نسیم ایزدی؛ داریوش حیاتی
دوره 12، شماره 2 ، تیر 1393
چکیده
بیش از دو دهه است که توسعه پایدار و بهتبع آن توسعه اکولوژیک ودوستدار طبیعت و توجه به رفتار اکولوژیک برای اندیشمندان اهمیتپیدا کرده است. منظور از رفتار اکولوژیک در کشاورزی، کشت باروشهای مناسب جهت حفاظت آب و خاک و منابع می باشد . هدفاین پژوهش، بررسی سازه ه ای پیش بینی کننده رفتار اکولوژیکذرت کاران شهرستان شیراز نسبت به مصرف نهاده ه ا ...
بیشتر
بیش از دو دهه است که توسعه پایدار و بهتبع آن توسعه اکولوژیک ودوستدار طبیعت و توجه به رفتار اکولوژیک برای اندیشمندان اهمیتپیدا کرده است. منظور از رفتار اکولوژیک در کشاورزی، کشت باروشهای مناسب جهت حفاظت آب و خاک و منابع می باشد . هدفاین پژوهش، بررسی سازه ه ای پیش بینی کننده رفتار اکولوژیکذرت کاران شهرستان شیراز نسبت به مصرف نهاده ه ا (آب، کودشیمیایی، سموم شیمیایی و ماشین آلات) بر اساس مدل جامعتشخیص عمل بوده است. در اجرای این پژوهش از فن پیمایش و ابزارپرسش نامه استفاده شده است. جامعه مورد بررسی در این پیمایش،کلیه ذرتکاران شهرستان شیراز بودند . روش نمونه گیری در اینپژوهش، طبقهبندی تصادفی متناسب بود و حجم نمونه 220 نفربرآورد گردید. یافتهها نشان داد بر اساس شاخصهای به کار گرفتهشده، رفتار اکولوژیک ذرت کاران مورد مطالعه در وضعیت مطلوبینبوده و حدود 70 درصد ایشان کم تر از حد متوسط شاخص طراحیشده، امتیاز کسب نمودهاند. با توجه به مدل رفتار اکولوژیک، اثر چهاردسته متغیر (سازه ه ای موقعیتی و فرآیندهای هنجاری، عادتی،عمدی) بهعنوان سازههای مؤثر بر رفتار اکولوژیک سنجیده شد کههشت متغیر از بین آنها توانستند جمعاً 54 درصد از تغییرات رفتاراکولوژیک ذرت کاران را پیشبینی کنند. نتایج نشان داد که مدل بهکارگرفته شده قادر است به خوبی سازه ه ای مؤثر بر رفتار اکولوژیککشاورزان را مورد تحلیل و تبیین قرار دهد. در پایان پیشنهادهایی درراستای دستاوردهای تحقیق ارائه شده است.
علیرضا عموبیگی؛ داریوش حیاتی
دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1392
چکیده
چکیده ارزیابی اثرات زیستمحیطی یک ابزار برنامهریزی برای پیشبینی اثرات پروژه ها بر محیطزیست است. این پژوهش ب ا هدف ارزیابی اثرات اجرای طرح مدیریت جامع منابعطبیعی و آبخیزداری حوزه غرب شیراز (زیرحوزه بنرود زنگنه) بر محیط زیست منطقه از دیدگاه بهرهبرداران، و ارائه راهکارهایی بهمنظور تقویت و مطلوبیت طرح در جنبۀ مذکور، با اتخاذ روشهای ...
