بررسی اثر متقابل اسیدیته خاک و نوع کود نیتروژنی بر تصعید گاز آمونیاک از خاک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

2 مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

چکیده

سابقه و هدف: اگرچه مصرف کودهای شیمیایی برای افزایش تولید در واحد سطح محصول های کشاورزی ضرورت داشته و سالانه در کشور حدود دو میلیون تن کودهای نیتروژنی مصرف می شود ولی بخش زیادی از کودهای مصرفی جذب گیاه نشده (بیش از 80 درصد از کودهای مصرف شده در برخی از مزرعه های گندم کشور) و به صورت گاز از سطح خاک به اتمسفر وارد شده و موجب آلودگی هوا می گردد. بنابراین بررسی راهکارهای کاهش تصعید نیتروژن در بخش کشاورزی ضرورت داشته و تحقیق اخیر با هدف اندازه گیری میزان تصعید نیتروژن و تعیین مناسب ترین منبع کود نیتروژنی برای خاک های با اسیدیته مختلف کشور طراحی و اجرا گردید.
مواد و روش ها: در مرحله اول نسبت به طراحی و ساخت دستگاه اندازه گیری تصعید نیتروژن اقدام گردید. خاک های با اسیدیته مختلف از مؤسسه تحقیقات چای کشور واقع در لاهیجان و همچنین ایستگاه تحقیقاتی مرکز ملی تحقیقات شوری واقع در شهرستان اشکذر از توابع استان یزد تهیه گردید. سپس اثر پنج نوع کود نیتروژنی (سولفات آمونیوم، نیترات آمونیوم، اوره، اوره با پوشش گوگردی و نیترات پتاسیم) و سه سطح اسیدیته خاک ( 5 / 4 ، 5 / 6 و 88 / 7 ) بر میزان تصعید روزانه و تجمعی نیتروژن به مدت 22 روز بررسی شد. تیمارهای تحقیق در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طراحی و در مرکز ملی تحقیق های شوری اجرا گردید.
نتایج و بحث: نتایج نشان داد که اسیدیته خاک و نوع کود نیتروژنی تأثیر معنی داری بر میزان تصعید نیتروژن و هدرروی آن دارند. بیش از 59 درصد از نیتروژن مصرفی از طریق کود سولفات آمونیوم در خاک با pH 88 / 7 به صورت گاز آمونیاک از دسترس گیاه خارج و موجب آلودگی هوا می گردد. این میزان برای کودهای نیترات آمونیوم و اوره به ترتیب معادل 49 درصد و برای اوره با پوشش گوگردی و نیترات پتاسیم به ترتیب معادل 6 / 7 و 018 / 0 درصد است. کمترین تصعید نیتروژن در تمامی سطح های اسیدیته خاک مربوط به کود نیترات پتاسیم بود. میزان تصعید نیتروژن از این کود در تمام سطح های pH خاک بسیار ناچیز و کمتر از 07 / 0 میلی گرم نیتروژن خالص در کل دوره آزمایش (22 روز) بود. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد با کاهش pH خاک از 88 / 7 به 5 / 6 میزان کل نیتروژن تصعید شده در مورد کودهای سولفات و نیترات آمونیوم کاهش و به ترتیب از 15 / 227 و 82 / 189 به 39 / 2 و 99 / 0 میلی گرم نیتروژن خالص در کل دوره آزمایش ( 22 روز) کاهش یافت. میزان کل نیتروژن تصعید شده از کودهای سولفات و نیترات آمونیوم از خاک با pH معادل 5 / 4 به ترتیب معادل 51 / 2 و 33 / 1 میلی گرم نیتروژن خالص در کل دوره آزمایش ( 22 روز) بود. اگرچه با کاهش pH خاک از 88 / 7 به 5 / 4 ، میزان نیتروژن تصعید شده از 188 به 157 میلی گرم نیتروژن خالص در کل دوره آزمایش ( 22 روز) کاهش یافت اما با کاهش pH خاک از 88 / 7 به 5 / 4 میزان تصعید درمورد کود اوره با پوشش گوگردی از 2 / 29 به 05 / 87 میلی گرم، نیتروژن در کل دوره آزمایش ( 22 روز) افزایش یافت. نتایج این تحقیق همچنین نشان داد که بیشترین سرعت تصعید نیتروژن به نوع کود و اسیدیته خاک بستگی داشت. بیشترین سرعت تصعید نیتروژن (75 / 50 میلی گرم نیتروژن در روز) مربوط به کود اوره بود که در خاک اسیدی ( pH معادل 5 / 4) اتفاق افتاد. در خاک با pH معادل5 / 6 نیز بیشترین سرعت تصعید نیتروژن مربوط به کود اوره و معادل 74 / 40 میلی گرم در روز بود. با افزایش pH خاک به 88 / 7 بیشترین تصعید روزانه متعلق به کود سولفات آمونیوم و معادل 03 / 46 میلی گرم در روز بود و پس از آن کودهای نیترات آمونیوم و اوره به ترتیب با تصعید روزانه 94 / 22 و 12 / 15 میلی گرم نیتروژن در جایگاه دوم و سوم قرار گرفتند.
