روشی بهینه برای تعیین مکان مناسب دفن زبالههای جامد شهری GIS با کاربرد تحلیل چندمعیاره و

نوع مقاله : Original Articles

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران

2 استاد گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، ،دانشگاه تربیت ﻣﺪرس، تهران

3 استاد گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، تهران

چکیده

انتخاب مکان مناسب دفن زباله های شهری از مسائل پیچیده دربرنامه ریزی استفاده از زمین است. برای انتخاب یک مکان بهینه،معیارهای زیست محیطی، فنی  اقتصادی و اجتماعی  فرهنگی بسیاری را باید در نظر گرفت. هدف این پژوهش، ارائه روشی بهینه برپایه تحلیل تصمیم گیری چندمعیاره و سامانه اطلاعات جغرافیایی توأم با نظرسنجی از متخصصین برای تعیین مکان مناسب خاکچال است .روش پیشنهادی، پس از بسط ، برای انتخاب مکان مناسب دفن زباله های شهر مرودشت مورد ارزیابی قرار گرفت. در گام نخست ، باتوجه به هدف مسئله و به کمک نظرسنجی از 40 متخصص مدیریت مواد زاید، معیارهای ارزیابی تعیین شد. سپس با ورود نقشۀ معیارها به محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی، پایگاه اطلاعات مکانی منطقۀ مورد مطالعه ایجاد شد. آنگاه در مرحله طراحی تصمیم گیری، دو مرحله توأم معین شد: در مرحلۀ اول، مکان های نامناسب بر پایۀ 13 معیارمحدودکننده و براساس ضوابط سازمان حفاظت محیط زیست ایران،حذف شد. در مرحلۀ دوم، به کمک 16 معیار ارزیابی تعیین شده توسط متخصصین، مناطق انتخابی مرحلۀ اول با جزئیات بیشتری بررسی شد.بدین منظور ابتدا معیارهای ارزیابی استاندارد، و سپس با توجه به پاسخ متخصصین به اهمیت هریک از معیارها و با استفاده از روش رتبه بندی12 درصد از / وزن دهی شدند. نتایج مرحله اول نشان داد که تنها 11منطقه مورد مطالعه برای خاکچال مناسب است و کمبود زمین از نظراین کاربری یکی از عوامل محدودکننده در منطقه به شمار می آید .4 درصد / همچنین نتایج مرحله دوم مکان یابی نشان داد که درحدود 4از کل منطقۀ مورد مطالعه برای احداث خاکچال شهر مرودشت واجد بیشترین تناسب است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Optimized Approach for MSW Landfill Siting Using MCDA and GIS

نویسندگان [English]

  • Mahnaz Eskandari 1
  • Mehdi Homaeei 2
  • Shahla Mahmoodi 3
1 Department of Agriculture,
2 Tarbiat Modares University, Tehran
3 University of Tehran, Tehran
چکیده [English]

Landfill siting is a complicated landuse planning task. For optimized site selection, several environmental, technical, economical and socio-cultural criteria must be considered. This study presents a method for landfill site selection based on using the multi criteria decision analysis (MCDA) and geographic information system (GIS) combined with related experts opinions. The proposed method was then tested for siting of Municipal solid waste (MSW) landfill in Marvdasht. In the intelligence stage of the decision making, based on sampling and questionnaire results of 40 experts in MSW domain, some evaluation criteria were determined. Suitable maps were then obtained and digitized to make a GIS database of the study area. In decision making design step, two stages were employed. In the first stage, 13 constraints based on Iran’s environmental protection organization were determined. The Boolean map of spatial constraint was obtained with AND operation. In the second stage, the suitable site that was obtained in the first-stage analysis was evaluated in details based on 16 factors. The criteria were standardized and then the relative importance weight of them was estimated with rank ordering method based on different expert’s opinions. The obtained results of firs step indicated that only 11.12 percent of the whole region is suitable for landfill siting. Therefore, shortage of land is an important limiting factor in the study area. The obtained results of second step indicated that almost 4.4 percent of the whole region can be considered as best suitable place for landfill site. Keywords: GIS, Landfill Siting, Multi Criteria Decision Analysis, Municipal Solid Waste

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: GIS
  • Landfill Siting
  • Multi Criteria Decision Analysis
  • Municipal Solid Waste