آذین آهی فر؛ انوشیروان کنی؛ حسن امیری بختیار
دوره 12، شماره 4 ، دی 1393
چکیده
گرمای حداکثری پالئوسن-ائوسن (PETM) یک حادثه آب و هوایی کوتاه‌مدت است که در حدود 56 میلیون سال قبل اثرات شدیدی بر اکوسیستم‌های زیستی جهانی بویژه نانوپلانکتون‌های آهکی داشته است. بررسی بقایای فسیلی نانوپلانکتون‌های آهکی در توالی‌های رسوبی ته‌نشین شده طی برهه مذکور در حوضه رسوبی زاگرس، حکایت از حضور مجموعه نانوفسیلی غنی متشکل از ...
بیشتر
گرمای حداکثری پالئوسن-ائوسن (PETM) یک حادثه آب و هوایی کوتاه‌مدت است که در حدود 56 میلیون سال قبل اثرات شدیدی بر اکوسیستم‌های زیستی جهانی بویژه نانوپلانکتون‌های آهکی داشته است. بررسی بقایای فسیلی نانوپلانکتون‌های آهکی در توالی‌های رسوبی ته‌نشین شده طی برهه مذکور در حوضه رسوبی زاگرس، حکایت از حضور مجموعه نانوفسیلی غنی متشکل از 112 گونه متعلق به 31 جنس دارد که ثبت پراکندگی و فراوانی آن‌ها در طول ستون سنگی حکایت از وقوع رخداد PETM در محل گذر پالئوسن-ائوسن در این حوضه رسوبی دارد. این حادثه که به‌دلیل آزادسازی ناگهانی کربن از سیستم اقیانوس-اتمسفر در نتیجه کاهش pH، کم‌شدن عمق موازنه کربنات (CCD) و انحلال سنگ‌های آهکی رخ داده، بر دسترسی کربن برای فتوسنتز و آهکی شدن کوکولیتوفورها تأثیرگذار بوده است. هم‌چنین گرچه اسیدی‌شدن اقیانوس (به علت بالارفتن CO2 اتمسفری) بر فیزیولوژی موجودات اقیانوسی آهک‌ساز مهم تأثیرگذار بوده لیکن نژادها و گونه‌های مختلف کوکولیتوفورها پاسخ‌های آهک‌سازی متفاوتی نسبت‌به آن نشان داده‌اند که در فراوانی و تنوع جوامع نانوفسیلی منعکس است. نرخ پائین‌تر آزادسازی کربن در طول PETM در مقایسه با امروز، اسیدی‌شدن شدیدتری را در اقیانوس‌های امروزی محتمل می‌سازد. به‌علاوه، آزادسازی Pg 2000~ کربن به اتمسفر در دویست سال آینده نهایتاً منجربه آزادسازی Pg 4000-2000 کربن اضافی از رسوبات اقیانوسی خواهد شد که به مراتب بیشتر از آن‌چه در PETM رخ داده، خواهد بود که می‌تواند به‌عنوان بازخوردی مثبت، گرم‌شدن زمین را شتاب بیشتری بخشد.