نتیجه گیری: درصورت انتخاب نوع کود مناسب، می توان سهم هدرروی کودهای نیتروژنی از طریق تصعید را به میزان معنی داری کاهش داد. براساس نتایج این پژوهش، جهت مصرف سطحی، کود نیترات پتاسیم مناسب ترین گزینه کود نیتروژنی در کلیه سطح های اسیدیته خاک می باشد. در خاک های با pH معادل و کمتر از 55 / 6 ، کودهای نیترات آمونیوم و سولفات آمونیوم و در خاک های با pH معادل و بیشتر از 88 / 7 ، کود اوره با پوشش گوگردی دارای کمترین میزان تصعید می باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Interactive effects of nitrogen fertilizer sources and soil acidity on ammonia volatilization

نویسندگان [English]

  • Mostafa Behbouiehjozam 1
  • Mehdi Karimi 2
  • Abdolamir Bostani 1
1 Department of Soil Sciences, Colledge of Agriculture, University of Shahed, Tehran, Iran
2 Natioanl Salinity Research Center (NSRC), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO),Yazd, Iran
چکیده [English]

Introduction: While more than 2 million tonnes of nitrogen (N) fertilizers are annually used in Iran, it is documented that only 20% of applied nitrogen N are uptaken in some wheat farms of Iran. In other words, around 80% of N fertilizers are lost through leaching and volatilization, which increases the potential of environmental contamination with the increased N input expenditure of the farmer, or stored in the soil. So, the present study was aimed to quantify the role of ammonia volatilization from Iranian soils and to introduce simple and helpful techniques for ammonia volatilization reduction in Iranian wheat farms.
Material and methods: Firstly, a modified closed dynamic airflow system was provided. Soil materials were provided from the Tea Research Institute located in Lahijan, Iran as well as the National Salinity Research station located in Ashkezar, Yazd, Iran. The soils with three levels of acidity (7.88, 6.5, and 7.88) were incubated with five sources of nitrogenous fertilizers including ammonium sulfate, ammonium nitrate, urea, sulfur coated urea, and potassium nitrate for 22 days. Daily and cumulative volatilized ammonium was collected in 20 ml of 2% boric acid indicator solution and it was titrated with 0.01 N HCl. The analysis of variance for different parameters was done following the ANOVA technique. When F was significant at p ≤ 0.05 level, treatment means were separated using DMRT.
