پایش و تحلیل شرایط خشکسالی یکی از نیازهای اصلی مدیریت منابع‌آب است. با توجه به مشکلات کمّی نمودن ویژگی‌های خشکسالی مانند تداوم، شدت و بزرگی خشکسالی، شاخص‌های متعددی در دهه‌های اخیر توسعه پیدا نموده‌اند. یکی از محدودیت‌های شاخص‌های رایج مانند شاخص بارندگی استاندارد شده (SPI)۱ عدم لحاظ بیلان آب براساس میزان تبخیر و تعرّق می‌باشد. ...
بیشتر
پایش و تحلیل شرایط خشکسالی یکی از نیازهای اصلی مدیریت منابع‌آب است. با توجه به مشکلات کمّی نمودن ویژگی‌های خشکسالی مانند تداوم، شدت و بزرگی خشکسالی، شاخص‌های متعددی در دهه‌های اخیر توسعه پیدا نموده‌اند. یکی از محدودیت‌های شاخص‌های رایج مانند شاخص بارندگی استاندارد شده (SPI)۱ عدم لحاظ بیلان آب براساس میزان تبخیر و تعرّق می‌باشد. شاخص بارش- تبخیر و تعرّق استاندارد شده (SPEI)۲ براساس بارش و تبخیر و تعرّق پتانسیل، بیلان آب را در محاسبه شاخص خشکسالی لحاظ می‌نماید. هدف از این مطالعه بررسی خشکسالی هواشناسی با استفاده از شاخص بارش-تبخیر و تعرّق استاندارد شده در 10 ایستگاه هواشناسی سینوپتیک در گسترة اقلیم‌های مختلف کشور و مقایسه با شاخص بارش استاندارد شده می‌باشد. به این منظور داده‌های بارش و دمای ماهانه ایستگاه‌ها در بازه زمانی 1975 الی 2007 تهیه و شاخص‌های خشکسالی محاسبه گردید. مقایسه براساس مقادیر شاخص‌ها و رده‌های خشکسالی انجام شد. نتایج نشان داد شاخص بارش استاندارد شده و شاخص بارش-تبخیر و تعرّق استاندارد شده دارای همبستگی معنی‌دار بوده اما شاخص بارش تبخیر و تعرّق استاندارد شده پاسخ سریع‌تری نسبت به خشکسالی داشته است. هم‌چنین با افزایش مقیاس زمانی تداوم خشکسالی افزایش می‌یابد. با توجه به اهمیت تبخیر و تعرّق در بیلان آب در مناطق خشک و نیمه‌خشک، شاخص بارش-تبخیر و تعرّق استاندارد شده می‌تواند به‌عنوان شاخصی مناسب در مطالعات خشکسالی مورد استفاده قرار گیرد که مطالعات بیشتر در مقیاس‌‌های زمانی و مکانی را نیاز دارد.
