مهرناز مولوی؛ علی رحیمی؛ عبدالباسط درزاده مهر
چکیده
سابقه و هدف: امروزه استفاده از گردشگری به عنوان محرکی برای خدمت به توسعه اقتصادی و اجتماعی در جوامع بشری به امری فراگیر تبدیل شده است. گردشگری خلاق مبحثی جدید و مورد توجه در حوزه گردشگری است که با متبلور نمودن ارزش های فرهنگی سرزمینی متناسب با وجود خرده فرهنگ های متعدد در ایران، نقشی اساسی در برنامه‌های راهبردی گردشگری این سرزمین ...
بیشتر
سابقه و هدف: امروزه استفاده از گردشگری به عنوان محرکی برای خدمت به توسعه اقتصادی و اجتماعی در جوامع بشری به امری فراگیر تبدیل شده است. گردشگری خلاق مبحثی جدید و مورد توجه در حوزه گردشگری است که با متبلور نمودن ارزش های فرهنگی سرزمینی متناسب با وجود خرده فرهنگ های متعدد در ایران، نقشی اساسی در برنامه‌های راهبردی گردشگری این سرزمین دارد.ضرورت تحقیق: نسبت به تغییر روند گردشکری و اهمیت یافتن تجارب معنادار برای گردشگران، همچنین توجه به عوامل موثر در جهت بهره برداری از ظرفیت های موجود زمین شناختی، فرهنگی، طبیعی و زیستی در محدوده مورد مطالعه، همچنین استقاده از خلاقیت و نوآوری در این حوزه در جهت ایجاد موفقیت در کسب و کارهای گردشگری با ارائه راه‌حلی جدید، ضرورت انجام پژوهش و برنامه ریزی در این زمینه را دو چندان می نماید. هدف: استراتژی خلاق و نوآور باید روندهای جدید گردشگری خلاقانه را در بازار گردشگری داخلی، هم در عرضه و هم در تقاضا بررسی کند و در نتیجه مطمئن‌ترین روندهای توسعه آینده را شناسایی و ایجاد کند. توسعه خلاق گردشگری، لازم است از طریق یادگیری، دانش، مهارت و شایستگی بهبود یابد. هدف اصلی گردشگری خلاق ارائه تجربیات فعال به گردشگران از طریق مشارکت فعال در دوره‌ها و تجربیات یادگیری است. نسبت به مطالب ذکر شده، هدف پژوهش حاضر ارزیابی عوامل استراتژیک داخلی و خارجی و تعیین راهبرد مناسب توسعه گردشگری خلاق در شهر زاهدان می باشد. مواد و روش ها: روش تحقیق، توصیفی– تحلیلی و نوع آن کاربردی- توسعه‌ای است. اطلاعات به دو صورت اسنادی و پیمایشی (پرسشنامه و مصاحبه) جمع‌آوری شده است. جامعه آماری پژوهش، 20 نفر از کارشناسان حوزه گردشگری شهری می‌باشند و داده‌های حاصل از آن با استفاده از مدل‌های SOWT و QSPM تجزیه و تحلیل شدند. نتایج و بحث: طبق نتایج بدست آمده از تکنیک SOWT، راهبرد کلی برای توسعه‌ی گردشگری خلاق در زاهدان تدافعی (WT) با وزن نهایی 98/7 بوده است. نتایج حاصل از ماتریس برنامه‌ریزی استراتژیک کمی (QSPM) نیز نشان می‌دهد که از 4 استراتژی گروه WT، اولویت با استراتژی «ایجاد مکانهای فرهنگی و هنری برای عرضه ی محصولات خلاق فرهنگی» (با نمره جذاب 966/11) می‌باشد.نتیجه گیری: به‌منظور تحقق گردشگری خلاق در محدوده مورد مطالعه، متناسب با یافته‌های پژوهش، پیشنهاداتی از قبیل بازاریابی خلاقانه از طریق فناوری اطلاعات و ارتباطات، آموزش صنایع و تولیدات محلی، برگزاری جشنواره گویش‌های محلی، آموزش دوخت لباس‌های محلی و بومی و همچنین پختن غذاهای محلی در سطح استانی و ملی و ... با بکارگیری روش های ایجاد مشارکت بین گردشگر و محیط ارائه می‌گردد.
