محمد رضا افشون؛ ناصر مهردادی
چکیده
سابقه و هدف: اکسیداسیون زون های کانی سازی شده سولفیددار طی فرآیند هوازدگی در اثر واکنش های بیولوژیکی و شیمیایی تشدید شده و زهاب اسید ی ) AMD ) 1 حاصله سبب آزادسازی و تحرک عناصر فلزی سمی و سنگین از سنگ مادر و تمرکز آن ها در محیط خاک یا آب می شو د . زهاب اسیدی تولید شده در دامپ باطله معدنی مس سونگون وارد جریان های سطحی موجود در منطقه می گردد ...
بیشتر
سابقه و هدف: اکسیداسیون زون های کانی سازی شده سولفیددار طی فرآیند هوازدگی در اثر واکنش های بیولوژیکی و شیمیایی تشدید شده و زهاب اسید ی ) AMD ) 1 حاصله سبب آزادسازی و تحرک عناصر فلزی سمی و سنگین از سنگ مادر و تمرکز آن ها در محیط خاک یا آب می شو د . زهاب اسیدی تولید شده در دامپ باطله معدنی مس سونگون وارد جریان های سطحی موجود در منطقه می گردد که می تواند آسیب های محیط زیستی به دنبال داشته باشد . هدف این مقاله ، بررسی ویژگی های کمی و کیفی زهاب اسیدی تولید شده در معدن مس سونگون و بررسی انواع سیستم های تصفیه و پیشنهاد سیستم بهینه می باشد .مواد و رو ش ها: نمونه برداری از زهاب اسیدی از پاشنه باطله های معدن مس سونگون دره پخیر در 7 نوبت جمع آوری و برای آنالیز به آزمایشگاه شرکت عمران زیست آزما منتقل شد. در زمان نمونه برداری برای پارامترهای اسیدیته، سولفات و )TDS(2، از بطری جنس پلی پروپیلن به ظرفیت 200 سی سی استفاده شد و برای نمونه برداری از فلزها ی سنگین )مس، آهن و منگنز( بطری از جنس ) HDPE ) 3 به ظرفیت 250 سی سی و سپس به منظور پایدار سازی از اسید نیتریک غلیظ استفاده گردید. دبی جریان با استفاده از مولینه و به روش سنجش جریان (جریان سنج و سطح مقطع جریان) انجا م شده است . پارامترهای دما و pH با استفاده از دستگاه مولتی متر مارک LOVIGAE مدل LOVIBOND150 با دقت 14 - 0 در محل اندازه گیری شده است. میزان اسیدیته با روش تیتراسیون، پارامتر TDS با دستگاه مولتی متر مارک LOVIGAE مدل LOVIBOND150 با دقت 14 - 0، پارامتر سولفات به روش اسپکتوفتومتری با دستگاه HACH مدل DR2800 و با دقت 70 - 2 مورد اندازه گیری قرار گرفت. فلزهای سنگین (مس، آهن و منگنز) به وسیله دستگاه جذب اتمی مارک VARIAN مدل 400 به روش شعله اندازه گیری شد که میزان دقت برای پارامتر مس، آهن و منگنز به ترتیب 5 - 005 / 0 ، 10 - 02 / 0 و 2 - 01 / 0 می باشد .نتایج و بحث : نتایج به دست آمده از نمونه برداری ها نشان دهنده درجه آلودگی بالایی از پارامترهای pH ، سولفات، مس و منگنز در بیشتر نمونه ها می باشد. مقادیر بالای این عناصر می تواند سبب بالا رفتن خطر آلودگی جدی در جریان های سطحی باشد که زهاب اسیدی به آن تخلیه می گردد. بنابراین کنترل و تصفیه زهاب اسیدی معدن مس سونگون قبل از تخلیه به محیط ضروری است .نتیجه گیری: به منظور تصفیه زهاب اسیدی دو سیستم تصفیه فعال و غیر فعال وجود دارد . انواع مختلفی از سیستم های تصفیه فعال و غیرفعال به تنهایی یا با ترکیب با یکدیگر راهکارهای مناسبی برای حذف فلزها ی سنگین از زهاب اسیدی معدن ها می باشد. انتخاب این سیستم بستگی به ترکیب شیمیایی زهاب ا سیدی ، نوع ماده معدنی و شرایط توپوگرا فی و آب و هوا ، pH ، ا سیدیته ، بار اسیدی ، دبی و فعال بودن معدن دارد. با توجه به فعال بودن معدن، اسیدیته 1600 میلی گرم در لیتر، بارگذاری اسید 68 / 4423 کیلوگرم بر رو ز ، pH =3.94 و دبی 32 لیتر بر ثانیه سیستم تصفیه فعال به روش DAOS پیشنهاد شده که روش پیشنهادی شامل مرحله های خنثی سازی با مواد شیمیایی، اکسیداسیون با روش های مختلف و در نهایت رسوب دهی می باشد.