Results and discussion: Results showed that soil acidity, fertilizer source, and their interactions had significant effects on total volatilized nitrogen, maximum volatilized rate, and day of highest volatilization rate. Total volatilized nitrogen depends on nitrogen fertilizer source and soil acidity. The results showed that more than 59% of applied ammonium sulfate at the soil with the pH value of 7.88 was lost through ammonia volatilization and resulted in air pollution. The volatilized nitrogen for sulfur-coated urea and potassium nitrate equaled 7.6 and 0.018% while that of ammonium nitrate and urea equaled 49%. The results showed that potassium nitrate had the minimum cumulative ammonium volatilization of less than 0.07 mg N and it was not affected by soil acidity. In addition, our results proved that soil pH reduction from 7.88 to 6.5, reduced total ammonia volatilization for ammonium sulfate and nitrate from 227.15 and 189.82 to 2.39 and 0.99 mg N, respectively. Total volatilized nitrogen from ammonium sulfate and nitrate from soils with pH of 4.5 were 2.51 and 1.33 mg N, respectively. While soil pH reduction from7.88 to 4.5 from soils treated with urea reduced ammonia volatilization from 188 to 157, this increased ammonia volatilization from sulfur coated urea from 29.2 to 87.05 mg N. In other words, our results proved that increasing soil pH resulted in a significant decrease in total volatilized ammonia from sulfur coated urea. The total volatilized nitrogen from soils with the pH values of 4.5, 6.55, and 7.88 was equal to 22, 20 and 6% of applied sulfur coated urea. The maximum volatilized rate of ammonium was affected by soil pH and fertilizer sources. With decreasing soil pH the maximum volatilization rate from urea fertilizer increased. A similar trend was found for sulfur-coated urea. However, the maximum volatilization rate from ammonium nitrate and sulfate increased with soil pH increase. Interestingly, soil pH had no significant effect on the maximum volatilized rate from potassium nitrate fertilizer and it was equal to 0.04 mg N per day.
Conclusion: As ammonia volatilization depends on N sources, it is possible to decrease ammonia loss by selecting the proper nitrogen fertilizer source. The results demonstrated that potassium nitrate had minimum ammonia loss and can be introduced as the optimum source of nitrogen fertilizer for a wide range of soil pH from 4.5 to 7.88. Ammonium nitrate and ammonium sulfate fertilizers had the least ammonia loss at soils with a pH of 6.55 and less. However, sulfur-coated urea had the least ammonia loss at soil pH of 7.88 and more.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Soil pH
  • Potassium nitrate
  • Nitrogen loss
  • Urea
Dillon, K.A., Walker, T.W., Harrell, D.L., Krutz, L.J., Varco, J.J., Koger, C.H. and Cox, M.S., 2012. Nitrogen sources and timing effects on nitrogen loss and uptake in delayed flood rice. Agronomy Journal. 104(2), 466-472.
Bouyoucos, C.J., 1962. Hydrometer method improved for making particle-size analysis of soil. Agronomy Journal. 54, 406-465.
Cevallos, E., Correa1, L., Landázuri, P., Gía, J., Ulloa, S., Rueda, D., Manjunatha, B. and Selvanayagam, M., 2015. Evaluate the effect of three levels pH in leaching and volatilization of nitrogen fertilizers, in three soil types. Der Pharma Chemica. 7(10), 521-532.
Dari, B., Roger, C.W. and Walsh, O.S., 2019. Understanding Factors Controlling Ammonia Volatilization from Fertilizer Nitrogen Applications. Available online at: www.extension. uidaho. edu/publishing/pdf/BUL/BUL926.pdf.
FAO, 2005. Fertilizer use by crop in the Islamic Republic of Iran. Available online at: www.fao.org.
Fenn, L.B. and Kissel, D.E., 1973. Ammonia volatilization from surface applications of ammonium compounds on calcareous soils: I. General theory. Soil Science Society of America Journal. 37(6), 855-859.
Fenn, L.B., and Kissel, D.E., 1974. Ammonia volatilization from surface applications of ammonium compounds on calcareous soils: II. Effects of temperature and rate of ammonium nitrogen application. Soil Science Society of America Journal. 38(4), 606-610.
Fisher, K.A., Meisinger, J.J., and James, B.R., 2016. Urea Hydrolysis Rate in Soil Toposequences as Influenced by pH, Carbon, Nitrogen, and Soluble Metals. Journal of Environmental Quality. 45, 349–359.
He, Z., Kumar, A.A., Calvert, D.D. and Banks, D.J., 1999. Ammonia volatilization from different fertilizer sources and effects of temperature and soil pH. Soil Science. 164(10), 750-758.
Jones, C. and Jacobsen, J., 2005. Nitrogen cycling, testing and fertilizer recommendations. Available online at: https://store.msuextension.org/Products/Nutrient-Management-Module.
Karimi, M., 2019. Wheat responses to the interactive effects between salinity and potassium sulphate fertilization. Environmental Stresses in Crop Sciences, 1(12), 239-249. (In Persian with English abstract).
