هانیه کاظمی موید؛ مهدی جلیلی قاضی زاده؛ مصطفی پناهی؛ زهرا عابدی؛ حمیدرضا غفارزاده
چکیده
سابقه و هدف: لجن تولید شده در پالایشگاه تولید کننده روغن، به دلیل حجم قابل توجه و پیچیدگی در ترکیب ها، بسیار مضر بوده و دفع معقول آن برای حفاظت از محیط‌زیست و توسعه پایدار اهمیت زیادی دارد. طی فرآیند تصفیه پساب در پالایشگاه روغن، لجن صنعتی آلوده و حاوی مواد سمی تولید میشود که شامل ترکیب های پلی آروماتیک هیدروکربن بوده و در ...
بیشتر
سابقه و هدف: لجن تولید شده در پالایشگاه تولید کننده روغن، به دلیل حجم قابل توجه و پیچیدگی در ترکیب ها، بسیار مضر بوده و دفع معقول آن برای حفاظت از محیط‌زیست و توسعه پایدار اهمیت زیادی دارد. طی فرآیند تصفیه پساب در پالایشگاه روغن، لجن صنعتی آلوده و حاوی مواد سمی تولید میشود که شامل ترکیب های پلی آروماتیک هیدروکربن بوده و در گروه پسماندهای خطرناک طبقه بندی می شود.مواد و روش ها: در این تحقیق ارزیابی چرخه حیات روش های دفع در دو سناریوی لندفیل و سوزاندن روی لجن صنعتی پالایشگاه روغن در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس با استفاده از نرم افزار ارزیابی چرخه حیات، openLCA با مدل ارزیابی اثرهای CML-Baseline، طبقه های مختلف اثرهای محیط زیستی بررسی و با استفاده از روش وزن دهی و بی بعد کردن هر یک از طبقه های اثر در دو سناریوی تعریف شده، بهترین سناریو از لحاظ محیط زیستی شناسایی گردیده است.نتایج و بحث: نتایج از فهرست نویسی 11 طبقه اثر شامل اسیدی شدن، تغییر اقلیم، کاهش منابع غیر زیستی، در دو بخش سوخت‌های فسیلی و عامل های مؤثر در ذخیره های نهایی،سمیت در سه بخش (آب آشامیدنی، آب دریایی، سمیت خاک)، اختناق دریاچه ای، مسمومیت انسان، تخریب لایه ازون، مه دود فتوشیمیایی ارزیابی به دست آمده است. نتایج نشان داده است، کمترین اثرهای محیط زیستی روی سنجه های سلامت انسان و گونه های گیاهی، مربوط به سناریوی لندفیل می باشد. سناریوی سوزاندن لجن، که به طور مستقیم به زباله سوز ارسال می‌شوند با انتشار بیشترین میزان دی اکسید کربن، متان و اکسیدهای نیتروژن به محیط بهعنوان سناریو بدتر انتخاب شده است.نتیجه گیری: نتایج بی بعد سازی در دو سناریوی مورد مطالعه نشان داد، سناریو 1 (لندفیل) با مقدار (6-)10×2.94 ، کمترین و سناریوی 2 (سوزاندن پسماند) با عدد (5-)10×5.42، بیشترین اثر تخریبی در محیط زیست را داشته اند.
احمدرضا فرزانه؛ مریم میرابی؛ مهدی جلیلی قاضی زاده؛ مریم عباسی
چکیده
سابقه و هدف: منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس واقع در عسلویه دارای واحدهای پتروشیمی بسیاری می باشد که سالانه حجم قابل توجهیاز انواع پسماندهای مختلف (اعم از عادی و خطرناک) در این واحدها تولید می شود. دو مورد از مهمترین پسماندهای تولیدی در مجتمع هایپتروشیمی، پسماند مولکولارسیو و پسماند کاتالیست می باشد که بر اساس آمار موجود، بطور میانگین ...
