سمیه شیرزادی لسکوکلایه؛ حمید امیرنژاد؛ ساره حسینی
چکیده
سابقه و هدف: در سال های اخیر از مهمترین چالش ها در مدیریت جنگل های هیرکانی، ادامه روند بهره برداری جنگل های هیرکانی و عدم اجرای ممنوعیت بهره برداری (تنفس جنگل) است؛ بنابراین هدف از انجام این پژوهش، شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید طرح های بهره برداری و ممنوعیت بهره برداری جنگل از دیدگاه اقتصادی و اجتماعی ...
بیشتر
سابقه و هدف: در سال های اخیر از مهمترین چالش ها در مدیریت جنگل های هیرکانی، ادامه روند بهره برداری جنگل های هیرکانی و عدم اجرای ممنوعیت بهره برداری (تنفس جنگل) است؛ بنابراین هدف از انجام این پژوهش، شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید طرح های بهره برداری و ممنوعیت بهره برداری جنگل از دیدگاه اقتصادی و اجتماعی و ارائه راهبردهای مدیریتی مناسب در این زمینه و اولویت بندی آنها به عنوان ابزاری برای کاهش این چالش ها می باشد.مواد و روش ها: در این مطالعه جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از تکنیک های Entropy و SWOT بهره گرفته شد. جهت گردآوری اطلاعات مورد نیاز برای انجام پژوهش، از روش پیمایش، مطالعات میدانی و تکمیل پرسشنامه استفاده شد. گروه متخصصان پژوهش متشکل از کارشناسان، اعضای هیأت علمی متخصص در زمینه جنگلداری و جوامع روستایی حاشیه جنگل های تحت مدیریت بوده است.نتایج و بحث: براساس نتایج پژوهش، 4 قوت، 6 ضعف، 8 فرصت و 2 تهدید برای بهره برداری جنگل و 2 قوت، 9 ضعف، 4 فرصت و 8 تهدید برای ممنوعیت بهره برداری جنگل شناسایی شده است. براساس نتایج ماتریس SWOT، مهمترین قوت و فرصت بهره برداری جنگل منطقه شامل: کاهش قاچاق چوب و تأمین نیازهای چوبی کشور و مهمترین ضعف و تهدید آن به ترتیب شامل: هزینه های بهره‌برداری و نارضایتی دوستداران طبیعت بوده است. همچنین مهمترین قوت و فرصت ممنوعیت بهره برداری جنگل شامل افزایش ارزش اقتصادی خدمات محیط زیستی جنگل ها و گرایش به سمت زراعت چوب و مهمترین ضعف و تهدید آن به ترتیب کاهش اشتغال و افزایش قاچاق چوب بوده است. مناسب ترین راهبردها برای بهره برداری و ممنوعیت بهره برداری جنگل به ترتیب راهبرد تهاجمی و راهبرد تدافعی تعیین شد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج داده های مرتبط با بهره برداری و ممنوعیت بهره برداری جنگل (تنفس جنگل) جنگل های منطقه مورد مطالعه و براساس تحلیل نتایج ماتریس QSPM، مناسب ترین راهبرد مدیریتی برای بهره برداری و ممنوعیت بهره برداری جنگل منطقه از دیدگاه اقتصادی و اجتماعی به ترتیب راهبرد تهاجمی و راهبرد تدافعی می باشد.