Karimizarchi, M., Aminuddin, H., Khanif, M. Y. and Radziah, O., 2015. Elemental sulphur effects on nitrogen loss in Malaysian high pH Bintang Series soil. Malaysian Journal of Soil Science. 19, 83-94.
Karimizarchi, M., 2015. A Guideline for Wheat Nitogen Fertilization. Sahrasharq Press, Mashhad, Iran.
Khavazi, K., Balali, M.R., Bazargan, K., Tehrani, M.M., Rezaei, H., Asadi Rahmani, H., Gheibi, M.N., Davoodi, M.H., Saadat, S., Moshiri, F. and Davatgar, N., 2014. Comprehensive Soil fertility and Plant Nutrition Program 2014-2025. Soil and Water Research Institute Press, Karaj, Iran.
Kumar, V., Yadav, D.S. and Singh, M., 1988. Effects of Urea Rates, Farmyard Manure, CaCO,, Salinity and Alkalinity Levels on Urea Hydrolysis and Nitrification in Soils. Australian Journal of Soil Research. 26, 367-74.
Li, Y., Huang, L., Zhang, H., Wang, M. and Liang, Z., 2018. Assessment of Ammonia Volatilization Losses and Nitrogen Utilization during the Rice Growing Season in Alkaline Salt-Affected Soils. Sustainability. 9(132), 1-15.
Liu, T., Huang, J., Chai, K., Cao, C. and Li, C., 2018. Effects of N fertilizer sources and tillage practices on NH3 volatilization, Grain yield, and N use efficiency of rice fields in Central China. Frontiers in Plant Science. 9, 1-10.
Mansouri, T., Golchin, A. and Rezaei, Z., 2017. Effect of source and amount of nitrogen, the amount of calcium carbonate of soil and different amounts of Alfalfa residue on nitrogen losses as ammonia. Journal of Water and Soil. 31(1), 286-301.
Moraes, L.E., Burgos, S.A., DePeters, E.J. Zhang, R. and Fadel, J.D., 2017. Urea hydrolysis in dairy cattle manure under different temperature, urea, and pH conditions. Journal of Dairy Science. 100, 1–7.
Nascimento, C.A.C.D., Vitti, G.C., Faria, L.D.A., Luz, P.H.C. and Mendes, F.L., 2013. Ammonia volatilization from coated urea forms. Revista Brasileira de Ciência do Solo. 37(4), 1057-1063.
Pacholski, A., Cai, G., Nieder, R., Richter, J., Fan, X., Zhu, Z., and Roelcke, M., 2006. Calibration of a simple method for determining ammonia volatilization in the field – comparative measurements in Henan Province, China. Nutrient Cycling in Agroecosystems. 74, 259-273.
Pan, B., Lam, S.K., Mosier, A., Luo, Y., Chen, D., 2016. Ammonia volatilization from synthetic fertilizers and its mitigation strategies: A global synthesis. Agriculture, Ecosystems and Environment. 232, 283–289.
Shan, L., He, Y., Chen, J., Huang, Q., and Wang, H., 2015. Ammonia volatilization from a Chinese cabbage field under different nitrogen treatments in the Taihu Lake Basin, China. Journal of Environmental Sciences. 38, 14-23.
Song Y.S., Fan X.H., Lin D.X., Yang L.Z. and Zhao J.M., 2004. Ammonia volatilization from paddy fields in the taihu lake region and its influencing factors. Acta Pedology Sinica. 41, 265-269.
Toufiq M., 2005. Measurement of ammonia emission following surface application of urea fertilizer from paddy fields. Pakistan Journal of Biological Sciences. 8, 429-432.
Whitehead, D. C., and Raistrick, N., 1990. Ammonia volatilization from five nitrogen compounds used as fertilizers following surface application to soils. European Journal of Soil Science. 41(3), 387-394.
Viero, F., Bayer, C., Mara, S., Fontoura, V., and Paulo, R., 2014. Ammonia volatilization from nitrogen fertilizers in no till wheat and maize in southern Brazil. Revista Brasileira de Ciência do Solo. 38,1515-1525.