بررسی اثرات محیط زیستی پتروشیمی منطقه اقتصادی ماهشهر با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی

نوع مقاله : Original Articles

نویسندگان

1 کارشناس ارشد رشته مدیریت محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼمی واحد علوم و تحقیقات

2 استادیار گروه محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحدتهران شمال

3 استادیار گروه محیط زیست، دانشکده محیط زیست و انرژی، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼمی واحد علوم و تحقیقات

چکیده

صنایع پتروشیمی با توجه به ماهیت فعالیت ها و فرایندهای انجام گرفته و به واسطه تولید پساب، انتشار گازهای آلاینده ، پسماندهای خطرناک وارای پتانسیل ایجاد آثار سوء بر محیط زیست می باشند. در این مطالعه اثرات ناسازگار صنایع پتروشیمی منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر بر زیستگاه های موجود در منطقه بررسی گردیده است . عمده صنایع پتروشیمی موجود در این منطقه در مجاورت خورهاهستند وآلودگی های آن ها، خورهای اطراف را بعنوان مهم ترین اکوسیستم های دارای تنوع زیستی تحت تاثیر قرار می دهد. پس از بررسی آلاینده های صنایع پتروشیمی و نتایج نمونه برداری از کیفیت فیزیکی و بیولوژیکی آب ، جهت تجزیه وتحلیل اثرات از روش « تحلیل سلسله مراتبی» و جهت محاسبه وزن معیارها از تکنیک « بردار ویژه » استفاده شده است . نتایج نشان می دهد با عنایت به شاخص های اصلی تعریف شده در ساختار سلسله مراتبی نظیر ارزش اکولوژیک، ارزش حفاظتی ، در معرض بودن ، خورهای منطقه بیشترین تاثیر را در بین اکوسیستم های موجود درمنطقه دریافت نموده اند و در این میان انواع گونه های ماهیان و جوامع کفزی بیشترین اثر از فعالیت های صنایع پتروشیمی متحمل شده اند. هم چنین فلزات سنگین و ترکیبات نفتی ، مهم ترین آلاینده های اثر گذار برخورهای منطقه ناشی ازصنایع پتروشیمی شناسایی شده و می بایست کنترل گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Survey of the Environmental Impact of the Petrochemical Industry of Mahshahr Economic Special Zone Using the Analytic Hierarchy Process Method

نویسندگان [English]

  • Elaheh Jafarian Moghadam, 1
  • Saeed Malmasi 2
  • Seyyed Masood Monavari 3
  • eyyed Ali Jozi 2
1 MSc. in Environmental Management, Faculty of Environment and Energy, Islamic Azad University (Science and Research Campus)
2 Assistant Professor, Department of Environment, Technical and Engineering Faculty, Islamic Azad University (Northern Branch of Tehran Campus)
3 Assistant Professor, Department of Environment, Faculty of Environment and Energy, Islamic Azad University (Science and Research Campus)
چکیده [English]

Petrochemical Industries are potentially capable of having impacts on environment due to the nature of these activities and the production of waste water, pollutant gaseous emissions and hazardous wastes. This case study has considered the adverse environmental impacts of petrochemical industries on existing habitats in Mahshahr Special Economic Zone with respect to the regionally significant biological diversity and ecologically valuable species. When results from regional estuary biological and physio–chemical quality sampling as well as of impacts from petrochemical industry pollutants has been analyzed and studied, the affected ecosystems have been ranked using the Analytic Hierarchy Process method, Expert Choice software and the Eigenvector technique. The study’s outcomes show that, with respect to the essence of petrochemical industry pollutants in the region, specifically waste waters including heavy metals, oil and grease, COD, TSS, along with principal standards, criteria defined in the AHP method (such as ecological value, protecting value and exposure), estuaries represent the most affected ecosystems in the region. On the other hand, different types of fish and benthic, such as Decapods, Gastropods and Tanaida have been highly affected by the consequences of the petrochemical industry’s activities. It is concluded that deposits of heavy metals, oil and grease into the environment are the most important sources of pollution for the regional estuaries and these should be controlled.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Environmental impact
  • Petrochemical industry
  • Pollutants
  • Analytic Hierarchy Process
  • Affected ecosystems
  • Estuaries