ارزیابی تنوع زیستی کشاورزی و اثرات آن بر پایداری یک سامانه کشاورزی گندم – پنبه در خراسان

نوع مقاله : Original Articles

نویسندگان

1 گروه کشاورزی اکولوژیک پژوهشکده علوم محیطی، داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻬﯿﺪ ﺑﻬ ﺸﺘﯽ

2 گروه زراعت و اصلاح نباتات ، دانشکده کشاورزی، داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﯽ ﻣﺸﻬﺪ

چکیده

تنوع زیستی که یکی از ضرورت های کشاورزی پایدار به شمار می رود، قادر به تامین گونه هایی است که می توانند کارکرده های گوناگونی در کشت بوم مانند تامین دشمن طبیعی برای کنترل زیستی یا ژن های مسئول افزایش مقاومت گیاهان زراعی به تنش های زنده و غیره زنده داشته باشند. بهبود تنوعت زیستی با و ارد کردن گونه های زراعی که کارکردهایی مشابه نهاده های برون مزرعه ا ی دارند، وابستگی کشت بوم را کاهش و خوداتکایی و پایداری آن را افزایش می دهد. به منظور ارزیابی تنوع زیستی کشاورزی یک سامانه کشاورزی با تناوب گندم – پنبه و اثرات آن بر پایداری بوم شناختی ، مطالعه ای در سال 1383 در استان خراسان به انجام رسید. سنجه های کشاورزی زیستی شامل کشت گیاهان زراعی دیگر (غیر از گندم و پنبه ) ، کشت بقولات علوفه ای، کاربرد کود سبز و حضور و تنوع دام در کشت بوم بود. داده ها با استفاده از 518 پرسش نامه از شهرستان های نیشابور، بردسکن و فردوس جمع آوری گردید. نتایج نشان داد فقط 9/7 و 4/1 درصد کشاورزان به ترتیب از بقولات علوفه ای و کودسبز در کشت بوم های خود استفاده می کنند. 78 درصد کشاورزان حداقل یک گونه زراعی دیگر غیر از گندم و پنبه کشت می کردند. 5/47 درصد کشاورزان از یک نوع یا بیشتر دام در همبستگی مثبت معنی دار بین سنجه های تنوع زیستی کشاورزی و پایداری بوم شناختی سامانه های کشاورزی مورد مطالعه بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Agrobiodiversity and its Effects on the Sustainability of a Wheat-Cotton Cropping System in Khorassan

نویسندگان [English]

  • Abdolmajid Mahdavi Damghani 1
  • Alireza Koocheki 2
  • Parviz Rezvani Moghaddam 2
  • Mehdi Nasiri Mohallati 2
1 Department of Agroecology, Environmental Sciences Research Institute, Shahid Beheshti University
2 Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University