بیشتر
سابقه و هدف: منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس واقع در عسلویه دارای واحدهای پتروشیمی بسیاری می باشد که سالانه حجم قابل توجهیاز انواع پسماندهای مختلف (اعم از عادی و خطرناک) در این واحدها تولید می شود. دو مورد از مهمترین پسماندهای تولیدی در مجتمع هایپتروشیمی، پسماند مولکولارسیو و پسماند کاتالیست می باشد که بر اساس آمار موجود، بطور میانگین و طی 25 سال آینده، سالانه 3000تن پسماند مولکولارسیو و 2000 تن پسماند کاتالیست در این منطقه تولید می شود. نظر بضرورت مدیریت بهینه پسماندهای صنعتی، هدفاولیه این پژوهش شناسایی و طبقه بندی این دو نوع پسماند می باشد و در ادامه، قابلیت بازیابی این پسماندها و بطور خاص امکان سنجی استفاده از آنها در ساخت بتن بررسی می شود. مواد و روش ها: در ابتدا شناسایی و طبقه بندی این دو پسماند با استفاده از آزمایش های آنالیز عنصری، اندازه گیری فلزهای سنگین و تعیینترکیب های آلی و مقایسه آن با استاندارد سمیت EPA انجام شده است. در ادامه بمنظور امکان سنجی استفاده از این دو نوع پسماند درساخت بتن، طرح اختلاط اولیه بتن که شامل چگونگی جایگزینی این دو پسماند با سیمان است تهیه شده و بر اساس آن نمونه های بتنساخته شده است. اندازه گیری مقاومت 7 روزه بتن و انجام آنالیز سمیت قابل نشت ( TCLP ) از دیگر آزمایش هایی است که بمنظورامکان سنجی قابلیت بازیافت این پسماندها از دیدگاه فنی و محیطزیستی انجام شده است. نتایج و بحث: اجزای اصلی تشکیل دهنده هر دو پسماند ترکیب های 2SiO و 3O2Al بوده که از این جهت قابلیت اولیه جایگزینی با سیماندر ساخت بتن را دارا می باشد. بر اساس نتایج آنالیز فلزهای سنگین، با توجه به مقادیر قابل توجه عنصر کرم در پسماند مولکولارسیو (معادلppm11 ) می توان این پسماند را در گروه پسماندهای خطرناک صنعتی طبقه بندی نمود. همچنین آنالیز ترکیب های آلی نشان می دهد کهمقادیر همه ترکیب های آلی موجود در این دو نوع پسماند از استاندارد مجاز پسماند خطرناک کمتر است. نتایج مقاومت فشاری 7 روزهپسماند مولکولارسیو نشان میدهد که استفاده از این پسماند در ساخت بتن سبب بهبود گیرش اولیه بتن می شود و این بدلیل میزان قابل توجه ترکیب اکسید آلومینیوم ( 3O2Al ) در این پسماند می باشد و جایگزینی 10 % از این پسماند می تواند بعنوان مقدار بهینه برای افزایشگیرش اولیه بتن مدنظر قرار گیرد. این در حالی است که پسماند کاتالیست تأثیر مثبتی بر گیرش اولیه بتن ندارد. در نهایت آنالیز TCLPنشان می دهد بتن های ساخته شده با این دو پسماند در دسته بندی مواد غیرخطرناک قرار گرفته که این مساله ناشی از خاصیتتثبیت کنندگی بتن می باشد. نتیجه گیری: بررسی اولیه ویژگی های پسماند مولکولارسیو وپسماند کاتالیستی حاکی از آن است که امکان استفاده از این دو نوع پسمانددر ساخت بتن از دیدگاه فنی و محیط زیستی وجود داشته و انجام آزمایش های تکمیلی در این مورد ضرورت دارد.
مریم فروغ الدین؛ مهدی جلیلی قاضی زاده؛ مریم میرابی؛ محمدرضا نظری
دوره 15، شماره 4 ، دی 1396، ، صفحه 177-192
چکیده
سابقه و هدف: لاینر رسی متراکم‌شده یکی از مهمترین اجزای خاک‌چال‌های دفن بهداشتی پسماند است که اصلی‌ترین وظیفه آن محدود کردن نفوذ شیرابه ناشی از پسماند از کف محل دفن است. از آنجا که هزینه سیستم لاینینگ بخش قابل‌توجهی از هزینه‌های یک محل دفن را در بر می‌گیرد، لازم است طراحی لاینر رسی متراکم‌شده با در نظر گرفتن توامان ملاحظات محیط ...
بیشتر
سابقه و هدف: لاینر رسی متراکم‌شده یکی از مهمترین اجزای خاک‌چال‌های دفن بهداشتی پسماند است که اصلی‌ترین وظیفه آن محدود کردن نفوذ شیرابه ناشی از پسماند از کف محل دفن است. از آنجا که هزینه سیستم لاینینگ بخش قابل‌توجهی از هزینه‌های یک محل دفن را در بر می‌گیرد، لازم است طراحی لاینر رسی متراکم‌شده با در نظر گرفتن توامان ملاحظات محیط زیستی و اقتصادی انجام شود که مستلزم شناسایی عوامل موثر بر هزینه‌های ساخت لاینر رسی متراکم‌شده است. مواد و روش‌ها: با استفاده از رویکرد عملکردگرا، ضمن بررسی عوامل موثر بر عملکرد هیدرولیکی لاینر رسی متراکم‌شده در جلوگیری از نفوذ شیرابه، چهار متغیر شامل ارتفاع ترانشه دفن، عمر ترانشه دفن، قیمت زمین و