امروزه تغییرات اقلیمی، خشکسالی، جزیرهای شدن زیستگاهها از جمله عوامل بحرانی در تهدید و کاهش تنوعزیستی به شمار میآیند. علاوه بر بلایا و پدیدههای طبیعی، فعالیتهای با منشا انسانی از جمله مهمترین عوامل جزیرهای شدن زیستگاهها و قطع ارتباط جریان ژنی از طریق گذرگاهها هستند. وجود گذرگاههای مطلوب و ایمن برای وحوش دارای مهاجرت ...
بیشتر
امروزه تغییرات اقلیمی، خشکسالی، جزیرهای شدن زیستگاهها از جمله عوامل بحرانی در تهدید و کاهش تنوعزیستی به شمار میآیند. علاوه بر بلایا و پدیدههای طبیعی، فعالیتهای با منشا انسانی از جمله مهمترین عوامل جزیرهای شدن زیستگاهها و قطع ارتباط جریان ژنی از طریق گذرگاهها هستند. وجود گذرگاههای مطلوب و ایمن برای وحوش دارای مهاجرت بالفطره (ذاتی) و یا حیوانات بزرگ جثه و دارای قلمرو وسیع همانند قوچ و میش بسیار حیاتی است. این گونهها باید بتوانند در قلمروهای شناختهشده خود جابجا شوند اما با حضور موانع متعدد فیزیکی یا ساخت و سازهای انسانی بیشتر آسیب میبینند. در صورت عدم تامین زیستگاههای مطلوب و پراکندگی اجباری گروههای جمعیتی قوچ و میش، به طور مسلم انزوای گروههای جمعیتی (در اثر فعالیتهای انسانی) و در نتیجه قطع جریان ژنتیکی و کاهش تنوعزیستی در بلندمدت و در درجات بعدی تهدید و انقراض نسل گونههای شاخص بهویژه در راس هرم غذایی را شاهد خواهیم بود. در این پژوهش تعیین مطلوبیت و انتخاب لکههای زیستگاهی با روش وزندهی و تلفیق چهار نقشه کاربری و پوشش اراضی، مدل رقومی فاصله از راههای دسترسی، مدل رقومی ارتفاع از سطح دریا و موقعیتهای توپوگرافی درمحیط GIS انجام شد. سپس با اجرای مدل کمترین فاصله- هزینه، گذرگاههای بالقوه قوچ و میش با کمترین هزینه اکولوژیکی محاسبه شد. این گذرگاهها در ادامه مورد بازدید میدانی قرارگرفته و از نظر تعارضات،کاربریهای بهنگام، مسائل و واقعیات زمینی بازبینی و درنهایت تدقیق شدند. درپایان مسیر گذرگاههای تدقیقشده با ملاحظه ضرورت و اولویت اجرا در سه فاز بخشبندی و چک لیست اولویتبندی مراحل اجرا و شرح تمهیدات و تجهیزات لازم برای استقرار گذرگاهها درمنطقه مطالعاتی ارائه شد.