بیشتر
چکیده ارزیابی اثرات زیستمحیطی یک ابزار برنامهریزی برای پیشبینی اثرات پروژه ها بر محیطزیست است. این پژوهش ب ا هدف ارزیابی اثرات اجرای طرح مدیریت جامع منابعطبیعی و آبخیزداری حوزه غرب شیراز (زیرحوزه بنرود زنگنه) بر محیط زیست منطقه از دیدگاه بهرهبرداران، و ارائه راهکارهایی بهمنظور تقویت و مطلوبیت طرح در جنبۀ مذکور، با اتخاذ روشهای کمی و کیفی و با استفاده از فنون پیمایش و مصاحبه های نیمهساختارمند اجرا شده است . آزمود نی ه ای قسمت کمی این پژوهش شامل 268 نفر از اعضای شرکت های تعاونی طرح مذکور بودند که برای انتخاب آنها از روش نمونهگیری طبقهبندیشده تصادفی استفاده شد. در قسمت کیفی پژوهش حاضر، عوامل درونی و محیطی مؤثر بر طرح مدیریت جامع از دیدگاه بهرهبرداران و با استفاده بازشناسی و طبقهبندی شد. آزمودنی ه ای قسمت SWOT از تحلیل کیفی این پژوهش را 20 نفر از اعضای شرکتهای تعاونی طرح مدیریت جامع تشکیل دادند. یافته های قسمت کمی پژوهش نشان داد که از دیدگاه بهره برداران، طرح مذکور بر شاخصهای زیست محیطی کیفیت خاک زراعی، آب و پوشش گیاهی منطقه تأثیرگذار است. تحلیل درونی طرح از دیدگاه بهره برداران نشان داد که کاهش جریانهای سطح ی، آبشو یی مواد غذایی و فرس ایش خاک از مهم ترین نقاط قوت زیست محیطی طرح، و عدم تعیین دقیق مرز بین عرصه ها از مهم ترین نقاط ضعف آن بوده اند. هم چنین تحلیل محیطی طرح از دیدگاه بهره برداران نشان داد که شناسایی و تعیین محدودة اراضی ملی و تفکیک مستثنیات از مهم ترین فرصت ها، و کمبود و پراکنش نامناسب زمانی و مکانی بارندگیها از مهم ترین تهدیدهای زیست محیطی طرح بوده اند. در پایان نیز بهمنظور تقویت و مطلوبیت طرح در جنب ه ه ای زیستمحیطی، راهکارهایی ارائه شده است.
مسعود بیژنی؛ داریوش حیاتی؛ بهروز عبدالوند
دوره 10، شماره 1 ، مهر 1391
چکیده
منظور از تضاد آب کشاورزی ،درگیری ها و منازعات میان بهره برداران آب در بخش کشاورزی است. هدف این مقاله ، بررسی دیدگاه های کارشناسان امور آب منطقه پیرامون تضاد آب کشاورزی بود.این تحقیق ، در شبکه آبیاری سد درودزن در استان فارس و با استفاده از روش توصیفی ، همبستگی انجام شد. جمعیت کارشناسان مشغول کاردر امور آب منطقه در حوزه پایاب سد درودزن ...
بیشتر
منظور از تضاد آب کشاورزی ،درگیری ها و منازعات میان بهره برداران آب در بخش کشاورزی است. هدف این مقاله ، بررسی دیدگاه های کارشناسان امور آب منطقه پیرامون تضاد آب کشاورزی بود.این تحقیق ، در شبکه آبیاری سد درودزن در استان فارس و با استفاده از روش توصیفی ، همبستگی انجام شد. جمعیت کارشناسان مشغول کاردر امور آب منطقه در حوزه پایاب سد درودزن 75 نفر بود که 66 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه ای بود که روایی آن توسط گروهی از متخصصان تایید گردید. پایایی ابزار جمع آوری داده ها با استفاده از یک مطالعه راهنما و آزمون آلفای کرونباخ، محاسبه شد. یافته ها نشان داد که در میان گروه های موجود در تضاد آب ، مناقشه اصلی میان کشاورزان پایین دست و بالادست است. کشاورزان پایین دست ، بازنده اصلی در توزیع آب بودند. نوع منازعه آب « تضاد آشکار » بود. این نتیجه نشان می دهد که تضاد آب در این منطقه به تدریج رو به افزایش است . دلایل اصلی برای افزایش تضاد در بهره برداری از منابع آب ، « خشکسالی » ، « کمبود آب » و « نوع مدیریت آب توسط دولت » بودند. با توجه به نظر کارشناسان، بهترین نوع مدیریت آب باید ترکیبی از نظارت دولتی و مدیریت محلی توسط کشاورزان باشد. تفاوت معنی داری میان نظرات گروه های مختلف کارشناسان در رابطه با تضاد آب کشاورزی وجود نداشت .
