پدیده گرد و غبار یکی از مخاطرات اقلیمی و زیست‌محیطی مهم در مناطق خشک تا نیمه‌خشک می‌باشد که زیان‌های جانی و مالی فراوانی برای انسان به‌همراه دارد. این مطالعه به‌منظور مقایسه غلظت فلزات‌سنگین در نمونه‌های خاک با گرد و غبار و نیز شناسایی منابع احتمالی فلزات‌سنگین موجود در گرد و غبار شهر کرمان صورت پذیرفت. بدین منظور طی ماه‌های ...
بیشتر
پدیده گرد و غبار یکی از مخاطرات اقلیمی و زیست‌محیطی مهم در مناطق خشک تا نیمه‌خشک می‌باشد که زیان‌های جانی و مالی فراوانی برای انسان به‌همراه دارد. این مطالعه به‌منظور مقایسه غلظت فلزات‌سنگین در نمونه‌های خاک با گرد و غبار و نیز شناسایی منابع احتمالی فلزات‌سنگین موجود در گرد و غبار شهر کرمان صورت پذیرفت. بدین منظور طی ماه‌های اردیبهشت تا آبان 1391 در 35 نقطه از کرمان، مجموعاً 245 نمونه گرد و غبار با استفاده از تله‌های شیشه‌ای جمع‌آوری گردید. هم‌چنین جهت مقایسه نتایج گرد و غبار اتمسفری با خاک، 60 نمونه خاک سطحی (cm10-0) از مناطق برون شهری و 35 نمونه خاک از مناطق درون شهری کرمان تهیه شد. پس از آماده‌سازی نمونه‌ها، غلظت کل فلزات‌سنگین مس، سرب، روی، نیکل و منگنز بعد از هضم با اسید نیتریک 6 نرمال توسط دستگاه جذب‌اتمی اندازه‌گیری شد. هم‌چنین تحلیل خوشه‌ای و تحلیل اجزای اصلی روی نتایج صورت پذیرفت و منابع احتمالی فلزات‌سنگین در گرد و غبار شناسایی گردید. نتایج نشان داد که میزان غلظت عناصر در نمونه‌های گرد و غبار اتمسفری بیش از مقادیر خاکی است که حاکی از تأثیر عوامل انسانی است. هم‌چنین مشخص گردید که بین فلزات مس، سرب، روی و هم‌چنین مس، منگنز، نیکل همبستگی بالایی وجود دارد که نشان می‌دهد منبع این دو گروه فلزات متفاوت می‌باشد. هم‌چنین انجام تجزیه و تحلیل مؤلفه‌های اصلی (PCA) و تحلیل خوشه‌ای (CA)، این نتیجه را تأیید کرد و مشخص گردید که فلزات نیکل و منگنز منشاء طبیعی و فلزات مس، سرب و روی منشاء انسانی دارند. با توجه به این‌که نقش اقدامات انسانی در افزایش غلظت آلاینده‌ها آشکار است، لازم است تا با اقدامات مدیریتی مناسب میزان تولید آلاینده‌ها در کارخانجات و صنایع مختلف کاهش یابد.
