سهراب مظلومی؛ عباس اسماعیلی ساری؛ نادر بهرامی فر
چکیده
سابقه و هدف: ذرات معلق از مهم ترین آلاینده های هوا در شهر تهران بوده که براساس مطالعات اپیدمیولوژیک، برای سلامتی انسان بسیار مخاطره آمیز می باشند. این ذرات حاوی مقادیری از فلزهای سنگین هستند که برخی از آنها جزء عنصرهای سمی سرطانزا محسوب می شوند. با توجه به اینکه ذرات معلق با قطر کوچکتر از 4 میکرومتر می توانند به نای، ...
بیشتر
سابقه و هدف: ذرات معلق از مهم ترین آلاینده های هوا در شهر تهران بوده که براساس مطالعات اپیدمیولوژیک، برای سلامتی انسان بسیار مخاطره آمیز می باشند. این ذرات حاوی مقادیری از فلزهای سنگین هستند که برخی از آنها جزء عنصرهای سمی سرطانزا محسوب می شوند. با توجه به اینکه ذرات معلق با قطر کوچکتر از 4 میکرومتر می توانند به نای، نایژه ها و کیسه های هوایی نفوذ کنند، بنابراین در این مطالعه، به بررسی میزان فلزهای سنگین همراه باPM4 در هوای تهران و ارزیابی ریسک سلامت ناشی از آنها پرداخته شد. مواد و روش ها: نمونه برداری از ذرات معلق PM4 در دو منطقه مسکونی: تهرانپارس در شرق و اکباتان در غرب تهران توسط دستگاه نمونه بردار ذرات معلق هوای Chrono با دبی مکش 10 لیتر در دقیقه، بطور همزمان در دو ایستگاه و هر 6 روز یک بار انجام شد و غلظت ذرات معلق PM4 به روش وزن سنجی محاسبه شد. برای اندازه گیری غلظت فلزهای سنگین، نمونه ها با استفاده از محلول استخراج (شامل اسید HCl و HNO3) هضم شده و آماده سازی انجام گرفت. سپس غلظت فلزهای سنگین در نمونه ها بهوسیله دستگاه ICP-MS اندازهگیری شد. جهت بررسی غنای فلزی فاکتور غنی شدگی و برای ارزیابی ریسک سلامت فلزهای سنگین، ریسک سرطان زایی محاسبه شد. نتایج و بحث: در هر دو ایستگاه نمونه برداری بالاترین غلظت در تمام نمونه هایPM4 مربوط به آلومینیوم و آهن بود که دلیل آن فراوانی زیاد این عنصرها در پوسته زمین می تواند باشد. نتایج سنجه غنی شدگی نشان دادAl، Fe، Tiو Mn همراه با ذرات معلق دارای غنی شدگی کم بوده (1EF≤) و منشاء این فلزها بطور عمده پوسته زمین است. Ni و Cr دارای غنی شدگی بالا (10>EF>1) و Zn، Pb، Cu، Sn، As و Cd دارای درجه غنی شدگی بسیار بالا(45<EF) بوده و بیشتر منشاء انسانی دارند. غلظت ذرات معلق PM4 بین دو ایستگاه شرق و غرب تفاوت معنی داری نداشت ولی مقایسه میانگین غلظت فلزهای اندازه گیری شده در نمونه های PM4 بین دو ایستگاه نشان داد که غلظت Mn، Cu، Sn، Ni و As در ایستگاه شرق بطور معنی دار بالاتر از ایستگاه غرب بود. مقایسه فاکتور غنی شدگی بین دو ایستگاه نمونه برداری نیز نشان داد مقادیر EF عنصرهای مورد مطالعه در ایستگاه شرق بالاتر از مقادیر آن در ایستگاه غرب بود که میتواند نشان از سهم بالاتر منبع های انسانی در شرق نسبت به غرب باشد. در میان عنصرهای مورد مطالعه بالاترین ریسک سرطان زایی مربوط به Cr(VI) بود (در شرق 6-10×61.2 و در غرب 6-10×54) که این امر به دلیل سمیت بالای آن می باشد. ریسک سرطان زایی کل براساس میانگین مقادیر فلزهای سمی همراه با PM4 در ایستگاه شرق 6-10×120.1 و در ایستگاه غرب 6-10×83.1 بود. نتیجه گیری: بسیاری از فلزهای سنگین همراه باPM4 شرق و غرب تهران بطور عمده منشاء انسانی داشته و ناشی از فعالیت هایی چون حمل و نقل و وسایل نقلیه هستند. میانگین غلظت برخی فلزهای سنگین همراه با PM4 شرق تهران بالاتر از غرب بود که درنتیجه آن، ریسک سرطا نزایی ناشی از فلزهای سمی همراه با این ذرات نیز در شرق بالاتر از غرب است. مخاطره آمیزترین عنصر همراه با ذرات معلق هوای شهر تهران از نظر سرطان زاییCr(VI) بود که بیشتر باید مورد توجه قرار گیرد و منبع های انتشار انسانی آن کنترل گردد.