مسعود یزدان پناه؛ داریوش حیاتی؛ غلامحسین زمانی
دوره 9، شماره 1 ، مهر 1390
چکیده
علیرغم افزایش روز افزون اهمیت حفاظت از آب در سراسر جهان، در باره متغیرهای روانی – جامعه شناختی که قادرند رفتارهای حفاظت از آب مردم را پیش بینی کنند، درک اندکی وجود دارد. در این مطالعه تلاش شده با استفاده از تئوری تکامل یافته رفتار برنامه ریزی شده شامل متغیرهای هنجارهای اخلاقی ، خویش هویتی و اسطوره های ذهنی نسبت به طبیعت بعنوان باورهای ...
بیشتر
علیرغم افزایش روز افزون اهمیت حفاظت از آب در سراسر جهان، در باره متغیرهای روانی – جامعه شناختی که قادرند رفتارهای حفاظت از آب مردم را پیش بینی کنند، درک اندکی وجود دارد. در این مطالعه تلاش شده با استفاده از تئوری تکامل یافته رفتار برنامه ریزی شده شامل متغیرهای هنجارهای اخلاقی ، خویش هویتی و اسطوره های ذهنی نسبت به طبیعت بعنوان باورهای عمومی ، رفتارها وتمایلات رفتار افراد نسبت به حفاظت آب ، مورد پیش بینی و مطالعه قرا رگیرد. جمعیت مورد مطالعه کارکنان سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر بوده اند که از طریق نمونه گیری تصادفی تعداد 80 نفر از ایشان جهت انجام این مطالعه انتخاب گردیدند. روش تحقیق از نوع پیمایش بوده است. یافته ها نشان داد که تئوری تکامل یافته رفتار برنامه ریزی شده ، قادر به پیش بینی رفتار و تمایلات رفتاری افراد مورد مطالعه در رابطه با حفاظت آب می باشد. ناایج حاصل ازتحلیل رگرسیونی چند گانه نشان داد که متغیرهای هنجار اخلاقی ، کنترل رفتار درک شده ، و درک از ریسک قادرند 68 درصد از تغییرات متغیر وابسته تمایلات رفتاری نسبت به حفاظت از آب را پیش بینی کنند. در حالی که در مدل اولیه تئوری رفتار برنامه ریزی شده، هنجار ذهنی و کنترل رفتار درک شده تنها قادر به پیش بینی 49 درصد از تغییرات تمایلات رفتاری نسبت به حفاظت از آب بوده اند. بنابر این آن دسته از کارکنانی که درک و تعهد بیشتری را در رابطه با حفاظت از آب احساس می کرده اند، تمایلات رفتاری بیشتری را برای درگیر شدن در چنین فعالیت هایی از خود نشان داده اند.همچنین یافته ها نشان داد که کارکنان مورد مطالعه در رابطه با رفتارهای حفاظت از آب، اختیار و تسلط کاملی بر روی رفتارشان نداشته اند(منظور رفتارهایی که علاوه بر خود فرد، تا حدودی تحت تاثیر محیط و اطرافیان است) هم چنین اسطوره های ذهنی افراد نسبت به طبیعت توانسته بترتیب 39 درصد ، 20 درصد و 28 درصد ازتغییرات متغیرهای وابسته نگرش ، هنجار اخلاقی و درک ریسک افراد نسبت به حفاظت از آب را پیش بینی کند.