منافع بالقوه تشکیل بازارهای آب : مطالعه موردی منطقه ساوه

نوع مقاله : Original Articles

نویسنده

گروه اقتصاد منابع و محیط زیست، پژوهشکده علوم محیطی، داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻬﯿﺪ ﺑﻬﺸﺘﯽ

چکیده

آب یک نهاده تولیدی با ارزش و کمیاب در بخش کشاورزی ایران می باشد. در حال حاضر منابع آب توسط بنگاه های دولتی و عمدتا بر اساس معیارهای سیاسی – اجتماعی ، به جای معیارهای اقتصادی ، تخصیص می یابند. شیوه مدیریت دولتی منابع آب موجب تخصیص و استفاده ناکارآمد از آب شده است به گونه ای که کارایی مصرف آب در بخش کشاورزی حدود 36 درصد گزارش شده است اخیرا در برخی از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به منظور افزایش کارایی مصرف آب ، بازار آب به عنوان یک جایگزین برای روش اداری مطرح شده است. در بازار آب ، آب از مصارف با بازده نهایی کم به سمت مصارف بابالاترین بازده نهایی منتقل شده و در نتیجه کارایی مصرف آن افزایش می یابد. در این مقاله با استفاده از الگوی برنامه ریزی ریاضی منافع بالقوه تشکیل بازار آب در منطقه ساوه برآورد می گردد . نتایج نشان می دهند که مبادله آب بین 24 روستای این منطقه باعث افزایش سود زارعین ، خصوصا در دوره کمبود آب می گردد. همچنین بازار آب می تواند باعث افزایش تقاضای نیروی کار و تسکین تبعات منفی کاهش منابع آب بر روی اشتغال گردد. به علاوه نتایج نشان می دهند که جهت گسترش دامنه بازارهای آب می بایست هزینه های مبادله کاهش یابند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Potential Gains from Water Markets Construction: Saveh Region Case Study

نویسنده [English]

  • Gholam Hossain Kiani
Department of Environmental and Resource Economics, Environmental Sciences Research Institute, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Water is a valuable and scarce production factor in the agricultural sector of Iran. At present, water resources are allocated by the government agencies, based mostly on socio-political criteria instead of economic measurements. Administrative water resource management has resulted in an inappropriate water allocation and water use, as water use efficiency is reported about 36% in the agriculture sector now. Recently, the water market has been introduced as an alternative mechanism to an administrative manner for increasing water use efficiency in several developed and developing countries. Water is transferred from low to highest marginal return use and consequently water use efficiency increases in the water market. This paper estimates potential gains of implementing agricultural water market in Saveh region by using a mathematical programming model. Results show that water trade among 24 villages in this region can increase farmers profits, particularly during a water scarcity period. Also, a water market can increase labour demand and mitigate negative impacts of water scarcity on employment. Additionally, results show that the transaction costs must be declined to broaden the water markets.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: water market
  • efficiency
  • mathematical programming model