فرشاد گلبابایی کوتنایی؛ ناصر مهردادی؛ مهدی اسدی قالهری؛ غلامرضا نبی بیدهندی؛ حسن امینی راد
دوره 15، شماره 1 ، فروردین 1396، ، صفحه 103-114
چکیده
سابقه و هدف: تصفیه لجن تصفیه‌خانه‌های فاضلاب یکی از مشکل‌ترین فرآیندهای تصفیه و چالشی اساسی برای متخصصین و مسئولان می‌باشد. مهمترین شاخص وجود عوامل بیماری‌زا در لجن و فاضلاب کلیفرم‌ها می‌باشند. امواج اولتراسوند در فرکانس‌های 20 تا 200 کیلو هرتز و سطوح بالای انرژی یکی از روش‌های جدید جهت گندزدایی در تاسیسات فاضلابی هستند. هدف از ...
بیشتر
سابقه و هدف: تصفیه لجن تصفیه‌خانه‌های فاضلاب یکی از مشکل‌ترین فرآیندهای تصفیه و چالشی اساسی برای متخصصین و مسئولان می‌باشد. مهمترین شاخص وجود عوامل بیماری‌زا در لجن و فاضلاب کلیفرم‌ها می‌باشند. امواج اولتراسوند در فرکانس‌های 20 تا 200 کیلو هرتز و سطوح بالای انرژی یکی از روش‌های جدید جهت گندزدایی در تاسیسات فاضلابی هستند. هدف از انجام این تحقیق، تعیین اثر سیستم انتشار امواج اولتراسونیک با طول موج پایین جهت حذف کلیفرم کل و Escherichia coli از لجن و تعیین محدوده بهینه پارامترهای راهبری در استفاده از روش اولتراسونیک می‌باشد. مواد و روش‌ها: این تحقیق یک مطالعه توصیفی تحلیلی است که به صورت ناپیوسته و در مقیاس آزمایشگاهی انجام شد. بر این اساس طی دو فصل تابستان و پائیز سال 1394، تعداد 12 نمونه با فاصله زمانی 15 روزه از لجن تصفیه خانه فاضلاب جنوب تهران برداشت و تاثیر چگالی اولتراسوند (375/0، 75/0، 1، 3/1 و 5/2) بر حسب وات بر میلی‌لیتر و زمان (1، 5، 10، 15 و 30) بر حسب دقیقه بر میزان کلیفرم کل و Escherichia coli لجن بررسی شد. دستگاه اولتراسونیک مورد استفاده در این تحقیق، از گونه پروبی با بیشینه توان خروجی 750 وات و با فرکانس ثابت راهبری 20 کیلوهرتز بود. کلیه آزمایش‌های میکروبی به روش MPN در چند مرحله احتمالی، تائیدی و تکمیلی به روش 15 لوله‌ای انجام گردید و واحد به صورت MPN در 100 میلی لیتر گزارش گردید. این آزمایش‌ها در محل آزمایشگاه نانو و آب و فاضلاب دانشکده محیط‌زیست دانشگاه تهران و بر اساس آزمایش شماره 9221 کتاب روش‌های استاندارد برای آزمایشات آب و فاضلاب انجام گرفت. نتایج و بحث: امواج اولتراسونیک با تخریب دیواره‌های سلولی عوامل بیماری‌زا، ویروس‌ها و میکروب‌ها و از هم پاشیدن این عوامل بیماری‌زا موجب گندزدایی جریان لجن می‌گردند. از سوی دیگر دمای بالای ایجاد شده در اثر پدیده کاویتاسیون نیز می‌تواند به صورت موضعی موجب از بین رفتن عوامل بیماری‌زا گردد. به نظر می‌رسد که نیروی هیدرودینامیکی بالا و دمای بالای موضعی ایجاد شده مهمترین مکانیسم‌های تاثیرگذار در فرآیند گندزدایی لجن بر اثر اعمال امواج اولتراسونیک می‌باشند. نتایج این تحقیق نشان‌داد که با افزایش زمان و افزایش چگالی اولتراسوند، میزان حذف کلیفرم کل و Escherichia coli افزایش می‌یابد. همچنین، زمان سونیفیکاسیون بهینه برابر 30 دقیقه و چگالی اولتراسوند بهینه برابر با 5/2 وات بر میلی‌لیتر در فرکانس 20 کیلوهرتز، بدست آمد. میزان حذف کلیفرم کل و Escherichia coli در این شرایط بیش از 99 درصد و معادل log 2 بوده است. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج بدست آمده از این تحقیق، استفاده از امواج اولتراسوند تاثیر قابل توجهی بر قابلیت حذف کلیفرم کل و Escherichia coli داشته و می‌تواند به عنوان گزینه مناسبی برای تثبیت و گندزدایی لجن به کار رود.
