حسین طالبی خیاوی؛ حسین شفیع زاده مقدم؛ مصطفی کریمیان اقبال
چکیده
سابقه و هدف: فرسایش گالی یکی از انواع فرسایش آبی محسوب میشود که در طی پیشرفت این نوع فرسایش، زمینهای کشاورزی به شکل غیرقابل استفاده درمیآیند. با در نظر گرفتن شرایط جغرافیایی و محیطی، عوامل متنوعی در ایجاد و گسترش فرسایش گالی تأثیر دارند. در تحقیق حاضر با توجه به گسترش شدید فرسایش گالی در منطقهی جعفرآباد مغان و آسیب رساندن به زمینهای ...
بیشتر
سابقه و هدف: فرسایش گالی یکی از انواع فرسایش آبی محسوب میشود که در طی پیشرفت این نوع فرسایش، زمینهای کشاورزی به شکل غیرقابل استفاده درمیآیند. با در نظر گرفتن شرایط جغرافیایی و محیطی، عوامل متنوعی در ایجاد و گسترش فرسایش گالی تأثیر دارند. در تحقیق حاضر با توجه به گسترش شدید فرسایش گالی در منطقهی جعفرآباد مغان و آسیب رساندن به زمینهای کشاورزی و مرتعی مرغوب، به مدلسازی احتمال وقوع و بررسی عوامل تأثیرگذار در رخداد فرسایش گالی در منطقه پرداخته شده است. مواد و روشها: در این مطالعه که در منطقه جعفرآباد مغان (قره دره) انجام پذیرفت، تأثیر فاکتورهای شیب، جهت شیب، انحنای شیب، ارتفاع، درصد رس خاک افق A ،درصد رس افق B ،درصد شن افق A ،درصد شن افق B ،میزان ماده آلی خاک سطحی، فاصله از جادهها و فاصله از رودخانه ها با استفاده از مدل رگرسیون درختی تقویت شده مورد بررسی قرار گرفت و همچنین نقشه پیشبینی فرسایش گالی منطقه نیز تهیه گردید. نتایج و بحث: نتایج نشان داد که فاکتورهای فاصله از رودخانه، درصد شن افق A ،درصد رس افق A و همچنین میزان ماده آلی خاک سطحی بهترتیب با درصد تأثیر 16.3 ،13.1 ،11.4 و 10.4 ،بیشترین مشارکت را در احتمال رخداد فرسایش گالی داشتند. و همچنین کمترین تأثیر مربوط به جهت شیب و ارتفاع به ترتیب با5.4 و 5.5 درصد مشارکت بوده که میتواند بهدلیل نبود تغییرات ارتفاعی چشمگیر در منطقه باشد. براساس نقشه پیشبینی مشخص گردید که 10.63 درصد از مساحت منطقهی مورد مطالعه در طبقه حساسیت بسیار زیاد قرار گرفته است. مقدار AUC برای مدل رگرسیون درختی تقویت شده در این تحقیق0.81 محاسبه گردید که نشان دهنده تخمین خوب مدل در پیشبینی مناطق حساس به فرسایش گالی استنتیجه گیری: نتایج بهدست آمده از این تحقیق، نشان از تأثیر باالی ویژگی های سطحی زمین در شروع فرسایش گالی را دارد. با توجه به اینکه بیشترین تأثیر در احتمال رخداد فرسایش گالی مربوط به فاصله از رودخانه و ویژگی های خاک سطحی میباشد، میتوان با مدیریت آبراهه ها و گالی های رخ داده و همچنین افزایش دانش کشاورزان منطقه در مورد اهمیت مدیریت خاک و کشاورزی پایدار، میزان حساسیت زمینهای منطقه به فرسایش گالی را کاهش داد. نتایج بهدست آمده نشان از مناسب بودن مدل رگرسیون درختی تقویت شده برای انجام تحقیق های مشابه میباشد.