مرتضی داودی؛ عباس اسماعیلی ساری؛ نادر بهرامی فر؛ سید محمود قاسمپوری
دوره 8، شماره 1 ، مهر 1389
چکیده
آلاینده های گوناگونی به تالاب شاد گان که یکی از بزرگترین تالاب های کشور است وارد می شوند. یکی ازاین آلاینده ها ، باقیمانده آفت کش های آلی کلره از جمله د. د. ت و متابولیت های آن است که در گذشته برای کنترل آفات مورد استفاده قرا رمی گرفته است. د.د.ت و متابولیت های آن (p,p/-DDD ,o,p/-DDE ,p,p/-DDE ,o,p/-DDT ,p,p/-DDT در 5 گونه مختلف از ماهیان خوراکی تالاب شادگان و ...
بیشتر
آلاینده های گوناگونی به تالاب شاد گان که یکی از بزرگترین تالاب های کشور است وارد می شوند. یکی ازاین آلاینده ها ، باقیمانده آفت کش های آلی کلره از جمله د. د. ت و متابولیت های آن است که در گذشته برای کنترل آفات مورد استفاده قرا رمی گرفته است. د.د.ت و متابولیت های آن (p,p/-DDD ,o,p/-DDE ,p,p/-DDE ,o,p/-DDT ,p,p/-DDT در 5 گونه مختلف از ماهیان خوراکی تالاب شادگان و تاثیر وزن ، سن و نوع رژیم غذایی بر غلظت این آفت کش و مابولیت ها ی آن مورد بررسی قرارگرفته است. بیشترین غلظت د.د.ت کل به میزان 50/6 نانو گرم در گرم در گونه شیربت و کمترین میزان در گونه کپور به میزان 27/3 نانوگرم برگرم به دست آمد. نتایج نشان داد که غلظت متابولیت p,p/-DDE در همه گونه ها دارای بیشترین و متابولیت p,p/-DDT در گونه بنی 12/0 نانو گرم بر گرم و گونه کپور 09/0 نانو گرم بر گرم، متابولیت o,p/-DDE در گونه شیربت 12/0 نانو گرم بر گرم و شلج 20/0 نانو گرم بر گرم متابولیت o,p/-DDT در برزم 40/0 نانو گرم بر گرم دارای کمترین غلظت بودند. این نتایج بیانگر عدم استفاده جدید از این آفت کش در مزارع اطراف تالاب است .میانگین غلظت د.د.ت و متابولیت های آن در گروه وزنی بیش از 320 گرم (77/6 نانو گرم بر گرم ) و گروه سنی بیش از 3 سال (70/6 نانو گرم بر گرم ) و رژیم غذایی همه چیز خوار (34/7 نانو گرم برگرم )بالاتر بودند .محاسبه میزان جذب روزانه قابل قبول این آفت کش و مقایسه آن با استانداردهای بین المللی نشان دهنده عدم وجود خطر برای ساکنین منطقه مجاور تالاب است
وهاب واعظ زاده؛ علی ماشینچیان مرادی؛ عباس اسماعیلی ساری؛ سید محمد رضا فاطمی
دوره 5، شماره 3 ، فروردین 1387
چکیده
غلظت سموم کشاورزی ارگانوکلره شامل لیندان، هپتاکلر، آلدرین ، دیلدرین وددت در بافت عضله دو ماهی کپور و سفید در ایستگاه های جنوب غربی دریای خزر ( آستارا، هشتپر، انزلی ، کیاشهر و رامسر) اندازه گیری شد. دراین تحقیق از دستگاه گاز کروماتوگراف مجهز به آشکار ساز تسخیر الکترون Gas Chromatographs Electron Capture Detectors (GC-ECD) استفاده شد. بیشترین غلظت اندازه گیری ...