فاصله از منبع قرضه خاک بهعنوان متغیرهای موثر بر هزینه ساخت لاینر رسی شناسایی و سناریوهای مختلف برای بررسی هر کدام از عوامل تاثیرگذار تعریف شد. بر اساس شرایط موجود در اکثر خاک‌چال‌های کشور، تغییرات ارتفاع ترانشه بین 10 تا 30 متر، تغییرات طول عمر ترانشه بین یک ماه تا دو سال و تغییرات فاصله از محل قرضه بین صفر تا 100 کیلومتر در نظر گرفته شده است. در ادامه با استفاده از مدل کالیبره‌شده یک‌بعدی HYDRUS، ضخامت مناسب لاینر در سناریوهای مختلف برای ترانشه دفن تعیین شده است و بر اساس آن، هزینه‌های مرتبط با ساخت لاینر رسی متراکم‌شده در سناریوهای محتمل برای محل دفن پسماند برآورد شده است. نتایج و بحث: بررسی الگوی تغییرات هزینه‌ها نشان میدهد که افزایش ارتفاع ترانشه دفن در بخش‌های مختلف منجر به کاهش هزینه‌های ساخت میشود. این در حالی است که تغییرات هزینه ساخت لاینر در طول عمرهای مختلف ترانشه، ابتدا روندی نزولی و در ادامه روند صعودی داشته است. ضمن آنکه روند تغییرات هزینه کل متاثر از تغییرات هزینه زمین و نشان‌دهنده اهمیت قیمت زمین در ارزیابی هزینه‌های کلی احداث لاینر است. همچنین افزایش فاصله از محل قرضه منجر به افزایش چشمگیر هزینه‌های ساخت لاینر رسی میشود. از این‌رو اگر خاک مناسب برای ساخت لاینر رسی در فاصله‌ای بیش از 100 کیلومتر از محل خاک‌چال موجود باشد، استفاده از لاینرهای رسی ژئوسنتتیک صرفه اقتصادی بیشتری نسبت به لاینر رسی متراکم‌شده دارد. عمر ترانشه دفن متغیری است که محدودیت کمتری برای طراح ایجاد میکند بنابراین می‌تواند با توجه به هزینه سایر بخش‌ها مقادیر مختلفی برای آن لحاظ شود. نتیجه‌گیری: بررسی هزینه‌ها در بخش‌های مختلف ساخت لاینر رسی متراکم‌شده حاکی از آن است که تغییرات پارامترهای مختلف به شکل معنی‌داری در تغییرات هزینه ساخت لاینر موثر بوده و برای تعیین حد بهینه برای هر پارامتر باید با استفاده از یک مدل اقتصادی، توابع هزینه استخراج و نسبت به بهینه‌سازی آن در هر منطقه اقدام شود.
زینب گل حسینی؛ مهدی جلیلی قاضی زاده؛ سید حسین هاشمی
دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1395، ، صفحه 81-90
چکیده
یکی از مهمترین پسماندهای تولید شده در نیروگاه های سیکل ترکیبی، لجن تولیدی در حوضچه تبخیری می باشد. بررسی فرایند تولید برق در این نوع نیروگاهها حاکی از آن است که پساب ورودی به حوضچه تبخیری حاوی آلایندههای مختلفی است که در حین فرایند تبخیر بهصورت لجن در کف حوضچه تبخیری رسوب میکند. بر این اساس شناسایی کمی و کیفی این پسماند و ارائه ...
بیشتر
یکی از مهمترین پسماندهای تولید شده در نیروگاه های سیکل ترکیبی، لجن تولیدی در حوضچه تبخیری می باشد. بررسی فرایند تولید برق در این نوع نیروگاهها حاکی از آن است که پساب ورودی به حوضچه تبخیری حاوی آلایندههای مختلفی است که در حین فرایند تبخیر بهصورت لجن در کف حوضچه تبخیری رسوب میکند. بر این اساس شناسایی کمی و کیفی این پسماند و ارائه راهکارهای مدیریت آن در دستور کار قرار گرفته و بدین منظور نیروگاه سیکل ترکیبی دماوند بهعنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. مطالعات صورت گرفته نشان می دهد که این پسماند حاوی فلزات سنگین (بهخصوص سرب و کرم) و آلایندههای نفتی میباشد. مقایسه خصوصیات فیزیکی و شیمیایی لجن حوضچه تبخیری با معیارها و طبقه بندی های کنوانسیون بازل و سایر منابع شناخته شده بین المللی مانند دستورالعمل های سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا (EPA) بیانگر آن است که این پسماند در گروه پسماندهای ویژه طبقهبندی میشود. در ادامه کلیه روشهای محتمل جهت مدیریت لجن تولیدی بررسی شده و بر اساس معیارهای فنی، اقتصادی و زیستمحیطی روش دفن در زمین به عنوان روش برتر انتخاب شد. در نهایت جهت اجرای این روش، سناریوهای مختلف دفن در زمین شامل دفن سطحی و عمقی در نظر گرفته شده و ازآنجاکه در محلهای دفن پسماند، لاینر مهمترین عامل در جلوگیری از نفوذ آلایندهها به محیط میباشد، لذا با استفاده از مدل IWEM[1] سیستم لاینینگ مناسب جهت کارگذاری در کف محل دفن در سناریوهای مختلف محیطی و غلظتهای متفاوت نشت پیشنهاد شده است.[1]Industrial Waste Management Evaluation Model
