورزی و صنعتی بر توزیع غلظت عناصر در فازهای مختلف رسوبات این تالاب تأثیر میگذارد. در این تحقیق غلظت 8عنصر (آرسنیک، کادمیوم، کروم، مس، نیکل، سرب، روی و آهن) در نمونههای جمع آوری شده از این تالاب اندازه گیری شد . تجزیه و تحیل نتایج حاصله نشان داد که به غیر از آهن و مس، غلظت بقیه فلزات بیشتر از مقدار موجود در پوسته زمین است . از طرفی در بررسیِ تفکیک شیمیایی و تعیین پیوند شیمیایی فلزات، پس از جداسازی غلظت فلزات در پیوندهای مختلف بخش های انسان ساخت و طبیعی، منشاء فلزات سنگین مشخص شد . بر این اساس، آرسنیک و کادمیوم بیشترین درصد پیوند سست را تشکیل میدهند و لذا، این عناصر برای آبزیان محیط زیست خطر عمده محسوب می شوند و از آلاینده های مهم منطقه به شمار می آیند. آرسنیک بالاترین درصد پیوند سولفیدی را دارد، ولی در پیوند آلی فلزی بیشترین غلظت مربوط به عنصر کادمیوم است. این محاسبات همچنین نشان می دهد که نزدیک به %50 غلظت این دو عنصر منشاء انسانی دارد که ناشی از فعالیت های انسان در منطقه است. بیشترین درصد پیوند مقاوم مربوط به عناصر آهن و کروم است و حاکی از آن است که این فلزات به شدت به رسوبات پیوند شده و آلودگی کمتری در محل ایجاد میکنند

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Origin and Partitioning of Heavy Metals in Sediments of the Anzali Wetland

نویسندگان [English]

Fariba Zamani Hargalani ¹
Abdolreza Karbassi ²
Seyed Masoud Monavari ³
Parviz Abroomand Azar ⁴

¹ PhD Candidate, Department of Environment and Energy, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

² Associate Professor, Graduate Faculty of Environment, University of Tehran, Iran

³ Associate Professor, Department of Environment and Energy, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

⁴ Associate Professor, Department of Chemistry, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Anzali, one of the most important international wetlands, is located on the southern coast of the Caspian Sea in Iran. This wetland receives discharges of domestic, agricultural and industrial wastewater, which affect the distribution of elements. In this study, ten sediment samples from the Anzali wetland were collected and analyzed for total concentration of metals (As, Cd, Cr, Cu, Ni, Pb, Zn and Fe). The results showed relatively higher concentrations of most elements in comparison to that of crust. The chemical partitioning of metals in each sample was determined in four fractions (Loosely bonded, Sulphide bonded, Organo-metallic bonded, Resistant bonded). Based on the chemical partitioning of metals, As and Cd were the most abundant in the loosely bonded, so these elements were major hazard for the aquatic environment and were a major pollutant in this area. Cd is the metal that showed the highest percentages in the Organo-metallic bonded. As, Fe and Cr are displayed in the greatest percentages in the resistant bonded; this imply that these metals are strongly linked to the sediments.