بیشتر
غلظت سموم کشاورزی ارگانوکلره شامل لیندان، هپتاکلر، آلدرین ، دیلدرین وددت در بافت عضله دو ماهی کپور و سفید در ایستگاه های جنوب غربی دریای خزر ( آستارا، هشتپر، انزلی ، کیاشهر و رامسر) اندازه گیری شد. دراین تحقیق از دستگاه گاز کروماتوگراف مجهز به آشکار ساز تسخیر الکترون Gas Chromatographs Electron Capture Detectors (GC-ECD) استفاده شد. بیشترین غلظت اندازه گیری شده مربو ط به ماهی کپور در ایستگاه انزلی با 964/11 میلی گرم در کیلو گرم بر پایه وزن چربی (335/0 میلی گرم در کیلو گرم بر پایه وزن تر) بود. غلظت آلدرین در تمام نمونه ها غیر قابل تشخیص (کمتر از 001/0 میلی گرم در کیلوگرم بر پایه وزن تر) بود. میانگین غلظت هر سم در تمام نمونه ها اندازه گیری شد که هپتاکلر با 6479/2 میلی گرم در کیلوگرم بر پایه وزن چربی بالاترین غلظت را به خود اختصاص داد (0722/0 میلی گرم در کیلوگرم بر پایه وزن تر) در ایستگاه آستارا، هیچ یک از سموم در نمونه های مورد مطالعه تشخیص داده نشدند. با توجه به میزان جذب قابل قبول روزانه Acceptable Saily Intake (ADI) هر سم، مصرف ماهی کپور ایستگاه های انزلی و رامسر و ماهی سفید ایستگاه هشتپر از نظر آلودگی به سم هپتاکلر و ماهی سفید ایستگاه کیاشهر از نظر آلودگی به سم دیلدرین خطرناک ارزیابی شد. غلظت سموم کشاورزی ارگانوکلره در ماهی های مورد مطالعه نشان می دهد که علاوه بر غلظت های ذکر شده در بالا غلظت سم ددت در ماهی سفید ایستگاه رامسر نیز از حد بیشینه باقی ماندهMaximum Residue Limit (MRL) تجاوز می کند.
مهرزاد کشاورزی فرد؛ علی ماشینچیان مرادی؛ سید محمد رضا فاطمی؛ عباس اسماعیلی ساری
دوره 5، شماره 3 ، فروردین 1387
چکیده
سموم کشاورزی ارگانوکلره به علت خاصیت تجمع پذیری ، سرطانزایی و تاثیر این سموم بر سیستم عصبی ماهیان و انسان، دارای اهمیت زیادی هستند. در این مطالعه ، غلظت سموم ارگانوکلره (لیندان، هپتاکلر، آلدرین، دیلدرین و ددت ) در سواحل جنوبی دریای خزر در ایستگاه های (آستارا، هشتپر، بندر انزلی ، کیاشهر، رامسر ، چالوس ، نور، فریدون کنار، خزرآباد ساری ...
بیشتر
سموم کشاورزی ارگانوکلره به علت خاصیت تجمع پذیری ، سرطانزایی و تاثیر این سموم بر سیستم عصبی ماهیان و انسان، دارای اهمیت زیادی هستند. در این مطالعه ، غلظت سموم ارگانوکلره (لیندان، هپتاکلر، آلدرین، دیلدرین و ددت ) در سواحل جنوبی دریای خزر در ایستگاه های (آستارا، هشتپر، بندر انزلی ، کیاشهر، رامسر ، چالوس ، نور، فریدون کنار، خزرآباد ساری و بندر ترکمن) در بافت عضله ماهی ازون برون اندازه گیری شد. در هر ایستگاه سه عدد ماهی ازون برون صید شد و بعد از آماده سازی نمونه ها، غلظت سموم در آنها اندازه گیری شد. سم هپتاکلر با میانگین غلظت 933/3 میلی گرم در کیلوگرم وزن چربی بالاترین میزان و سم الدرین با میانگین غلظت 288/0>میلی گرم در کیلوگرم وزن چربی کمترین میزان را به خود اختصاص داده اند. میانگین غلظت سموم اندازه گیری شده به ترتیب آلدرین< دیلدرین < لیندان < ددت < هپتاکلر بود. با تطبیق غلظت های به دست آمده در این مطالعه با میزان بیشینه حد مجاز 1 هر سم ، مشاهده شد که غلظت هپتاکلر در ایستگاه های آستارا، هشتپر، بندرانزلی، رامسر ، چالوس ، نور ، فریدون کنار و همچنین میانگین غلظت سم هپتاکلر در ده ایستگاه نمونه بردای شده از میزان بیشینه حد مجاز تجاوز کرده است. همین طور غلظت سم ددت در ایستگاه های چالوس و بندر ترکمن، بالاتر از بیشینه حد مجاز بود.
