تنوع ریختی میان جمعیتی ماهی شاه کولی Chalcalburnus chalcoides (Gueldenstaedt,1772) در رودخانه های هراز و گزافرود

نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسندگان

1 دکترای شیلات، استادیار مجتمع آموزش عالی منابع طبیعی و علوم کشاورزی ساری

2 دکترای آبزیان و حیات وحش، دانشیار دانشکده علوم، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

به منظور تعیین صفات مناسب جهت جداسازی جمعیت های شاه کولی Chalcalburnus chalcoides در دو رودخانه هراز و گزافرود؛ در بهار 1383 مطالعه ای صورت گرفت 70 نمونه ماهی از رودخانه های هراز(38 نمونه ) و گزافرود(35 نمونه ) با استفاده از تور سالیک صید گردید. در این مطالعه 27 صفت ریخت سنجی مطلق (absolute morphometric characters) 20 صفت ریخت سنجی نسبی (relative morphometric characters) و 10 صفت شمارشی (merestic characters) مورد بررسی قرار گرفت . با ا ستفاده از روش تجزیه به مولفه های اصلی(PCA) بهترین صفات جداکننده جمعیت ها و میزان جدای جمعیت ها مشخص شد. در مورد صفات ریخت سنجی 8 فاکتور با حدود 2/77 درصد تنوع صفات بین افراد انتخاب شد که شامل صفاتی نظیر طول کل، طول فورک ، ارتفاع بدن ، طول سر و طول پیش فک می باشند. در مورد صفات شمارشی 4 عامل با حدود 75/71 درصد تنوع صفات بین افراد انتخاب شد که شامل صفات فلس های ساقه دمی ، خارهای آبششی داخلی ، و فلس های بالای خط جانبی می باشند. در مورد صفات نسبی ریخت سنجی 7 فاکتور با حدود 81 درصد تنوع صفات بین افراد انتخاب شدکه شامل 1 صفت نسبی می باشند. نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان داد که صفات ریخت سنجی و ریخت سنجی نسبی برای جدایی جمعیت ها مناسب تر است ، در حالی که صفات شمارشی در بین جمعیت ها دارای همپوشانی زیادی است .

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Inter- Population Morphological Diversity inChalcalburnus chalcoides (Gueldenstaedt, 1772)in Haraz and Gazafrud Rivers

نویسندگان [English]

  • Hossein Rahmani 1
  • Bahram Hassanzadeh Kiabi 2
1 Assistan Professor, Higher Education Institute of AgriculturalScience and Natural Resources of Sari
2 Associate Professor, Faculty of Science, Shahid Beheshti University
چکیده [English]

A study was conducted to determine suitable characters for separating 2 Shemaya ( Chalcalburnus chalcoides ) populations of Haraz and Gazafrud Rivers in spring 2004. Using cast net, 73 speciemens were collected in 2 rivers ( i.e: 35 in Gazafrud vs. 38 in Haraz ). 27 morphometric characters, 11 meristic characters and 20 proportional morphometric characters were used. PCA in SPSS software was used to determine the best separating ( isolating ) characters of populations and its separation distance. For morphometric characters, 8 factors with about 77/2 % of character diversity within individuals were selected including; total length, fork length bodydepth, head length and premaxillalength. In the case of meristic characters, four factors with 70/75 % of diversity of characters within individuals were selected including; caudalpeduncle scales, scalerows above lateral line and gill reakers ( anterior ). As far as proportional morphometric character are concerned, seven factors with 81% of character diversity within individuals were selected including 1 character. The results showed while morphometric as well as proportional morphometric characters were useful for population separation, the meristic characters could not separate the populations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Morphometric
  • Meristic
  • Shemaya (Chalcalburnus chalcoides)
  • Haraz and Gazafrud rivers