بهروز ابطحی؛ مهدی قدرتی شجاعی؛ عباس اسماعیلی ساری؛ معصومه رهنما؛ عیسی شریف پور؛ محمود Mahmood؛ رضوان ا... کاظمی؛ علی حلاجیان
دوره 4، شماره 3 ، فروردین 1386
چکیده
غلظت پنج فلز شامل : سرب(Pb) ؛ مس (Cu) ، کادمیوم(Cd) ، نیکل (Ni) و وانادیوم (V) در بافتهای ماهی اوزون برون (Acipenser stellatus) صید شده در سال 1380 در سواحل جنوبی دریای خزر با دستگاه جذب اتمی کوره ای و شعله ای ، طبق روش استانداردAOAC مورد بررسی قرار گرفت. نمونه ها از مراکز مهم صد ماهیان خاوریاری خزر جنوبی در استان های گیلان و گلستان در فصول بهار و پاییز جمع آوری ...
بیشتر
غلظت پنج فلز شامل : سرب(Pb) ؛ مس (Cu) ، کادمیوم(Cd) ، نیکل (Ni) و وانادیوم (V) در بافتهای ماهی اوزون برون (Acipenser stellatus) صید شده در سال 1380 در سواحل جنوبی دریای خزر با دستگاه جذب اتمی کوره ای و شعله ای ، طبق روش استانداردAOAC مورد بررسی قرار گرفت. نمونه ها از مراکز مهم صد ماهیان خاوریاری خزر جنوبی در استان های گیلان و گلستان در فصول بهار و پاییز جمع آوری شدند نتایج حاصله نشان داد که تجمع فلزات در بافتهای کبد و آبشش از ترتیب مس> سرب> کادمیوم> نیکل و وانادیوم پیروی می کند . در حالیکه این روند در سرم ماهی ها بترتیب مس> نیکل > سرب > وانادیوم ؟ وکادمیوم بود. اختلاف معنی داری در غلظت فلزات در بافتها و سرم ازون برون مشاهده گردید (p
مهدی نادری جلوار؛ عباس اسماعیلی ساری؛ محمد رضا احمدی؛ سید جعفر سیف آبادی؛ اصغر عبدلی
دوره 4، شماره 2 ، دی 1385
چکیده
در این تحقیق به منظور بررسی اثرات کارگاه های پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان بر کیفیت آب رودخانه هراز و روند خودپالایی آن ، چهار کارگاه تکثیر و پرورش ماهی و ده ایستگاه نمونه برداری انتخاب شدند. اندازه گیری خصوصیات فیزیکوشیمیایی و مواد مغذی آب شاملT^(°C) ، 〖DO〗^ pH,〖BOD〗_5 ، سخت کل ، TDS ، TSS ، کدورت ، EC ، 〖PO〗_4 ، 〖NH〗_4 ،NO〖 〗_3، 〖NO〗_2و در هر دو ...
بیشتر
در این تحقیق به منظور بررسی اثرات کارگاه های پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان بر کیفیت آب رودخانه هراز و روند خودپالایی آن ، چهار کارگاه تکثیر و پرورش ماهی و ده ایستگاه نمونه برداری انتخاب شدند. اندازه گیری خصوصیات فیزیکوشیمیایی و مواد مغذی آب شاملT^(°C) ، 〖DO〗^ pH,〖BOD〗_5 ، سخت کل ، TDS ، TSS ، کدورت ، EC ، 〖PO〗_4 ، 〖NH〗_4 ،NO〖 〗_3، 〖NO〗_2و در هر دو ماه یک بار و در یک دوره یکساله صورت گرفت . نتایج حاصل از آنالیزها نشان داد که دامنه مقدار متوسط پارامترها در ایستگاه های مختلف در مدت بررسی برای دما، 7/11-9/8 درجه سانتی گراد، DO 3/11 – 7/8 میلی گرم در لیتر، BOD5 9/5- 95/2 میلی گرم در لیتر،PH 9/7-4/7 ، سختی کل 245- 160 میلی گرم در لیتر، TDS247- 209 میلی گرم در لیتر،TSS 156- 62 میلی گرم در لیتر ؛ کدورت NTU 76-2/21، EC 491-398 میکروموس بر سانتی متر ، 〖PO〗_4 115/0-014-0 میلی گرم در لیتر، 〖NH〗_4 783/0 -014-0 میلی گرم در لیتر،، 〖NO〗_3 49-1-74/0 میلی گرم در لیتر، وNO _2 021/0- 003/0 میلی گرم در لیتر متغیر بود. در این مطالعه مقادیر پارامتر های فوق در ایستگاه های مختلف دارای نوساناتی بوده و برخی از آن ها شامل DO ، TSS ، 〖NH〗_4 ، و کدورت در ایستگاه های مختلف اختلاف معنی داری داشتند که نتیجه تاثیر مزارع پرورش ماهی و خودپالایی رودخانه می باشد. این فاکتورها در فصول مختلف سال نیز در تغییر بوده که علت اصلی آن تغییر شرایط محیطی و شدت فعالیت کارگاه ها می باشد .
